Dagblaðið Vísir - DV - 27.09.1996, Qupperneq 3

FÖSTUDAGUR 12. JÚLÍ 1996
nlist 17
HLJÓMPLjlTU
öjmyjjj
Melódísk og þægileg - Jamiroquai:
Travelling without Moving
Þessi þriðja plata Jam-
iroquai sýnir ákveðin
kaflaskil hjá hljómsveit
sem er þó undir stjóm for-
ystukálfsins Jay Kay sem á
hluta í öllum lögrnn plöt-
unnar. Fyrsta platan sýndi
melódíurnar, önnur platan
blandaði tölvutækninni
meira saman við, en á nýju
plötmmi koma fram nýir
og enn skemmtilegri hlut-
ir.
Strax verður samt að
viðurkenna það hversu lík
tónlist Jamiroquai er tónlist Stevie Wonder, en einnig má segja
að Jamiroquai sé ekki eina hljómsveitin sem gerir sig seka um að
líkjast öðmm fyrri tíma hljómsveitum. Sem dæmi má taka hversu
lík Oasis er The Beatles og tónlist Suede fyrstu verkum David
Bowie. Þó verður líkneskja Jamiroquai við Wonder stimdum það
mikil að ekki má á milli sjá. Tónlistin skilar engu að síður sínu.
„Travelling Without Moving“ byrjar á einkar Jamiroquailegu
lagi sem heitir „Virtual Insanity", sem þegar hefur náð
þónokkmm vinsældum. Grípandi melódía með þjóðfélagsádeilu,
ágætisblanda. í lögunum þcir á eftir era farnar nokkuð troðnar
poppslóðir, með djass- og fonkivafi, en þegar kemur að sjöunda
lagi plötunnar kveður við nýjan tón hjá sveitinni, reggaetaktur er
kynntur til sögunnar með góðum árangri.
Jay Kay kynnir hlustendum siðan hljóð ástralskra hljóðfæra,
þó sérstaklega hljóðfæris sem kallast didgeridoo, i næstu tveimur
lögum og er það einnig mjög vel heppnað. Platan endar síðan á
rólegu nótunum með fallegri melódíu í laginu „Spend a Lifetime".
Lög sem eru líkleg til vinsælda af þessari nýju plötu sveitarinn-
ar em: „Cosmic Girl“, „Use the Force“, reggae lagið „Drifting
Along" og gaman væri ef dagskrárgerðarmenn kynntu yngri kyn-
slóðinni áströlsku hljóðfærin í lögunum „Didgerama" og „Didjital
Vibrations".
Á heildina litið er platan melódísk, þægileg á að hlusta, vel spil-
uð og frumleg á köflum þrátt fyrir þessa augljósu „Wonder“teng-
ingu. Guðjón Bergmann
REM - New Adventures in Hi-R ickick
Sú áheyrilegasta hingað til
Platan New Adventures
in Hi-Fi var unnin á mikl-
um hraða og við aðstæður
þar sem hljómplötur verða
sjaldan til. Lög og textar
vora samin meðan á hljóm-
leikaferð REM stóð til að
fylgja eftir plötunni Monst-
er, fyrstu hljómleikaferð
hljómsveitarixmar í
áraraðir. Það ku hafa verið
Peter Buck gítarleikari
sem neitaði að fara í ferð-
ina nema fjórmenningarn-
ir ynnu að því að skapa
eitthvað nýtt jafnhliða því
að flytja aðdáendum sínum
gamalt efni. Árangurinn er nú kominn út á plötu og eigi að síð-
ur er hljómsveitin önnum kafin við að leggja granninn að sínu
næsta hljómfangi sem á að koma út á næsta ári.
Útkoman er fjórtán laga plata, sennilega fjölbreyttasta laga-
safnið sem REM hefur sent frá sér til þessa. Hún hefst á angur-
væru lagi i kúrekamyndastíl, How the West Was Won and Where
It Got Us. Ákaflega ódæmigerðu fyrsta lagi á plötu en áheyrilegu.
Stemningin er síðan keyrð upp í lagi númer tvö, The Wake up
Bomb og eftir það skiptast á hugljúfir ópusar í stíl Automatic for
the People- plötunnar og hressilegir gítarkeyrslurokkarar að
hætti Monstersins. En að sjálfsögðu eru teknar óvæntar hliðar-
beygjur hér og þar og jafhvel beitt hljóðfæram sem heyrast vart
á plötum lengur, svo sem Mellotron og ARP syntha sem nýtur sín
ómælt í furðulegasta lagi plötmmar, Leave. Þar er á ferðinni óm-
þýð laglína með sérlega ómstríðum granni ARP hljóðfærisins. Út-
koman er skemmtileg tilraun til að sætta tvennt ósættanlegt, hið
þýða og striða, og útkoman er furðulega áheyrileg.
Of langt mál yrði að telja upp kosti hvers einasta laganna fjórt-
án á New Adventures in Hi-Fi. Ókostum er vart fyrir að fara. Þeir
era alltént svo smáir að ekki tekur því að hafa orð á þeim. Ef
mæla ætti með einhverjum lögum fleiram en þeim sem þegar
hafa verið nefnd kemur hið angurblíða E-Bow the Letter fyrst
upp í hugann. Þar mætir Patti Smith til leiks og syngur með og
á móti Michael Stipe. Finn dúett það. Á Departure er keyrt að
hætti Stones ’72, í svipuðum anda og fjölmargar Stones- og Faces
eftirlíkingar hafa látið frá sér fara síðustu áratugina. Binky the
Doormat er öllu tímalausara en gítarkeyrslan er ekki minni. Og
ekki má gleyma hinu ósungna Zither sem var hljóðritað í bún-
ingsherbergi í Fíladelfiu. Það er raunar eina lagið sem tekið er
upp við „dæmigerðar" aðstæður á hljómleikaferð. Hin eru ýmist
hljóðrituð við hljóðprufur eða á tónleikunum sjálfum. Reyndar
fór hljómsveitin í hljóðver í Seattle eftir að Monster-ferðinni lauk
og endurtók þar fjögur lög sem hún hafði áður verið búin að
ganga ffá til útgáfu en var væntanlega ekki alveg nógu ánægð
með.
