Dagblaðið Vísir - DV - 08.06.1999, Blaðsíða 5

- allar frístundirnar fara í áhugamálið
Hlegið að Microsoft
/ minnisblaðinu sagði
að Linux væri að verða
stærra en Microsoft og
var verið að visa í að
Linux seldist betur en
Windows 98
spurði lögmanninn þá hvort hann
gæti hugsað sér einhverja ástæðu
fyrir því að minnisblaðið hefði ver-
ið sent áfram til lögmannanna. Þá
hlógu viðstaddir og dómarinn tók
undir, fullviss um að minnisblaðið
hefði verið samið sérstáklega með
réttarhöldin í huga.
var Linux mjög óstöðugt stýrikerfí,"
segir Theódór, „en i dag er það oröið
ótrúlega stöðugt og margfalt
stöðugra en Windows nokkurn tím-
ann.“
Þursinn Microsoft
Ástæðan fyrir því að Linux hefur
farið svo hratt fram úr Windows er
að sjálfsögðu hið opna frumforrit
sem gerir það að verkum að fmnist
einhver galli þá fara áhugamenn
víðs vegar um heiminn þegar í að
finna lausn á vandanum. Áð sögn
þeirra Linux-félaga þýðir þetta að
oft eru fundnar lausnir á vandanum
og þær komnar inn á Netið örfáum
mínútum eftir að gallinn finnst.
„Slíkt myndi aldrei geta gerst hjá
þursum eins og Microsoft því þar
gengur allt svo hægt fyrir sig. Oft
þurfa menn að sitja uppi með ein-
hvern galla á Windows í heilan
mánuð áður en Microsoft gefur út
lagfæringar.“
Sem dæmi um stöðugleika Linux
nefna þeir félagar fræga tölvu úti í
bæ sem notuð er sem netþjónn. Hún
er svo úrelt að hún gæti varla keyrt
Windows 95 og flestum þykir hrein-
lega brandari að slíkar tölvur séu
notaðar enn í dag. Hún keyrir hins
vegar á Linux-stýrikerfi og því hef-
ur hún gegnt hlutverki sinu af
stakri prýði. Um daginn þurfti að
slökkva á henni til að skipta um
viftu og var það í fyrsta skiptiö í
rúmt ár sem slökkt var á henni,
þrátt fyrir að stýrikerfið hafi verið
uppfært alloft á þessum tíma. Allir
tölvunotendur vita hins vegar að
tölvur sem keyra á Windows-stýri-
kerfi þarf að endurræsa reglulega
til að þær virki af fullum krafti.
Fagnaðarerindið boðað
En DV-Heim fýsir að vita nánar
hvert hlutverk Linux-vefsins sé.
„Hann nýtist sem miðstöð allra sem
nota Linux hér á landi og hafa
áhuga á stýrikerfmu," segir
Tryggvi. „Við birtum daglega fjölda
frétta af þvi helsta sem er að gerast
í Linux-heiminum og veitum að-
gang að hugbúnaði sem fólk getur
náð sér i á Netinu. Jafnframt er Lin-
ux.is vettvangur fólks sem lendir í
einhverjum vandræðum með hug-
búnaðinn og þarf að leita sér hjálp-
ar. Bæði getur það spurt okkur ráða
og einnig birt fyrirspumir á vef-
spjallinu þar sem ‘1
oftast fást svör frá öðr-
um Linux-notendum
skömmu síðar.“
„Við höfum síðustu misseri
talið fjölda manns á að stíga inn í
heim Linux,“ segir Theódór. „í
raun má segja að við gegnum sama
hlutverki og trúboðamir gegndu í
gamla daga, breiðum út fagnaðarer-
indið og emm einhvers konar trú-
boðar á tölvuöld."
Blaðamaður kemst ekki hjá
því að smitast af áhuga þeirra
Tryggva og Theódórs á Linux
sem er svo greinilegur í öllu
fasi þeirra. En getur þessi
áhugi á stýrikerfi ekki
orðið fullmikill á stund-
um? „Jú, kannski,
segja þeir félagar og
kíma, „við höfúm
svo sem lent í því
að fólk sem er í
kringum okk-
ur biður okk-
ur um að
tala um eitt-
hvað ann-
að en Lin-
ux.“
Hvaö er Linux?
