Vísbending - 18.06.1999, Síða 1

V
Vi k u
ISBENDING
rit um viðskipti og efnahagsmál
18.júní 1999
24. tölublað
17.árgangur
Verðbréfamarkaður
Tafla I. Árangursrikustu markaðir Tafla 2. Tíu stœrstu verdbréfa-
ársins 1998 (m.v. gjaldmiðil lattds). markaðirnir 1998 (ma. Bandar.d.).
1. New York Stock Exchange 10.271.899
2. Nasdaq Stock Market 2.527.970
3. Tokyo Stock Exchange 2.439.548
4. London Stock Exchange 2.372.738
5. Deutsche Bourse 1.093.961
6. SBF - Paris Bourse 991.483
7. Swiss Exchange 689.199
8. Amsterdam Exchange 603.182
9. Italian Exchange 569.731
10. Toranto Stock Exchange 543.394
1. Aþena 85,0%
2. Helsinki 68,5%
3. Kórea 49,5%
4. Brussel 43,5%
5. Ítalía 41,0%
6. Nasdaq 39,6%
7. Spánn 37,2%
8. París 28,5%
9. Lissabon 26,2%
10. írland 23,2%
að sem af er árinu hafa fímm ný
fyrirtæki komið inn á aðallista
Verðbréfaþings íslands: Hrað-
frystistöð Þórshafnar, Baugur, Loðnu-
vinnslan, Vaki fiskeldiskerfi og Delta.
Urvalsvísitalan hefur hækkað um 4,3%
frá áramótum. Hún stóð þó mun hærra
um miðjan aprílmánuð en hún gerir um
þessar mundir en þá hafði hún hækkað
um 10,9% frá áramótum (sjá mynd 1).
ísland í fyrra
Asíðasta ári fjölgaði fyrirtækjum á
Verðbréfaþingi íslands (VÞÍ) um
36,6%, úr 41 fyrirtæki í 56 fyrirtæki (að
hlutabréfasjóðum frátöldum). Mestu
munaði um sölu á hlutabréfum í
rikisbönkunum að nafnvirði 4.932
milljónum króna. Markaðsvirði skráðra
félaga á aðallista og vaxtarlista VÞI j ókst
þ.a.l. um 53,3% á milli ára og var um 230
milljarðar króna í árslok 1998. Um leið
jókst hlutfall markaðsvirðis fyrirtækja í
vergri landsframleiðslu (VLF) úr 28,5%
í 39,1%. Þetta hlutfall er þó víðast hvar
hærra en hér á landi.
V/H-hlutfallið hækkaði úr 20 i 27 sem
þýðir að verð fyrirtækja samsvarar 27-
földum hagnaði þeirra. Sama hlutfall
hækkaði úr 25 í 32, bæði í Bandaríkjunum
og Bretlandi, á sama tíma. Veltan á
íslenska markaðnum dróst saman um
4% í samanburði við 1997. Þaðmárekja
til varfæmi fjárfesta á fyrrihluta ársins
og fjárfestingum stofnfjárfesta erlendis.
Hækkun vísitölu
r
Urvalsvísitalan hækkaði
um tæplega 10% yfir
árið 1998, sem er minni
hækkun en á undanfömum
ámm. A lista yfir þá markaði
sem hækkuðu mest (í
gjaldiniðli landsins) er
markaðurinn í Aþenu í
Grikklandi í efsta sæti með
85% hækkun og Helsinki í
Finnlandi í því öðru með
68,5% hækkun. Lakasta
árangurinn sýndi Vancouv-
er-markaðurinn í Kanada,
sem sýndi
35,9% lækk-
un, þá voru
f r æ n d u r
okkar Norð-
menn í þriðja
neðsta sæti
með mark-
aðslækkun
um 26,7%.
Vegiðmeðal-
tal vísitölu
allramarkaða
gaf 15,7%
hækkun á
heimsmarkaðinum árið 1998 (reiknað í
Bandaríkjadollurum), sem þýðir að
íslenski markaðurinn var þó nokkuð
undir meðaltalinu á síðasta ári.
Árangur evrópskra markaða er
athyglisverður, átta af þeim tíu mörk-
uðum sem skiluðu bestri ávöxtun voru
í Evrópu og vegið meðaltal markaðarins
í heild var 26,2% á meðan sá bandaríski
hækkaði um 15,2% (hvort tveggja í
Bandaríkjadollurum). Árangur Evrópu-
markaðarins má rekj a til lítillar verðbólgu
og lágs vaxtastigs sem stafar m.a. af
undirbúningi Evrópuþjóða fyrir Evruna.
Einnig olli kreppan í Ásíu því að mikið
fjármagn streymdi inn á markaðinn og
margt var að gerast, bæði í einka-
væðingu og sameiningu fyrirtækja.
Horfur
vrópumarkaðurinn er einna áhuga
verðastur í nánustu framtíð að mati
sérff æðinga. Mikil hagræðing á enn eftir
að eiga sér stað, einkavæðing er enn í
fullu fjöri víðast hvar í Evrópu og bylgja
af sameiningum og uppkaupum
fyrirtækja flæðir yfir markaðinn. I
samanburði við Bandaríkin má leiða líkur
að því að Evrópumarkaðurinn sé
vanmetinn um allt að 15% til 20%. í sjálfú
sér skipta lönd ekki miklu ináli þegar
velja á fjárfestingu heldur ræðst góð
fjárfesting af getu og hæfhi fyrirtækis.
Þýskaland, Frakkland, Bretland,
Danmörk, Finnland og Svíþjóð þykja
þó öll hafa að geyma áhugaverð fyrirtæki
fýrir fjárfesta. í Mið-Evrópu er það helst
Ungverjaland og Pólland sem luma á
góðum fjárfestingum.
Hér á landi eru sérfræðingar ekki
eins bjartsýnir eins og oft áður.
Ástæðan er sú að markaðurinn er búinn
að verðleggja mörg íslensk fyrirtæki
mjög hátt og hækkandi vextir munu að
öllum líkindum draga úr fjárfestingum.
Svipuð staða er þó hér á landi og annars
staðar í Evrópu, þannig að svigrúm til
hagræðingarermikið. Jafhframt
verður að horfa til vaxtar-
möguleika íslenskra fýrirtækja
á erlendri grund, enda ljóst að
ef einhver þeirra fýrirtækja sem
eru á markaðinum eigi að geta
staðið undir væntingum, þá er
eina leiðin að þau stækki
markaðssvæði sitt. Það er hins
vegar erfiðari róður en flestir
gera sér grein fýrir.
Heimildir: VÞÍ, Þjóðhags-
stofnun, ársreikningur FIBV.
ý Hlutabréfamarkðurinn á ^ Danska fýrirtækið LEGO ^ Þórarinn V. Þórarinsson a þjónustuna á íslandi. HaniÁ
I íslandi stóð sig ekki eins 1 sýndi tap árið 1998 sem -2 fjallar um mikilvægi þess /\ telur að byggja eigi hana
X vel og margir evrópskir veldur mörgum Dananum að reyna innleiða nýjan upp út frá markaðs-
markaðirárið 1998. mikliun áhyggjum. hugsunarhátt í heilbrigðis- sjónanniðum.
1