Dagblaðið Vísir - DV - 20.09.1997, Blaðsíða 20
20
LAUGARDAGUR 20. SEPTEMBER 1997
fréttaljós
Félag íslenskra leikskólakennara og launanefnd sveitarfélaga:
Langvinn kjaradeila
- seinagangur í deilunni vakti furðu
Ljóst er að þrýstingur á gerð
samninga milli Félags íslenskra leik-
skólakennara og launanefndar sveit-
arfélaga fór verulega vaxandi þegar
liða tók á vikuna. Hér á eftir verða
ýmsir þættir hinnar langvinnu deilu,
svo og viðbrögð við henni úti í þjóð-
félaginu skoðuð.
Svo virðist sem fólk hafi loks
vaknað upp í vikunni við þann vonda
draum að til verkfalls gæti komið,
enda benti flest til þess að leikskóla-
kennarar myndu leggja niður vinnu
frá og með mánudeginum nk. ef
marka mátti gang samningavið-
ræðna í vikunni.
Þegar liða tók ískyggilega nærri
verkfalli leikskólakennara var eins
og fólk færi loks að gera
gætu hafist því margþætt samræm-
ingarvinna þurfti að fara fram áður
en deiluaðilar gætu gengið til við-
ræðna. Þrir samningafundir voru þó
haldnir í júni en á þeim gerðist
næsta lítið. Samningaviðræöur lágu
svo niöri þar til 7. ágúst en þá boðaði
ríkissáttasemjari deiluaðila tO fund-
ar. Síðan voru haldnir fundir aðeins
einu sinni í viku þar tO nú i vikunni
að aOt var sett á fuOan damp.
Af samtölum DV við leikskóla-
kennara hefur mátt ráða að þeim hef-
ur þótt sá tími frá því að deOunni var
vísað tO sáttasemjara verulega iOa
nýttur þótt mikið lægi við. Hefur ríkt
mikil óánægja í herbúðum þeirra
með seinaganginn.
ræddi einnig við DV um að starfsfólk
þar á bæ myndi skipta vinnu og
bamapössun á mOli sín „með skyn-
samlegum hætti“. Hann viðraði
einnig hugmynd þess efnis að farið
yrði með Hagkaupsböm og fleiri
verkfaOsböm í Húsdýragarðinn tO að
hafa ofan af fyrir þeim.
Jóhannes Pálmason, forstjóri
Sjúkrahúss Reykjavíkur, sagði hins
vegar við DV að starfsfólk spítalans
yrði einfaldlega að vera heima hjá
börnum sínum ef það hefði engin
önnur úrræði fyrir
þau. Ragnar Þor-
steinsson, skóla-
stjóri Breiðholts-
skóla, sagði að
iað hefði engin
WSM
.
' ■ -•
Um 15000 börn eru í hinum ýmsu leikskólum landsins.
ljóst að það myndi valda mikOli rösk-
un í þjóðfélaginu. Félagsmenn em
um 1100 talsins en auk þeirra vinna
á leikskólunum starfsmenn sem ekki
hafa réttindi sem leikskólakennarar.
Þeir era nær 60% alira sem starfa á
leikskólunum.
Rætt var um lokun i um 200 leik-
skólum en í þeim era um 1.500 börn.
Þá era leikskólakennarar að störfum
í grunnskólum þar sem starfræktur
er heOsdagsskóli, í sérdeildum
grannskólanna og á sambýlum fyrir
faOaða. Þá kom fram aö rúmlega 30
leikskólar yrðu opnir þrátt fyrir
verkfall, þar af 20 einkareknir og um
10 þar sem leikskólastjórar era ekki
félagsbundnir í Félagi íslenskra leik-
skólakennara. Þá yrðu leikskóli stúd-
entabama og leikskólinn Mýri lík-
lega opnir skv. upplýsingum frá Dag-
vist bama.
