Þjóðviljinn - 03.08.1990, Qupperneq 11

Líkams-
rækt
barna
Litið inn á opið hús hjá Ungbarna-
verndinni
Um þriggja ára skeið hefur barnadeild Heilsuverndarstöðvar
Reykjavíkurstaðiðfyriropnu húsi fyrir foreldra ungbarna. Opna húsið
er á þriðjudögum milli þrjú og fjögur og þar gefst foreldrum ungbarna
tækifæri á að koma og ræða við aðra foreldra um hitt og þetta sem
tengist uppeldi hvítvoðunganna.
Hjördís Guðbjörnsdóttir sýnir dæmi um einfalda líkamsæfingu fyrir ungbörn. Myndir Kristinn.
Á hverju opnu húsi er síðan
tekið fyrir ákveðið þema og má
nefna að í sumar hefur verið rætt
um brjóstagjöf, grát barna, svefn
og svefnvenjur barna, slys og
slysavarnir, félagsþroska barna,
og líkamsrækt barna eins og víð
munum koma að síðar. Næsta
þriðjudag verður síðan fjallað um
ungbarnanudd og þriðjudaginn
þar á eftir rætt um mataræði
barna.
Hjúkrunarfræðingar barna-
deildarinnar skipta á milli sín að
sjá um opna húsið og þegar Þjóð-
viljamenn litu inn á opið hús á
þriðjudaginn var. Hjördís Guð-
björnsdóttir að fjalla um lík-
amsrækt barna. Nokkrar mæður
voru mættar með krílin sín sem
voru allt frá 7 vikna til 7 mánaða
gömul.
Hjördís fjallaði um það hversu
algengt það er að börn fái litla
hreyfingu í nútímaþjóðfélaginu.
Allir séu að flýta sér svo mikið að
engin leyfi börnunum að prófa sig
áfram, til dæmis sé haldið á þeim
út í bíl, þau síðan þau keyrð á
áfangastað og haldið á þeim inn
aftur. Hún sagði að þegar verið
væri að tala um líkamsrækt barna
væri ekki endilega verið að tala
um neina skipulega þjálfun held-
ur fyrst og fremst að börnin
fengju nægjanlega hreyfingu.
- Við íslendingar erum komn-
ir á þá braut að áður brutu börn
bein í leikjum, nú brotna beinin
af vanþjálfun, börnin hafa ónóga
stjórn á vöðvum sínum, sagði
Hjördís. Börn hefðu fá tækifæri
til að leika sér og fengju ekki að
vera frjáls. Nauðsynlegt væri að
gefa börnunum nægan tíma til að
leika sér þó auðvitað yrði fólk að
gæta þess að leikimir innihéldu
hreyfingu. Margir leikir nútil-
dags, tölvuspil, videoleikir og
sjónvarpsgláp innihéldut.d. nán-
ast enga hreyfingu.
Hjördís sagði hægan vanda að
byrja á smáu atriðunum, leyfa
börnunum að ganga sjálfum í bíl-
inn og úr, ganga meðfram
innkaupagrindinni í stórmörkuð-
unum og fá jafnvel að sækja
eitthvað sjálf í hillurnar í stað
þess að sitja pikkföst í
innkaupakerrunni eins og svo al-
gengt væri að sjá allt að þriggja
ára gömul börn gera.
Hjördís sýndi einnig nokkrar
einfaldar æfingar sem hægt er að
gera með börnunum. Æfingar
þurfa alls ekki að vera flóknar,
t.d. má láta börnin liggja á mag-
anum, styðja á rassinn á þeim og
halda einhverju fyrir framan þau
og fá þau þannig til að líta upp og
þjálfa sig í því að halda höfðinu
uppréttu. Einnig má þjálfa styrk
þeirra með því að taka í hendurn-
ar á þeim og iáta þau taka á móti.
Eða eins og Hjördís sagði: - Það
er um að gera að hnoðast svolítið
með þau, þau börn sem maður
þjálfar eru miklu fljótari að taka
við sér.
Sigríður Jóhannesdóttir sagði
opna húsið hafa gengið mjög vel
og yfirleitt verið nokkuð vel sótt,
allt að 20-30 foreldrar hefðu mætt
í hvert skipti. Foreldrar virkuðu
mjög áhugasamir og vildu
fræðast. Reynt væri að brydda
upp á ýmsum nýjungum þó
auðvitað væri farið í sum atriðin
með vissu millibili eins og matar-
æði barna og brjóstagjöf.
Sigríður sagði sérstaklega gott
fyrir ungar mæður að geta komið
á opið hús og hitt aðrar sem væru í
svipaðri aðstöðu. Mæður væru
oft einangraðar heima í þessu
vinnuglaða þjóðfélagi okkar. Á
opnu húsunum gætu þær spurt
spurninga og fengið ráð við hin-
um ýmsu vandamálum sem fylgja
því að eiga ung börn.
Sigríður sagði meginhlutverk
ungbarnaverndarinnar að fylgj-
ast með þroska barnanna og veita
fyrirbyggjandi heilsuvernd.
Barnadeildin fengi sendar fæð-
ingartilkynningar og í framhaldi
af því væri hringt í foreldra og
þjónusta deildarinnar boðin
fram. Hjúkrunarfræðingar
heimsæktu síðan heimilin fjórum
sinnum frá því að börnin væru
þetta 9-10 daga gömul, þar til
þau væru orðin 10 vikna og oftar
auðvitað ef þörf krefði. Börnin
væru skoðuð og vigtuð auk þess
sem foreldarnir fengju ýmiiskon-
ar fræðslu.
Fyrsta læknisskoðunin færi
fram við þriggja mánaða aldur-
inn. Þá væru börnin vigtuð og
mæld og fengju fyrstu sprauturn-
ar, við barnaveiki, kíghósta, stíf-
krampa og haemophilus inf-
luenzae b. Sú flensutegund getur
valdið heilahimnubólu og er ein-
ungis eitt ár síðan byrjað var að
sprauta við henni. Börnin væru
síðan skoðuð reglulega við
4,6,7,10,14 og 18 mánaða aldur-
inn og meðfram læknisskoðunun-
um veittu hjúkrunarfræðingarnir
, alltaf einhverja fræðslu. Við 21/2
‘ árs aldurinn færi fram skoðun og
svo lyki þessum hefðbundnu
skoðunum með fjögurra ára
skoðunninni, en sú skoðun væri
mjög víðtæk. Þroski væri metinn
og sjón og heyrn mæld og ef
eitthvað athugavert kæmi fram
væri vísað á sérfræðinga.
En á hvaða aldri skyldi Sigríði
finnast krílin skemmtilegust?
- Það fer nú svo mikið eftir því
hvernig þau eru blessuð börnin.
Þau eru alltaf yndisleg þegar þau
eru nýfædd og eru að byrja að
brosa. Annars eru þau nú
skemmtileg á öllum aldri ef þau
eru heilsuhraust og allt er í lagi
með þau, sagði Sigríður að lok-
um.
el
Föstudagur 3. ágúst 1990 NYTT HELGARBLAÐ — SÍÐA 11