Fjórmenningamir í hljómsveitinni REM hafa margt gott látið
frá sér fara á sextán ára ferli. New Adventures in Hi-Fi er hið
áheyrilegasta hingað til. Platan er mátulega hrá. Hvergi neitt of
eða van. Melódíumar eru stórgóðar, textar jafn torræðir og fyrr
og útsetningar á köflum frumlegar. Það fer að læðast að manni
sú hugsún að rokkið sé eftir allt saman ekki iafn steindautt og
það hefur virst vera síðustu misserin. Ásgeir Tómasson
The Cardigans
setja stefnuna
á tunglið
The Cardigans ætla að halda ótrauð áfram að leggja heiminn að fótum sér.
Nýjasta plata sænsku hljóm-
sveitarinnar The Cardigans heitir
First Band on the Moon. Ellefu laga
gripur sem grúppan hljóðritaði
heima í Malmö undir stjórn sama
pródúsents og fyrr. Sá heitir Thore
Johansson. Þrátt fyrir velgengni
síðustu missera sá liðsfólk Cardig-
ans ekki ástæðu til að breyta fyrri
háttum og bóka sig í heimsþekkt
hljóðver með kraftaverkamanni á
alþjóðlegan mælikvarða. Þau telja
sig vera með grip í höndunum sem
á að seljast að minnsta kosti jafn
vel og síðasta plata, Life, sem fór í
meira en einhi og hálfri milljón ein-
taka um allan heim, þar á meðal
hálfri milljón í Japan.
Á First Band on the Moon er allt
til staðar sem The Cardigans buðu
upp á á fyrri plötum sínum. Létt
Sveifla í laglínunum (áhrif frá tón-
listinni í barnatímum sænska sjón-
varpsins í gamla daga), sykursæt
söngrödd Ninu Persson, einföld lög
Peters Svenssons. Sem fyrr semur
hljómsveitin textana sína í samein-
ingu. Einhverjir hafa haft á orði að
það sé ekki jafn engilbjart yfir tón-
listinni á nýju plötunni og á Life en
það segir Peter Svensson að sé bara
smekksatriði.
Óvænt
velgengni
Heimsfrægð The Cardigans kom
öllum á óvart, fimmmenningunum
jafnt sem öðrum sem vinna að því
að koma hljómsveitinni á framfæri.
„Við stofnuðum hljómsveitina bara
okkur til gamans," segir Peter
Svensson. „Við bjuggumst ekki við
neinu þótt við vonuðum auðvitað
að fólki þætti gaman að tónlistinni
okkar. Við létum okkur ekki einu
sinni dreyma um að slá í gegn í út-
löndum eins og svo margar aðrar
sænskar hljómsveitir stefna að.
Hvað þá að Bretar myndu bera okk-
ur á höndum sér.“
Ole Hakanson, framkvæmda-
stjóri The Cardigans, rifjar upp að
fyrstu áætlanir hafi hljóðað upp á
að gefa út fyrstu plötu hljómsveitar-
innar, Emmerdale, og láta hlutina
síðan þróast hægt og sígandi. „Við
vildum ekki láta þau herja á alþjóð-
legan markað af öllu afli. Þess hátt-
ar vinnubrögð geta brugðið til
beggja vona,“ segir hann. Ole reikn-
aði hins vegar ekki með áhuga Jap-
ana á sænskri popptónlist. Fljótlega
eftir að japanska útgefandanum var
leyft að hlusta á plötuna urðu
fimmmenningamir að pakka niður
í töskumar og láta sjá sig og heyra
þar austur frá. „Um svipað leyti
fóra bresk tímarit að setja sig i
samband við okkur og eftir það
varð ekki við neitt ráðið,“ segir
Ole.
Life seldist í 85 þúsund eintökum
í Bretlandi og þrjú lög af plötunni
komust á vinsældalista, Rise and
Shine, Camival og Sick and Tired.
Bandarikjamenn tóku sömuleiðis
þokkalega við sér og að þessu sinni
á að herja á þann markað, hinn
stærsta í heimi, af mun meiri
þunga en síðast. Peter Svensson
vonar að hlutimir þar eigi eftir að
ganga upp.
„Nýja platan er tímalausari en
þær fyrri, ef svo má segja. Þær hin-
ar báru með sér yfirbragð sjöunda
áratugarins. Útsetningarnar vora
þannig, textamir og yfirbragðið. Ef
eitthvert lag á nýju plötunni hafði
eitthvað sem minnti á sjöunda árat-
guinn tókum við það og breyttum
því. Þrátt fyrir þetta er breytingin
frá fyrri plötu alls ekki mikil. Lögin
eru eins byggð upp og fyrr, upptöku-
maðurinn er hinn sami, sama gamla
hljóðverið. Hvers vegna ætti maður
að vera að breyta til þegar allt geng-
ur upp með gamla laginu?“