Alþýðublaðið - 14.04.1970, Síða 8

8 í?riðj'udagur 14. apríl 1970
□ Apinn á myndunum hér á síðunni heitir Guy og
hahn á heima í dýragarðinum í London. Hann er
stærsti og elzti górilluapi, sem til er í Evrópu, og
hefur lifað lengur í fangavist en flestir górilluapar,
sem sögur fara af. Hann er 23 ára gamall, og hann
er við það géða heilsu að allra vonir standa til þess að
hann geti orðið 35 ára eða jafnvel eldri.
TEKST GÓRILLIINNI
LIFA AF?
Lengi vel gekk erfiðleiga lað fá górilluapa til að halda
lífi í dýragörðum. Nú hefur þetta breytzt og á síð-
ustu árum hafa sumir jafnvel aukið kyn sitt í fanga-
vist. Þetta gefur vissar vonir um að ef til vill megi
takast að korna í veg fyrir að þessi náfrændi mann-
anna deyi að fullu út í fyrirsjáanlegri framtíð ....
Yfirleitt hefur geugið held-
ur illa að fá górilluapa til að
lifa í dýraigör'ðum. Og það * ér
ekki fyrr en á allra síðustu ár-
um að tekiz't hefur að fá górillu
apa til að auka kyn sitt í
fangavist, en trúlega er þa'ð
hið ein'a sem getur komið í veg
fyri'r að górilluapar . deyi að
fullu út. í heimkyninum sín-
um í Afiríku fer þeim stöðugt
fækkandi, jafnvel þótt þeir séu
að fullu friðaðir.
t
LATINN STELA
Guy kom til London í nóv-
ember 1947, þá um það bil
ársgama'll. Með því að festa
kaup á honum tók dýraga'rður-
inn verulega áhættu. Górillu-
apar höfðu oft verið keyptir
áður, en ven'julega dóu þeir
tiltölulega fljótt eftiir komun'a
í dýragairðinn. Á hinn bógimin
eru góriiluapar eftirsótt sýn-
ingardýr í dýragörðum, og því
leitast al'lir meiriháttar dýra-
garðar við að ná í apa, jafnvel
llýltt táhædSan. e^| Tnfto]^. ,Og
gæziumönnunu’m tókist að haldia
lífinu í Guy. Hann var hætt
kominn haustið 1950, en þá
fékk bann skæðia lungnabólgu,
og það sem verra var, hann harð
neita'ði að taka ihn lyf við henini
og uppgötvaði j'alfnian þegar
reynt var aið blanda lyfjum í
maitinni sem honum var hor-
inn. En gæzlUmaðuriínn 'kuhin'i
ráð við því. Hann blamdaði
lyfinu í rjómais, sem halnn
Skyldi eftir svo, að apinn fékik
færi á að stela honum. Og þá
flýtti hann sér að gleypa iailit
saman, áður en bann væri
hindraður í að ge-ra sér gott af
ránsfengnum, og fyritr brágiðið
niáði hann fullum bata aítur.
MÁLNINGARVERKSMIÐJAN ER FLUTI
Það ti'Kkyn'niat (h'eiðruðum viðskiptavinum, að málningai^verksmiðja vor
er flutt í nýtt verksmiðjuhús að Dugguvogi 4 (mótum Duggnvogar og
Elliðavogar).
Afgreiðs'la verður þó einnig áfram á sama stað og v'erið 'heflur ti'I 1. júní
næstkoman'di.
Símar verk'smiðjunn'ar að Dugguvogi 4 eru: 33433 og 33414.
SLIPPFÉLAGIÐ í REYKJAVÍK HF.
4r
áskrifandi. S'tminn er 14900
MEÐALÆVIN VAR 21
MÁNUÐUR
Áður en Guy kom tiH sögunn-
ar hafði meða'lævi góriliu'apa í
dýria'garðinum í London verið
2/1 mánuður. Sá l'anglífasti bafði
enzt í 7 ár, en hinir vohu lanigt-
um fleiri sem dóu á fyrstu mán
uðunum eftir komuna í fanga-
vistima. Sá galli er hilns veg'ar
.á högum Guys, að hann skortiir
maka. Fyrir nokkrum árum átti
að kynn'a hann fyrir kven'g'ór-
illu úr öðrum dýragarði, en við
þá ráðagerð var hætt. Nú hef-
ur dýra'garðurin'ni hins ve'giar1
keypt un'ga kvengórillu, og er
hún nú geymd í næsta.búri vi@
- Guy. Ætlunin er að færa þau
saman eftir um það bil þrjú ár,
þegar nýtt apahús hefur verið
reist í dýr'agarðinum. En eng-
inn getur sagt fyrir um þalð;,
hvað þá gerist. Ef til vill ta'k-
ast góðar • ástir með þeim. En
það getur líka vel farið svo að
Guy verði orðinn svo vanur
einverunni eftir aMarsfjórð-
ungs einangrun, að ekkert 'ger-
ist, og dýragarðurinn sitji uppi'
með tvo góriiluapa, sinn latf
hvoru kyni,' sem finni ekki að
þeir eigi neitt erindi hvor við
annan.
