Alþýðublaðið - 20.03.1970, Qupperneq 3

Fös'tudagur 20. marz 1970 3
Úr skýrslu utanríkisráðherra, Emils Jónssonar, á Alþingi
nd tekur
forystu um vernd
æfa hafsins
[□ í ræðu sinni rakti Emil
Jónsson helztu atburði liðins
árs á alþjóðavettvangi, sem eink
um snerta hagsmuni íslenzku
þjóðarinnár og gat jafnframt at
hafna og afstöðu ríkisstjórnar-
innar til utanríkismála, — þar á
meðal varnarmála og öryggis-
mála.
Utanríkisráðherra minnti á
þau ummæli sín frá því í fyrra,
að utanríkismálastefna ríkis-
stjórnarinnar markaðist aðal-
lega af fjórum meginþáttum:
1. Náinni samvinnu við hin
Norðurlöndin.
2. Þáttíöku í störfum Sam-
einuðu þjóðanna.
2. Þátttöku í Norður-Allants
hafsbandalaginu
4. Góðri samvinnu við við-
skiptalönd íslands og raun
ar við allar þjóðir án lil-
lits til þess hvernig þau
haga sínum innanríkismál-
um og stjórnarfari.
Þessir fjórir meginþættir hefðu
enn markað utanríkisstefnuna
á nýliðnu. ári, sagði utanríkis-
ráðherra.
NORRÆNT
SAMSTARF
Róðherrann vék því næst. að
samvinnu Norðurlanda og þá
sérstaklega að nýloknu þingi
Norðurlan.daráðs hér í Reykja-
vík. Gerði hann grein fyrir starf
semi ráðsins og rakti einstaka
málaflokka sem ráðið hefði lát-
ið til sín taka. Gerði hann jafn-
framt grein fyrir niðurstöðum
nefndar undir forsæti Karl-Aug
ust Fagerholm, en sú nefnd
hefur unnið að endurskoðun á
starfsreglum ráðsins. Ræddi ut
anríkisráðherra sérstaklega þátt
íslands í norrænu samstarfi og
sagði m. a.:
„Við íslendingar höfum tekið
virkan þátt í þessu samstarfi, —
bæði á ve.gum Norðurlandaráðs,
beint á -vegum ríkisstjórnanna
og einnig á vegum fjölmargra
stofnana, — og þannig' treyst
sa.mbönd okkar við Norðurlönd.
Eigum við tvím.ælalaust að
mínu viti að h.alda áfram á
þeirri braut og leggja enn meiri
rækt við norrænt samstarf. Þar
er um auðugan garð að gresja
og margir möguleikar fyrir
hendi, serrt við eigum að ndt-
færa okkur það bezt við get-
um“.
Ráðherra rakti þessu næst
athiýgliáVþrðustu. niðurslöcSur
þingfundar Norðurlandaráðs í
Reykjavík. Sagði hann m. a. að
þar hefði verið um að ræða
straurmhvörf í norrænni sam-
vinnu. I því sambandi benti
hann sérstaklega á samþykkt
tillögunnar um aukið samsta.V
f menningarmálum svo og af-
greiðslu Norðurlandaráðs á til-
lögunni um. NORDEK.
MARKAÐSMÁL
Utanríkisráðherra gerði ýtar-
lega grein fyrir aðdraganda þess
máls og þeim umræðum og und-
irbúningi, sem fram hefði far-
ið á vegum ríkisstjórna Norður
landa að siot'nun NORDEK.
Rakti hann þau atriði, sem mest
um ágreiningi höfðu valdið milli
ríkisstjórna einstakra landa svo.
og niðurstöður viðræðna þar að
lútandi. Lýsti hann jafnframt
ýtarlega ákvæðum samnings-
uppkasisins um NORDEK, eins
og frá þvi hefur verið gengið
af málsaðiium og rakti í ein-
s-tökum atriðum hver væri meg-
intilgangur þeirrar sam.vinnu á ■
sviði efnahaes- og markaðs-
mála, sem ráð er fyrir gert í
NORDEK-áætluninni.
