Vísbending - 25.08.2006, Blaðsíða 2
ISBENDING
Við viljum vera best
Asíðari árum hafa mörg fyrirtæki
ákveðið að setja fram stefnu-
yfirlýsingu. I henni kemur
yfírleitt fram að fyrirtækið vilji ná góðum
hagnaði og vinna úrvalsvöru með góðu
starfsfólki með heiðarlegum hætti. Sú
spuming kemur stundum upp hvort það
skipti einhverju máli að setja fram það
sem augljóst er. Stjórnendur og aðrir
starfsmenn vinna vikum eða mánuðum
saman að stefnumótun og fá til liðs við
sig dýra ráðgjafa. Skilar þessi vinna ein-
hverju?
Að segja það sjálfsagða
Mjög oft virðast stefnuyfirlýsingar
fyrst og fremst segja það sjálf-
sagða. Dýrin í Hálsaskógi gátu ekki
komið sér saman um neitt nema það
að „öll dýrin í skóginum eiga að vera
vinir.“ En jafnvel þessi einfalda regla
þvældist fyrir sumum. Með greininni
er birt stefnuyfirlýsing frá einu tækni-
fyrirtæki. Eitt af því sem athygli vekur
er orðskrúðið. Engu að síður má segja
að flest af því sem þarna er gætu mjög
mörg fyrirtæki tekið undir.
Tökum stefnuna í þremur liðurn.
Fyrsta setningin á fyrst og fremst við
ráðgjafarfyrirtæki, en allir vilja bjóða
góða vöru. Jafnvel fyrirtæki sem er eitt
á markaði eins og MS vill bjóða upp á
vörur sem eru sambærilegar því sem best
gerist erlendis.
Stefnuyfirlýsingar eru ansi oft væmnar.
Innsæi, staðfesta og ábyrgðartilfinning
eru ágætireiginleikaren verða hálfhjákát-
legir þegar yfirlýsingin er komin á blað.
Er serbneski viðgerðarmaðurinn, sem
mætir andfúll með leiðbeiningabókina
þegar hann kemur til þess að gera við
ljósritunarvél viðskiptavinarins, ábyrgur
og staðfastur?
(Framhald af síðu 1)
er hægt að hækka greiðslur úr lífeyriss-
jóðum þar eð þeir byggjast á uppsöfnun.
Þó mun hlutur TR smám saman minnka
eftir því sem réttindi manna almennt í
lífeyrissjóðunum aukast.
Hækkaðar greiðslur til þeirra lægst
launuðu jafngilda 2,4% hækkun á launa-
kostnaði almennt. Þetta myndi þó koma
mjög misjafnlega niður á fyrirtækjum
og hækkunin yrði meiri hjá fyrirtækjum
sem greiða lág laun. Samkvæmt kjara-
samningum sem gerðir voru nú í sumar
hækka lægstu laun í 125 þúsund. Eftir
skattkerfisbreytinguna þyrftu þau laun
að vera um 10% hærri en nú til þess að
ráðstöfunartekjur yrðu óbreyttar.
Tryggingastofnun þyrfti að hækka
sínar greiðslur um 11,5% við breyting-
una. Svipaðar breytingar voru gerðar
á greiðslum frá TR og gerðar voru á
almennum vinnumarkaði. Því eru báðir
aðilar þegar búnir að taka hluta af því
skrefí sem taka þurfti til þess að jafna
muninn.
Verri fréttir fyrir aðdáendur flatra
skatta eru að skattleysismörk voru
hækkuð á sama tíma og því er skatt-
kerfið í raun að færast í ranga átt.
Vill einhver flata skatta?
Flatir skattar virðast ekki njóta mikils
fylgis meðal þeirra sem hafa rætt um
tekjur og skatta að undanförnu. Þvert á
móti virðist svo sem stórir hópar telji að
það markmið skattheimtu að afla tekna
fyrir sameiginlegarþarfir vegi mun minna
en áhrif skatta til tekjujöfnunar. Að visu
hefúr sá galli verið á umræðunni að hún
hefur snúist mjög um misrétti launa þegar
tölur sýna (sjá 28. tbl. Vísbendingar) að
Tafla 1: Hœkkaðar bœtur og laun
Hjón Eínstakl. AIIs Fjárhæð
TR 11,6% 11,5% 11,5% 4.706
Atvinnurek. 1,1% 5,2% 2,4% 10.894
Taflan sýnir hœkkun íprósentum á heildarlaun og heildarbœtur. Fjárhæðir
í milljónum króna. Heimild: rsk.is og útreikningar Vísbendingar.
í raun er dreifíng launa nú mjög svipuð
og íyrir áratug. Hins vegar hafa fj ármagns-
tekjur allra aukist en mjög ójafnt eins og
sást í sömu grein. Fyrir nokkrum árum
vartekinnupp flatur 10% fjármagnstekju-
skattur hér á landi. A áratug hafa fjár-
munatekjur ellefúfaldast að raunvirði.
Verslunarráðið (nú Viðskiptaráð)
er örugglega staðfast í vilja sínum til
þess að hafa hér á landi lága, flata skatt-
prósentu. En þó að BSRB hafi nefnt
sömu skattprósentu fyriratvinnurekstur,
launatekjur og fjármagnstekjur er ekki
þar með sagt að bandalagið vildi gera
út af við persónuafsláttinn. Þorvaldur
Gylfason fjallar um þetta í grein i Frétta-
blaðinu 10. ágúst2006: „Gátan erþessi:
mikill ójöfnuður á það til að draga þrótt
úr efnahagslífínu með því meðal annars
að ala á úlfúð, sem getur brotizt út í verk-
föllum og öðrunt framleiðsluröskunum.
Um slævandi áhrif ójafnaðar á hagvöxt
sjást þó engin skýr merki í bandarísk-
um framleiðslutölum. Mikill ójöfnuður
hneigist einnig til að veikja liðsheildina,
því að mannafli lands er eins og íþróttalið:
ætla mætti, að fjölntenn og illa haldin lág-
stétt dragi efnahagslíftð niður, en því er
ekki að heilsa í framleiðslutölunum.“ Af
þessari tilvitnun mætti draga þá ályktun
að andstaðan við ójöfnuð sé oft fremur
tilfínningaleg en að hún styðjist við hag-
fræðileg rök.
Fátæktargildran
Alþekkt er að margt fólk hér á landi er
I fátæktargildru. Efþað bætirvið sig
vinnu lækka ýmsar bætur þannig að menn
halda aðeins eftir broti af tekjuaukning-
unni. Til dæmis má fínna dæmi um það
hjá bótaþegum TR að þeir haldi aðeins
liðlega 20% af viðbótartekjum sínum.
Þetta verður til þess að fullfrískt fólk á
ellilífeyrisaldri vill ekki vinna þó að það
gæti það vel. Þannig missir þjóðfélagið
framlag þessa verðmæta hóps og eins tapa
einstaklingarnir sjálfír ntiklu félagslega
með því að hrekjast hraðar út af vinnu-
markaði en þeir vildu. Loks leiðir þetta
til þess að jafnvel heiðarlegasta fólks
freistast til skattsvika.
Lágir jaðarskattar breyta öllu þessu.
Væru jaðarskattar lægri en nú er því lík-
legt að fleiri vildu vinna, atvinnutekjur í
heildykjust og þar með myndu skatttekjur
ríkisins jafnvel aukast, sem gefur tilefni
til að lækka skattprósentu. Hagur heildar-
innar yrði því betri eftir breytinguna.
2