Þjóðviljinn - 21.03.1990, Síða 11
LESANDI
VIKUNNAR
Bjartmar Guðlaugsson
skáld með gítar.
Mynd Jim Smart
Hvað ertu að gera núna?
Eins og er er ég að hella upp á
könnuna handa okkur og ná átt-
um svo þetta viðtal lukkist vel.
Skáldgyðjan er búin að halda mér
í transi síðan um áramót og ég er
búinn að semja mikið. Á næst-
unni verð ég á tónleikaferðalagi
um landið og það krefst talsverðs
undirbúnings.
Hvað varstu að gera fyrir 10
árum?
Fyrir 10 árum bjó ég austur á
Seyðisfirði og vann við að mála
hús.
Hvað gerirðu helst í frístund-
um?
Þetta er allt eitt og það sama
hjá mér vinnan og frístundaiðjan,
að semja lög og ljóð.
Segðu mér frá bókinni sem þú
I DAG
Það færi mér illa
að vera hreinn og tær
ert að lesa núna.
Ég les talsvert af kiljum núorð-
ið; Obærilegur léttleiki tilverunn-
ar eftir Milan Kundera, Mín káta
angist eftir Guðmund Andra
Thorsson og svo er ég að rifj a upp
Guðberg Bergsson með því að
lesa Hermann og Dídí. Ég held
mikið upp á Guðberg og finnst
hann einn af okkar bestu rithöf-
undum.
Hver er uppáhaldsbarnabókin
þín?
Þegar ég var strákur las afi
minn húslestur á kvöldin og þá
voru fullorðinsbækur einnig
bækur okkar krakkanna. Ég held
að ég haldi mest upp á Sálminn
um blómið eftir Þórberg Þórðar-
son. Við vorum eiginlega alin
upp í guðlegri dýrkun á Þórbergi.
Hvers minnistu helst úr Biblí-
unni?
Sá yðar sem syndlaus er kasti
fyrsta steininum, þetta finnst mér
góður frasi hjá Jesú vini mínum.
Segðu mér af ferðum þínum í
leik- og kvikmyndahús í vetur.
Ég er eiginlega alltof upptek-
inn af eigin hugðarefnum til að
geta tekið inn mikið af því sem
aðrir eru að gera. Hef ekki komið
í kvikmyndahús í tæp þrjú ár og
ekki farið í leikhús í vetur.
Lestu gagnrýni um t.d. bœkur
og leiklist í blöðum?
Já, ég les gagnrýni en fer alls
ekki eftir henni. Oft á tíðum
finnst mér hún algjörlega á skjön
við það sem mér finnst sjálfum.
Kúltúrinn hjá okkur er allt að því
úrkynjaður á sumum sviðum, t.d.
finnst mér oft verið að hampa
kolröngu fólki og þau sem virki-
lega eru efnileg fá lítið að njóta
sín.
Fylgistu með einhverjum
ákveðnum dagskrárliðum í út-
varpi og sjónvarpi?
Já, það geri ég. Ég fylgist með
öllum fréttatímum og má svo alls
ekki missa af snillingunum í 90 á
Stöðinni. Það er mikið tekið upp
fyrir mig þegar ég er að heiman
sem ég horfi svo á þegar ég hef
tíma.
Hefurðu alltaf kosið sama
stjórnmálaflokkinn?
í bæjar- og sveitarstjórnar-
kosningum hefur það farið eftir
því hvar ég hef búið á landinu, en
ég hef alltaf kosið sama flokkinn í
alþingiskosningum þangað til í
síðustu kosningum.
Ertu ánægður með frammi-
stöðu þess flokks sem þú kaust
síðast?
Það er annar flokkur sem ég
vildi kjósa, en ég var og er mjög
óánægður með frammistöðu hans
og kaus Kvennalistann í staðinn.
Ég er hins vegar ánægður með
frammistöðu þeirra og finnst þær
trúar málstað sínum.
Eru til hugrakkir stjórnmála-
menn og konur?
Já, þær eru til. Það er alveg
lygilegt hvað þeir sýna mikið hug-
rekki þegar þeir þurfa að hygla
sínu fólki og búa í haginn fyrir
sjálfa sig. Eg dáist að þeim og
hvað þeir hafa mikið úthald í
þetta.
Viltu nafngreina þá?
Nei.
Er landið okkar varið land eða
hernumið?