I þessu sambandi ræddi utan-
ríkisráðherra jafnframt um þró
un markaðsmála í Evrópu á síð
ustu árum og afstöðu einstakra
ríkja til samstarfsins innan
EBE o.g EFTA. Viinaði utan-
ríkisráðherra m. a. til orða
danska markaðsmálaráðherrans,
Paul Nyboe Andersen, þar sem
hann telur að a. m. k. tvö ár
muni líða frá því samningavið-
ræður hefjist milli þeirra EFTA
þjóða, sem óskað hafa inngöngu
í EBE, þar til af inngöngu gæti
orðið, ef samningar þá tækj-
u.st.
24. ALLSHERJAR-
ÞINGIÐ
Þessu næst vék utanrikisráð-.
herra sérstaklega að 24 atls-.
herjarþingi Sam.einuðu þjóð-
anna. Flutíi hann ýtarlega
skýrslu um gang mála á þing-
inu og vék sérstaklega að þeim
málefnum, sem íslenzka sendi-
nefndin hefði einkum og séf í
lagi látið sig varða.
„Segja má. að 24. allsherjár-
þingið hafi verið" rólegt þing og
aasin.gaíítið,“ sagði ráðherra.
„Minna bar á pólitískum ýfing-
um milli aasturs og v.esiurs en
mörg undanfarin ár“. Ræddi ráð
herra í því sámbandi Sérstak-
lega um umræður um stríðið í
Víetnam, átökin í löndunum fyr
ir botni Miðjarðarhafs ásamt
þeim tilraunum, sem gerðar
höfðu verið á þinginu til þess að
vinna að friði. Hefðu þær við-
ræður þó ekki borið árangur.
SAMSTAÐA
STÓRVELDANNA
Um samskipti stórveldanna á
allsherjarþinginu sagði utanrík-
isráðherra:
„Það vakti athygli á þessu alls
herjarþingi, hversu lík afstaða
Bandaríkjanna og Sovétríkj-
anna var til margra helztu mála,
sem rædd voru á þinginu, og
hversu lítið var um pólitískar
orðahnippingar milli fulltrúa
þessara höfuðstórvelda austurs
Fyrri hluli
og vesturs. Að vísu voru þeir
ekki sammála um mörg þau
mál, sem rædd voru. En þeir
virtust gera sér far um að gera
lítið úr þeirri hlið mála, sem
þeir voru ósam.mála um, og
virtust í æ fleiri málum hafa
svipaðra hagsmuna að gæta. í
sum.um málum kom þesst „sam-
staða“ þannig fram, að ríkin
tvö lögðu í sameiningu fram
þingsjályktunartillögur, svo sem
í afvspnunarmálum“.
VIÐBRÖGÐ ÓHÁÐU
RÍKJANNA
Um viðbrögð hinna smærri
ríkja sagði utanríldsráðherra:
„Viðbrögð meðalstórra ríkja
og „óháðu“ ríkjanna yfirleitt
urðu þau, að hjá þeim kom
fram nokkúr tortryggni gagn-
vart því, að stórveldin tvö væru
á bák við tjöldin að gera sín á
milli samkomulag um stórmál,
seiú þaú ætlúðust síðan til að
þinghéfmur ' samþykkti athuga-
semdalaust,'" erida' þótt margt
kvnni að vera í samnin'gunum,
sem smærri' ríkin teldu ganga
gegn síhufn hagsm'unum. Við-
brögð ,,óháðu“' r'íkjanna voru
hér áð 'Vissu leyti mótsagna-
kennd; því aó' þaú 'hafa verið
hlvnnt því, að Bandaríkin og
Sovétríkin reyndu að jafna
Emil Jónísson, utanríkisráðherra
deilumál sín og lækka spenn-
una milli austurs og vesturs.
