Sunnudagur fylgirit Þjóðviljans - 12.12.1965, Blaðsíða 4

hann aftur og sagði:
— Nú er Rau&ur minn
dauður. Hann kafnaðd. Það
verður stutt á milli okkar
Rauðs.
Sama dag eða hinn næsta lagð-
ist Gestur — og var látinn á
föstudag.
FORSJÓNIN HVERJUM
FÆRIR SITT
Gestur hafði mikið dálæti á
þessum rauða hesti sínum.
Rauðs minnist hann £ þessari
vísu:
Forsjónin gaf mér fríða konu.
Forsjónin gaf mér vakran hest.
Forsjónin gaf mér fjóra sonu.
Forsjónin Iét mig heita Gest.
— Forsjónin hverjum færir sitt.
Forsjónjn lét mig búa á Titt.
Veturinn eftir að Gestur réði
mig austur á Eyrarbakka var
hann að koma Magnúsi Sig-
urðssyni í bankastjórastöðu —
að því sagt var. Gestur vann
á vegum Titanic-félagsins og
hafði þvf næga peninga. Einu
sinni sem oftar kvað hann
hafa verið staddur í Lands-
bankanum og kom þá Bjarni
Jónsson frá Vogi þar inn og
segir:
— Sæll, Gestur bóndi!
— Sæll, bitlinga-Bjarni!
Svaraði Gestur Varð svo ekki
af frekari orðaskiptum milli
þessara mætu manna, en
Bjarni frá Vogi var höfuðand-
stæðingur fossasölunnar og af-
sali landsréttinda í hendur út-
lendinga og var því heitur
á móti Titanic-félaginu.
£g vissi það ekki fyrr
EN LÖNGU SEINNA
Ég vissi það ekki fyrr en
löngu seinna hvað Gestur hafði
gert fyrir mig: hann bað
Magnús Sigurðsson bankastjóra
að neita mér aldrei um lán.
hve illa sem ég væri staddur.
Þegar Gestur var látinn var
sagt að bændur, sem höfðu selt
Gesti fosisa og voru byrjaðir á
framkvæmdum fyrir pening-
ana, hafi orðið óttaslegnir og
búizt við að peningarnir yrðu
heimtaðir af sér aftur en sagt
var að Gestur hefði gengið
þannig frá þeim málum að
bændur hafi sloppið frá þeim
án tilfinnanlegra vandræða.
UNDIR RERUM HIMNI
í ÖSKJUHLfÐ
Áðan sagði ég víst eitthvað
á þá leið að bæjarbyggingin
hafi gengið ágætlega hjá mér,
en líklega hefur það verið
heldur mikið sagt. þvf satt að
segja var það engin rósabraut.
Mat fékk ég hjá tengdaföður
mínum, Sveinbirni Björnssyni
skáldi. en á næturnar lá ég
hingað og þangað, t.d. tvær
nætur undir berum him.ni suð-
ur í öskjuhlíð. Tengdaforeldr-
ar mfnir álitu mig snarvitlaus-
an að vera að bessu.
364 — SUNNUDAGUR
KONA OG ÞRJÚ BÖRN —
FJÖRIR TVfEYRINGAR
Mér datt í hug þegar <5g var
að þessu að líta á aleiguna:
Kona, þrjú böm — fjórir
tvíeyringar í buddunni!
Eitt fyrsta verk mitt var að
fara niður í Timbur og kol hf.
Þar hitti ég Þorstein, föður
sr. Garðars, en hann var aðal-
maður þar. Ég spurði h'ann
hvort ég fái timbur út á fyrsta
veðrétt í bænum og landinu og
svo það sem ég fái lánað hjá
bankanum út á bæinn — sem
ég viti ekki enn hve verði
mikið.
— Þetta er sú ósvífnasta
spurning sem lögð hefur verið
fyrir mig, svaraði hann. Svo
neitaði hann þessu umsvifa-
laust.
Þá fór ég heim í þungum
þönkum, vanlíðandi af þessu
öllu saman.