Landið okkar er hernumið. Ég
skil ekki af hverju við látum
bjóða okkur þetta og það er okk-
ur til skammar að hafa ekki kom-
ið þessum smánarbletti af þjóð-
inni að hafa þetta lið suður á
Miðnesheiði. Aðstæður hafa
breyst mikið í heiminum undan-
farin ár og viðhorf til hernaðar-
umsvifa. Nú er allt að þróast á
b'-tri veg í Evrópu að því er virð-
ist, en á sama tíma eru umsvif
Bandaríkjahers aukin hér með
fleiri ratsjárstöðvum og jafnvel
talað um varaflugvöll. Þessir
sömu stjórnmálamenn okkar sem
samþykkja þessi auknu umsvif
eru svo þarna úti og fylgjast með,
meira að segja hjalandi um frið á
jörðu. Mér finnst þetta lýsa van-
þroska.
Eiga hugtökin hægri-vinstri rétt
á sér í íslenskum stjórnmálum í
dag?
Nú á dögum get ég ekki gert
greinarmun á hægri og vinstri í
stjórnmálum.
Miklar breytingar eiga sér nú
stað austantjalds, hverjar gœtu
breytingar orðið til hins betra hér?
Mér virðist ekki vera lýðræði
lengur, a.m.k. ekki eins og ég
túlka lýðræði. íslenskur verka-
lýður kýs þá sem hann heldur að
séu málsvarar hans, en raunin er
önnur. Þegar þessir menn koma á
þing virðast þeir gleyma sér í
eigin bitlingasöfnun og sjálfum-
gleði. Það er til fátækt á Islandi í
dag þó svo hún sjáist ekki eins og
áður. Munurinn er sá að fátæktin
er betur klædd í dag, hún er í fínni
fötum. En hún er jafn eitruð og
mannskemmandi og þegar menn
báru hana utan á sér. Þegar múr-
arnir falla annars staðar þá skulu
þeir vera að reisa þá hérna, móti
allri heilbrigðri skynsemi. Þetta
eru óttalegar subbur.
Hvaða eiginleika þinn finnst
þér skrítnast að aðrir kunni ekki
að meta?
Ég velti því aldrei fyrir mér, og
finnst það skiljanlegt og sjálfsagt
að eitthvað sé í fari mínu sem
menn geta ekki sætt sig við. Ég
myndi ekki vilja vera í þeirri að-
stöðu að vera svo tær að það væri
ekki hægt að finna eitthvað að
mér. Ég held það færi mér af-
skaplega illa að vera tær og
hreinn.
Hver er uppáhaldsmaturinn
þinn?
Mér finnst allur íslenskur
matur góður og ég er mest fyrir
einfaldan mat. Eg get orðið
trylltur af gleði ef mér er boðið
upp á saltkjöt og soðkökur, að ég
tali nú ekki um svið. Svo á ég
hákarl heima.
Hvar mundirðu vilja búa ann-
ars staðar en á íslandi?
Hvergi iiokkurs staðar.
Hvernig finnst þér þœgilegast
að ferðast?
Með flugi.
Hvert langar þig helst til að
ferðast?
Ég er á stanslausu ferðalagi
innanlands. Það er skemmtilegt'
að kynnast landinu og fólkinu og
mér líður vel úti á landsbyggð-
inni, ég þekki orðið svo vel til
þar. Hins vegar finnst mér alltaf
gaman að koma til Kaupmanna-
hafnar og ef ég yrði að búa annars
staðar en á íslandi veldi ég hana.
En í svipinn man ég ekki eftir
neinu landi eða stað sem mig
langar til að heimsækja öðrum
fremur.
Hvaða bresti landans áttu erfið-
ast með að þola?
Ég þoli Islendinga afskaplega
vel.
En hvaða kosti íslendinga
metur þú mest?
Við erum öll læs og skrifandi,
það er kostur. Þegar landamæri
heimsins eru útmáð eru málin
sem við tölum einu landamærin.
Þannig að landamæraverðir
framtíðarinnar verða þeir sem
eru læsir og skrifandi. Við getum
hætt að hafa minnimáttarkennd
gagnvart útlendingum. Við þurf-
um ekki að skammast okkar fyrir
landið okkar, því síður málið,
ljóðin og sögurnar, heldur leggja
rækt við allt saman. Þá verðum
við framúrskarandi landamæra-
verðir.
Ég veit að þú hefur skoðanir á
umhverfisvernd og sinnuleysi
ráðamanna og fjölmiðla.
Já, ég er forundrandi á því
hvað íslenskir ráðamenn eru
seinir að kveikja á perunni
gagnvart því að umhverfismál eru
pólitík og hvað fjölmiðlar hafa
sinnt umhverfismálum lítið hing-
að til. Ef fjölmiðlar sinntu þessu
væri aldrei gúrkutíð hjá þeim. ís-
lenskir ráðamenn skildu í lof-
ræðum sínum um land og þjóð
fara varlega í að tala um ísland og
umhverfi þess sem ómengaða
paradís í drullugum heimi, því
svo er ekki þegar betur er að gáð.
