Nýtt dagblað - 10.09.1941, Blaðsíða 1
„Sessa“ var skotin
í kaf 16. ágúst
300 milur suðvesfur af IsfandL
3 menn komusf fifs af
Danska skipið „Sessa” sem Eimskipafélag fslands hafði á
leigu, var sökkt með tundurskeyti frá kafbát uni 300 milur suð-
vestur af Islandi, 16. ágúst s,l.
24 skipsmanna fórust en þrír komust af. Fann skip þá á laug-
ardaginn var, og höfðu þeir þá verið I bátnum nærri þrjár vikur
Frá þessu var skýrt í opinberri
tilkynningu frá Bandarikiastjórn í
gær, og það látið fylgja með að
skipið hafi verið undir vernd Banda
rikjanna, og einn af þeim sem fór-
ust Bandaríkjaþegn,
„Sessa” var um 7000 tonn, eitt
af skipum þeim, sem gerð voru upp
Itíöik í Bandaríkjahöfnum.
1 tilkynningu Bandarikjastjörnar
var þfljis ennfremur gctið, að Sessa
' hafi verið með farm af matvælum
og öðrum almennum vörum fyrir Is-
lendinga, en engin vopn.
Skipið lagði úr höifn í Bandaríkj-
unum 8. ágúst sl. og var lilaðií,
margliáttuðum nuðsynjum. Síðan
hefur ekkert til þess spurzt fyrr en
nú, að vitnisburður sjómannanna
þriggja, sem björguðust, gerir kunn-
ug afdrif þess.
Jafnframt var tilkynnt, að banda-
risku flutningaskipi hafi verið sökkt
á Rauðahafi.
Er litið alvarlegum augum á at-
burði þessa í Bandarikjunum og
hafa komið fram háværar raddir um
að gripa þurfi til róttækra ráðstaf-
an til að tryggja öryggi Bandarikja
skipa.
inhlarlF tmm lerslis ulð
lelila irfa isröreitt stið-
II
Sókn rauda hcrsíns heldur áfram. Gifurlegf mann^
fall í líðí Rúmena á Odéssavígsfððvunum
Sókn rauða hersins á niiðvígsstöðvunum undir sijórn Timo-
sjenko marskálks heldur áfram, að því er tilkynnt var frá Moskva
á. miðnætti. Vekur það athygli, að þegar Losovsld, talsmaður
sovétstjórnarinnar, skýrði frá hernaðaraðgerðum rauða herssins á
jiessum slóðum í nótt, notaði hann í fyrsta skipti orðið „sókn” (off-
ensív). Þjóðverjar viðurkenndu í gærkvöld, að um 80 km. suður
af Jelnja ætti þýzki herinn í orUstn við ofurefli liðs.
Nánari fregnir af hinni sigursælu sókn Tímosjenlíos mar-
skálks á þessum vígstöðvum bárust í gær, og vöktu livarvetna
niikla athygli.
I gagnárásunum tók rauði lier-
iiui 50 þorp og náði á vald sitt
ulrn raiði
Dimn mip
Þeír Roosevelt sömdu á Atlanzhafsfundinum m, a,
um hjálp víd Sovéfrikin og afsföðuna fíl Japana
borginni Jelnja, cftir geysiharðar
orustur. Tók sovétherinn mikið
lierfaug, þar á meðal 100 fall-
byssur og um 200 vélbyssur, Síð-
ustu fregnir herma að her Tímo-
sjenkos haldi áfram gagnárásun-
um bæði norðan og sunnan \ ICí
Jelnja. Þjóðverjar hafa ekki
minnzt á þessa sigra og eru fá-
málugir um miðvígsiöðvamar í
síðustu tilkynningum sínum, .en
talið er að sóknin geti gerbreytt
afstöðnnni á miðvígstöðvunum,
scvéthernum í vil,
Hæitan af fleygnum
víd Gomel
Lcníngrad enn ebkí
umkringd
Engin staðfestíng hefur fengizt á
þeirri staðhæfingu Þjóðverja, að
fasistaherirnir hafi umkringt Lenin
graid. I útvarpi frá Berlín til Nor-
iegs i (gærkvöldi var viðurkennt, að
sovéthersveitum hefði tekizt að
brjótast gegnum „hring“ þýzka
hersins til austurs. Þjóðverjar eru
fartnir að gefa í skyn, að vel geti
svo farið að ekki verði reynt að
taka Leningrad með bcinu áhlaupi.
Síðustu hernaðartilkynriingarnar frá
frá Moskva minnast ckki á Lenin-
gradvígstöðvarnar.
Tutfugu þúsund fallnir
á iíu dögum
Hersveitir Rúmena og Þjóðverja
sem sækja að Odéssa, verður ekk-
ert ágengt. Mannfallið í liði sókn-
arhersins er gífurlegt. Síðustu 10
dagana hefur fallið um 20 þúsund
Framhald á 4. síðu.
Þegar Winston Cliurchill, forsætisráðherra Breta, minntist í
gær á hina stórienglegu vörn rauða hersins í ræðu, sem hann
flutti í neðri málstofunni, svaraði allur þingheimur með fagnaðar-
látum.
