Dagblaðið Vísir - DV - 08.04.1998, Síða 2
36 %/ikmyndir
KVIKMYUDA
mmw\
Regnboginn/Háskólabíó/Bíóhöllin - Anastasia:
Sagan endursögð ★★i,
Það má ímynda
sér að á næsta ár-
þúsundi verði öll
mannkynssaga
horfin eða að
minnsta kosti ger-
breytt. Kvik-
myndir koma í æ
ríkara mæli í stað
sögubóka hjá
ungu og eldra
fólki enda er þeg-
ar farið að koma í
ljós að myndir
eins og Schindl-
er’s List og The
Killing Fields hafa
myndimar lýsa.
Anastasia tekur að sér að flikka svolítið upp á rússnesku byltinguna
og sópar kommúnismanum út með öðru rusli. Sagan af týndu prinsess-
unni er enda hreinn ævintýramatur, og minnir bæði á Þymirós og
Öskubusku, líkt og myndin sjálf vísar í. Nú þegar Lenín er uppurinn
þarf engan að undra að það var alls ekki hann sem olli hallarbyltingu,
heldur var það illi galdrakarlinn Raspútín sem seldi sál sína djöflinum
til þess að geta eytt keisarafjölskyldunni. En amma Anastasíu sleppur,
og hún sjálf, en vegna höfuðhöggs man hún ekki hver hún er. Svindl-
arar tveir ætla sér að græða á ömmunni með þvi að færa henni falska
Anastasíu til Parísar þar sem hún er í útlegð, en hitta svo auðvitað á þá
réttu, því hver getur leikið prinsessu betur en prinsessa? í undirheim-
um plottar Raspútín hundfúll frekari hefnd, en svindlararnir reynast
hinar mestu hetjur, aðallega annar, ástin blómstar, minnið batnar og
París bíður.
Eins og vill vera í teiknimyndum er það það illa sem heldur uppi
mestu skemmtununum og virðist mest lagt í þá hluta. Undirheimur
Raspútíns var frábærlega vel gerður, svo og var félagi hans leðurblakan
áberandi uppáhaldskarakterinn. En þrátt fyrir þennan myndræna sigur
hins illa yfir hinu góða er ekki þar með sagt að góði hlutinn hafi verið
slæmur. Anastasía einkenndist öll af hugmyndaríki og hélt gamlingjan-
um mér uppteknum allan tímann, þrátt fyrir fremur leiðinlega músík,
sem virðist skylda í skemmtiefni af þessu tagi. Fyrir utan smáhroll yfir
atriðum eins og þegar lýðurinn sameinast um vonina um að prinsessan
sé enn á lífi (fátæki verkalýðurinn sem virtist hafa verið búinn til af
byltingunni) þá fannst mér Anastasía hin besta skemmtun og með betri
teiknimyndum sem ég hef séð lengi.
Leikstjóm: Don Bluth og Gary Goldman. Handrit: Susan Gauthier,
Bruve Graham, Bob Tzudiker og Noni White. Raddir: Meg Ryan, John
Cusack, Christopher Lloyd, Kelsey Grammer, Angela Lansbury og Hank
Azaria. Úlfhildur Dagsdóttir
Sam-bíóin - Sphere:
Geimfar á hafsbotni ★★
Skáldsögur
Michales Crictons
bjóða flestar upp á
myndrænar útfærslur
og eru oftar en ekki
skrifaðar nánast til
þess að vera kvik-
myndaðar, sérstaklega
síðari verk hans.
Sphere, sem er ein af
fyrstu bókum hans,
skrifuð þegar Crichton
starfaði einnig sem
kvikmyndaleikstjóri,
hefur marga af bestu
kostum Crichtons sem
skáldsagnahöfundar en er ekki eins einfóld þegar út í myndræna út-
færslu er farið og sumar aðrar sögur hans. Það er því aðeins á færi mjög
kraftmikilla leikstjóra og útsjónarsamra að geta gert sögunni skil svo
vel fari og þrátt fýrir marga góða hæfileika sem leikstjóri þá er Barry
Levinson greinilega betur að sér í mannlegum samskiptum en samskipt-
um manna við hið yfirnáttúrlega, samanber Wag the Dog sem er mun
betur heppnuö heldur en Sphere.
