Alþýðublaðið - 06.10.1970, Blaðsíða 2

2 . 'Þríðjudagur 6. októ'ber 1970
Götu
Gvendur
O' VerkfræSiséní sem ekkert
geta annaS en dútlað við
sitt fag
□ Mannlegum verðmætum
fórnað fyrir efnisleg
: Ö' Verksmiðjur þurfa að falla
vel inní umhverfið.
□ Höldum íslandi hreinu
□ Bréf um danskan sakamála-
þátt í sjónvarpinu
' VIÐ Á ÞESSU landi erum
manneskjulegt fólk, að ég ætla.
Við erum þokkalega að okkur
um það sem gerist í heiminum
og yfirleitt sæmilega hugsandi.
■ | Á hinn bóginn erum við engir
I* sérstakir snillingar í neinu,
þannig að orð sé á gerandi,
enda aftarlega í flestu sem við
• ; kemur sérhæfingu. Kannski
verður sérhæfing aldrei mikil
með lítilli þjóð, þar verður ein-
staklinguritm að treysta sterk-
" lega á sjálfan sig og treysta því
að unnt sé að treysta náungan-
um sem manni. Ég harma ekki
að svo er. Ýrniss konar sérhæf-
ing er góð og nauðsynleg í hófi,
en hún getur auðveldlega geng-
ið úr hófi.
1 »
’ NÚ ER TIL DÆMIS að taka
komið upp nýtt vandamál í Vest
urheimi, í meira en áratug hefur
; verið keppzt.við að þrautþjálfa
• menn til starfa við geimrann-
sðknir, ,.og ©fnilegustu menn
irnir hafa Motið - hiina “állra
mestu sénhæíingu. Hér var eink
um um áð ræða ýanjss - konar
verkfraéðinga og ftadknimenn.
Þeir höfðu góð kjör og voru í
r' miklu áliti, því þeir.voru taldir
í frarnvgrðas.veit mannlegrar við
leifni. En. fyrir sKemmsitu _var
stórlega dregið út fjárframlðg-
4 ■ um - til geimrannsókna og fjöldi
þessara sérhæfðu manna misstu
atvinnuna. ->á-ltom- reiðarslagið:
feeir. gátu eldcert gert annað en
það-sem þeir höfðu lært. Ef
þeir fá ekki'að dunda við sína
, há-sérhæfðu, vinnu eru þeir
einsog þorskar á þurru landi.
.1 Z.
EG IIYGG að nauðsynlegt sé
' 'að gera sér grein fyrir.að mikil
sérhæfíng getur drégið-úr mögu
teikum. manns á öðru swði,
kannski fiestum öðrum sviðum.
'j’ Að kunna eitthvert verk ein-
staklega vel kostar svo mikla
* ■’ einbeitingu, öllum . .mögu'léik-
um-emstaklingsins er svo sterk
lega beint.í ákveðinn farveg,
að maðurinn á bágt með að ná
sér á strik við annað en hann
toefur þannig vanizt. Þeir há-
menntuðu verkfræðingar sem
nú lifa á sparipeníngum sínum
eða tekjúm eiginkvenna í
Bandaríkjunum eru ekki öf-
undsverðir. Hér h’efur það gerzt
sem oft gerist þegar menn ætla
að ná miklum árangri að mann-
legum verðmætum er fórnað
fyrir efnislegan árangur. Þessir
menn væru hamingjusamari nú
ef þeir hefðu hlotið almennari
menntun, en geimferða'áætlun
.Biandaríkjanna hefði kannSki
ekki komizt eins langt.
★
ÞAÐ VORU ÓHUGNAN-
LEGAR fregnir sem o’kkur bár-
ust fyrir helgina að andrúms-
loftið væri orðið mengað flúor
sem settist á gróður, einkum
l'auf trjánna, og sviðu hann.
Við viljum gjaman koma upp
verksmiðjum, en gróðurinn vilj
um við ekki skemma. Það ea' af
og fj-á. Útum heim blasa víöa
svæði við fei'ðamanni þarsem.
land hefur greinilega fyrr á
árum verið lagt í auðn með
verksmiðjum. Stefnan nú á tim-
um er hins vegar sú að verk-
smiðjur séu fagurlega skipulagð
a rog snyrtilega um þær gengið,
þannig að þær séu ekki í hróp
■andi ósamræmi ' við umhverfi
sitt. Trjágx-óður og gi-ængx-esi
ætti í nánasta umhverfi þeirra
að skiptast á viö þrifa’legar göt-
ur og stíga. Og.ég sé eklu bet-
ur en þannig geti orðið í krúng-
um álverksmiðjuna þegar tími
hefur unnizt til að koma þar
fullu lagi á hlutina.