þúsund, og því er lífcl'egt að
þessar veiðar séu stofninum of
milkil blóðfaka. Það er því n'auð
synlegt að fá góril'luapa til að
auka kyn sitt á dýragöröum,
eins og aðrar dýraf'egundir
gera. <
FYRSTA FÆÐINGIN
1956
Fyrsti góriiluapinn, sem
fæddist í dýragaffði, var Colo,
sem fæddist í Ohio í Bandaríkj
unum 1956. Sú fæðing var mik-
il'l viðhurður, og forstjóri eins
af merkari dýragörðum verald-
ar, Dr. Ernst Lanig við dýra-
garðinn í Basel í Svilsfí, ákvað
að reyna að fá næstu fæðingu
í sínum garði. Það tókst jafn-
vel þótt þeir í Basel h'efðu ekki
'eignjast górillu'apa fyrr en eftiír
síðari heimsstyrjöldinia, . og
höfðu það litla reynslu við að
umganghst góril'luapa, að.þeir
kölluðu fyrsta aparan, sem þeir
eignuðust Achilles, ein urðu að
breyta n'afnimu í Achiillu við
nlánari athugun fáum árum síð-
ar. Og það var Achilte, sem
eign'aðist næsta unga sem fædd-
ist 1959.
Yfirleitt er svo komiö að
flest dýr í dýragörðum eru kom
irt úr öðrum dýragörðum. Bráð
lega kemur að því að fleiiri
tígrisdýr verði til utan Ind-
l'ands en í Indlandi, og ákveðn-
ar dýragarðar hafa sérhæft si'g
í því að rækta ákveðn'ar teg-
undir og selj'a í dýragarða'. —
Hins vegar er það enn mjo'g
sjaldgæft að górilluapar fæðist
í dýragörðum, og þvi verður
að sækja apana til héimkynn'a'
sinna í Afríku. En því verður
ekki hægt að haida áfraim öllu
Jengur. Stofninn fer minnk-
andi, þótt enginn viti riaunaf
nákvæmlega hve ört. Talið er
að eitthvað yfir 50 apar séu
árlega seldir úr, landi,.og vitað
er að talan yfir veidda apa og
. drepnia er allmiklu hærri, trú-
l'éga nokkur hundruð. Stofninn
getur varla verið nema fáeiln
Tveimur árum síðan' 1961
ei'gnaðist Achilla í Basel -aftur
unga og sama ár fæddi góriJl'a
■ í Washington dóttui’. Síðían hafa
18 góriliuungar fæðzt í dýra-
görðum víðsvegar um heitm, og
■ er Colo sú sem fæddist í Ohio
1956, meðal mæðrann'a. Flestir
þessir ungair fæddust í Banda-
ríkjunum, eða 1'3 talsims, en í
bandarískum dýr'agörðum eru
alls 1'56 góril'luapar, og þar er
mest fjármagn fyrilr hendi til
rannsókna og tilrauna á hátt-
erni apanna. Einniá" mesta at-
hygli <áf þessum fæðingum
va'kti þó fæðing í, dýragarðin-
um i Frankfurt í Þýzk'alandí
•3. maí 1967, en þá eign'aðist
M'akula, kvengórilla garðsins,.
tvíbura. Er þetta ein'a dæmið
um tviburafæðingu í dýragarði,
og ekki hafa rnenn prðið varir
vi/ð. górillur í náttúruumhverfi
með tvíbura, þótt trúl'egt sé að
tvíburafæðingar komi líka fyr-

ir þi
M
það
sérst
■ illa;
fyrsl
■garð
nefn
og 1
er. f j
gáefe
• úti
um
til i
lend