En jafnskjótt og stórveldin tvö
sýna tilhneigingu til þess að
koma sér saman um meiri hátt-
ar mál, án samráðs við aðra,
vaknar tortryggni smærri ríkj-
ann. Þella var'ð til þess á 24.
allsherjarþinginu að þjappa
miðlungsstóru ríkjunum og „ó-
þáðu“ smárikjunum saman í
ýmsum málum í hagsmunahóp
gegn stórveldunum tveimur, —
Bandaríkjunurri og Sovétríkjun-
TILLOGUR ISLANDS
Þessu næst vék utanríkisráð-
herra að ræðu þeirri, sem hann
flutti á allsherjarþingi Samein-
uðu þjóðanna þann 23. septem-
ber s. 1. í þeirri ræðu minnti
utanríkisráðherra m. a. á það,
að á 23. allsherjarþinginu hefðu
verið samþykktar tvær tillög-
ur, sem Island átti frumkvæði
að. Sú fyrri var á þá leið, að
f ramkvæmdastjóra Sameinuðu
þjóðanna skyldi falið að sémja
áliísgerð varðandi ráðstafanir
og reglur um að hindra meng-
un hafsins, sem gæti haft skað-
leg áhrif á fiskistofnana og
sprytti frá vinnslu á hafsbotni.
Síðari tillagan fjallaði um hag-
nýtingu og verndun lífrænna
auðæfa hafsins. Var í þeirri til-
lögu m. a. gert ráð fyrir því,
að sérstofnanir Sameinuðu þjóð
anna skipuleggðu betur sam-
vinnu sína á því sviði. Jafn-
framt vék utanríkisráðherra að
þeim ummælum í ræðu sinni,
þar sem hann lagði sérstaka á-
herzlu á þá brýnu þörf að
tryggja strandríkjum sanngjarn
an og réttmætan skerf til þeirra
auðæfa, Sem úeiðast undán
ströndum þess. Síðan sagði ráð-
herra:
,,‘Með þessari ræðu í almenn-
1 um úmræðum á þinginu var
undi'rstríkað hve mikla áherzlu
Islendingar leggðu á varðveizlu
Framh. á bls. 15
Maöur drukknaf...
91 siq JB -qiuiEJj
það, er Jón féll í höfnina. þyk-
ir rannsóknarlögrgelunni í Hafn
arfirði líklegt. að hann hafi
fallið fyrir borð.
Verkamenn, sem unnu. við
löndunina undir verkstjórn Jóns
Þóris urðu um hádegisbilið var-
ir við, að eitthvað var á floti í
höfninni og minnti á mannslík.
Lögreglunni var þegar gert að-
vart og fór hún á vettvang.
Líkið reyndist vera af Jóni
Þóri. Strax voru gerðar 1/fgun-
artilraunir en árangurslaust.
Engir áverkar voru á líkirtu.
Enginn varð var við hjálp-
arköll frá Jóni Þóri og virðist
augljóst, að enginn hafi verið "Á
sjónarvottur að þessu hörjnu-.’i
lega slysi. 1
Jón Þórir Jónsson. var fædd-
ur 5. nóvember 1910 og var
hann til heimilis að Flókagötu 3
í Hafnarfirði. Hann lætur eftir
sig konu og síálpuð börn. —
Daufur loðnuafl
i
□ Loffimieiflinn var daufur s.l.
sól'ar'hriag. Aðeins 12 bátar ’til-
kvnntu vm veiði, saimtáCs 2360
tcmn og fékkst aflinn alliur1 að
heita miá fyrri hi’aita dags í gær.
I nótt var ördeyða a miðuiium
prátt fyrir gott veður. Aflinn
fékikst á semu sllóðuim og fýrra
róiarhring, eða á svæðimi'frá
Hjör.’eí'fshcfffa að Vík í Mýrdal.
Þ'jsir bátar fengiu afla: dísli
Arni 330 tonn, Akurey 330, Eng
ey 160, Guiilver 240, Helga II
200, Bergur 170 NáttfaH 140,
Ó'.afur Mgmisson 140. Eldiey
160, Jón Giarðar 230, Ólafur Sig
urðsson 170, og Hal'kion 90 t.