Erum við ein í himingeimnum eða er í fjarlægum kimum himin-
geimsins að finna verur? Ef svo er, hvernig eru þær? Þetta er grunnur-
inn í myndinni. Geimfar finnst á hafsbotni. Það kemur í Ijós að það er
búið að liggja þarna í 300 ár. Mælingar gefa til kynna að lífsmark sé inni
í skipinu. Hópi valinna vísindamanna er falið það verkefni að koma á
sambandi á milli jarðarbúa og hugsanlegra geimvera sem um borð eru.
Næsta auðveldlega tekst að fara um borð. Þar innandyra komast þeir að
ýmsu sem þeir höfðu alls ekki búist við að sjá og uppgötvanir þeirra
koma þeim í óvænta klípu, svo ekki sé meira sagt.
Sphere byrjar vel og hefur góða stígandi fram að þvf að „kúlan“ fer
að hafa óbein áhrif á gerðir hópsins. Fer þá að losna heldur betur úr
þéttleika myndarinnar og hver vandræðalega uppákoman á fætur ann-
arri tekur viö og myndin verður röð háifkláraðra atburða sem maður
hefur á tilfinningunni að hefði verið hægt að gera betur. Það er þó alltaf
viss spenna í atburðarásinni: Hvað er eiginlega um að vera, hvað er
„kúlan", hvað er í henni og hvaðan kemur hún? Þetta heldur áhorfand-
anum við efnið þótt gallarnir séu margir.
Það reynir ekki mikið á leikarana. Dustin Hoffman, Sharon Stone og
Samuel L. Jackson hafa öll gert betur. Oft virka þau eins og þau séu í í
einhverjum skylduæfmgum sem verður að ljúka.
Leikstjóri: Barry Levinson. Handrit: Stephen Hauser og Paul Attanasio,
eftir skáldsögu Michaels Crictons. Kvikmyndataka: Adam Greenberg.
Tónlist: Elliot Goldenthal. Aðalleikarar: Dustin Hoffman, Samuel L.
Jackson, Peter Coyote og Liev Schreiber. Hilmar Karlsson
yfirtekið sögulegar heimildir af þeim atburðum sem
MIÐVIKUDAGUR 8. APRÍL 1998
Maðurinn með járngrímuna:
Skytturnar til verndar
konungi sínum
The Man in the Iron Mask er þriðja
og síðasta bókin um Skyttumar eftir
Alexandre Dumas. Þessa bækur hafa
verið kvikmyndaðar oft frá upphafi
kvikmyndanna. Áður hafa verið gerð-
ar tvær kvikmyndir um manninn
með járngrímuna. Sú frægari var
gerð 1939. Þá lék Louis Hayward titil-
hlutverkið og síðari myndin var gerð
1977 með Richard Chamberlain i titil-
hlutverkinu. Nú er það nýjasta goðið
í kvikmyndaheiminum, Leonardo Di
Caprio, sem leikur konunginn og tví-
burabróður hans. Og að sjálfsögðu
koma Skyttumar einnig mikið við
sögu. Þegar myndin hefst er það að-
eins D’Artagnan sem enn er í þjón-
ustu konungs og er hann orðinn for-
ingi skyttnanna, Athos býr einfóldu
lífi bóndans og hugsar aðallega um
uppeldi sonar síns, Porthos er enn
hrifinn af hinu ljúfa lífi en saknar um
leið hasarsins í fortíðinni og Aramis
er orðinn prestur.