I
ANNAÐ MÁL er það að hún
má auðvitað ekki m'enga loftið.
Undir þann leka verður strax
að setja. Eins tel ég að mikla
fyi-ix-hyggju þurfi þegar hér
verður reist olíuhi-einsunarstöð.
Slík stöð getur fljótt fyllt heil-
an fjör að óþverra ef eigi er
farið að með ýtrustu gát. Og
’svo langar mig til að minnaist á
Áburðarverksmiðjuna. Ég á,
heima inní Vogum, og Elliða-
vogur er mitt eftirlæti. Á'kyrr- ’
um sumarkvöldum þégar sólin
skín vestan yfir Flóann og
Sundin glóa einsog rauðagull
ber stundum furðu mikið *á und
aríegum gulleitum niekki yfir :
Ábui-ðai-verksmiðjunni. ’Hvar
er sú lofttegund Sem þar gýs
upp? Er hún skaðleg? Og þótt
hún sé ekki skaðleg þá prýðir
hún ekki nágrenni höfúðboi-g-
iax-innar.
>
EINHVRJUM kann að finn-
ast að ég og fleiri náttúruunn-
'endur láti framkvæmdamenn
og verkfræðifrömuði aldrei í
friði með neitt. Þeir séu alltaf
gerðir tortryggilegir þótt þeir
vilji gei-a vel. Ekkei-t langar
mig til að gei-a gegna menn
toi-ti-yggil'ega. En það hafa verið
Frh. á bls. 11.
□ Málefni íslenz.krar vinstri
hreyfingrar standa nú um þess-
ar muntiir að ýmsu leyti á tíma
mótum. Mikið er um fx-amtíð ís-
lenzkra vinstri manna rætt í
stjóniniálasamtökum þeirra
flestum og ijóst ex-. að ýmislegrt
•kann aff gcrast í málefnum
vinstri hreyfingarinnar á næstu
mánuð'um og árum.
Þessi mál komu mjög til nm-
ræðu á þingi Sa.mbands uixgra
jafnaðarmanna um s.l. helgi. —
Var þar gerð eftirfarandi álykt-
un:
Meirihluti kjósenda vinstri
flokkanna aðhyllist jafnáðar-
stefpu, og hlýtur því núverandi
flokkaskipting þelrra að teljast
óeðlileg. Ástæðan til -þess að
vinstri flokkarnir, sem eiga upp
runa sinn í verkalýðshreyfing-
unni og eiga að vera tæki henn
ar í baráttunni fyrir þjóffskipu-
lagi jafnaðarstefnunnar, hafa
ekki sameinazt, er sú, að vinstri
flokkamir (verkalýðsflokkamir)
lxafa hingað til verið torti-yggn-
ir liver í annars garð ,og aug-
Jjóst er, að raunverulega hafi
óskipuleg valdabarátta leiðtoga
þeirra orðið þess valdandi, að
þessir flokkar hafa ekki fundið
grundvöil fyrir víðtækri sam-
vinnu.
Því hefur oft verið haldið
fram, að afstaðan til varnar-
mála væri ein helzta forsenda
þess, að samvinna gæti ekki
tekizt meff vinstri flokkunu.m.
Þetta er ekki réft, þar sem varn-
armál er ekki .raunverulegt á-
greiningsmál jafnaðarmanna.
Einungis fjöldahreyfing laun-
þega og neytenda er raunhæf
leið til sameiningar vinstri afl-
anna í þjóðfélaginu. Það verð-
ur að teljast óeðlilegt, að ihalds
öflin, sem eru tæki atvinnurek-
endavaldsins, hafi áhrif innan
samtaka launþega. Þess vegna
ber jafnaffarmönnum að láta af
se.mvinnu við íhaldsöflin í verka
lýðshreyfingunni.
