Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur - 01.01.1982, Blaðsíða 86
86
ÞJÓÐARBÓKHLAÐA
lestraraðstaða, ýmist í lesbásum eða við stærri eða minni borð. Þá er á
efstu hæð ætlað rými til kennslu í bókasafnsfræðum.
Gert er ráð fyrir, að í húsinu öllu rúmist hátt í eina milljón binda
bóka og lessæti verði um 830. Vegna hins mikla sveigjanleika hússins
er hægt að breyta bókageymslurými í lestrarrými eða öfugt, eftir því
sem þurfa þykir. Má segja, að krafan um sveigjanleika hafi ráðið mjög
miklu um alla gerð bókhlöðunnar.
Þó að Háskóli Islands muni í hinu nýja safni fá miklar úrbætur bæði
að því er varðar lestrar- og rannsóknaraðstöðu kennara og nemenda og
alla þjónustu við þá, mun Háskólinn vitaskuld eftir sem áður hafa
allmörg lítil sérsöfn innan sinna vébanda í deildum, stofnunum og
lesstofum. Þau verða rekstrarlega hiuti aðalsafnsins, aðföng til þeirra
fara að mestu leyti um það, enda annast aðalsafnið skráningu bóka-
kostsins, uppsetningu hans og viðhald, síðar ennfremur grisjun, þegar
rýma þarf fyrir öðrum ritum nýrri.
Gert er ráð fyrir sjálfvirkri loftræsingu í allri bókhlöðunni.
Stigar, lyftur, snyrtiherbergi og allar lóðréttar lagnir verða í kjörn-
um eða turnum við útveggi bókhlöðunnar, en það eykur mjög á það
svigrúm, sem þannig fæst á hinum einstöku hæðum.
Hæðirnar fjórar verða 10.141 m2 eða 45.403 m3, kjallarinn hins
vegar 2.632 m2 eða 8.136 m3.
Lofthæð frá gólfi í gólfverður 3.60 m á 1., 3. og 4. hæð, 3.90 m á 2.
hæð og 2.95 m í kjallara.
Gólfverða borin uppi afsúlum, er standa munu með 6.80 m millibili.
Með smíði Þjóðarbókhlöðu verður leystur höfuðvandi þriggja safna,
Landsbókasafns og Háskólabóka.safns, er sameina munu kraftana í
hinu nýja húsi, og Þjóðskjalasafns, er fá mun til umráða allt Safnahúsið
við Hverfisgötu, þegar Landsbókasafn flyzt þaðan í Þjóðarbókhlöðu.
En húsnæðisskortur hefur lengi staðið starfsemi allra þessara safna
fyrir þrifum.
Geir Hallgrímsson forsætisráðherra komst vorið 1977 m. a. svo að
orði, er hann skýrði alþingi frá fundi, er hann og Vilhjálmur Hjálmars-
son menntamálaráðherra höfðu átt þá fyrir nokkru með bygging-
arnefnd Þjóðarbókhlöðu: „Fundurinn snerist um framkvæmdir við
byggingu Þjóðarbókhlöðu. Þar lögðum við menntamálaráðherra
áherzlu á, að öllum undirbúningi að byggingu bókhlöðunnar yrði
haldið áfram affullum krafti, en hann hefur nú staðið í allmörg ár eins
og eðlilegt er um svo mikla framkvæmd. Ríkisstjórnin er þeirrar skoð-