Helgarpósturinn - 07.05.1997, Blaðsíða 16

16
MIÐVIKUDAGUR 7. MAÍ1997
Kartöflukræsingar
Kartöflur eru einn stærsti
C-vítamíngjafinn í fæðu
okkar og það var raunar ekki
fyrr en kartöfluát varð al-
mennt að sjúkdómar eins og
skyrbjúgur hurfu. Vitaskuld
færðu meira C-vítamín í
kroppinn með því að borða
appelsínur en þær eru hrein-
lega ekki eins algengt fæði og
kartöfiurnar. Kartöflur búa
einnig yfir mörgum öðrum
góðum kostum, t.d. eru þær
ódýrar og úr þeim má búa til
marga góða rétti. Þær þurfa
alls ekki að vera alltaf bara í
hlutverki meðlætis.
Kartöflur með kotasælu
5 stórar kartöflur
2 laukar
1 dós kotasæla
1/2 I af grænmetissoði (eöa
bara vatn meö grænmetisten-
ingi eða -dufti)
grófmalaöur pipar
salt
Skerið kartöflur og lauk í þunn-
ar skífur og leggið lagskipt
ásamt kotasælu, salti og pipar
í ofnfast mót. Helliö grænmetis-
soðinu yfir. Eldið í 200’ heitum
ofni í u.þ.b. 40 mínútur. Stráið
ferskri steinselju yfir áður en
þið beriö fram. Þessi réttur er
prýðis magafylling með góðu
brauði og salati og einnig sem
meðlæti meö kjöti eða fiski.
Kartöflur með stein-
selju. myntu og gras-
laukssmjón
1 kíló kartöflur
fersk mynta (auðvitað getið þið
notað þurrkaöa en það er aldrei
það sama)
60 g smjör
fersk steinselja
graslaukur
salt og malaður pipar
Notið fallegar nýjar kartöflur og
sjóðið þær með hýðinu ásamt
svolitlu af myntu og salti. Gætið
þess að ofsjóða þær ekki. Með-
an þær eru að soðna hrærið
þið kryddinu út í smjöriö. Þegar
kartöflurnar eru soðnar þurrkið
þær þá vel. Setjið kartöflurnar á
stóra pönnu ásamt smjörinu og
gætið þess að allar kartöflurnar
hjúþist vel af smjöri. Áður en
þiö berið fram stráið steinselju
og graslauk yfir kartöflurnar.
Kartöflugratín með
rjoma
1/2 kíló af kartöflum
2 hvítlauksrif
150 ml rjómi
150 ml mjólk
múskat (helst nýrifið)
25 g af smjöri
salt og pipar
Afhýðið kartöflurnar og skeriö í
þunnar sneiðar. Leggið þær í
lögum f eldfast fat með hvít-
lauk, pipar og salti á milli. Hell-
ið rjóma og mjólk saman við og
stráið múskati yfir. Dreifiö
smjörklípum hér og hvar ofan á.
Bakið viö 200' hita í u.þ.þ.
klukkustund. Einnig má setja
ostyfiref vill.
Spænsk kartöflueggja-
kaka
4-5 egg
4 kartöflur
1 laukur, skorinn í tvennt og
svo í þunnar sneiðar
ólífuolía
salt og pipar
Afhýðið kartöflurnar og skerið í
fremur smáa bita. Spánverjar
nota yfirleitt mikið af olíu, djúp-
steikja kartöflurnar á pönnu og
hella síöan olíunni í gegnum
sigti og nota hana síðar. Þegar
kartöflurnar eru orðnar gullnar
eru þær veiddar upp úr og lagð-
ar á disk með eldhúsrúllu sem
dregur í sig mestu olíuna. Ef
ykkur hugnast ekki þessi aöferð
getið þið notaö minni olíu. Not-
ið góða pönnu sem ekki festist
við í. Steikið kartöflumar f
u.þ.b. 10 mín. Bætið þá laukn-
um út í og saltið og piprið.
Hrærið eggin vel saman, bætið
út í smámjólk, því það bæði
drýgir eggin og gerir kökuna létt-
ari. Hafið lágan hita á pönnunni
og hellið eggjunum yfir. Hrærið í
miðjunni þannig að vökvinn
safnist þar saman. Þegar eggja-
kakan er farin aö stífna skuluö
þið losa um hana á hliðunum
og undir meö hníf, takið stóran
disk og hvolfið eggjakökunni á
hann. Síðan skellið þið eggja-
kökunni aftur á pönnuna og
steikið hana f nokkrar mfnútur á
hinni hliöinni. (Ef ykkur reynist
þetta erfitt er hægt að stinga
henni inn í ofn og Ijúka öakstr-
inum þar.) Skreytið meö stein-
selju og berið fram. Eggjakakan
er alveg eins góö köld.