Seint af staö
Raunar hefur það vakið furðu
margra viðmælenda DV hve mikiO
seinagangur var í upphafi á ýmsum
þáttum er varða lausn kjaradeilu
leikskólakennara og launanefndar
sveitarfélaga.
Það var í byrjun júnímánaðar sl.
sem Félag íslenskra leikskólakenn-
ara boðaði verkfaO. í kjölfarið var
kjaradeilunni vísað til ríkissátta-
semjara.
Fram tO þessa hafði sá háttur ver-
ið hafður á að leikskólakennarar
sömdu annars vegar við borg og ríki
en hins vegar við sveitarfélögin. í
sumar brá hins vegar svo við að
borgin vísaði sínu samningsumboði
tfl launanefndar sveitarfélaganna
þannig að samningamir nú era í ein-
um pakka. Þetta útspfl borgarinnar
tafði fyrir þvi að samningaviöræður
Vonbrigöi
Því var það að samninganefnd
leikskólakennara freistaði þess að
skerpa á gangi viöræðnanna með því
að lækka kröfu sína um byrjunar-
laun úr 110 í 105 þúsund krónur á
mánuði. Þá var rétt vika í að verkfafl
skyOi á. Taldi samninganefndin að
með þessari lækkun á kröfunni um
byrjunarlaun sýndi hún ákveðinn
samningsvOja og gæfi ákveðið svig-
rúm til þess að samningar gætu tek-
ist. Það urðu henni mikO vonbrigði
þegar samninganefnd launanefndar
sveitarfélaganna hélt sínu striki
hvað varðaði kröfur leikskólakenn-
ara um launaliðinn og röðun í launa-
flokka og hafnaði þeim algerlega. Á
hinn bóginn var heldur farið að þok-
ast í samkomulagsátt hvað sérkröf-
umar varðaði undir helgina.
Samninganefnd leikskólakennara
var þó alveg hörð á þvi að upphaf-
legu kröfumar yrðu dregnar upp á
borðiö ef til verkfaOs kæmi.
Mikill viðbúnaöur
í vikunni fór að komast veruleg
hreyflng á viðbúnað í fyrirtækjunum
og stofnunum ef verkfaO yrði. Það
þótti ljóst að slíkt verkfaO myndi
víða hafa veralega röskun i for með
sér ef ekki yrði reynt að koma tfl
móts við starfsfólk sem ætti börn í
leikskólum. Samkvæmt upplýsingum
sem DV aflaði sér vora forráðamenn
margra fyrirtækja famir að huga að
húsnæði þar sem starfsfólk gæti
skipst á að gæta bamanna. Slíkar
ráðstafanir var m.a. farið að ræða
hjá Granda hf., að sögn Brynjólfs
Bjarnasonar framkvæmdastjóra.
Hann sagði aö fyrirtækið hefði yflr
að ráöa plássi tfl slíkra nota. Óskar
Magnússon, forstjóri Hagkaups,
kennarar þar myndu líklega taka
böm sín með sér í vinnuna meðan
þeir væru að leita annarra lausna.
Slíkt fyrirkomulag gæti gengið í ein-
hvem tíma en ekki mjög lengi. í
sama streng tóku fleiri skólamenn
sem DV ræddi við.
Af ofangreindu má ráða að verk-
faOsviðbúnaður í hinum ýmsu fyrir-
tækjum og stofnunum í þjóðfélaginu
var fyrir helgi aOt frá núOi og upp í
bráðabirgðagæslu fyrir böm starfs-
manna á vinnustað.
Verkfallsvarsla leikskóla-
kennara
Leikskólakennarar lögðu einnig
sínar línur ef tO verkfaOs kæmi. Þeir
skipuðu verkfallsstjóm sem hefur
komið saman á fundum og ráðiö ráð-
um sínum. Þá vora verkfaOsnefndir
skipaðar í öOum deOdum en Félag is-
lenskra leikskólakennara er deOda-
skipt eftir landsvæðum. Þær nefndir
hófu þegar að skipuleggja starf sitt,
útvega húsnæði fyrir verkfaOsmið-
stöðvar, skipuleggja verkefhi, skO-
greina hlutverk sitt og senda upplýs-
ingar tO félagsmanna, að sögn Bjarg-
ar Bjamadóttur, formanns félagsins.
