Þjóðviljinn - 23.10.1990, Blaðsíða 12

pjómnuiNN
Þíiðjudagur 23. október 1990 199. tölublað 55. árgangur ,
EYJAR
attadaga
ARNARFLUG
INNANLANDS hf.
Reykjavíkurflugvelli - Sími 29577
■ SPURNINGIN ■
Ertu ánægð(ur) með
þjónustu strætisvagnanna?
Bergþór Böðvarsson
atvinnulaus:
Já, já ég er alveg ágætlega
ánægður með hana. Mér finnst
ferðirnar alveg nógu þéttar.
Árni Ragnarsson
hetja:
Já, ég er mjög ánægður með
hana. Ég bý í Kópavogi og
finnst ferðir vagnanna þar alveg
nógu þéttar.
Kristín Jóhannesdóttir
húsmóðir:
Já, mjög ánægð. Ferðirnar eru
alveg nógu þéttar.
Ólafur Sigursveinsson
öryrki:
Já, mjög ánægður. Ferðirnar
eru nógu þéttar. Ég kann mjög
vel á kerfið og fer allra minna
ferða með strætó.
Alparósaratríðið sem öllu fjaðrafokinu veldur. Leikarar Leikfélags Reykjavíkur syngja hið ástsæla lag fullum hálsi í nýju (slensku leikriti eftir Guðrúnu
Kristínu Magnúsdóttur, sem frumsýnt var ( Borgarieikhúsinu siðastliðið sunnudagskvöld. Mynd: Jim Smart.
Leikhús
Alparós með þyrnum
r
Þjóðleikhúsið krefstþess að Borgarleikhúsið felli út lagið Alparós úr leikritinu Eg er hætturl Farinn!
Deila er nú upp risin milli
stóru leikhúsanna tveggja
um iagið Alparós úr söngleikn-
um Söngvaseið, eða The Sound
of Music, sem Þjóðleikhúsið
sýnir eftir áramót. í gærkvöld
var frumsýnt nýtt íslenskt leik-
rit, Eg er hættur! Farinn!, á
stóra sviði Borgarieikhússins,
og er lagið hugljúfa tekið í einu
atriða verksins. Gísli Alfreðs-
son ieikhússtjóri hefur farið
fram á að þetta atriði verði fellt
út úr sýningunni vegna fyrir-
hugaðrar sýningar Þjóðleik-
hússins á áðurnefndum söng-
leik. Nú ganga bréfín milli leik-
hússtjóranna, og sýnist sitt
hverjum.
Hallmar Sigurðsson leikhús-
stjóri Borgarleikhússins sagði við
blaðamann Þjóðviljans að krafan
um að lagið yrði fellt út úr sýn-
ingunni hefði borist kvöldið fyrir
aðalæfingu á föstudag. Hallmar
sagðist hafa reynt að kanna réttar-
stöðu sína í sambandi við flutning
á laginu. Hann hefði óskað eftir
leyfi Baldurs Pálmasonar, þýð-
anda erindisins sem flutt er, fyrir
nokkrum vikum. Hvað lagið
varðaði heföi leikhúsið litið svo á
að flutningur þess félli undir
samning þess við STEF (Sam-
band tónskálda og eigenda flutn-
ingsréttar). I samningnum er gert
ráð fyrir að ákveðin upphæð á ári
komi sem greiðsla fyrir flutning
laga á sviði. Alparósin tekur
minna en mínútu í flutningi í upp-
setningunni, og er lagið ekki tengt
söngleiknum á nokkum hátt. Ekki
hefði það hvarflað að Leikfélags-
fólki að lagið gæti á nokkum hátt
skaðað Þjóðleikhúsið, nema að
síður væri. Hugðu menn það jafn-
vel geta haft jákvæð áhrif til
kynningar. Allt þetta fjaðrafok út
af Alparósinni taldi Hallmar aftur
á móti að gæti haft neikvæð áhrif,
þótt hann vonaði að svo yrði ekki.
Hann segist hafa beðið Gísla um
að sjá alla sýninguna, því aðeins
með því að sjá atriðið í samhengi
gæti hann dæmt um notkun þess.
Gisli hafi hins vegar ekki séð sér
fært að gera það, og hafi einvörð-
ungu séð það atriði sem lagið
væri sungið í.