Þegar blaðamaður
hringdi í Sigurbjörn til
að falast eftir viðtali
heyrðist ómþýtt „gobbídí
gobb gobbídí gobb“ í bak-
grunni. Sigurbjörn var á hest-
baki með símalinginn með sér.
Varla við örðu að búast, því
starf hans felst í að sitja
stökkvandi, töltandi, skeiðandi
og brokkandi á hestbaki.
Gobbídí gobb.
Sigurbjörn segist telja sig
heppinn og gæfusaman mann,
það sé einstök gæfa að geta
haft áhugamálið og ástríðuna
að lifibrauði. Og hann lætur
sér fátt óviðkomandi sem teng-
ist hestum. Hann er tamninga-
maður, knapi, hrossakaup-
maður, kennir reiðmennsku
o.fl. Sigurbjörn á einhver býsn
af hestum og stundum á hann
allt upp í 130-140 hross en
bara tímabundið áður en hann
selur þá úr landi. „Við vorum
að senda flugvél með 84 hest-
um til Bandaríkjanna. Áhuginn
þar hefur aukist gríðarlega og
er það vel, því það skilar sér
margfalt til baka. Hróður
landsins eykst og fólk sem
eignast íslenska hesta vill
gjarnan koma og kynna sér
land og þjóð eftir að hafa eign-
ast þessa loðnu skapgóðu
vini.“
íslenskt krútt
„íslenski hesturinn er ein-
stakur og áhuginn á honum
eykst með degi hverjum bæði
hér og erlendis. Þetta er geð-
góð, háttprúð, dugleg, sterk og
notaleg skepna. Margir vilja
nota orðið krútt um íslenska
hestinn. Stærðin eða öllu held-
ur smæðin gerir hann líka svo
meðfærilegan, svo er hann
taugasterkur og neyslugrann-
ur að ekki sé minnst á ganginn,
sem veitir honum mikla sér-
stöðu. Margar stærri hestateg-
undir hafa erfiða og viðkvæma
lund og heilsu og eru því miklu
dýrari í allri meðhöndlun.
Þessir stóru hestar eru líka
svo ógnvænlegir ef eitthvað
bregður út af og því erfitt að
vera með börn í hestamennsk-
unni. Þetta á ekki við um ís-
lenska hestinn með sína yfir-
stíganlegu stærð og skemmti-
legan persónuleika sem gerir
hann að sérdeilis heppilegum
fjölskylduhesti."
Sýktist í Skagafirði
Ef tekið er mið af undraverð-
um árangri Sigurbjörns í hesta-
íþróttum þá halda vafalítið
margir að hann hljóti að hafa
fengið hestaáhugann í arf.
Maður sér fyrir sér að hann
hljóti að hafa þeyst um á hest-
baki hreinlega frá því hann
kom úr móðurkviði. „Sú er alls
ekki raunin því ég er fæddur
og uppalinn á mölinni og eng-
inn í minni fjölskyldu var í
hestamennsku, enda stór fjöl-
skylda sem hafði ekki úr miklu
að moða. Þegar ég var ellefu
eða tólf ára fór ég í sveit í
Skagafjörð. Ég helsýktist af
hestadellu og hef ekki læknast
Grillaður kjúklingur
Hlutiö kjúklinginn. Kryddiö með
góöu kjúklingakryddi eftir
smekk. Pensliö meö góðri olíu
fljótlega eftir aö hann er byrjað-
ur að grillast og paran farin aö
stökkna.
Endurtakiö nokkrum sinnum
meðan grillun stendur yfir.
Tillögur að meðlæti
Soðnar nýjar kartöflur
Kornstangir
Hrísgrjón
Hrásalat
Sveppasósa
Hrásalat
ísjakasalat
púrrulaukur
sellerí
ristaðar hnetur
mandarínur, 1 dós, helliö
safanum af
Skerið ísjakasalat (iceberg),
sellerí og púrrulauk smátt.
(Hægt aö geyma í plastpoka
a.m.k. einn dag án þess að
setja afganginn saman við.)
Hitið hnetumar á pönnu þar til
þær fara aö dökkna. Setjiö þær
á álpappír og þegar þær hafa
kólnaö eru þær muldar smátt.
