Alþýðublaðið - 20.07.1969, Síða 4
af ferðalagi þessu og verunni hjá séra
Valdimar á Stóranúpi. Jón sagði mjög
skemmtilega frá. Það var þessi frásagm
argáfa austanmanna, sem stafaði af því,
hvað fólkið tók vel eftir. Það var eitthvað
annað en bölvuð þokan á Snæfellsnesi.
Þar var errgin frásagnargáfa. Fyrir aust-
an rannsökuðu menn siálfa sig. En fvrir
vestan var það betta eilífa gón á aðra.
Menn verða aldrei ?óðir frásagnarmenn,
nema beir bekki sjálfa sig. Það fór allt
framh'á Snæfellingum. Líf heirra var
eins ocr geisDandi boka. Forvitnirr að vita
var svn lítil. Þn var fnlk fvrir vestan
gáfað til bókar. Én sagði oft við sjálfan
min begar ég var að spvria bar börn- ..Ekki
var Rg svnna gáfaður til lærdóms á bess-
um aldri"
t>að var sérkpnnilegt um hugarfar Jóns
snðla. að inn í hann smijgu ýmsar grillur,
urðu þar að fastagrillnm sem náðn al-
gfirðu valdi á dnmgreind hans. Ein var sú.
að allnr fiskur. sem veiddist hér við
land kæmi urrdan Vngastana. Hann trúði
na hví. að við Guðnastpin. efst uppi
á Fviafiallainldi. hvnai útilegumaður. sem
héti Vniitr stón. Hann bvrfti mikið að
pta. stæli fé manna ng væri valdur að van
hpimtnm á niium hfiim sauðneningj. sem
vantaði af fialli á fslandi. Þenar Jón
hpvrði talað um vnndar heimtur hér eða
har á landimi. var alltaf sama viðkvæðið:
. ba?t hpfur Kn'ur gprt". Margir gerðu sér
hað að |pik. har sam Jón kom á bæi. að
spgia hnnum shgur af kvnlegum sauða-
stuldi eða slæmum hfiimtum. Jón var ekki
lenai að finna. hver bar væri að verki.
..bað hfifur Kolur gert" ..Fallegar eru
hfiimtumar núna. Hann Svfiinbiörn á Kluft-
um varrtar tuttugu fiár “Það hefur Koiur
gert.“
Finhvfiriu sinni var kona mfn á ferð f
Revkiavík on gekk har á götu. A ghtnnni
sér hún mann einn, stóran og tiiknmu-
mikinn vera að taia við tvo stráka
Voru bfiir að segia honum einhver tfðindi.
Þá hevrir hún hinn mikia mann mæla um
Ifiið og hún gengur fram hiá: .Það hefur
Kolur verið." Maðurinn var Jón söðii.
Úr Fljótshlíð.
Jón mun hafa brotizt í að iæra ensku
Hann var stundum í fylgd með útlending-
um, sem ferðuðust hér á landi. Hann var
til dæmis með William Morris, þegar hann
fór hér um. Þá veiktist Morris einhvers-
staðar í óbyggðum. Bar Jón hann langa
leið, og taldi Morris hann hafa bjargað
iifi sínu. Fyrir þetta afrek fékk Jón eflir-
laun frá Morris, 5 pund sterlings á hverju
ári, og lagði Morris svo fyrir við konu
sína, áður en hann dó, að Jón skyldi halda
þessum eftirlaunum til dauðadags. Þeir
Jón og Morris skrifuðust á meðan Morris
lifði.
Einhvern tíma á þessum árum kom
franskur vísindamaður hingað til lands.
Jón var fenginn til fylgdar honum. Sá
skrifaði bók um ferð sína og sendi Magn-
úsi Stephensen, landshöfðingja, eitt ein
tak, en hann las og talaði frönsku.
Maoður kom austur úr Rangárvallasýslu
heim til landshöfðingja, eftir að honum
hafði borizt bókin. Hann var frá Stóru-
Mörk og hét Sigurður Jónsson, Sigurðsson-
ar, Sæmundssonar hins ríka. Hann var
kraftajötunn, bráðgáfaður og óvanalega
fróður í sögu íslands og mannkynssögu.
Jón söðli barst í tal milli hans og lands-
höfðingia. Þá sagði landshöfðingi honum
frá ferðasögu Frakkans sem Jón hafði fvlgt
inn á Þórsmörk. og víkur síðan talinu aft-
ur að Jón: ..Hann kemur hingað öðru
hveriu og er að spvria. hvernig hnakknum
mínum líði. Hnakkurinn hefur revnzt mér
ágætlega og aldrei meitt hest. Þegar lón
kom hér síðast. sagði ég honum frá klausu
sem sá franski skrifar um hann í ferða-
sögunni. Jón bað mig að bvða hana fvrír
sicr. en ég sagði honum að fara til S+Rin
gríms. Það gerði hann, og Steingrfmur
lagði hana út."
Jón kom klausunni síðan í Þióðólf. Þar
hrósar Frakkinn fegurð landsins o»
landsbúum og segir af ferð sinni inn á
bórsmörk meðal annars á hessa |pið- ..Til
fvigdar var mér útvegaður Jón hóndi í H'fð
arendakoti. Harrn er einn af hinum siálf-
menntuðu fslendingum. fróður f sögu
iandsins og hafði numið enska tungu af
orðabók Cleasbv’s. Þegar við komum inn
á Þórsmörk, stigum við af haki. Flpvgjr há
bóndinn sér hngfanginn í grasið ng segir:
..Beautiful! Reautiful!" fln hinar mikl:i
herðar og hið mikla. hvelfda. gáfulega
enni og útlit bessa mikla manns minntu
mig á hetiuna Gunnar á Hlíðarenda."
Jón reið f Landsrétt nokkru pftir að
Þióðólfur kom út með besa frásögn hins
franska vísindamannrs. Þar átti hann marga
kunningja og gekk á röðina og sagði-
„Komdu sæll. Hefurðu séð Þióðólf?"
Margir kváðust hafa séð hann.
Hefurðu séð það, sem skrifað er um
mig þar?“
Margir játtu því einnig.
4 Alþýðublaðið — Helgarblað