AvangnâmioK - 01.12.1952, Blaðsíða 18

214
AVANGNÅMIOK’
nr. 2
umingmåingdK påsigångamiko erKamingne na-
vianartoKalersoK eKiterutartorssuput ikioKatigigdlutik
igdlersoKatigingnigssartik angujumavdlugo.
Gunnar Berthelsen.
sikaritit KanoK ajoKutautigait?
(nangitaK.)
eKitarnerit tamåkua kingunere erKumitdluinar-
Kigsårput. agssait isigkatdlo pi'ssusigssartik inuler-
sarpåt. ilisimatutdlo misigssuinerisigut nutaunerussu-
tigut påsineKarpoK putsumik ilungmut anersårussi-
ssartut tamarmik agssaisa nuisa kissarnerat migdli-
ssartoK. kissarnerup migdlinera 2,9 gradit celsiusiu-
ssarpoK, akugtungeKissumigdlo 5 gradit Kångerdlu-
git migdlissarpoK agdlåtdlume inuit ilånguine
8,6 gradinit inornerungitsumik.
nikotinip taKat eKititarpai (nerukitdlisitarpai); i-
migagssavdle nukingata (alkohol silaerunartup)
nerugtortitarpai. pujortardlunilo imeråine tåssa åssi-
gå ingerdlatip orssua ilasinardlugo kigaitdlagsautai-
lo sukaterdlugit aup ingerdlanerane. tamåna pivdlu-
go ugperissapalåK måna pingorsimavoK tåssa sika-
ritip suninera imigagssap sujungnaersitarå. Ameri-
kame nakorsat mardluk inuit 65 inisiliutigissatik
121 -riardlugit oKåtårsimavait takuniardlugo taima o-
KartarneK ilumut erKortunersoK. nikotin ajugauvoK ;
suniunera alkoholimit såkortuneruvoK. „nikotinip
tarKanik nerukitdlisitsisinaunera alkoholip nukigdlår-
tineK saperpå", misilinerisa kingunerat taima nipe-
KarpoK.
Biirgerip nåpautå iluanårdlune KaKutiguina-
kuluk atutartoK malungnarsissarpoK aup inger-
dlanerata agssangne isigkanilo migdlineratigut. ilåne
nåpaut ima ilungersunartigissarpoK tåssa aseruneKa-
lersardlune avatdlo kipissariaKalersitdlugo. nåpaut
tamåna pivdlugo nakorsat oKausigssatik mianerssu-
tigissaKait, OKartångitdlatdlo Biirgerip nåpautå tamå-
na pujortarnikut pineKarsinaussoK. kisiåne inuit 1000
tamatuminga nåpautigdlit misilingneKarneratigut na-
lunarungnaerpoK tåuko tamarmik pujortartussut, tai-
matordluinardlo åma påsineKarput nåparsimavigssu-
arme Mt. Sinaime New Yorkimitume nåparsimassut
1400. ukiut 10 sivnerdlugit nåpautip nåparsimassu-
ne 100-ne KanoK piartornera misigssordluarneKar-
KigsårsimavoK; nåparsimassunigoK tupatorungnaer-
tune tamané nåpaut unigtitauvoK. dr. Irving Wright
nalunaerpoK nåparsimassune kinguleriårtune 100-ne
avatinik kipissineK 97-ne atorneKångitsoK. pingasui-
naitdle avatinik kipitsivigineKartariaKarsimåput av-
diatut ajornaKingmat, tåssalo tåukuput nåparsimassut
pujortarungnaerumångitsutuat. pujortångitsut akornå-
ne Biirgerip nåpautånik nåpautigdlit ikigtoralårigui-
nait takugssåuput.
ilereup pissauneKartåssusia pivdlugo avdlamik
taima påsinartigissumik taimalo nakeriatdlangnarti-
gissumik OKalugpalågssaKångilaK umingåinånguar-
dle: Biirgerip nåpautånik nåpautilik Kavsériardlune
tusartarérsimagaluarpoK mardlungnik KinigagssaKar-
dlune tåssa pujortarungnaertariaKardlune imalunit
kinguleriårdlune agssane isigkanilo kivdlortisavdlu-
git. ukiut Kavsinguit Kångiunerisigut nakorsat tåu-
ssuminga påssussissartusimagaluartut ilåt Kinussar-
tup igsiavinguamik agssakåssulingmik igsiavigdlip
avKusinerme unigtisimavå. KinussartoK nioKaranilo
taleKångilaK.
„hallo, nakorsaK. ilisarisinauvinga? sikaritimik
ikitseriardlunga Kanivnut mangukatdlauk.“
sule nalunarungnaersineKångilaK tupamik pujor-
tartarneK umatikut nåpauteKalersitsissarnersoK. ki-
siåne taimåisorinardluinarpoK tupatortartut tupatortå-
ngitsunit umatimikut nåpauteKarajungnerungmata, u-
mativdlo nåpautå tåssaorérsoK pujortarnerup ajorte-
riåinartarmago.
angutit 2000 tamarmik 40 KaKivdlugit ukioKar-
tut misigssorneKarsimåput. agfait pujortartut sivneri-
lo pujortångitsut. pujortångitsune 50 inordlugit u-
kiulingne 1 procent umåmikut nåpauteKartuput, pu-
jortartunile 4,8 procent, pujortångitsune 50-nit 60-
nut ukiulingne 2,6 procent umåmikut nåpautiliuput,
pujortartunile 6,2.
Virginiame nakorsat ilarpåluisa angina pectoris
(anernilugtarneK) pivdlugo agdlagkamingne ugper-
narsisitdluarpåt „70-nik sule ukioKalingitsut pujor-
tartugångamik pujortångitsunit umatilugtoKarajung-
neruvdluinartartut."
tamåkume tamarmik katinerat susava? isumaKa-
tiglngissutaunerussoK tåssa tupap KanoK agtigissu-
mik umat ajortisinaugå. nakorsat tamarmik isuma-
Katigigput umatimikut ajutilingnut ajoKutaussoK. ima
oKartariaKarpoK: pujortarneK iluaKutåungisåinarame
naviasårutåinauvoK.
sikaritit kræfteKalersitsisinåupat? „tamatuminga
ilisimavdluartut isumaKartaraluartut puagtigut kræfte-
Kartartut amerdliartornerånut tupa patsisaunerardlu-