Þjóðviljinn - 14.10.1989, Blaðsíða 4

þJOÐVILJINN
Málgagn sósíalisma, þjóðfrelsis og verkalýðshreyfingar
Mín eða
þín kreppa
í greinargerð með fjárlagafrumvarpinu er minnt á ýmis-
legan árangur sem ríkisstjórnin hefur náð í efna-
hagsmálum: Viðskiptahalli hefur minnkað, millifærslum
og skuldbreytingum er senn að Ijúka, betra jafnvægi er á
peningamarkaði, vextir hafa lækkað, raungengi hefur
lækkað svo að miklu munar fyrir útflutningsatvinnuvegi.
Þau blöð sem leynt og Ijóst enduróma sjónarmið Sjálf-
stæðisflokksins, Morgunblaðið og DV, svara engu um
þessi mál öðru en ófrjóum fastaglósum um að allt starf
stjórnarinnar sé ráðleysa, allur málfutningur hennar
blekking. Eftirlætiskenning þessara tveggja málgagna
Sjálfstæðisflokksins er svo sú, að sá samdráttur sem er
staðreynd í íslensku efnahagslífi sé „heimasmíðuð
kreppa" eins og segir í leiðara DV ífyrradag. Þarog ísvotil
daglegum skrifum öðrum í blöðunum tveim er haldið fram
þeirri túlkun, að atvinnuleysi og gjaldþrot fyrirtækja og
einstaklinga og samdráttur í þjóðarframleiðslu sé allt
saman ríkisstjórninni að kenna.
Þessi málflutningur er í fyrsta lagi frámunalega sérhlíf-
inn: hann forðast allt sem minnir á að það var undir
fjármálastjórn Sjálfstæðisflokksins í mestu góðærum
sem yfir landið hafa gengið, að til varð mikið gap milli
hraðvaxandi útgjalda ríkisins og minnkandi rauntekna
hans. Það lengsta sem t.d. Morgunblaðið kemst í þessu
efni er að slá því fram í framhjáhlaupi að „ríkisfjármálin
hafa verið stjórnlaus um langt skeið“. En því er náttúrlega
alveg sleppt, hverjir hafa mestu ráðið um að það ástand
varð til.
Málflutningur hægripressunnar er og stútfullur með
þversagnir sem snúa beint að ástandi líðandi stundar. Til
dæmis er í fyrrgreindum leiðara DV verið að kenna ríkis-
stjórninni um gjaldþrot fyrirtækja - um leið og hún er
skömmuð eins og hundur fyrir að hafa bjargað fjölmörg-
um fyrirtækjum frá gjaldþroti með sínum millifærslusjóð-
um. Stjórninni er kennt um að nú er meira atvinnuleysi á
íslandi en lengi hefur verið - en það dettur út, að sá harði
markaðsagi, sem Sjálfstæðisflokkurinn þykist nú (þegar
hann er í stjórnarandstöðu) reiðubúinn að leggja á fyrir-
tæki landsins, mundi þýða margfalt meira atvinnuleysi.
Vel á minnst: atvinnuleysi. Það er vitanlega alltof mikið
(sumir þeirra sem eru bæði hagfróðir og hægrisinnaðir
telja þó undir niðri, að til sé eitthvað sem heitir „hæfilegt
atvinnuleysi" og mun nálægt 2% af vinnuafli: með því
megi koma í veg fyrir þenslu og launaskrið). En atvinnu-
leysið er, enn sem komið er a.m.k., fyrst og fremst tengt
afturkipp í verslun og þjónustu á höfuðborgarsvæðinu -
meðan fólk vantar í fiskvinnslu og reyndar í byggingar-
vinnu einnig. í annan stað er atvinnuleysið mörgum sinn-
um minna en í nálægum löndum, þar sem samherjar
íhaldsblaðanna ráða og þau vitna gjarna í til fyrirmyndar.
Svo skrýtið sem það er, þá breytir atvinnuleysið gjörsam-
lega um svip þegar fyrrnefnt DV kemur út fyrir landstein-
ana - hér er atvinnuleysið „heimatilbúið" af ríkisstjórninni
þar, - í Bretlandi Thatchers, Danmörku Schliiters, Þýska-
landi Kohls, er margfalt verra ástandi lýst með því að vísa
í kurteisi á „útlönd, þar sem laus störf eru færri en um-
sækjendur“! Ekki svo að skilja: það er alls ekki út í hött
að tala um „heimasmíðaða kreppu" á íslandi. En hún er
heimatilbúin með allt öðrum hætti en íhaldsblöðin vilja
vera láta. Hún er heimatilbúin með því, að við höfum
ofveitt fisktofna á liðnum árum, stjórn fiskveiða hefur að
verulegu leyti mistekist og nú súpum við seyðið að því.