Spurning um
höfundarrétt
Að mati Hallmars heföi verið tor-
velt að fella lagið út svo skömmu
fyrir frumsýningu, það heföi auk
þess skapað aðstandendum sýn-
ingarinnar erfiðleika sem nær
ómögulegt heföi verið að leysa
með stuttum fyrirvara. Alls ekki
hafi verið ætlun Leikfélags
Reykjavíkur að stela höfúndar-
réttinum eins og gefið hafi verið í
skyn, eða ganga á hagsmuni eins
eða neins. Og væri rétt að geyma
allar fullyrðingar í því efni. Lagið
er sett inn í leikritið í uppsetning-
unni, og hafi það verið ákveðið
áður en menn höföu vitneskju um
að Þjóðleikhúsið ætlaði að setja
söngleikinn upp.sagði Hallmar að
lokum.
Þjóðviljinn náði einnig tali af
Gísla Alfreðssyni leikhússtjóra
og spurði hann um stöðu mála
Gísli sagði Þjóðleikhúsið hafa
skrifað til Nordisk Theater For-
lag, sem væri stærsta höfúndar-
réttarfyrirtækið á Norðurlöndum.
Þangað væri venjan að leita eftir
samning um greiðslu vegna höf-
undarréttar þegar fyrirhugað væri
að setja upp erlent verk hjá Þjóð-
leikhúsinu. Þetta fyrirtæki heföi
með höndum samninga vegna
höfúndarréttar söngleiksins
Söngvaseiðs á Norðurlöndunum,
og greiddi Þjóðleikhúsið nokkrar
miljónir fyrir sýningar á honum.
Spumingin væri ekki hvort flutn-
ingur lagsins á sviði Borgarleik-
hússins skaðaði Þjóðleikhúsið
eða ekki, sagði Gísli, heldur væri
þetta spuming um höfúndarrétt.
Leikfélag Reykjavíkur hefði tek-
ið lagið án þess að borga fyrir
hann. Væri það eins og að kaupa
leikrit út í bókabúð og setja það
upp án þess að skeyta um höfúnd-
arréttinn. Gísli sagði að þama
væm menn að skreyta sig með
annarra manna skrautfjöðrum.
Samningurimi við STEF gilti að-
eins um flutning af snældum,
plötum og öðra slíku, en ekki um
uppfærslu og söng leikara á því,
eins og væri í sýningu Borgarleik-
hússins. Hvert framhaldið yrði
væri ekki gott að segja, en Þjóð-
leikhúsið biði nú eftir tillögum frá
Nordisk Theater Forlag, sagði
Gísli.
Gamattþjóðlag?
Ein af þeim tilgátum sem
fram hafa komið og styrkt gætu
stöðu Borgarleikhússins í þessu
máli er sú að Alparósin sé alls
ekki eftir þá félaga Rogers og
Hammerstein, heldur sé í raun um
suður-þýskt eða austurrískt þjóð-
lag að ræða. Var m.a. sagt frá
þessum orðrómi í hádegisfréttum
Rikisútvarpsins í gær.
Þjóðviljinn haföi samband við
Páll Pampichler Pálsson hljóm-
listarmann, sem nú er staddur í
Vínarborg og á ættir að rekja til
Austumkis. Var hann spurður
hvort hann gæti skorið úr um það
hvort sá orðrómur væri réttur. Páll
sagðist ekki vera sérfræðingur á
þessu sviði, og hann treysti sér
ekki til að fúllyrða neitt i málinu,
en minntist þess ekki að hafa
heyrt lagið sungið i útvarpi eða
annars staðar áður er söngleikur-
inn var sýndur. Auk þess rak hann
ekki minni til þess að hafa nokk-
um tíma heyrt lagið sungið með
þýskum texta, þótt það minnti á
margan hátt á þjóðlög ffá Austur-
ríki. Páll tók það þó skýrt ffam að
hann væri ekki viss i sinni sök.
Má með sanni segja að þetta
leikár hefjist með effirminnileg-
um hætti, fyrst með blaðaskrifum
vegna ónefnds leikdóms og nú
með Alparósardeilu leikhúsanna.
BE
...600 milljóna aukning (
lyfjakostnað. Það er ekkert
skrýtið að þjóðarsáttin
gangi...