Vísbending - 01.08.1984, Blaðsíða 1
VISBENDING
VIKURIT UM ERLEND VIÐSKIPTI OG EFNAHAGSMÁL
30.2.
1. ÁGUST 1984
Erlendar skuldir______________________________
Lækkandi raunvextir vegna stöðugs gengis
Áætlun fyrir 1984 sýnir lágan
lánskostnað
Raunvextir á erlendum lánum
Islendinga hafa lækkaö mikið á síð-
ustu tólf mánuðum vegna þess að
gengi krónunnar hefur haldist nær
stöðugt. Með raunvöxtum er hér átt við
hækkun á höfuðstóli erlends láns
vegna áfallinna vaxta og gengisbóta
umfram hækkun lánskjaravísitölu á
sama tímabili. Ef hækkun lánskjara-
vísitölunnar er meiri en hækkun á
erlendu láni vegna vaxta og gengis-
bóta verða raunvextir í þessum skiln-
ingi neikvæðir. Sé litið á árið 1984 og
gert ráð fyrir að erlendir vextir og gengi
krónunnar haldist óbreytt á síðari hluta
ársins, verða raunvextir neikvæðir á
lánum í svissneskum frönkum, yenum,
pundum og þýskum mörkum (sjá
töflu). Lán í dollurum hækka svipað
og lánskjaravísitala 1984, en lán í
frönskum frönkum og norskum krónum
hækka ívið meira. Stafar það af háum
nafnvöxtum í Frakklandi og Noregi. í
þessum reikningum er miðað við
grunnvexti í hverju landi („Prime rate“)
að viðbættu 1% vaxtaálagi. Þessir
reikningar visa því tæpast nákvæm-
lega til erlendra lána landsmanna en
ættu hins vegar að gefa allgóða hug-
mynd um mismunandi vaxtakostnað á
milli mynta og einnig á milli tímabila.
Séu niðurstöðurnar í töflunni og á
myndunum á bls. 2 bornar saman við
niðurstöður sams konar reikninga fyrir
tímabilið 1977 til 1983 (sjá Vísbend-
ingu 20. júní sl.) kemur í Ijós mikil
lækkun lánskostnaðar, aðallega
vegna stöðugs gengis krónunnar - og
lækkandi raungengis - síðan í júní í
fyrra.
Árin 1982-1984
Fremsti dálkurinn í töflunni sýnir ár-
lega meðalvexti umfram lánskjaravísi-
tölu á lánum sem tekin voru í upphafi
árs 1982 en greidd upp í ársbyrjun
1985. Lán í dollurum skera sig úr og
kemur það ekki á óvart í Ijósi síhækk-
andi gengis dollarans gagnvart öðrum
gjaldmiðlum og háum vöxtum í Banda-
ríkjunum. Lán í yenum eru næstdýrust
að meðaltali á árunum 1982-1984 af
þeim sjö myntum sem reikningarnir ná
til. Stafar þaö einkum af mikilli hækkun
á gengi yensins gagnvart öðrum
myntum á árinu 1982. Grunnvextir í
Japan á ofangreindu tímabili voru hins
vegar lægri en í nokkru hinna land-
anna.
Þegar litið er á árin 1983 til 1984 (lán
tekið í upphafi árs 1983 og greitt upp í
upphafi árs 1985) eru raunvextir lægri
en á öðrum tímabilum ef frá eru talin
lán í dollurum og yenum. Þetta merkir
að höfuðstóll lánanna með áföllnum
vöxtum og gengisbótum hafihækkað
minna en lánskjaravísitala á árunum
1983 til 1984. Áætluð hækkun láns-
kjaravísitölu frá janúar 1983 til árs-
Efni:
Erlendar skuldir 1
Vextir í viðskiptalöndunum 3
Gengisvogir - gengissig 4
Töflur:
Gengi helstu gjaldmiðla 4
Gengi íslensku krónunnar 4
Erlendar skuldir
Dæmi um áætlaða vexti umfram lánskjaravísitölu á árunum
1982 til 1984, % á ári.
Lánsmynt 1982-1984 1983- 1984 1984
Bandaríkjadollari 13,0 1,3 0,0
Yen 5,6 -3,8 -5,7
Sterlingspund 0,2 -6,5 -3,9
Franskirfrankar 0,3 -8,6 1,8
Þýsk mörk 3,3 -8,6 -1,7
Norskarkrónur 4,0 -2,0 1,4
Svissn. frankar -0,4 -10,8 -7,7
Meðaltal mynt-
annasjö 9,7 -1,3 -1,1
Þessi áætlun um raunvexti er miðuð við óbreytt gengi frá júní til ársloka 1984.
Reiknað er með grunnvöxtum í hverju landi með 1% álagi og gert er ráð fyrii
óbreyttum vöxtum frá júní sl. til áramóta. Meðaltal myntanna sjö í neðstu línu ei
reiknað eftir hlutdeild hverrar myntar í erlendum skuldum í árslok 1982.