Vísbending - 07.03.1984, Side 1

VÍSBENDING
VIKURIT UM ERLEND VIÐSKIPTI OG EFNAHAGSMÁL_
10.2 7. MARS1984
Gjaldeyrismarkaöur
Fallandi gengi Bandaríkjadollara
Hækkandi gengi marksins
Gengi þýska marksins, sem var
lægst 2,8434 pr. dollara þann 10.
janúar s.l., hefur nú hækkað um lið-
lega 9% gagnvart dollara í 2,5749 5.
mars s.l. Með lækkandi gengi dollar-
ans hefur þýska markið hækkað
langmest en gengi sterlingspunds
og svissneskra franka hefur einnig
hækkað. Gengi yensins hefur nokk-
urn veginn staðið í stað gagnvart
dollara frá áramótum. Það sem af er
árinu var gengi svissneska frankans
lægst 2,2612 þann 10. janúar s.l. Það
hefur hækkað frá þeim degi um
nálægt 6% í 2,1250 þann 5. mars.
Gengi pundsins var lægst 1,3932,
einnig 10. janúar, en hafði 2. mars
hækkað um 6,8% í 1,4877 dollara pr.
pund. Hér er alls staðar reiknað eftir
gengisskráningu Seðlabanka ís-
lands, en hún mun fengin frá Eng-
landsbanka snemma morguns á
hverjum virkum degi.
Meðalgengi gagnvart dollara í
janúar og febrúar 1984
janúar febrúar
Sterlingspund ... 1,41 1,44
Þýsktmark .......... 2,81 2,70
Svissn. franki . . . 2,24 2,21
Yen .............. 233,79 233,56
Lækkun á gengi dollarans ættu ekki
að hafa komið neinum á óvart, en við
henni hafði lengi verið búist. Síðan
gengi dollarans tók að hækka gagn-
vart helstu gjaldmiðlum á árinu 1981
hefur nokkrum sinnum komið fyrir að
gengi hans hafi lækkað allverulega
um skamma hríð uns hækkun tók við
á ný (sjá mynd á bls. 1 í Vísbendingu
22. febrúar s.l.). Enn er því ekki hægt
að segja til um hvort um verulega og
varanlega breytingu á gengi helstu
gjaldmiðlaerað ræða.
Sterlingspund og yen
Talið er stríðið milli íran og íraks eigi
nokkurn þátt í því hve gengi punds-
ins hefur hækkað mikið og gengi
yensins lítið. Japanskt efnahagslíf er
mjög háð olíu og óttast er að átök í
olíulöndunum leiði til hækkunar á
orkuverði. Bretland flytur aftur á móti
út olíu og horfur á olíuverðshækkun
styrkir þvi gengi pundsins. Hækkun
marksins er þegar farin að valda
spennu á milli myntanna í evrópska
myntkerfinu, EMS, og Ijóst virðist að
frekari lækkun á gengi dollarans
muni gera endurskoðun á viðmiðun-
argengi myntanna í EMS óhjá-
kvæmilega.
Gullverð
Verð á gulli hefur hækkað mikið
síðan i desember og er nú um 400
dollara únsan. Talið er að hluti hækk-
unarinnar stafi af því að menn kaupi
nú gull í stað dollara í öryggisskyni
og virðist gull að því leyti vera að taka
við sínu gamla hlutverki aftur. Það
var raunar ekki fyrr en á síðasta ári
sem dollarinn varð skæður keppi-
nautur gulls sem öryggisfjárfesting.
En guliverð er einnig háð verðlagi á
olíu. Talið er að skýringar á lágu gull-
verði undanfarnar vikur og mánuði
sé að leita í því að heldur var búist við
því að olíuverð færi lækkandi. Lækk-
un á olíuverði dregur úr hættunni á
verðbólgu en verðbólguóttinn hefur
oft leitt til hækkunar gullverðs. Þá er
einnig að geta þess að margir telja
nú að verðbólga hljóti að aukast í
Bandaríkjunum á næstu misserum.
Hagnaöur fjölþjóöafyrirtækja
Verð á hlutabréfum í bandarískum
kauphöllum hefur farið lækkandi
undanfarið (þó hækkað aðeins síð-
ustu dagana) og er talið að erlendir
kaupendur óttist lækkandi gengi
dollarans. Lækkun dollaragengis
hefur þó án efa áhrif til hækkkunar á
verðbréfum vissra bandarískra fjöl-
þjóðafyrirtækja. Ef mikill hluti tekna
fyrirtækis er í erlendum myntum
leiðir lækkun á gengi dollarans til
þess að tekjur fyrirtækjanna í doll-
urum hækka. Sveiflur á gengi gjald-
miðla hafa þó minni áhrif á skráðan
hagnað bandarískra fyrirtækja en
áður vegna þess að samkvæmt nýj-
um bókhaldsstaðli hefur gengisupp-
færsla erlendra eigna ekki áhrif á
hagnað fyrirtækjanna.
Efni:
Gjaldeyrismarkaöur 1
Skuldir, atvinna og
hagvöxtur 2
Hver eru markmið í
peningamálum 1984? 4
Töflur:
Gengi helstu gjaldmiðla 4
Gengi íslensku krónunnar 4
Gengi dollarans frá áramótum