Salatolía
1 b. græn jómfrúarolía
2-8 dropar tabaskó (eftir
smekk)
sykur eftir smekk
salt
1-2 msk. edik
Hægt er að gera olíuna með
góöum fyrirvara því hún geym-
Ist vel í ísskáp í nokkra daga.
Blandiö olíu og kryddi saman
að minnsta kosti tíu til tuttugu
mínútum áður en maturinn er
borinn á borö. Rétt áöur en sal-
atið er boriö fram setjiö þá
mandarínur saman viö það og
hneturnar yfir.
Eplapæ
6-8 epli skorin smátt og raðaö f
eldfast mót
k. af kanil stráö yfir eplin
deig
> g hveiti
100 g smjörlfki
100 g sykur
r til það er oröið aö
ott aö mylja deigiö
’ yfir eplin en einn-
‘ “ 'a þaö útog
70' heitum
' eöaþar
ma
af henni og kæri mig líklega
ekki um það. Ég ólst upp við
kröpp kjör og því var ekki að
því hlaupið að eignast
hross. En þegar ég fermdist
voru þau boð látin út ganga
að hafa gjafir vinsamlegast í
peningaformi, því piiturinn
hygði á hrossakaup. Fyrir
fermingarpeninginn keypti
ég síðan minn fyrsta hest,
hann Lokk, sem var mikið
öðlingshross."
Útlit og aldur skipta
ekki máli
En hver er galdurinn við
hesta og það að ná góðum
árangri, er hann ef til vill
eins konar Dagfinnur dýra-
læknir og skilur hestamál?
„Galdurinn er þolinmæði,
ástundun, reglusemi og út-
sjónarsemi. Maður verður
að reyna að setja sig í spor
hestsins og ætla honum ekki
of mikið. Innsæi og stundum
hreinlega heppni skipta líka
máli.“
Sigurbjörn segir íslenska
hestamennsku um margt
sérstæða því hér skipti ekki
máli hvort knapi er stór,
mjór, lítill, feitur, ungur eða
gamall. „Á veðreiðum er-
lendis þarf knapinn að vera
léttur og lipur og hreinlega
kljúfa vindinn. Hér gengur
hestamennska ekki út á slíka
keppni, útlit og aldur skipta
ekki máli og það gerir þetta
miklu skemmtilegra. Stærsti
kosturinn er síðan að hér
geta allir verið í hesta-
mennsku, burtséð frá þjóð-
félagsstöðu.“
Eiginkonan er lista-
kokkur
En þá er komið að tveimur
lykilspurningum fyrir þenn-
an þekktasta hestamann
þjóðarinnar. Notar hann
hjálm? „Þarna kemurðu við
veikan punkt hjá mér. Því
miður ólst maður upp á
þeim tímum þegar hjálmar
þóttu bara hlægilegur óþarfi
og menn sem höfðu hjálm á
höfðinu voru jafnvel litnir
hornauga. Ég nota náttúru-
lega hjálm í keppni og á sýn-
ingum en því miður þá er ég
ekki sú fyrirmynd sem ég
ætti að vera svona dagsdag-
lega. Mér finnst hjálmurinn
óþægilegur og þvinga mig
en ég er að reyna að venja
mig við. Börnin mín fá aftur
á móti aldrei að fara á bak
án þess að vera með hjáim á
höfðinu.“ Lykilspurning
númer tvö: Borðar hann
hrossakjöt? „Já, ég borða
hrossakjöt og finnst það
raunar miklu betra en nauta-
kjöt. Svo er það af mörgum
talið hollara en flest annað
kjöt. En reiðhesta borðar
maður ekki, þeir eru heygðir
með viðhöfn. Annars borða
ég nú mest létt fæði svona
dagsdaglega. Mér líður yfir-
leitt best af pasta, hrís-
grjónaréttum, grænmeti,
kjúklingi og öðru léttu fæði.“
Sigurbjörn kveðst ekki
vera neinn stólpa-
kokkur en þó sjá
stundum um hádeg-
isverð fyrir sig og
starfsmennina
uppi í hesthúsi.
„Heima hjá mér
er það yfirleitt
konan mín, hún
Fríða Hildur,
sem sér um
matinn,
enda er hún
listakokk-
ur. Ég
hjálpa til,
sé um sal-
atið og slíkt.
Uppskrift-
irnar eru að
eftirlætis-
réttum
mínum og
koma frá
konunni
minni."
Gobbídí
gobb, gob-
bídí gobb.
í mat hjá..
Sigurbirni Báröarsyni hestamanni
Hrossakjöt
á diskinn minn