Helgarblaðið - 29.05.1992, Síða 6

Helgar 6 blaðið
„Þau koma frá Asiu, Suður-
Ameríku, Bandaríkjunum,
Austur-Evrópu eða Norður-
löndunum - alls staðar að
úr heiminum," segir Ca-
milla Wide, formaður Fé-
lags erlendra stúdenta í Há-
skóla Islands, um umbjóð-
endur sína. Sjálf er Camilla
hingað komin frá Finnlandi.
Um 200 erlendir stúdentar
eru að jafnaði í Háskólan-
um og á hverju ári fyllast
námskeiðin í íslensku fyrir
erlenda stúdenta. Islensku-
námið er strembið og tekur
þrjú ár. „Það kom mér því
mjög á óvart að svo fáum
við ekki B.A. gráðu,“ segir
Camilla. Hún telur þetta
ranglæti stafa af óréttmæt-
um samanburði á íslensku-
námi útíendinga og Islend-
inga og vill fá leiðréttingu.
Camillu Wide fró Finnlandi finnst óréttlátt aó þrátt fyrir þriggja ára nám í íslensku viá Háskóla íslands fái erlendir stúdentar ekki vi&ur-
kennda B.A. gráðu. Islendingar fá hins vegar B.A. gráðu í erlendum málum, þeirra á meðal finnsku. „Ég tala kannski ekki verri is-
lensku en Islendingarnir finnsku," segir Camilla. Mynd: Kristinn.
Camilla hefur dvalið á Islandi í
eitt ár og náð ótrúlega góðu valdi á
málinu. Hún kemur frá bænum Ek-
enás í Suður-Finnlandi og móðurmál
hennar er sænska. „Eg er að taka
Phil. mag. sem er sambærilegt við
Cand. mag. eða meistaranám, í nor-
rænum málum og sænskum bók-
menntum," segir Camilla. Námið hér
er hluti af meistaranáminu enda ætlar
hún að skrifa lokaritgerðina um ís-
lensku.
„Hopsasa-
Skandínavar7'
j Finnlandi gela nemendur í nor-
rænum málum tekið nokkur nám-
skeið í íslensku. Camilla segir Finna
hafa talsverðan áhuga á Islandi,
„kannski af því að Finnland og ís-
land eru bæði jaðarsvæði og svo cru
Finnar og Islcndingar í svipaðri
stöðu gagnvart tungumálinu." Hún
segir þessar þjóðir hafa líkt skap -
vera þungbúnari á yfirborðinu en
hinar Norðurlandaþjóðimar. „Við er-
um ekki svona hopsasa- Skandínavar
og finnum þess vegna ákvcðin
menningarleg tengsl," segir Camilla
og brosir brcitt.
„Hcr cr margt allt öðru vísi en í
Finnlandi cn líka margl alvcg eins.
Það er ekki erfitt fyrir Finna að vcra
eins og heinia hjá sér.“ Camilia seg-
ist ofl hafa séð að Finnar og íslend-
ingar passi vel sanian.
Sjálf hefur Camilla fallið vel að
háskólasamfélaginu. Hún átti sæti á
framboðslista Röskvu lil Stúdenta-
ráðs í vor og síðastliðið haust var
hún kosin fomiaður Félags erlendra
stúdenta. „Ég tók þetta á mig,“ scgir
hún sjálf en bætir við að formennsk-
an hafi vcrið mjög skemmtileg. Um-
bjóðendur hennar em misleitur hóp-
ur og ýms mál sem þeir þurfa aðstoð
með.
Að sögn Camillu er reynt að
greiða götu erlcndu stúdentanna með
ýmsum hætti. Þeir sem koma hingað
sem styrkþegar eða skiptinemar fá
mesta aðstoð frá upphafi. „Sjálf er ég
ríkisstyrkþegi og þurfii að finna mik-
ið út sjálf,“ segir Camilla. Hún segir
alþjóðaskrifslofuna hjálpa mikið og
fagnar því að nú er verið að vinna
leiðbeiningabækling fyrir erlenda
stúdenta.
A haustin halda mcnntamálaráðu-
neytið og ulanríkisráðuneytið ráð-
stefnu fyrirnýkomna erlenda stúd-
enta. Háskólinn, Alþjóðaskrifstofan,
Námsráðgjöfin og Stúdentaráð taka
þátt í slíkum kynningum. „Þetta var
veisla, við fcngum mat og tónlist og
svo útsýnisferð um Reykjavík," segir
Camilla. „Um jólin cr líka hátíð fyrir
þá scm cru hér án fjölskyldna sinna."
Stúdcntaráð hefur kynnt uppbygg-
ingu Háskólans og boðlciðir innan
hans fyrir crlcndu stúdcntunum. „En
þau héldu líka skcmmtikvöld með
okkur í vetur og það tóksl mjög vel,“
scgirCaniilla.
