AvangnâmioK - 01.02.1954, Blaðsíða 23

nr. 2
47
AVANGNAMIOK’
Ny Carlsberg Glyptoteket
sarKiimersitsivik Ny Carlsberg Glyptoteket Københavnimi-
toK silarssuarme erKumitsuliat katerssugkat tusåmassau-
nerssaisa ilånik imaKartoK Carlsbergip imiorfinik autdlar-
néKataussumit, imiortumit
Carl Jakobsenimit nåpar-
neKarpoK. sarKiimersitsivik
Ny Carlsbergfondimit ang-
nertumik tapersersorneKar-
poK.
nap Kånit piarumavdlugit pilerssårutipilorujugssua na-
korsat igdlautigingmåssuk oKausigssaKarfiungilaK.
kisiåne Pasteurip mingnerussoK åma nåmagiuma-
vå; påsisimavdluinåinarpå Kanordlunit iliordlune to-
Koraissukasit tamåkua nangarsimassariaKarsinaussut.
naluneKångilarme nerssutit inuitdlo nåpautit ardlånit
aulajangersimassumit sunerneKarsinaujungnaertartut
tåussuminga nåparsimagaluardlutik aniguisimassarå-
ngamik. ajornåsånginerdlunime erKumitsuliordlune
inuit akiusinångortisavdlugit? Pasteur ingminut tai-
ma aperaoK, ikiortigissane peKasiuteriardlugit tåuna-
Kale misilinerit maligtuinait suliarilerpait. ukiune pi-
ngasune taimungåinaK suliussårput Kalaterivit igalå-
miniussut kilerfigissarniånguardlugit Kajutdlo Kalag-
tut amérdlutik uvfigissarniardlugit tauvale tåsså-
ngåinaK nalujungnaerpåt KanoK ilivdlune issertordlu-
tik toKoraissukasit tatigissagssångordlugit inunermik
pårssissungortineKåsassut.
nalautsorKinåmik tamåna pivoK: igalåmernit mar-
dlorårKåt (kiikukut) nåpautåta bacillinik (hønsekole-
rabaciller) irnagdlit inisigssuissarfingme ilagsinekara-
tik uningåinartitausimåput; Pasteurip påseriaramigit
isumaseriatårpoK mardlorårKåt mardlugsuit tåukuni-
nga kaporumavdlugit -— bakteriat nutåginait (ajoKU-
teKångitsuinait) kisisa atortaraluaramikik. mardlorår-
Kåt tåuko toKungitdlat; sivikitsuinarmik nåparsimav-
dlutik ernglnaK pisuanissuinångorput Kangatutdlo
Kardlulugtardlutik. påsigssåungitdluinarpoK. taimåi-
toK Pasteurip puiorpai, nalautsordluinartumigdliuna
tamatuma kinguneralånguatigut mardlorårKåt tåuku-
namiut hønsekolerakulturinik toKunardluinartunik ka-
porneKartut.
aKaguane uvdlåkut mardlorårKåt tamarmik toKu-
simåput mardluk kisimik pinatik, tåssalo tåuko su-
jugdlermik kaportikamik ajorungnaertut — sumini-
nguamik ajoKuteKangitdlat. Pasteur naligssaKångitsu-
mik nuånåtsagpoK. „tåssa nalujungnaerparput,“ tipait-
sugpoK. „tagpiorangnartut uningatinåsavagut kaputi-
gingineråne pisoKalitserdlugit-(lårdlugit).“ mardlorår-
Kåt mardlugsuit puiugausimassut KanoK pinerat nå-
magpoK Pasteur inungnik tagpiorangnartunut toKU-
nartunut sernigssuinigssåne avKutigssånut pisisav-
dlugo. Pasteur taimane 58-nik ukioKarpoK; perKi-
ngitaKaoK, taimåitordle hønsekoleramik kaputigssap
navssårineKarnera sakiagdliiteKardlune sanigoriar-
tordlune ukiune arfinilingne inuneranut autdlarniu-
tauvoK. 1881-me iluanårdlune mavsåkut ajuaKarne-
rup bacillé (miltbrandbaciller) ajoKissut nerssussuar-
nutdlo toKorautaoKissut nålagtugssångortipai. Reux
Chamberlandilo suleKatigalugit miltbrandbacillit nu-
kigdlårtipai ima nåmautigissumik bacillit påssutat te-
rissanut marsvininut toKunartut ukaliussanutdlo (ka-
ninanut) ajoKutigssaujungnaerdlugit, åmalo bacillit
kulturit avdlat teriånguanut (mus) toKussutigssat
marsvininutdle nakuitsut, bacillit nukigdlårtikutsor-
simassut savanut kaputigai avdlatdlo nukigdlårtitau-
vatdlångitsut savap nåpaliutigissaralue ajorungnaer-
dlunile Kångigagssai. tauva nerssussup torKutigisi-
naussaralue savap kaportissutigigaluaramigit akiorsi-
nångorpai.
(nangitagssaK.)
tciKdmuaK (ugssuk) iitorKassåK.
sinerissame tamarme radioKångitsut ardlaligssu-
put, taimåitumik Nungmit radiukut tusagagssiat ta-
manit tusarneKarneK ajormata måna Avangnåmiumut
ilångutisavara radiukut ilånguterérsimassaraluara ug-
ssuk K’eKertarssuarme pissaussoK. >