Þegar konungurinn deyr
tekur við völdum sonur hans,
grimmur og hrokafullur, sem
fáum finnst eiga erindi í
konungsstólinn. í Bastillunni
er fangi sem er með jámgrímu
og hefur verið með hana
tíu ár. Af tilviljun kemst
A’Artagnan að því að
svo geti verið að mað-
urinn með jám-
grímuna sé rétt-
borinn konung-
ur Frakk-
lands. Til að fá
þetta á hreint og
bjarga Frakklandi
undan harðstjórn
fær D’Artagnan
sína gömlu vini
til að vopnast á
ný og hefúr bar-
áttu með rétt-
lætið að leið-
Gabriel Byrne leikur Skyttuna, D’Artagnan.
Leonardo Di Caprio leikur manninn með járngrímuna og
konunginn, bróður hans.
arljósi og það
kemur fljótt í
ljós að þeir hafa
engu gleymt.
Leonardo
DiCaprio leikur
hið tvöfalda
hlutverk og hin-
um fjölmörgu
aðdáendum
hans ætti ekki
að leiðast að sjá
hann í tvíriti á
hvita tjaldinu.
Úrvalsleikarar
em í hlutverk-
um skyttnanna, Jeremy Irons leikur
Aramis, Gerard Depardieu Porthos,
John Malcovick Athos og Gabriel
Byme leikur D’Artagnan. Aðrir leik-
arar era Anne Parillaud, Judith
Godreche, Edward Atterton og Peter
Sarsgaard.
Leikstjóri er Randall Wallace, rit-
höfundur og handritshöfúndur, sem
er að leikstýra fyrstu kvikmynd sinni.
Meðal handrita sem hann hefur skrif-
að er Braveheart og var hann til-
nefndur til óskarsverðlauna fyrir það.
Hann hefúr skrifað fjórar skáldsögur.
The Man in the Iron Mask er sýnd i
Laugarásbíói og Háskólabíói. -HK
Martin Scorsese
og Kundun
Kundun,
sem Há-
skólabíó er
að fara að
sýna, fjallar
um ævi Dalai
Lama, trúar-
leiðtoga Tíbet-
búa, allt frá því
hann er á þriðja
ári og þar
til hann
er tutt-
ugu
og
fjögurra ára og þarf að flýja land þegar Kínverjar gera
innrás. Leikstjóri Kundun er Martin Scorsese, einn dáð-
asti leikstjóri nútímans, og lætur hann Dalai Lama vera
sögumann. Uppnmalega hét Dalai Lama Tenzin Gyatso.
í leit munka að fjórtánda trúarleiðtoga sínum stað-
næmdust þeir þegar þeir sáu drenginn og voru stuttu
síðar sannfærðir um að hann væri þeirra næsti leiðtogi.
Fjórir ungir og óþekktir leikarar leika Dalai Lama á
ýmsum aldursskeiðum.
Ævi Dalai Lama hefur lengi verið hugðarefni hand-
ritshöfundarins Melissu Mathieson sem er eiginkona
Harrisons Fords. Sjö ár eru síðan hún byrjaði að viða að
sér efni í myndina. Um sama leyti hitti hún Dalai Lama
fyrst og fékk leyfi hans til að skrifa handritið og fylgja
því eftir. Þegar Mathieson hafði þrískrifað handritið
sendi hún Martin Scorsese það til yfirlestrar: „Hann er
trúaður maður og hefur áhuga á trúmálum hvar sem er
í heiminum og ég var viss um að hann mundi lesa hand-
ritið.” Enda fór það svo að Scorsese hreifst af handrit-
inu og samþykkti að leikstýra myndinni. Þar sem Tíbet
er nánast lokað land fyrir kvikmyndatöku varð að velja
tökustaði annars staðar og varð Marokkó fyr-
ir valinu. Snemma var ákveðið að allir aðal-
leikarnir í myndinni yrðu frá Tibet og í leit að
leikurum naut Scorsese aðstoðar Namgyal L.
Taklha sem er ekkja bróður Dalai Lama og
það var innan fjölskyldu hennar sem sá leik-
ari fannst sem leikur Dalai Lama
sem ungan mann. Fleiri ætt-
ingjar Dalai Lama leika i
myndinni og má nefna að
Tencho Gyalpo leikur ömmu
sína, móður Dalai Lama.