AvangnâmioK - 01.03.1950, Blaðsíða 15
nr. 2
AVANGNÅMIOK’
51
våt uvfa taimane puissiniarneK infissuteKårfiginiar-
dlugo avdlångujåinerugame isumavdluarnarneruga-
luaKissoK. arfangniarneK ilanikuinaK pigssarsivdluar-
nartaraluaKalune utarKipilornartorssfissarsimavoK. u-
tarKipilortutdle Kavdlunåminernik silaKångitsumigdlo
avguaivfigineKartarmata — arfangniarnerme kivfar-
tortarnerat pfssutigalugo — inuit nunaKarfingmut a-
tauslnarmut katerssOnerulersimåput kivfåinångordlu-
tik pitsungordlutigdlo. aitsåtdle arfangniarneK sfi-
jungnaeriartulermat puissitaoK amerdlanerujartorsi-
måput, K’eKertarssuardlo KavdlunåKarfingnit avdlanit
tamanit Inuit niorKutåinik tunissakinerssaugaluartoK
kingusinårdlune ånguniaussåriartorsimavoK avdlatdlo
iluaKutsiutdlugit KavdlunåKarfiujungnåingipalårsimav-
dlune. arfiligssflgatdlarmatdle — imalunit 1800 su-
jornatigut pigssarsivfiuvdluartarsimagaluaKaoK 1789-
mime arferit orssue nåpartat 1031 avalagtineKarsi-
måput sorKaitdlo 10585, tamåkua ilait nåpartat 285
sorKaitdlo 4039 Kitsigsune arfangniarfingmit pissut.
tamåkuale saniatigut puissit orssue nåpartat 41/2
tåssa kisimik K’eKertarssfip pigissåne ukioK tåuna
tunissausimassut. uk. 1798-me arferit 20 1799-milo
13 K’eKertarssuåinarme pissaussarsimåput. taimani-
lugoK tamåkua saniatigut Inuit pissarissarpait pui-
ssåinait 1000 migssinge. ukiune 5 ne 1805 mit 1809-
mut K’eKertarssuarme Kitsigsunilo arferit pissarine-
Karsimåput katitdlugit 50, tåssa avguaKatgigsikåine
ukiumut arferit 10. ukiunile tulungnut sorssugfiu-
ssune Danmarkimut atåssutaerutdluinarput Kavdlu-
nåtdlo tagpavånga pigssaKartitaussarnerat KaKutigor-
torujugssuångormat niorKutigssaerupoK Inuitdlo tu-
nissaminingue avalagtivfigssaerutdlutik ukiune tug-
dleringne uningåinalerput.
sorssungneK Kångiusimaleraluarmat tunissatdlo
avalagtftarnigssåt ajornarungnaeraluarmat K’eKertar-
ssuaK KavdlunåKarfingnit tamanit nåkanganerujung-
nåingilaK. KaKutigufnaK arfagtalerput ukiutdlo ilaine
sussårdluinartardlutik, puissitdlo orssuisa Inuit han-
delimut tunissaisa nåpartat 50 ukiumut KaKerKar-
dluinartarsimavait. arfangniarneK ingminut akilersi-
naujungnaikatagkaluartoK kivfarpagssuit atatineKåinar-
mata Inuit puissiniarnikut infissutigssarsiordluarnig-
ssamingnut akornutiglnarsimavåt. ukiorpagssuitdle
Kångiiisimalersut arfeKarnerutsiarsimalermat 1847-
me 2 nik 1851-milo 1-mik arfagsimåput. tamatuma
kingorna arfangniarneK ikiorfigssaerungmat tåssa
taimaitinlnarsimavåt soraerutdlugulo.
taimane K’eKertarssuaK Kangarssuardle tugtueru-
tikatarérsimavoK tugtiiniarnerup tungåtigut isumav-
dlfltigssau j ungnaerdlune.
K’eKertarssflp sineriai måna natårnarpagssuag-
dlit avdlanigdlo aulisagarpagssuagdlit åma taimaner-
ssuaK taimåisimåput. inuit kikutdlOnit aulisarnikut
inussutigssaKardluarsinaussaKaut, pingårtumik auli-
sagkat amerdlanerssait tunitsivigssaKarpata. taimanile
handelivdlunit Inuitdlunit puissiminiungitsoK atorfig-
ssaKartfngilåt Inuitdlo piniartortaisa — tåssa imåi-
poK: Inuit tamardluinatalåmik aulisarnerdlunit kå-
ngugåt. taimane ågkat kanisutdlo aussamilGnit u-
kiumilflnit péruneK ajoraluarput, Inuitdle perdler-
navérutiglnardlugit atortarpait, neKiminermigdlo ne-
rissagssaKarunik Kiviångitdluinåsavdlugit. aussame
natårnarssuit panerserdlugit piliagssaugaluit uvdlut
ilåininaK nerissagssarsiorfigineKartarput. K’eKertar-
ssflp inue arfangniarnerup inguvsingassångortisi-
mangmatik Kavdlunåminermutdlo sungiåssisimaKa-
lutik arfangniarneK soraeriarmat puissiniarnerdlo ki-
ngumut sule nakortitdluångingmat ukiorångat kåg-
toKångitsorneK ajorsimavoK Kavdlunårtamingnutdlo
Kinussarttingortarsimavdlutik perdlernavérKutitortar-
simavdlutigdlGnit agdlåt ukialånguamit uvdlut ardla-
linguit angussoKångeriarångat, uvfa TasiussaK (u-
miarssualivik) flvaligssuaK kaniuligssflvdlunilo. uper-
nalernerane Kangerdlungmut autdlaortartut kisimik
pigigsårnerussarsimåput tauvane angmagssivdlutig-
dlo nivkulissarsimagamik Kularnångitsumigdlume å-
ma eKatdlissardlutik tåjavna ardlalingnik eKaloKarfe-
Karmat.
Inuit K’eKertarssuarmiut (K’aersormiut) taimane
ukiut 100 matuma sujornatigut 100 KaKivdlugo a-
merdlåssuseKartarsimåput. oKautigineKarpoK ukifl-
nerine mardlungne 1847—49 K’eKertarssuarme pui-
ssit pissaussarsimassut avguaKatiglgsitdlugit ima a-
merdlatigissut: novemberime 33, decemberime 74,
januarime 185, februarime 134, martsime 144, apri-
limilo ukiume sujugdlerme 228, ukiuvdlo tugdliane
93, åma majip 1-anit 20-ånut ukiume sujugdlerme
464 tugdlianilo 105. majip 20-ata kingornatigut pi-
niartut Kangerdlungmut anisertarmata niuvertoKar-
fingme aussarssuaK tamåt puissiniartuerutdlufnartar-
simavoK.
puisserpagssuit tamåkua taimane Kåumåmut pi-
ssaussarsimassut tusardlugit amerdlagaluaKaut. kisiå-
ne taimane infissut måssåkut inåssutut pissuseKå-
ngitdlat, puissåinait pingårdlugit neKigait amilo ati-
ssareKalugit. Inuit neKimik pigssaicarunik avdlamik
neriumångitdlat kisiåne puissip neKånik. neKautae-