Vísbending - 05.12.1984, Blaðsíða 1

VÍSBENDING
VIKURIT UM ERLEND VIÐSKIPTI OG EFNAHAGSMÁL_
48.2 5. DESEMBER 1984
Erlendar skuldir_________________________________
Lítil von til aö greiöslubyröi léttist á næstu árum
Erlendar skuldirog
útflutningstekjur
í þjóðhagsáætlun fyrir árið 1985 er
gert ráð fyrir að halli í viðskiptum
við útlönd verði um 4,4% af þjóð-
arframleiðslu. Enn mun því bætast
við erlendar skuldir á næsta ári og
greiðslubyrði þyngjast vegna hærri
vaxtagreiðslna og lítillar aukningar
í útflutningstekjum. Myndin sýnir
hlutfallið á milli erlendra skulda og
útflutningstekna á árunum frá 1977
til 1983 ásamt áætlun 1984 og
hugmynd um næsta ár. Athyglis-
vert er að hækkun verður á þessu
hlutfalli á árinu 1981, en á því ári
voru þó útflutningstekjur í erlendri
mynt hærri en nokkru sinni, fyrr eða
síðar. Mesta hækkunin verður þó á
hlutfallinu á árinu 1982. Milli áranna
1981 og 1982 lækkuðu útflutnings-
tekjur í dollurum talið um nálægt
15% en erlendar skuldir hækkuðu á
sama mælikvarða einnig um 15%
(aukning að raunvirði er talin hafa
verið 12,4%). Erlendar skuldir í
hlutfalli við útflutningstekjur hækk-
uðu því úr tæplega 85% árið 1981 í
115% árið 1982. Á árinu 1983 stóð
hlutfallið nokkurn veginn í stað þar
sem útflutningstekjur hækkuðu
svipað og erlendar skuldir en í ár
gæti orðið aukning á þessu hlutfalli
í 125%. Eins og fyrr segir gæti haili í
viðskiptum við útlönd 1985 orðið um
5% af þjóðarframleiðslu. Á mynd-
inni eru sýndir tveir möguieikar.
Hærri niðurstaðan (135%) gæti
svarað til þess að lítil sem engin
aukning yrði á útflutningstekjum í
dollurum talið á milli áranna 1984
og 1985 en álíka hækkun á er-
lendum skuldum og í ár. Lægri
niðurstaðan sýnir óbreytt hlutfall
frá árinu í ár, 125%. Til þess að
halda hlutfallinu óbreyttu með þeim
vaxtagreiðslum sem búist er við á
árinu 1985 þyrftu útflutningstekjur í
dollurum talið að aukast um 7,5%.
Virðist harla vonlítið að sá árangur
náist við núverandi aðstæður.
Samanburður við önnur lönd
Þótt veruleg aukning hafi orðið á
hlutfallinu á milli erlendra skulda og
útflutningstekna hér á landi er það
þó miklu iægra en hjá skuldugu
ríkjunum. Hjá tólf skuldugustu
ríkjunum er hlutfallið 171% í ár og
hefur haldist óbreytt frá fyrra ári. Á
árunum 1980, 1981 og 1982 var
hlutfallið um 115%, 130% og 165%.
Búist er við að nokkur lækkun verði
á hlutfallinu á næstu árum vegna
aukningar í útflutningstekjum
þessara ríkja. Til samanburðar má
geta þess að á þessu ári er gert ráð
fyrir því að hlutfall erlendra skulda
og útflutningstekna í Kóreu og
Indónesíu verði um 80% og 53%.
Má telja að fyrrnefnda hlutfallið sé
líkt og hér á landi á árunum 1977 til
1981.
Vaxtagreiðslurog viðskiptahalli
Eftir að eriendar skuldir tóku að
aukast stórlega frá árinu 1981 hefur
æ stærri hluti nýrra lána verið
tekinn til að fjármagna vaxta-
greiðslur til útlanda. Tafian sýnir
vaxtagjöld reiknuð í milljónum
Bandaríkjadollara á árunum 1977
til 1984. Miðdálkurinn í töflunni
sýnir þann afgang sem eftir er í við-
skiptum við útlönd eftir að inn-
flutningur vöru og þjónustu að
frátöldum vaxtagjöldum hefur verið
greiddur. Þriðji dálkurinn sýnir
reiknaða lántökuþörf í milljónum
Efni:
Erlendar skuldir
og greiðslubyrði 1
Gjaldeyrisstýring með
Ecu-viðskiptum 2
Opinberar skuldir og
sparnaður 3
Töflur:
Eurovextir 4
Gengi helstu gjaldmiðla 4
Gengi tslensku krónunnar 4
Vaxtagreiðslur og viðskiptaham
vaxtagj., „afgangur upp f lántökuþörf,
m. $ vexti", m. $ m. $
1977 48 0 48
1978 64 93 -29
1979 83 63 20
1980 98 32 66
1981 133 -9 142
1982 145 -103 248
1983 142 92 50
1984* 140 27 113
1985* 145 27 113
* Lausleg áœtlun