GLÓBJART SLEGIÐ HÁR!
Þegar ég er sofnaður dreym-
ir mig að inn kemur kona með
mikið glóbjart slegið hár, fög-
ur, ung, f alhvítum hjúpi, stað-
næmist á gólfinu, horfir á mig
í rúminu, þegir fyrst svolitla
stund og segir svo:
— Þig vantar timbur i bæ-
inn þinn.
Ég játa því.
— Farðu niður í Völund, þar
fæi'ðu timbur í bæinn þinn,
segir hún, líður svo út.
Þegar ég vakna man ég
drauminn. Frá því ég var
krakki hafði mig alltaf dreymt,
og oft bert. Ég hugsa um
drauminn allan daginn. Niður-
staðan verður að ég álykta að
bezt sé að reyna þetta — þeir
geri þá ekki annað en neita
mér.
Svo fer ég niður í Völund
og hitti þar Jón Hafliðason,
segi honum hvað ég hafi í
hyggju að gera, segi honum
alla málavöxtu og dreg engan
aumingjaskap undan og spyr
hann síðan hvort ég muni geta
fengið timbur með þeim kjör-
um, sem ég hef áður lýst, og
hafði lagt fyrir afgreiðslu-
manninn í Timbur og kol h.f.
Jón Hafliðason svarar að því
ver og miður sé eigandinn,
Sveinn ekki í landinu, en hann
geti ekki svarað þessu við-
stöðulaust.
— En komdu á morgun, þá
skaltu fá ákveðið svar.
TAKTU TIMBUR — LANG-
HOLT RlS
Daginn eftir fer ég aftur til
hans, og um leið og ég kem
segir hann:
— Þetta er allt f Iagi, taktu
timbur eins og þú þarft, en ef
þú getur ekki flutt það strax
þá merktu það, því það er allt
að þrjóta.
Ég tók timbur — það
minnsta sem ég taldi mig kom-
ast af með — og Langholt,
bærinn minn reis af grunni.
Þegar ég ætlaði að fara að
byggja veggina reyndist mjög
erfitt að fá nokikum mann;
þá höfðu víst aJlir nóg að gera.
Ég fékk kunningja minn, Þor-
varð Guðmundsson, fullorðinn
mann, og roskinn mann sem
•var sjúklingur í Laugamesi,
en sá maður var þaulvanur
hleðslumaður, bæði úr torfi og
grjóti. Hann var noröan af
Sauðárkróki.
LOGAR
YFIR AUSTURFJÖLLUM
Sveinbjörn tengdafaðir minn,
smíðaði allan bæinn, hann var
smiður, kariinn, þótt hann
væri ekki lærður.
Ég fékk timbrið í bæinn
flutt að Þvottalaugunum,
lengra var þá ekki hægt að
koma ökutæki. Þaðan varð ég
að bera það á sjálfum mér upp
1 Langholt.
Þegar ég var að bera timbr-
ið heirn eitt kvöldið meðan
Sveinbjörn var að smíða grind-
ina sá ég allt X einu þar sem
ég var að rogast með timbur
á öxlinni upp á holtið að
feiknalegur eldur gaus upp
austan við fjallgarðinn og
þeyttist upp á himininn —
Katla var þá byrjuð að gjósa.
EITT KVÖLD ÞEGAR ÉG ER
AÐ GANGA FRÁ VINNU
Þegar ég var nýbúinn að
þyggja torfbæinn minn var
næst að finna menn nógu
sterka til þess að bankinn tæki
þá gilda með veðinu í bæn-
um og landinu fyrir því pen-
ingaláni sem ég þurfti til að
greiða Völundi fyrir timbrið.
En engan vissi ég svo sterkan
og um leið mér innan handar
að hann vildi gerast ábyrgðar-
maður fyrir mig fyrir láninu,
svo ég gæti greitt Völundi
skuld mína.
