Alþýðublaðið - 25.04.1970, Qupperneq 6

6. Laugardagur 25. 'apríl 1970
Námslán og
námsstyrkir
Ll Námslán og: nám|lltyrkiV
til stúdenta eru mjög til um-
ræðu nú. Gunnar Vagnsson,
formaður stjórriar Lánasjóðs
íslenzkra námsmanna, hefur
sent blaðinu nokkrar tölulegar
upplýsingar sem varpað geta
nokkru Ijósi á það, hversu mik-
ið fjármagn er hér um að ræða,
hvemig það dreifist á náms-
menn og síðast en ekki sízt
hversu mikill hluti af heildar-
námskostnaði hvers náms-
manns er veittur í formi náms-
aðstoðarinnar.
Ráðstöfunarfé Lánasjóðs ís-
lenzkra námsmanna er að lang-
mestu leyti vairið til námslána.
EinTtig fær hvei; námsmaður
erlendis svokallaðian ferðastyrk
rrieð léni sínu. Lætur nærri að
um 92—93 hundraðshlutum
raðstöfunarfjárms sé varið í
þeitta tvennt. Afgangurinn fer
til styrkja til framhaldsnáms
og til hinrna svo'kölluðu „stóru
styrkja“, sem veittir eru 7
mcnnum árliega, hvei'jum í 5
ár, fyrir góðan námsárangur á
Eitúden'tsprófi.
Ráðstöfunarféð kemur úr
þremur áttum. Lamgstærsti hlut
inn er ríkisframlag. Auk þess
hefur stjórn sjóðsins verið
heimilað að taika lán til þess
að endurlánia námsmönnum, og
í þriðja lagi kemur fjármagnið
fa'á sjóðnum sjálfum, þ.e. vext-
ir og afborganir af eldri lánum
til námsmanna, sem farið er að
greiða af.
Ráðstöfuinarféð hefur í he:M
verið sem hér segir s.l. 5 ár.
1966: Rikisframlag 14 miillj.,
ba'rakailán 4.8 miftj., eigið fé
2.2 millj., samtals 21 milljón
kr. 1967; Ríkisfrantlag 20
millj., bankalán 0, eigið fé 3.0
millj., samtals1 23 mill j. kr.
1968: Ríki'sframlag 28 millj.,
ban'kalán 7.2 millj., eigið fé
3.8 miilj., samtails 39 millj. kr.
1969: Ríkisframlag 45 millj.,
bankalán 19.9 millj., eigið fé
4.1 millj., samtals 69 millj. kr.
1970; Ríkisfriaimlag 60 miilj.,
bainkalán 22 millj., eigið fé 6
millj., samtals 86 miilljónir. —
iR'áðttöfunahfé sjóði.ilns bafur'
þannig vaxið á 4 árum um 65
milljónir krón'a.
Þess ber að geta, þegar þess-
ar tölur eru skoðaðar, að tala
þeirra námsmanna, sem aðstoð-
ar njóta, hefur farið mjög vax-
andi á þessum tíma. í ár er
þessi tala rúmlega 1300, en vsr
rnnan við 800 á fyrstu árum
ofangreinds tímabils-.
Námslán eru breytileg, ann-
ars vegar eftir því hversu dýrt
nám er í viðkomandi landi og
hinsvegar eftir því hvar í námi
nemandi er staddur, að árum
til.
1966 va.r gerð könmun á því,
hver væri heildarkostmaður
námsmanns í hverju lsindi, og á
þairri könnun h efur verið byggt
síðan, með nokkrum minni hátt
ar lagfærimgum. Ríkií'firamlag-
ið hefur hækkað nokkuð árlega
að undan'förnu til að mæta auk-
inni dýrtíð, bæði heima og er-
lendis. Jafnframt hefur fram-
lág'ið' verið hækkáð í hlutfaillli
við breytingar á verðgildi ísl-
lenzku krónunnar gagnvart er-
lendum gjaldeyri, og í þriðjia
lagi hefur verið veitt fé til að
auka raungildi námsaðstoðar-
innar til hvers einstaks náms-
manns, . • •• •. .• ••, „•
.. Lán-til hvers námsmamis er
fundið þamnig í stórum drátt-
um. að lsgður er til grunivall-
ar heildarkostnaður í námsland
i
inu, frá honura dregiirm eigin
íjáröflun n'ámsmannsins (tekj-
ur eða sérstakir styrkir frá öðr
um aðilum), mismumuri'n'n er
kallaður umframkostnaðuir
nám-mannsins, og er mámslán-
ið síðan fundið með því að marg
falda umfa'amikostnaðýr.in með
prósenttölu, sem er hækkiandi
eítir námsárum, æm hér segir:
(fyrri tal'an á við Háskóla fs-
lis'nds, en sú síðari við mám e-r-
lendiis) 1. námsár 30.—40, 2.
