AvangnâmioK - 01.03.1950, Blaðsíða 8

44
AVANGNÅMIOK’
nr. 1
mitit ikiliartornerånut pissAvortaoK, nauk ilitsorile-
ravta miterniartorssuarnik takusuitsAgaluartugut. mi-
titdle ikilissutiginerussåt tåssa mitit uvdluisa ukior-
pagssuarne pisiniarfingmut tunissaunerat. mitime
erniornerinåine niuvertoKaifingme atautsime 1300
pund mitit uvdlue tunissaussarsimagpata pingortug-
ssaugaluit Kavsit ukiorpagssuarne asiussarsimåsåpat?
manale Inuit silatunerussumik isumaliortalermata
nunavta Amassuisa aungnertusågaulernigssåt Kular-
nåsångilaK.
utorKait angumerissavta erKartorne« ajugait, i-
maKa taimane sorssuartut issigissausimångingmata
pissutigisimavdlugo, tåssa ukiut 100 sujornatigut
Avangnåne IluliumanerssuaK IlimanaK K’eKertarssuar-
dlo tikitdlugit sdrugdligpagssuaKarsimanera.
OKarérpugut taimane piniartut — ungasigsor-
ssungitsumume agdlåt —aulisarneK kångugigåt; ki-
siåne taimane avdlatut orisiniarfigssaKartångitdlat
Inuitdle pissariaKartagaisa ilait handelip atorfigssa-
Kartitane pisiarissarmagit tamåkua Kalianut tunivdlu-
git orisissutigissarpait, handelivdlo taimane tamanit
piumanerusså tåssa suna sujatdlugo orssisinaussoK.
sårugdlit tingue piumavai nerpigssuile atorfigssaKar-
tingilai. taimåitumik taimane Inuit orisiumagamik
sårugdlitdlo tingue pundimut akikeKingmata sårug-
dligpagssuit pissarissarsimavait tinguiåinardlugit timi-
tarssue asiutitdlugit piliarinerdlunime eKiagigamikik.
OKautigineKarpoK taimane Sisimiut sujorane f-
kånerssuit sårugdligpagssuaKartut; isumaKarputdlo
tamåkua avangnamut sujuarsimanere ukialernerati-
gut Avangnånut ångutarsimanasugalugit, julime tå-
kutilerdlutik ukiamut amerdliartuinardlutik oktoberi-
mut novemberimutdlunit kigdleKartarmata ilungmut
IlimanaK kigdligalugo kitånilo avangnamut Kitsigsut
K’eKertarssQvdlo kitå Kangårssuk ukiåkut angussar-
simavdlugo. aitsangOK 1840 ip erKåne malugineKar-
lerput. 1845-mit 1849-mut Iluliumanerssuarme ilua-
KutigineKarnerusimåput 1850-mile 1851-miIo tåsså-
ngåinaK pérusimavdlutik. pérukaluarmata ama unga-
singitsukut tåkuterKingnigssåt ilimagineKarsimaga-
luarpoK, amame 1820-p sujornatigut taimåisimang-
mata. taimaniligOK ingassangmik utersigineKarsimå-
ngitdlat, kingugdlermigdlo tåkusimatdlarmata tingui-
nai pisiniarfingmut tunissausinaussut plnardlugit
sangmineKarsimåput. tinguile akikeKingmata sårug-
dliup panertup perKumausiarineKarnigssånit iluaKU-
taunerungitdlat. ukiune sårugdleKarfiussune Ausiang-
ne K’asigiånguanilo ukiumut nåpartat 65 sårugdlit
tingue tunissaussarsimangmata tauva sårugdlit 40,000
pissaussarsimåsåput, tåukualo nerpé ukiugssamut pi-
liaussarsimagaluarunik niuvertoKarfit tåuko mardluk
pigissaisa inuisa 1200 flssut ukiukut pigssamautai-
nut sipiutigssarujugssflsimagaluarput, ukiåkut pui-
ssit akugdlariarångata Inuit ajorssalertarsimaKigamik,
ilamigOK aulisarnermut taima såkulugtigalutik pissa-
KalertortaKingmata aulisagkanik taima iluatingnarti-
gissunik sQngitsfltitsivatdlårnerssuat eKissunaralua-
KaoK. Kujatåne nålagausimassoK Rink taimane A-
vangnåne ilisimatåtut angalagame takussane OKalug-
palårissai najorKutaralugit pissutsit taimane taimåi-
simåput.
Ikamiune 78-Inarnik inulingme ukioK atauseK
nåpartat Kulailuat sårugdlit tingue tunissausimang-
mata sårugdlit 5 å 6000 igdlut såralånguane Kajåi-
nånguanik pissausimåput, tamåkorpagssuitdlo ilait
ikigtoralårKinanguit kisimik panertineKarsimåput, a*
merdlanerpårtarssuile sigssame igitat mikiartut King-
mit tulugkatdlo neriussårsimavait. — klsaligoK Ni-
våme sualugkaluariput. sårugdlit amerdlerugtortut
sikusimavai, tauva sårugdlit Kiorardlutik sikup atå-
nut nigdlikåsimåput nunaKarfiuvdlo inuisa siko pu-
tflinardlugo ukiflnerane atortugssarsiorfigissarsima-
vait. ilamigOK tupingnaraluartaKaoK månåinaup au-
lisagkat taima amerdlatigissut inuit torssåisa silatåi-
nut iligångagit asulo pårinigssånut Keritsiuserérdlu-
git. såtugdllngoK nagdliusimarugtulerångamik Ke«
Kertat akorne ulivkårtarpait; igdloKarfitdlugoK sani-
ngue ulivkårtarmata avatdlerssuit orningneKarnerdlQ-
nit ajorput. umiatsiaroK 3—4-nik aulisauteKarune
500 anguvdlugit sårugdligsimassarput, aulatsarigsut-
dlugoK nal. akAneranut sårugdlit 60—80 pissarissar-
pai. ålimåko asiussartut. imaKame silarssuarmiune
uvagut kisivta asiutitsinigssamut mestariuvugut. åle
ukiortartorssuarmik nunagdlit.
tamåkua atuardlugit måssåkut pissutsinut na-
lerKiuniarneK ajornångitdlat.
eKalugssuarniarnerdlDnit ornigineKangårsimångi-
laK. ukiumungoK pissaussartut 2000 migssiliorpait,
tinguit nåp. 360 erKåne. KavdlunangoK akAtatdlo e-
KalugssuarniartAnerAput iluanårtardlutigdlo, pingår-
tumik K’asigiånguit erKåne Umånavdlo kangerdlua-
ne. AgpaniligoK Upernavingmilo nåmingajak.
(nangitagssaK.)
årKigssuissoK P. Dalager
K’eKertafssuarme naKitigkat.
I