Vilja alvöru prófgráöu
Nýlega var íslenska fyrir erlcnda
stúdenta gerð að sjálfstæðri skor inn-
an hcimspekidcildar. Camilla, scni er
fulltrúi stúdenta á skorarfundum,
scgir þá brcytingu ntjög til bóta.
„Mörg mál scm þarl'að lcysa varöa
bara okkur crlcndu stúdentana og því
er ég mjög ánægð með skorina."
Hún er hins vegar ekki eins ánægð
með það að eftir þriggja ára nám og
níutíu einingar í íslensku skuli þau
aðeins fá B. Phil. gráðu en ekki við-
urkennda B.A. gráðu. B. Phil. þekkir
enginn og því segir það ekki neitt að
mati Camillu.
Camilla segist oft fá að heyra að
auðvilað eigi erlendu stúdentamir
ekki að fá B.A. gráðu því þeirra ís-
lenskunám sé engan veginn sam-
bærilegt við B.A. námið í íslensku-
skorinni. „Ég gerði líka þau mistök
að hugsa svona fyrst,“ segir Camilla,
„en svo áttaði ég mig á því að það er
rangt að bera okkur saman við Is-
lendinga. Auðvitað lærum við aldrei
íslensku eins og íslendingar, þetta
tvennt á að skilja að. Við reynum
ekki að verða lslcndingar enda er
það ekki einu jinni markmiðið.“ Hún
bendir hins vcgará að íslcndingar
gcti fengið B.A. gráðu í finnsku,
rússncsku cða sænsku. „Okkarnám
er nám í erlendu tungumáli og sam-
bærilegl við annað slíkt nám i Há-
skólanum þar sem ckki cr krafist
undirstöðuþckkingar."
Til að skýra mál sitt frckar tekur
Camilla finnskuna sem dæmi.
Finnskan ergjörólík hinum Norður-
landamálunum að allri uppbyggingu.
„Bæði málfræðin og sjálft málkcrfið
ergjörólíkt. Maður verður að hugsa
öðruvísi á finnsku, þar er til dæmis
bara eitt kyn og enginn greinamiunur
gcrður á ákvcðinni og óákveðinni
mynd. Þetta skiptir máli þegar horft
er á heiminn, blóm er alltaf bara
blóm, aldrei blómið.“
Þar sem móðurmál Camillu er
sænska hefur hún lært finnsku síðan
hún var niu ára. Og þrátt fyrir að hún
hafi búið á finnskumælandi svæðum
síðustu ár kveðst hún ckki alveg ör-
ugg á finnskunni. B.A. gráða sem
hún eða íslenskir stúdentar taka í
finnsku getur því aldrei verið sam-
bærileg við B.A. gráðu þeirra sem
hafa finnsku að móðurmáli. Samt er
hægt að fá B.A. gráðu í finnsku hér á
landi. „Ég tala kannski ekki verri ís-
lensku en Islendingamir finnsku,"
segir Camilla.
Camilla telur enga hættu á ferðum
fyrir íslenskunámið þótt erlendir
stúdentar fái B.A. gráðu hér á landi.
„Við horfum allt öðru vísi á málið en
innlendir svo að B.A. nám í íslensku
fyrir erlenda stúdenta gæti líka vald-
ið endumýjun í íslenskum fræðum.
Þetta sýndi Iíka virðingu fyrir rann-
sóknum á íslensku annars staðar
frá.“
Hún bendir á að þar eð námið sé
ekki B.A. nám þá sé það mjög
ósveigjanlegt og ekki möguleiki á að
taka aukagrein. „Við viljum geta
stýrt námi okkar meira sjálf og sett
það saman við önnur fög ef við ráð-
um við slíkt,“ segir Camilla og bætir
við að það sé ekki víst að allir séu að
læra íslenskuna sem tungumálafólk;
„kannski vildi sagnfræðingur með
áliuga á fombókmenntum koma
hingað og taka 60 einingar í íslensku
fyrir erlenda stúdenta og 30 í öðm
fagi.“
Camilla telur að B.A. nám í ís-
lensku hér á landi myndi líka auka
áhugann á að koma hingað. „Fólk
gæti komið og sérhæfl sig, til dæmis
þeir sem elska fombókmenntimar
eða em að lesa íslensku erlendis.“
Hún segir að auðvitað skipti það
máli fyrir fólk sem ætlar að koma í
erfitt nám að fá viðurkennda próf-
gráðu fyrir það. „Ég held að margir
hér átti sig ekki á möguleikunum til
að sameina nám í íslensku og öðrum
fögum."