Um þessar mundir cr augljóst,
að kynslóðaskipti eru að eiga
sér stað í íslenzkum stjórnmál-
um. Flestir fox-ystumenn allra
stjórnmálaflokkanna eru mótað-
ir af jþví tínxabili í ísl. stjórn-
málasögu, þegar núverandi
f’.okkaskipan var í mótun. Þeir
eru ekki líklegir tii að eiga frum
kvæði um sameiningu vinstri
manna.
Ungir jafnaðarmenn eiga þvi
að gegna þessu hlutvei-ki og
taka upp sanistarf við ungt fóllt
með vinstri sinnaðar skoðanir*
og vinna þannig að því að sam-
eina meirililuta kjósenda vinstrl
flókkanna undir merkjuyn jafn-
að'arstefnunnar í einum breiff-
um verkalýðsfiokki. —
Tökum að okkur
breytingar, viðgerðir og húsbyggingar.
Vönduð vinna
Upplýsingar í síma 18892.
Byggja hús
um hávetur
□ Norskir byggingaverk/ræð
ingar stefna nú markvíst að
því að vinna megi að byggr-
ingaframkvæmdum þar í iandi
mikið tii allan ársins hring.
Meðal annars hafa þeir látiff
gera fræðslukvik.mynd í því
skyni. sem fjallar um byggingu
minni íbúð'arhúsa að vetrar-
Iagi. og sýnd verðm- víðsveg-
ar í Noregi á næstunni.
Þar eins og hér liafa bygg-
ingaframkvæmdir mjög verið
háðar árstíðum fram að þcssu
og einkennzt af miklu annriki
á sumrin, en oftast nær harla
tak.’narkaðri athafnasemi á
vetuma. Húsnæðisskorturinn
upp úr síðari heimsstýrjöld-
inni hafði bað að vísu í för
með sér að þá var talsvert
xjnnið að byggingum að vetrar
lagi, en eins og nú horfir fér
þv| fjarri, að vinnuaflið nýt-
isit til hlítar yfir vetrarmán-
uðiná.
-Það er einkum þa-ennt. sem
toi-veldar byggingaframkvæmd
ir að vetrai’lagi — ifrostið,
snjórinn og myrkrið. Fx-ostið
veldur ei-fiðleikum við að graf
ið sé fyrir grunnum og tefur
auk þess alla meöb’öndlun stiein
steypu, kalkblöndu, límteg-
unda, má-lningar og fylliefna.
Það getur og neynzt tafsamt
og sóum á ivinnuafli að ryðja
burtu snjóntom -og hreinsa til
á vinnustað þegar svo ber und
ir. Og í skammdeginu beir nauö
syn til að hafa vinnustaðinn
eins veí u’ppiýstan og unnt er.
En bessir örðugleikar eru Iþó
ekki svo alvarlegir, að ekki sé
unnt að sigrast á þeim með
fyi-irhyggju og góðu skipulagi,
þegja norsku verkifræðmgarrtir.
Sé væntanlegur toúsgrunnur
varinn með þar til -ætiaðri
þekju áður ien frostin toeifjast,
er auðvelt að grafa fyrir ’toon-
•'Um á eðlilegan toátt að vetrar-
fllagi. Þegar !því er lokið og mót-
in hafa verið reist, getur upp-
•Másið pl.asttjald yfir vinnu-
staðnum oft' komið að góðum
notum. Þá er unnt að vinna
að byggingaframkvæmdunum
við tiltöluiíega toentug toitaskil-
yrði.
' Ekkert .ier því til fyrirstöðu
að. m.eðtopnd’.a steinsteypij. þótt
'inökkurt fi-ost sé. Sleinsleypan
er tolönduð úr grjóti, sandi,
sementi og vatni, sem hitnar
við toörðnun. Fljóthai-ðnandi
•siement toitnar meira en ven.iu-
legt sement, og ier þvi einikar
'hentugt'til notkunar að -vetxör
lagi. Með sérstöikum ráðstöf-
unum er tiltc<lulega lauðvelt að
koma í veg ifyrir að sandur qg
annað byggingaefni frjósi fyr
ir notkun. Og með þvf að nota
toeitt vatn í sam’biaindi við stein
steypuna eyfcst hitastig biönd-
unarinnar við ilnörðnun, að
sögn Albrechts Eike verkfx-æð-
ings, sem samið hefur stuUan
leiðtoeiningarpésa, sem norrka
alviirmumál'aráðuneytið ’lætur
útbýta í iSambandi við sýning-
amar á kvikmynd þeirri, sem
áð-ur er nefnd.