Churchill hóf ræðu sína með því að skýra frá Atlanzliafsfundi
þcirra Roosevelts. Auk yfirlýsingarinnar um stríðsmarkmið lýð-
ræðisríkjanna hefðu þeir komizt að samkomulagi um lijálp við Sov-
étríkin og afstöðuna til Japan.
Vígstöðvar Bandainanna ná nú frá Spitzbergen í Norður-ls-
liafinu til Tobruk í Norður-Afríku,
Við höfum tekið höndum saman við þjóðir Sovétríkjanna til
sameiginlegrar baráttu gegn nazismanum. Og enn í dag erum við
frjálsir gerða okkar og öllu ráðandi á ættjörðinni.
Ræða Churchills fjallaði um al-
þjóðaástandið og styrjaldarhorf-
urnar, og tók hann m. a, til með-
ferðar helztu atriðin, sem undan-
farið hafa komið fram sem gagn-
rýni á aðgerðir stjórnarinnar.
HJALPIN TIL RÚSSA,
Það hefur enginn sá dráttur
orðið á hjálp Breta og Bandaríkj-
anna við Sovétríkin eða fram-
kvæmd þríveldaráðstefnunnar í
Moskva, sem hægt hefur verið að
J-.omast hjá, sagði Churchill.
Þessari hjálp mun haldið áfram
og hún skipulögð enn betur með
viðræðum í Washington og
Moskva, hélt Churchill áfram. Það
er þegar búið að velja brezku full-
trúana á þríveldaráðstefnuna í
Moskva, og þeir bíða nú einungis
eftir komu bandarísku fulltrú-
anna, undir leiðsögn Mr. Harri-
manns,
ÞAÐ SEM SOVÉTRlKIN ÞARFN
AST.
Þörf Sovétríkjanna á hjálp er
brýn og það mæðir þunglega á
þeim. En okkur er fyllilega ljóst,
hvað í veði er.
Framhald á 4. síðu.
12 btczhít blada-
tnenn koma
fíl Islands
12 enskir blaðamenn munu
verða hér í heimsókn næstu daga.
Sumir þeira komu hingað í gær,
en aðrir munu koma í dag.
Þeir sem þegar eru komnir eru
frá þessum blöðum:
Daily Telegraph, Daily Sketch,
News Cronicle, Sunday Dispatch,
Daily Express og frá Associated
Press.
Kolanámur o$ loff«
skeyfasföðvar á Sptfz~
bergen eyðílagðar
Það er nú opinberlega tilkynnt,
að leiðangur Bandamanna til Spitz-
bergen hafi eyðilagt kolanámurnar
þar, loftskeytastöðvar o. fl., og sé
nær ekkert eftir skilið er Þjóðverj-
um mætti að gagni koma. — Allir
norsku íbúamir voru fluttir burt.
Allan júlímánuð voru Þjóðverj-
ar að draga saman lið á miðvíg-
stöðvunum til áframhaldandi sókn
ar til Moskva. Tókst að reka
fleyg inn í varnarstöðvar rauða
hersins á Gomelsvæðinu, og hefði
það getað reynzt mjög hættulegt
varnarkerfinu austan við Dnépr,
að því er enskir herfræðingar
telja.
Frekari sókn var liindruð með
hinum öflugu gagnárásum Tímo-
sjenkos er hófust snemma í ágúst
og stefndu að borginni Jelnja, um
80 km. suðaustur af Smolensk,
Eftir látlausar orustur í 26 daga
hafði tekizt að brjóta viðnáms-
þrótt átta þýzkra herfylkja er
þarna voru fyrir til varnar, enda
hafði orðið gífurlegt mannfall í
liði Þjóðverja.
Á fimmtudaginn var hófst und-
anhald þýzku herjanna, og hafa
þeir nú hörfað um 30 km. og eru
enn á undanhaldi.
Stórskotalið rauða hersins hef-
ur tekið mikinn þátt í gagnárás-
unum, og segir í þýzkum fregnum
að stórskotahríð á varnarstöðvar
þeirra hafi oft verið ákafari en
nokkru sinni hafi þekkzt.
Stjúrnin f Iran gengur að
krfifum Sovétrlkjanna
og Bretlands
. . Sendiherrar Breta og Sovétríkj-
anna í Teheran fengu í gær
orösendingu frá írönsku stjórn-
inni, þess efnis, að hún gangi að
kröfum þeirra um lokun á sendi
sveitum Þýzkalands, ítalíu, Rúm-
eníu og XJngverjalands í Teheran,
og framsal á jieim þýzkum boi'g-
urum sem í landinu dvelja.
. Churchill minntist á íranmálin
í ræðu sinni í gær, og sagði að
brezku stjórninni hefði verið nauð
ugur einn kostur að láta loka
sendisveitarskrifstofum fasistaríkj
anna í íran. Það sé óhjákvæmi-
legt, að heryfirvöld Breta og
Rússa hafi algert eftirlit með öll-
um samgöngum landsins, eins og
nú sé komið.
Um Sýrland lét Churchill þess
getið, að völdin þar yrðu að sjálf-
sögðu fengin í hendur þjóðinni
I pjálfri þegar að styrjöldinni lok-
í inni.