Talaði og falaði
ó fundum
„Þegar ég komst að því að við
fengjum ekki B.A. gráðu fyrir þetta
nám byijaði ég á því að tala og tala á
skorarfúndum,“ segir Camilla. „Svo
talaði ég við fulltrúa í Stúdentaráði
og mætti á fund hjá menntamála-
nefhd Stúdentaráðs." Hún segir að í
vor hafi undirtektir verið orðnar já-
kvæðari í skorinni en sér hafi fundist
ákveðinn ótti við að taka málið upp.
„Ég frétti það frá fyrrverandi for-
manni félagsins að þetta hefur verið
rætt áður en þá var fagið ekki orðið
sjálfstæð skor og erfiðara að koma
málum fram. En núna hafa kennar-
amir hluslað á okkur og málið verð-
ur tekið fyrir í deildarráði heimspeki-
deildar.
Erlendir stúdentar þurfa ofl leið-
sögn. Til dæmis er erfitt innan ís-
lensku fyrir erlenda stúdenta að þetta
er sémám með sérreglur sem em
alltaf að breytast. Stundum veldur
það ruglingi og enginn veit um málin
eða getur svarað," segir Camilla.
Hún bendir á að B.A. nám hafi
miklu fastara skipulag en sé jafn-
framt sveigjanlegra.
Camilla hefúr áhuga á að vinna
meira fyrir erlenda stúdenta innan
Stúdcntaráðs. „Ég fékk nýlega bréf
þar sem mér er tilkynnt að ég sé
fimmti varamaður fyrir Röskvu í
Stúdentaráði,“ segir Camilla bros-
andi. „Núna þegar ég þekki fólkið
þar er auðveldur aðgangur fyrir mig
að upplýsingum og ég vil efia tengsl
erlendra stúdcnta við Stúdentaráð.“
Eitt af því sem hún og félagar hennar
em með í bígerð er að koma á föst-
um viðtalstíma á skrifstofu Stúdenta-
ráðs, þar sem erlendir stúdentar geta
leitað ráðgjafar hjá formanni sínum.
B.A. gráða í íslensku fyrir erlenda
stúdenta er engin ógn við íslenskuna
Erlendir stúdentar
hafa víða viðrað óskir
sínar um að fá
viðurkennda B.A.
gráðu fyrir
íslenskunámið.
Camilla Wide hefur
talað máli þeirra fyrir
menntamálanefnd
Stúdentaráðs og við
kennara í íslensku
fyrir erlenda
stúdenta.
Armann Jakobsson.
formaður menntamála-
nefndar Stúdentaráðs,
styður ósk erlcndu stúd-
entanna um að fá B.A.
gráðu í íslcnsku fyrir er-
lenda stúdcnta. Hann
bcndir jafnframt á að auð-
vitað verði nám þcirra
aldrei sambærilcgt við ís-
lenskunám fyrir Islend-
inga. Armann segir málið
snúast um B.A. gráðu fyr-
ir erlent mál en ekki að
gefa eigi í skyn að útlend-
ingar hafi B.A. gráðu í ís-
lenskum fræðum. Hann
telur þá hættu hafa verið
ýkta upp. „Ég mun sjálfur
flytja ályktunartillögu um
málið í Stúdcntaráði en
það er ekki mikið mcira
scm ráðið gctur gert. Síð-
an er málið í höndum
heimspekideildar og Há-
skólaráðs. Fyrir nokkrum
árum var almenn
samstaða um að nám í
íslensku fyrir erlenda
stúdenta skyldi bara vera
á B.Phil stigi en nú
virðist mér sem erlendu
stúdentunum hafi tekist
að ná eyrum kennara
sinna. Því gæti ákveðin
hugarfarsbrcyting átt sér
stað."
Halldór Arniann Sig-
urðsson, dósent í ís-
lensku fyrir erlenda stúd-
cnta, scgir það snúast um
grundvallaratriði að er-
lendir stúdentar sitji við
sama borð og aðrir - geti
sett sitt nám saman, tekið
annað fag sem aukagrein
og „valið jafn vel eða
heimskulega og aðrir
stúdentar. Ég hef verið
því heldur fylgjandi.“ Til
að breyta náminu í B.A.
nám þarf fyrst og fremst
reglugerðarbreytingu, að
sögn Halldórs Armanns.
„Við höfum verið að
breyta náminu smám
saman í átt til B.A. skipu-
lags svo námið sem slíkt
þyrfti ekki að brcytast
mikið.“ Halldór Armann
bætti því við að það væri
ekkert meginatriði fyrir
sig hvort prófgráðan í
íslensku fyrir erlenda
stúdenta héti B.A. cða
B.Phil, „ég myndi sofa
rólegur."
Föstudagurinn 29. maí