KvöJd eitt þegar ég er að
ganga frá vinnu — ég vann þá
í Gutenberg — heim til mín
innað Langholti, svo kallaði ég
bæinn minn, var ég samferða
nágranna mfnum. Öla Kjerne-
sted. Hann sagði mér þá frá
því að Sveinn Hjartarson,
bakari á Bræðraborgarstíg 1,
hefði hjálpað manni undir
sömu kringumstæðum og ég
stóð í, og hann (Öli) jafnvel
líka, því hann var þá nýbúinn
að byggja Laugarásbæinn á
sama hátt og stóð f svipuðum
kröggum og ég.
NEI, ÉG ÞEKKI HANN
EKKERT
Þegar öli nefnir Svein varð
mér það á, án umhugsunar,
að ég hrópaði:
— Já, Sveinn hjálpar mér!
Öli spurði mig þá hvort ég
þekkti Svein.
— Nei, ég þekki hann ekkert
og konuna hans ekki heldur,
en ég finn á mér að hann
hjálpar mér.
Svo fór ég heim til Sveins
næsta kvöld eftir vinnutíma
og sagði honum og konunni
hans frá áhyggjum mínum af
þvf hvers ég þyrfti nú: ábyrgð-
armanna með veði í bænum
mínum svo ég gæti fengiö það
lán í banka sem ég þurfti. Og
þeim hjónum kom þá strax
saman um að hjálpa mér, og
þau útveguðu mér annan á-
byrgðarmann til viðbótar. Hinn
ábyrgðarmaðurinn var Ámi
Einarsson og Bjarni félagi
hans. Með þeirra hjálp var
hnúturinn leystur og lánið
fengið í Landsbankanum.
Oft og mörgum sinnum varð
ég aðnjótandi hjálpar þessa
fólks í fátækt minni og heilsu-
leysi, og var hún alltaf veitt
sem sjálfsagður hlutur og með
fyllstu ánægju, enda hvatti
Sveinn og kona hans Steinunn
Sigurðardóttir, mig alltaf til
að leita til sín ef ég þyrfti, og
aldrei stóð á félögunum, Árna
og Bjarna. Þau voru mér öll
drengskaparmenn. Og ég veit
að uppskera þeirra verður úr
hendi almættisins þeim til
blessunar hvar sem eilífðin
hýsir þau í framtíðinni.
ENGUM SKULDAÐI ÉG AÐ
LOKUM
Benedikt Sveinsson var orð-
inn bankastjóri þegar betta
var og veitti lánið, og lét það
ganga beint til Völundar svo
ég var kvittur við hann. Svo
gekk þetta þolanlega — og
engum skuldaði ég að lokum.
Ég átti 8 aura þegar ég byrj-
aði að byggja, en 7 þús. kr.
þegar ég hafði selt bæinn árið
1930.
Bæinn kallaöi ég Langholt,
hann var í Þvottalaugamýr-
inni. Svo byggði Helgi Magn-
ússon (stofnandi Helga Magn-
ússonar og Co.) Syðra Lang-
holt, og reyndi mikið til að fá
mig til að breyta nafninu á
bænum mínum — svo hann
gæti sjálfur kallað húsið sitt
Langholt, en það var byggt
nokkrum árum seinna, en ég
fékkst ekki til þes,s, og honum
tókst ekki að koma þessu fram
fyrr en hiá öðrum eða þriðja
eiganda eftir mig.
SKRÁÐ OG
SKRAFAÐ
Þau sátu við alfaraveg í sum
arhita.
Hann: Kæra fröken, gefið þér
mér einn koss.
Hún: Eruð þér galinn, hvað
haldið þér að sagt væri ef ein-
hver kæmi og sæi það?
Hann: Hér er enginn maður
nálægt.
Hún: Guð sér það.
Hann: Þá skulum við spenna
regnhlífina yfir okkur.
Hann fékk ósk sina uppfyllta.
Frúin: Ég ætla að kaupa eitt
5 aura frímerki.
Búðarsveinninn: Ætlið þér að
taka það með eða á að senda
það heim.