Ég fagna auðvitað stofnun um-
hverfisráðuneytis eftir 18 ára þóf,
en ef Júlíus Sólnes hefði gert sér
grein fyrir því hve hafið í kring
um landið er orðið mengað og
fullt af eiturefnum, hvort heldur
er á miðum, inni í fjörðum eða
fjörum, þá hefði hann sennilega
keypt sér kafbát með skíðagrind.
Guðrún
Þioðviliinn
FYRIR50ÁRUM
„Þegar ég kom hingað til borgar-
innar fyrir nokkrum vikum sá ég
mjög einkennilegt fyrirbrigði í
byggingarlist. Við austurenda
Landsbankahússins hefur verið
byggðureins konarskápur, sem
tengir saman Landsbankann og
Ingólfshvol. Þessi nýja bygging
ber þess ótvírætt vitni, hvað þeir
húsameistarar er hér hafa ráðið,
standa á lágu stigi í list sinni...
Ferðamaður
21.mars
Miðvikudagur. Benediktsmessa.
80.dagurársins. Sólarupprásí
Reykjavík kl. 7.26,-sólarlag
kl. 19.46.
Viöburöir
1974: Umsjónarmenn hreyfing-
arinnar „Varið land“ afhenda
undirskriftir 55 þús. íslendinga
með ósk um áframhaldandi her -
setu.
Hnfsan er að koma upp að
landinu og gráendurfara að vitja
varpstöðvanna.
DAGBÓK
APÓTEK
Reykjavík: Helgar- og kvöldvarsla
lyfjabúöa vikuna 16. til 22. mars
er í Ingólfs Apóteki og Lyfjabergi.
Fyrrnefnda apótekiö er opið um helgar
og annast næturvörslu alla daga 22 til 9
(til 10 fridaga). Siðarnefnda apótekiö er
opið á kvöldin 18 til 22 virk daga og á
laugardögum 9 til 22 samhliða hinu fyrr-
nefnda.
LÖGGAN
Reykjavík.............sími 1 11 66
Kópavogur.............sími 4 12 00
Seltjarnarnes.........sími 1 84 55
Hafnarfjörður .......sími 5 11 66
Garðabær..............sími 5 11 66
Slökkvilið og sjúkrabílar:
Reykjavík.............sími 1 11 00
Kópavogur.............sími 1 11 00
Seltjarnarnes.........sími 1 11 00
Hafnarfjörður .......sími 5 11 00
Garðabær..............simi 5 11 00
LÆKNAR
Læknavaktfyrir Reykjavik, Seltjarn-
arnes, og Kópavog er i Heilsuverndar-
stöð Reykjavíkur alla virka daga frá kl. 17
til kl. 08, á laugardögum og helgidögum
allan sólarhringinn. Vitjanabeiðnir, síma-
ráðleggingar og timapantanir í síma
21230. Upplýsingar um lækna- og lyfja-
þjónustu eru gefnar i simsvara 18888.
Borgarspítalinn: Vakt virka daga frá kl.
8 til 17 og fyrir þá sem ekki hafa heimilis-
lækni eða ná ekki til hans. Landspítal-
inn: Göngudeildin er opin kl. 20 til 21.
Slysadeild Borgarspitalans er opin all-
an sólarhringinn sími 696600.
Hafnarfjörður: Dagvakt, Heilsugæslan
sími 53722. Næturvakt lækna sími
51100.
Garðabær: Heilsugæslan Garðaflöt
sími65666, upplýsingar um vaktlækna
sími51100.
Akureyri: Dagvakt kl 8 til 17 á Lækna-
miðstöðinni sími: 23222, hjá slökkviiið-
inu sími 22222. hjá Akureyrar Apóteki
sími 22445. Farsími vaktlæknis 985-
23221.
Keflavík: Dagvakt. Uppjýsingar s. 3360.
Vestmannaeyjar: Neyðarvakt lækna
sími 1966.
SJÚKRAHÚS
Heimsóknartímar. Landspítalinn: Alla
daga 15 til 16 og 19 til 20. Borgarspítal-
Inn: Virka daga 18:30 til 19:30, um helg-
ar 15 til 18 og eftir samkomulagi. Fæð-
ingardeild Landspitalans: 15 til 16.
Feðratími 19.30 til 20.30. Öldrunar-
lækningadeild Landspitalans Hátúni 10
B. Alla daga 14 til 20 og eftirsamkomu
lagi. Grensásdeild Borgarspítala: Virka
daga16til 19, helgar 14 til 19.30.