Opiö og ókeypis
ekki neitt. Annað einkenni sem leitt
hefur til mikilla vinsælda Linux er
að það er „opið frumforrit", þ.e. hver
sem er getur sótt frumforritið aö Lin-
ux á Netinu. Siðan getur viðkomandi
prófað sig áfram með að búa til end-
urbætur á frumforritinu eftir eigin
höfði. Eftir það ákveður nefnd nokk-
ur hvort endurbætumar séu nægi-
lega góðar til að þær skuli fella inn i
frumforritið. Þannig hefur Linux í
raun verið þróað af hundruðum þús-
unda notenda í gegnum árin sem
hafa gefiö vinnu sína við þróun
stýrikerfisins. Notendur stýrikerfis-
ins eru nú orðnir rúmar 10 milljónir
manna og fer þeim stöðugt fjölgandi.
Linus Torvalds, hinn finnski höfund-
ur Linux-stýrikerfisins.
Viöburöarík vika í réttarsalnum:
Þeir Tryggvi
™ j (- j I Farestveit og
-f | Theódór Ragnar
THFTHTIW Gíslason eru
j Lmux-menn.
Þeir eyða öllum
fristundum sem
þeir mögulega geta kreist út úr
hverjum degi til að reka áhugamál
sitt, Linux á íslandi, sem þeir neita
staðfastlega að sé fyrirtæki. Aðal-
hlutverk fyrirbærisins er að halda
uppi hinni íslensku bibliu Linux,
www.linux.is
Linux á íslandi var stofnað í októ-
ber á síðasta ári en ákvörðun félag-
anna að læra á nýjan gagnagrunn og
nýtt forritunarmál til að gera vefinn
sem bestan úr garði tafði þá nokkuð.
Linux.is er þó kominn á fullt skrið
og heldur áfram að stækka og eflast
með hverjum deginum.
Vakningin að hefjast
„Þó svo Linux-vakningin sé ekki
nærri því jafnmikil hér á landi og
t.d. í Bandaríkjunum þá er þetta allt
að koma,“ segir Theódór af ákveðni
við blaðamann DV-Heims. „Mörg
fyrirtæki hér á landi eru byrjuð að
nýta sér Linux og við vitum af mörg-
um sem eru á leiðinni." Þeir félagar
nefna sem dæmi um vöxt Linux-ráð-
stefhu um stýrikerfið sem haldin var
hér á landi fyrir stuttu. Hana sóttu
nokkur hundruð áhugamenn um
stýrikerfið.
Þeir Tryggvi og Theódór segjast
hafa verið að grufla í Linux í um það
bil fjögur ár. „Fyrst þegar við byrj-
uðum í þessu var Linux tiltölulega
óþekkt stýrikerfi nema í mjög þröng-
um hópum. Ég persónulega byrjaði
að fikta í þessu til að prófa eitthvað
nýtt og vissi í rauninni ekki mikið
um tölvur í þá daga. Með fikti síðan
þá hefur það hins vegar breyst tals-
vert til batnaðar," segir Tryggvi.
Fjögur ár eru að sjálfsögðu langur
tími í hinum síbreytilega tölvuheimi
og Linux hefur þróast hraðar en flest
annað á þessum vettvangi og er þá
mikið sagt. „Fyrir um tveimur árum
Ástæðan fyrirþví að
Linux hefur tekið svo
hratt fram úr Windows
er að sjálfsögðu hið
opna frumforrit sem
gerirþað að verkum
að finnist einhver galli
þá fara áhugamenn
viðs vegar um heiminn
þegari að finna lausn
á vandanum. Að sögn
þeirra Unux-félaga
þýðir þetta að oft eru
fundnar lausnir á
vandanum og þær
komnar inn á Netið ör-
fáum minútum eftir að
gallinn finnst.
Tryggvi Farestveit og Theódór Ragnar Gíslason, umsjónarmenn Linux.is, segjast hafa gruflað í stýrikerfinu í um það
bil fjögur ár og því fyIgst með því vaxa og dafna svo ört að nú sé það orðið mun stærra og hentugra en sjálft Windows-
stýrikerfið. DV-mynd ÞÖK
Á síðustu miss-
erum hefur tal
um Linux-stýri-
kerfið farið
hærra og hærra
og er nú svo
komið að um
átta milljónir manna um heim allan
nota Linux frekar en Windows. En
hvaða fyrirbæri er þetta?