Samkvæmt skilgreiningunni er
verkfaOsvarsla leikskólakennara ein-
ungis miðuð við að
koma í veg fyrir að _____________
jgk^ gengið verði í
v . störf félags-
\ . manna í leik-
skólunum.
Helga
Magnús-
| dóttir, for-
1 maður
m verkfalls-
stjómar Félags ís-
lenskra leikskóla-
kennara, sagði að
þeir myndu ekki
skipta sér af því þótt
fyrirtæki eða stofn-
anir útveguðu sér
húsnæði og skipu-
legðu þar gæslu á
börnum starfs-
manna sinna.
Upp kom sú
spurning hvemig
bregðast ætti við ef
DV-mynd JAK úrræðalausir for-
eldrar kæmu börn-
um sínum inn á
einkarekna leikskóla sem opnir yrðu
í verkfaOi. „Þar myndi verkfaOs-
varslan grípa inn í,“ sagði Björg.
Undirskriftarlistar í gangi
Eins og fyrr sagði fór að bera á sí-
vaxandi þrýstingi á samninga miOi
launanefndar sveitarfélaga og leik-
skólakennara. í vikunni fóra að sjást
undirskriftarlistar á leikskólum og
vinnustöðum. í haus þeirra sagði að
þess væri krafist „aö gengið verði að
sanngjömum kröfum leikskólakenn-
ara í kjarabaráttu þeirra, þannig að
ekki komi tO verkfalls þann 22. sept-
ember sem hafa muni „víðtæk" nei-
kvæð áhrO í þjóðfélaginu." Þessir
undirskriftarlistar vora settir af stað
af einstaklingum, svo og Landssam-
tökum foreldra barna á leikskólum.
Formaður ReykjavíkurdeOdar sam-
takanna, Elísabet Gísadóttir, sagöi að
í vikunni hefðu komið fram sterk
viðbrögð foreldra, sem margir hverj-
ir væra verulega uggandi vegna yfir-
vofandi verkfalls og vOdu „grípa tO
örþrifaráða".
Landssamtök foreldra bama á leik-
skólum lögðu þegar í upphafi áherslu
á stuðning við leikskólakennara í
kjarabaráttu þeirra. Fleiri samtök
hafa heitið þeim stuðningi, svo sem
systrasam-
___________________ tök þeirra á
Norðurlönd-
um, sem
gáfu vOyrði
fyrir flár-
stuðningi ef
tO verkfaOs
kæmi, enda
aðeins um
10 midjónir
króna í verkfaOssjóði leikskólakenn-
ara.
Undanþágubeiönir
í vikunni varð ljóst að einhverjar
undanþágubeiðnir myndu berast Fé-
lagi íslenskra leikskólakennara
vegna verkfaOsins. Nokkrir aðOar
höfðu verið í sambandi við félagið af
þeim sökum, þ. á m. forráðamenn
leikskóla sem rekinn er í tengslum
við Heymleysingjaskólann og for-
ráðamenn bama sem njóta sér-
kennslu.
Af því er fram kemur hér að ofan
má sjá að töluverður titringur var
farinn að grípa um sig í þjóðfélaginu
í lok vikunnar vegna yfirvofandi
verkfafls leikskólakennara. Skyldi
engan undra svo víða sem þær að-
gerðir myndu teygja anga sina. .
Innlent
fréttaljós
—
Jóhanna S. Sigþórsdóttir
Óskar Magnússon, forstjóri Hagkaups, myndi trúlega ekki vera banginn viö aö taka þátt í barnapössun í verkfalli.
Einhverju sinni tók hann son sinn meö sér á aöalfund Eimskips og þótti ekki mikiö, svo sem myndin ber meö sér.
DV-mynd GVA