Heilsuverndarstöðin við Barónsstig
opin alla daga 15 til 16 og 18.30 til 19.30.
Landakotsspítali: Alladaga 15 til 16og
18.30til 19. Barndeild: Heimsóknirann-
arra en foreldra kl. 16 til 17 daglega.
St.Jósefsspítali Hafnarfirði: Alladaga
15 til 16 og 19 til 19.30. Kleppsspftal-
inn: Alladaga 15 til 16og 18.30 til 19.
Vestmannaeyjum: Alla virka daga 15 til
16 og 19 til 19.30. Sjúkrahús Akra-
ness: Alladaga 15.30 til 16og 19til
19.30. Sjúkrahúsið Húsavík: Alladaga
15til16og 19.30 til 20.
YMISLEGT
Hjálparstöð RKÍ: Neyðarathvarf fyrir
unglinga, Tjarnargötu 35. Sími:622266,
opið allan sólarhringinn.
Sálf ræðistöðin. Ráðgjöf i sálfræði-
legum efnum. Sími: 687075.
MS-fálagið, Álandi 13. Opið virkadaga
frá kl. 8 til 17. Síminn er 688620.
Kvennaráðgjöf in Hlaðvarpanum Vest-
urgötu 3. Opið þriðjudaga kl. 20 til 22,
fimmtudaga 13.30 til 15.30 og kl. 20 til
22, simi 21500, símsvari.
Sjálfshjálparhóparþeirra, sem orðið
hafafyrir sifjaspellum, sími 21500, sím-
svari.
Upplýsingar um eyðni. Sími 622280,
beint samband við lækni/hjúlrunarfræð-
ing á miðvikudögum kl. 18 til 19, annars
símsvari.
Samtök um kvennaathvarf, sími
21205. Húsaskjól og aðstoð fyrir konur
sem beittar hafa verið ofbeldi eða
orðiðfyrirnauðgun.
Samtökin 78.Svaraðeríupplýsinga-
og ráðgjafarsíma félags lesbía og
homma á mánudags- og fimmtudags-
kvöldum kl. 21 til 23. Símsvari á öðrum
tímum. Síminn er 91 -28539.
Bilanavakt rafmagns- og hitaveitu:sími:
27311. Rafmagnsveita bilanavaktsimi:
686230.
Rafveita Hafnarfjarðar: Bilanavakt,
sími: 652936.
Vlnnuhópur um sif jaspellamál. Sími
21260 allavirkadagakl. 13til 17.
Lögfræðiaðstoð Orators, félags laga-
nema.erveittísímal 1012 milli kl. 19.30
og 22.00 á fimmtudagskvöldum.
„Opið hús“ krabbameinssjúklinga
Skógarhlíð 8 er „Opið hús" fyrir alla
krabbameinssjúklinga og aðstandendur,
þeirra á fimmtudögum kl. 17 til 19.
Samtök áhugafólks um alnæmis-
vandann sem vilja styðja smitaða og
sjúka og aðstandendur þeirra. Hringið í
síma 91 -2240 alla virka daga.
GENGIÐ
20. mars 1990
Bandaríkjadollar........... 61,1200
Sterlingspund................ 98,99900
Kanadadollar.............. 51,83000
Dönsk króna................... 9,45760
Norsk króna................... 9,31850
Sænsk króna.................. 9,97060.
Finnskt mark................. 15,27430
Franskur franki.............. 10,72000
Belgískur franki.............. 1,74270
Svissneskur franki........... 40,49560
Hollenskt gyllini............ 32,17270
Vesturþýskt mark............. 36,24610
(tölsk lira................... 0,04902
Austurriskur sch.............. 5,15020
Portúg. escudo................ 0,40830
Spánskur peseti............... 0,56370
Japanskt jen.................. 0,39753
(rskt pund................... 96,40800
KROSSGATA
7
Z1
11
; 'i: . '■
r^~r
LIlŒElXltj
Lárétt: 1 lof4hnoða6
kona 7 bleyta 9 frjáls 12
ávöxtur 14 slóttug 15
mánuður16hindra 19
nagla 20 kvæði 21 inn-
heimti
Lóðrétt: 2 sefa 3 sæði
4 styrki 5 fataefni 7
blautast 8 brún 10 lykt-
aði 11 viturri 13 blett 17
kerald 18 svefn
Lausn á síðustu
krossgátu
Lárétt: 1 sukk4stoð6
art7spöl9ótta12stela
14lek15kös16renna
19svað 20 espa21
raust
Lóðrétt:2upp3kalt4
stól5oft7sálast8
Öskrar10takast11
austan13enn17eða
18nes.
Miðvikudagur 21. mars 1990 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 11