Linux er afbrigði af Unix-stýri-
kerfinu, þróað af Finna nokkrum að
nafni Linus Torvalds. Aðaleinkenni
Linux er verðið - stýrikerfið kostar
Þannig hefur Linux í
raun verið þróað af
hundruðum þúsunda
notenda í gegnum árin
sem hafa gefið vinnu
sína við þróun stýri-
kerfisins.
- en einnig kemur í ljós aö framkvæmdastjóri Netscape „ýkti“ í vitnisburði sínum
er orðin tákn Linux-stýrikerfisins, en
ástæða þess að farið var að nota slík dýr í vörumerki
stýrikerfisins er að Linus Torvalds er einkar hrifinn af
þeim.
Réttarhöldin
yfir Microsoft
tölvurisanum
hófust á ný í sið-
ustu viku eftir
um þriggja mán-
aða hlé. Til um-
ræðu voru mestmegnis áhrif
Microsoft á keppinaut sinn á
vaframarkaðnum, Netscape, og
reynt að finna út hvort
Microsoft hefði beitt ólöglegum
aðferðum við að kæfa niður
samkeppni.
í vitnastúkunni sat hag-
fræðingurinn Franklin Fis-
her, sem hafði verið
kvaddur sem vitni af
hálfu sækjenda, og taldi
hann að Microsoft væri
ekki með hreinan
skjöld eftir samkeppn-
ina við Netscape.
Hann hélt því t.d. fram
að samruni America
Online og Netscape
mundi ekki duga til
að veita Microsoft
verðuga samkeppni.
America Online er í
dag skuldbundið til
að dreifa Internet
Explorer-vafranum
frá Microsoft til allra
áskrifenda sinna og
þarf að halda því
áfram til ársins 2001.
Að mati Fisher er
afar ólíklegt að fyrir-
tækið reyni að dreifa
Netscape-vafranum til
viðskiptavina og þó svo
það myndi gera það væri
ekki líklegt að hann
myndi veita Explorer
mikla samkeppni.
„Ég held það yrði of lítið og
of seint," sagði Fisher.
„Microsoft nægir að næla
sér í stóran hluta af vafram-
arkaðnum til að útiloka
Netscape frá markaðnum og
það hefur þeim tekist í dag.“
Lögmenn Microsoft
þurfa ekki einungis að
reyna að hrekja skoð-
anir sérfræðinga
í tölvuiðnaðinum,
samhljóða framburð
vitna í þessu máli og
innanbúðarskjöl
Microsoft, heldur
einnig yfiriýsingar
sjálfs framkvæmda-
stjóra fyrirtækisins.
tæki, því ný tækni af ýmsu tagi
væri stöðug ógnun við fyrirtækið.
Þar áttu þeir t.d. við smátölvur af
ýmsu tagi og nefndi jafnframt að
tæknin sem Sony hyggst nota í
PlayStation 2-leikjatölvunni gæti
einnig þróast út í tækninýjungar
sem veittu PC-tölvunum samkeppni.
En þá sagði Fisher að hann teldi
ekki að þessi nýja tækni myndi
veita PC-tölvunni verðuga sam-
keppni og sagði augljóst að forráða-
menn Microsoft væru honum sam-
mála þrátt fýrir allan vaðalinn í lög-
mönnum fyrirtækisins.
Þar var hann að vitna í grein í
tímaritinu Newsweek sem Bill
Gates skrifaði fyrir stuttu. Þar velti
Gates fyrir sér framtíð PC-tölvunn-
ar og hélt því staðfastlega fram að
hann telji að hún muni halda velli
þrátt fyrir samkeppni frá tækni af
öðru tagi.
Aðalsaksóknarinn í málinu, Dav-
id Boies, nýtti sér þetta til fullnustu
þegar hann ræddi við fréttamenn
seinna sama dag. „Lögmenn
Microsoft þurfa ekki einungis að
reyna að hrekja skoðanir sérfræð-
inga í tölvuiðnaðinum, samhljóða
framburð vitna í þessu máli og inn-
anbúðarskjöl Microsoft, heldur
einnig yfirlýsingar sjálfs fram-
kvæmdastjóra fyrirtækisins."
I skjölunum kem-
ur fram að Netscape
sé dreift af 22% tölvu-
framleiðenda og 24%
af öllum helstu net-
þjónustum. í haust
hafði framkvæmda-
stjóri Netscape hins
vegar sagt fyrir rétti
að Microsoft hefði bol-
að Netscape út úr allri
dreifingu af þessu tagi.