námsár 40—4'5, 3. námsár
50—55, 4. nám ár 60—60. 5.
nám=ár 70—70, 6. námsár 80—
80, 7. námsár 90—90.
k
Að því er tekjur vairðTir, eru
þær, áður en þær eru dreigwar
frá kostinaði námsilandsms lækk
iaðar nokkuð,-og þó maira ef -í
hlut á kvæntur (giftur) náms-
maður með börn á framfæri,
Einnig er kostnaður náms-
mamnsins aukinin. um kr. 25
þúsiMid fyrir hvert karn á fram
færi. Aftur á. móti er lefcki tek-
ið tillit til tekna_ miaikia_ náms-
manins við ákvöiðun náms-
lánsins.
t
ÞÓRUNN JÓNSDÓTTIR
Þóruinn Jónsdóttir var ifædd í
'Bctni í Tá'knafirði 13. júm'
1889, en lszt að hsimiii sínui
Hciðar; 'rði 40 í Fsykjavík 18.
anríl s.l., rúmilega áttræð að
aldrí.
Þör»'c'n nnp í Botrii hjá
foi'f’d- n íí.-r.’m; Jcni R*sin-
G;' é'-'vní og R.-.g h ’ið’'
Nikylé--’ó<- lar konu hgms. Verð
ur hér ’-'tt getið ættar þ'irra,
og e.r þnr þó af rcgu r>S taka
en þf' - ®á*r. iret’ð nð Jón S+s:n
'hól'm w teró*rV- F.inars C'r'n-
soner hrér’-.-+jó’'a í Hrkiyd.-i1
cg e" ' -nið;ir eg •hagle'k-’nnð-
ur á f l >iri, r'ni sins og hann.
en þ<=:r bræ?<’iT voru «o-wjý:vir
Am-n á pp.
prssts í Selárdal Eiin'arsson'ar
og d-'++ursyn'ir séra E:taars
í Selárdal Gíslasoniar prests;
en r.m kveniliðu er þetta
rr ■•’' ' •’n”’nri Hrappseyjarætt
08 p.-n’Mrpvft ng aoH Sie’'1'’.tra
urmgir vmr dóttir Nikulác'ar Snæ
iþjörp- nnni- í F'ig'dia.l og er
þoð k”n kn"r»’ð f-á Mála-Snæ-
'birn’ en ko,".-> N’M "H«ár. Val-
■gerði’r vnr dót.t.ir GuC*xand'S
JÓr, -nni-r. 0? 'kaimim
grTiá”"' í r-•"-j--’-u (..íí Kr:i*’nr
.i nrest.s í Se-lárdal
F’nn’- -v-.ar.
N’-'n • ' ta’• n h°irra Bfi’ni-
Ihjcna ocr fðr» H-vu möra að voo
,.,m -■•-iv'-fv'.-, nð heíman til að
vimma fyrir sér. Þárurtn f’luttist
till i’’Ki„pv- HiníVegin e+'tir
iferm’V:-i T ®”ði 'hún kartmanna
^grtoico.'-.-n h’-' AT’d-ó-í And.rés-
syni og stuindaði þá iðn um
skeið.
Hinn 13. nóvierr.iber 1915 gift-
ist Þórunn Erlendi Jónssyni sjó
rra.rni fiá Hafnarfirði, ungum
c-g graindaim atoikuimanni. Jón
Erlendsuonar bóksala sem víóá
var að góðu kunnur, eo Guð-
rún Gunniarsdóttir móðir Er-
'e-ds Var ættuð úr Mosfells-
sveit. Ungu hjónin sett.ust að í
H".cnarfirði og bjuggu þar, unz
Erlendur fórst á togaranum
FáeiTdlniiarshálfl Robertson í Hala
veðrinu miki'á í febrúar 1925.
Þá voru börnin orðin fimm, hið
elzta tæpra 9 ára, og hið sjötta
bar ekkjan undir brjósti.
Það voru ekki glæsileg lífs-
k.iör, £3m blösfu við ekkiu með
>3Íd*. heimilli sínu saman. Henni
tókst að koma sér upp litlu húsi
s'ikan barnáhóp á þessum ár-
Ei .endvjon faðir hans var ætt- um. En Þórunn sýndi þá að
aður utan úr Garðahverfi og 'hnna skorti hviorki hugrekki né
af Álftanesi, Bróðir Sigurðar djörfung. Hún ætlaði sér að
v:ð_ .Reykjav'kurveg. með nokkr-.
uim styrk frá útgerðarfé'aginu,
sem tcgorann átti. Og með hag
tKrni og C'I v.-,,aði f.ókí't henni að
'halda börrum sínam hiá sér.