Og ofan á þessa veiðigleði bættist svo það, að meðan allt
flaut í peningum lögðu fjármálaráðherrar Sjálfstæðisins
sig alla fram við að fylgja stefnu sem skrúfaði upp við-
skiptahalla, erlenda skuldasöfnun og halla á ríkisbú-
skapnum. Heiður þeim sem heiður ber.
Mynd: Kristinn
Hvaö meina menn með þessari
mynd afþingheimi frá sjónarhorni
englanna?
Það getur verið sitt af hverju.
I fysta lagi minnum við á að þing er
byrjað og að í þessu plássi blaðsins
munum við leyfa okkur að bregða á
leik með myndir þaðan eins og stund-
um áður. Það er að segja ef þing-
heimur sveiar ekki á burt Ijósmyndur-
um fyrir spéhræðslu sakir.
Maður veit aldrei á hverju maður á
von.
í öðru lagi sjáum við, að höfuðform
þessarar myndar er búmerangið, vopn
frumbyggja Ástralíu. En það er þeirrar
náttúru að það snýr aftur til veiði-
mannsins hæfi það ekki skotmarkið.
Hér fer slóttugt auga Ijósmyndarans
náttúrlega með undirförla gagnrýni: er
ekki málflutningur þingmanna einatt
svona glæsilegur sporbaugur með
hvini skemmtilegum eins og ferill búm-
erangsins? En svo hittir orðasveiflan
þann fyrirsem henniafstað kastaði og
allt er á sama stað og var.
Loks er eins og ekkert hafi gerst,
sagði skáldið.
Samt vonum við að þetta gangi ekki
eftir, að til einhvers sé talað og rifist og
að búmerangið snúi ekki aftur heim í
meiningarleysi heldur hitti og særi ill-
þýði svo sem maklegt er. En því miður
er valt að treysta því...
pJOÐVILJINN
Síðumúla 6 • 108 Reykjavík
Sími :681333
Kvöldsími: 681348
Símfax:681935
2
Útgefandi: Útgáfufólag Þjóðviljans.
Framkvæmdastjóri: HallurPáll Jónsson.
Ritstjóri: Árni Bergmann.
Fróttastjóri: SigurðurÁ. Friðþjófsson.
Aðrir blaðamenn: Dagur Þorleifsson, Elías Mar (pr.), Guðmundur
Rúnar Heiðarsson, Heimir Már Pótursson, Hildur Finnsdóttir (pr.), Jim
Smart(ljósm.), LiljaGunnarsdóttir, ÓlafurGíslason.ÞorfinnurÓmars-
son (íþr.), Þröstur Haraldsson.
Skrifstofustjóri: Sigrún Gunnarsdóttir.
Skrifstofa: Guðrún Geirsdóttir, Kristín Pétursdóttir.
Auglýsingastjóri: Olga Clausen.
Auglýsingar: Guðmunda Kristinsdóttir, Unnur
Ágústsdóttir.
Símavarsla: Sigríður Kristjánsdóttir, Þorgerður Sigurðardóttir.
Bílstjórí: Jóna Sigurdórsdóttir.
Útbreiðslu-og afgreiðslustjóri:GuðrúnGísladóttir.
Afgreiðsia: Bára Sigurðardóttir, Halla Pálsdóttir, Hrefna
Magnúsdóttir.
Innheimtumaður: Katrín Bárðardóttir.
Útkeyrsla, afgreiðsla, ritstjórn:
Síðumúla 6, Reykjavík, símar: 68 13 33 & 68 16 63.
Símfax:68 19 35
Auglýsingar: Síðumúla 6, símar 681331 og 681310.
Umbrot og setning: Prentsmiðja Þjóðviljans hf.
Prentun: Blaðaprent hf.
Verð í lausasölu: 90 kr. Nýtt Helgarblað: 140 kr.
Askriftarverðámánuði: 1000 kr.
4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 14. október 1989