Lögmönnum Microsoft
tókst að fá Fisher til að
játa að þar hafi James
Barksdale hagrætt sannleik-
anum nokkuð.
Bill Gates, framkvæmdastjóri
Microsoft, var ekki hjáiplegur lög-
mönnum sínum í síðustu viku þeg-
ar grein sem hann skrifaði fyrir
tímaritið Newsweek gekk þvert á
það sem lögmennirnir sögðu
réttarsalnum.
Réttarhöldin halda áfram af full-
um krafti næstu vikur og enn langt
í frá Ijóst hver málalokin verða.
Sagt verður reglulega frá framvindu
mála bæði hér í DV-Heimi og einnig
á Tölvuvef Vís-
Gates talar af sér
Lögmenn Microsoft reyndu, dag-
inn eftir þennan framburð Fis-
her, að sannfæra réttinn um að
Microsoft ætti í harðri samkeppni
og þvf væri tal um einokun ekki
réttlætanlegt. En grein í Newsweek
eftir sjálfan Bill Gates, forstjóra
Microsoft, reyndist þeim fiötur um
fót.
Lögmennimir héldu því fram að
ekki væri nóg með að Microsoft ætti
í samkeppni við önnur tölvufyrir-
Ykjur vitnis Microsoft í hag
í réttarhöldunum yfir Microsoft á
fimmtudag gerðist það svo helst
markvert að lögmönnum Microsoft
tókst að fá hagfræðinginn Franklin
Fisher til að viðurkenna að senni-
lega hefði framkvæmdastjóri
Netscape, James Barksdale, verið
að ýkja fyrr í réttarhöldunum þegar
hann sagði að Microsoft væri búið
að bola Netscape út af vaframark-
aðnum.
Hugbúnaðarfals-
arar handteknir
- fölsuöu 15.000 eintök á mánuöi
Átta voru
handteknir
fyrir helgi í
Bandaríkjun-
um í tengsl-
um við mjög
viðamikil
hugbúnaðarsvik. Að sögn lög-
reglunnar stunduðu áttmenning-
arnir Qölfóldun á Windows-stýri-
kerfinu og framleiddu um 15.000
eintök af hugbúnaðinum á mán-
uði.
Svindlararnir eru frá Suður-
Kalifomíu og hafa verið ákærðir
fyrir 45 brot, þar á meðal fólsun,
samsæri og peningaþvætti.
Fimm aörir vom einnig nefndir
í kærunni og voru þrír þeirra
látnir lausir gegn tryggingu eftir
að hafa verið handteknir í febrú-
ar vegna svipaðra mála.
Hópurinn prentaði falsaða CD-
ROM-diska með Windows 98 og
öðrum vinsælum hugbúnaði,
prentaði fólsuð ábyrgðarskír-
teini og seldi síðan erlendis eins
og um ófalsaða vöru væri að
ræða. Yfirvöld höfðu stöðvað
rekstur falsaranna í febrúar og
þá komið höndum yfir fiölfóld-
unarvél fyrir geisladiska sem
var á stærð við heilt herbergi. í
heildina gerði lögreglan upptæk
tæki og tól að andvirði um 56
milljónir dollara, eða um 4 millj-
arðar króna.
Yfírvöld höfðu stöðv-
að rekstur falsar-
anna í febrúar og þá
komið höndum yfir
fjölföldunarvél fyrir
geisladiska sem var
á stærð við heilt her-
bergi. íheildina
gerði lögreglan upp-
tæk tæki og tól að
andvirði um 56
milljónir dollara
ilJJlWil/
UilJJUi)il/
Dómarinn Og
áhorfendur í
réttarsalnum
skellihlógu aö
lögmönnum
tölvurisans þeg-
ar þeir reyndu að sýna fram á að
Linux-stýrikerfið væri farið að ógna
Microsoft verulega.
Lögmenn fyrirtækisins sýndu
réttinum nýlegt minnisblað sem
Dave Cole, háttsettur yfirmaður
Microsoft, hafði sent i lok maí. Þar
sagði að Linux væri að verða stærra
en Microsoft og var verið að vísa í
að Linux seldist betur en Windows
98 í nokkrum verslunum i Banda-
ríkjunum.
Thomas Penfield Jackson dómari
iUJÍlililj'
Bill Gates kemur lög-
mönnum sínum í vanda
Umsjónarmenn Linux.is:
Trúboðar á tölvuöld
i
4-