Hún var koma vel verki farin og
kvnni prýð;1ega til sauova og
varð það hsimili hennar nota-
dr’úi’t, og jof.-iframit var hún
harfd.”g"~ig við fickverkun og
hrerta a^ra vinnu, sem Iiúft
gat farcr'ð. Hafa vinriiUi'é’ngár
h frá bú.m ímn láHð svo
i-m n'ir’t að go+t bpfi vnrið að
v’-’na rr'cð hem’ v'pgna ó’ér-
h,’',cn’ h-irner .. r-'i’ c V-,r'•”•’dis.
Fi'n var 'ö-ip,’’m hrs í bragði,
g-ici r d að eðRufari o? hrein-
1 vrd. gædd m:k:iii félag'hyggi.u.
Hún var ötull lið~"naður í verk.a
1-'.«-Ki-ovfi--,-1 p.ni og bar gengi
---'r m"'g fvrir
) •'i. ( í, ’ ii f-K‘r v°l, að
r,-;,rf’-*r ’ð --.• - - v-r "* bin-
ir -.~>r?r*'i í '•ir"fé'as’T”! beíttú
+1 S’r^UJTJ fil
crólfi’tT) oói’ f'.-t
hci,,; • A,rS b'VÍ
í •’i-thí. . hún ^g'3. fram
T'i'T7':r-’,v»rt Jón "T| ó^f-'y. ynf
t.rvn^:':"ii kor-'v Hún. b»*ar
rvví t;1;C:n^jwcjor rfn.qr T-4nn á
C-Ór <r'"> •»•-■'-•1' r,-r or 11 cJffiiV
c:fi 7*-iVni’ fVrír ^ví Fíai V^Snr
í bún ''ór cf'b nnn ,ckoð-
t'c,—, b--* oli V? KofX; b'Ótt
e;inhverium kyn.ni fð kom-
að bær. Lífs?koðun
brnnqr var b°:,i og bún
yikli' í- fiVin .vrr* „trú,-.
Henmi vsir.ro1 kið arby-t1.':. _
ið, og húm sotti sér styrk í trú
SÍn.a á r■ 1 ■,nDof-’-"di”fri.
Hfiiri-á F’-.’ -nd- vo-u 6.
P’nr ,oa fv*-r nrr’”:. r,-.i?'rú-n P.t>títi
heiðT'r kona Hermaritis Guð-
'iri’.ind'T'T'nar fc*' ns » -”'ka-
.n’art”.picó1,ií?s’ns IT1 ícr: T ú‘íb,er
lysrka.maður í Rsykjaiák kvaint
if nor’-kri konu; Svava kona
Hjalta Jónatana-onar efnisvarð
ar í Reykjavík; Tryggvi. sím-
.virki . í. Rsykjiav'k,- ótevæntur;
Unnv vinnuir við liósmynd.a-
gerð í Reykiaivík, og Erlenda,
'k.O'a Ey.'tei’ia Guði’ri'jndsiOnar
gialdkera í Rsyk.iav k. Au'k þess
c' Þór' nn ásairt e’iiri hörnum
■sí’V' n i'np syisturson hennar
Ó’-,c .Tón"on. er kom til þsirra
1941 eftir andtárt móff'ur sinn-
ar. Jóhönnu hú-ifreyiu í Boini
í T'Vmofirðí. Það er ekki of-
r'Tn að Þ'óirmn hnfi verið
miöig rn-i'ivggjiusöm húsmóðir
<•»? hörrrm. 'ímm h’ý og nota-
'i'i? Þo'rr, eig’n’isika benna,V
r' f'i'inG
T- t , -- -> c’i ’+i’.'.L +»i P.ovkjavík-
ur 1940 og átti þs'r heima síð-
—■ '•"'••j't' bjá bör’”Tri Evnum,
t-'.h-j 0« Unni en naut þp
’,-c'f....—+ á miryii h"‘t r n-
ln.m"■, liIr nr 'n •,ú li'i'T .n
Vpi’i’i fKr'h T'r.p,• - r i-T'i’ð fyi'ív
ipi-ir.qr'rr., b ’ ’vri. fvr'ir rú1'”’1 ári
Qg f’iím.'R þí pi”a Ö« C,c 1 .é^'ir
rr 'l’T’Á rr v -• pff K”.a
' . . ■ r t. :j.
-‘-t* ocr ,-»-’.• lt " " gði
1- ' i’ ' ’. r» ór> " i'r ,
T’ 1- VPT’.’Í C1 átt-
i—v-i'- — ’na
n—- '• r—> v-iVV*..’t að yorö'din
- —"„i p.f+1.. v.i—i*j. þú'i er
Vinrf'-I " br-.’-r t+g Cr h°nni
.rft, ,.,-n ’Knð,
hvað hún var ccimT''=T’>''”’nönn-
im (:íA l’'f-’1':jJí:-ini
ÓT"f’’r T>. KjrJcti-SnT’con.
l5°]o afsláttur
af horrisófasettum
ogr raðsófasettum
Gildir lit 'aprfmanuð.
Sérstakt tækifæri til að
gera góð kaup.
BÓLSTRUNIN
Grettisgötu 29