Alþýðublaðið - 29.03.1971, Blaðsíða 7

ATUR,Y-Ð|fj
SKmtS)
Útg. Alþýðuflokkurinn
Ritstjóri:
Sighv. Björgvinssun (áb.)
UÓTUR LEIKUR
Um langa hríð hefur fsland átt í harðri
baráttu á alþjóðlegum vettvangi fyrir
máLstað sínum í landhelgismálinu. Og
Islendingum hefur vissulega orðið mik-
ið ágengt í þeirri baráttu. Þeir hafa afl
að sér fylgis og ríkrar samúðar margra
þjóða og ísland nýtur sérstaks álits á
þingi SÞ fyrir mikla þekkingu á land-
grunns og hafsbotnsmálum, einarðleika
í : málflutningi, festu og framsýni. Er
það t. d. almennt viðurkennt, að ísland
á drjúgan þátt í því að ákveðið var að
kálla saman alþjóðaráðstefnu um mál-
■efni hafsbotnsins árið 1973 og svo mik-
ils álits hafa íslendingar aflað sér að
sjálfsagt þótti, að ísland fengi sæti í
nefnd þeirri, sem alþjóðaráðstefnuna á
að undirbúa, þótt mörg önnur ríki hafi
keppt að því að hljóta þar sæti, en ekki
fengið.
Það hefur hingað til verið meginstyrk
ur fulltrúa fslands erlendis, sem sótt
hafa málið fyrir íslands hönd, að geta
haldið því staðfastlega fram, að öll ís-
lenzka þjóðin stæði einhuga um stefn-
una í landhelgismálunum. Andstæðingar
Islands í þessu máli fylgjast vel með því,
sem sagt er og gert í landhelgismálun--
um hér uppi á íslandi og þeir hafa enn
ekki getað fundið nein merki þess, að
þjóðin stæði ekki saman sem einn mað-
ur. Hefði það ella verið óspart notað
gegn málstað fslands í þeirri baráttu,
sem fram hefur farið um þetta mál á
alþjóðasamkomum.
S. 1. haust virtist hins vegar, sem
ýmsar blikur væri að draga á loft hér
á landi í þessu mikla hagsmunamáli
þjóðarinnar. Þá fóru ýmsir að óttast, að
stjórnarandstaðan, sem komin var í mik
inn kosningahug, ætlaði sér að fremja
þau stórkostlega alvarlegu mistök að
rjúfa þjóðareininguna í landhelgismál-
inu í þeirri röngu trú, að hún kynni að
geta hagnazt á slíku í kosningum.
Til þess að reyna að koma í veg fyrir
svo afdrifarík mistök var ákveðið að
koma á fót nefnd, sem í ættu sæti full-
truar allra þingflokka, og átti í þeirri
nefnd að reyna að ná pólitískri samstöðu
um málið. Var það reynt í marga mán-
uði. En allar tilraunir til samkomulags
strönduðu á stjórnarandstæðingum.
Nú fyrir nokkrum dögum klufu þeir
svo nefndina og neituðu endanlega aííri
samstöðu. Þar tók stjórnarandstaðan
frumkvæði að því að fá andstæðingum
okkar í hendur það beittasta vopn, sem
þeir geta beitt, - að segja, að áralöng
samstaða íslenzku þjóðarinnar í land-
helgismálinu sé nú rofin. Alþýðublaðið
lýsir fullri ábyrgð á hendur stjórnarand
stæðingum fyrir þetta hrapalega glap-
ræði gegn hagsmunum íslenzku þjóðar-
innar. Sá leikur, er stjórnarandstaðan
hefur hér leikið, er ljótur leikur.
NÚ FÆRINDIRA
NÚGAD
□ KOSNTNGASIGUR Kon-
gressflokksins, flokkg Indiru
Gandhi, var öllum mikið undr-
unarefni, jafnvel þeim bjart-
sýnustu a!f helztu starfsimönn-
um flokksins. Enginn fróðleiks-
maður um stjórnmál, hvað þá
noklkur af indv.ersku stjörnu-
fræðingunum, hefði getað sagt
fyrir, að kosningarnar, fyrstu
tíu dagana í marz, færu þanin-
ig, 'að flokkurinn fengi tvo
þriðju þingsæta. Nú hefur frú
Gandhi ekki aðeins völd til þess
e3 stjóma óáreitt, heldur get-
ur hún nú einnig bneytt stjórn-
arsfcránni.
Allir stjórnarandstöðuflokk-
amir fóru illa út úr kosning-
unum, frjálslyndi hægriflokk-
urinn Swatantra, sem þýðir
frjálst framtak jafnt sem Rússa
sinnaðir kommúnistar og óháði
marxiski kommúnistaflokkur-
inn. „Mikla bandaiagið", sam-
band þriggja hægri flokka, á-
samt Samyukta-sósíalistúnum
misstu næstum hundrað þing
sæti en þeir höfðu I'50 fulltrúa
áður. Forystumaður „Banda-
lagsins“ og klofningsmannannia
frá Kongressflokknum, dr.
Ram Subhag Singh missti sæti
sitt. — Kommúnistaflofckarnir
misstu alla fa-ambjóðendur sína
í mörgum ríkjum. Það er langt
síðan indverskir kjósendur hafa
fylkzt svo um einn flokk eða
flokksforingja og þeir fylfctust
um Indiru Gandhi. (Enn er
efcki vitað, hvern hundraðs-
hluta af atkvæðum Kongress-
flokkurinn fékk en hundraðs-'
hluti þeirra af atkvæðamagn-
inu er mun minni en hundraðs-
hluti þeirra af þingmönnum,
því að í Indlandi eru einmenn-
ingskj ördæmi.
Kosningaúrslitin eru mesti
sigurinn í stjórnmálasögu Ind-
lands. Frá byrjun kosningabar-
áttunnar snemma í janúar ein-
beitti stjórnaraindstaðan sér að
árásum á Frú Gandhi, undir
slagorðinu „Burt með Indim“.
En þetta var slæm skekkja,
árósum á frú Gandhi, uindir
öfug áhrif og juku vinsældir
Wennar meðal kjósienda. Við-
kvæði hennar var: „Mftt slag-
orð er „Burt með fátæktina"
og þeir vilja bara fjarlægja
•mig.“
Sbammarlegur atburðui', sem
gerðist snemma í kosningabar-
áttunni, í héraðinu Maniram
í ríkinu Uttar Pradesh leysti úr
læðingi mikla bylgju samúðar
með frú Gandhi í norðlu-hluta
írlands. Frú Gandhi kom fram
sem talsmaður þeirra fátæku
og ofsóttu, þeirra eina von um
undankomu frá fátæktinni og
vesaldómnum. Nú hefur hún
meira fylgi en faðir hennar,
Jawaharlal Nehm, nokkurn
tíma hafði.
í þessum kosningum var
Indim Gandhi og flokki henn-
ar fengin mikil ábyrgð. Fram
■að kosningum var það eitt við-
kvæði hennar, að hún væri
bundin í báða skó af stjómar-
skránni og dómstólunum, sem
ógiltu allar róttækar tilraunir
hennar til að þjóðnýta stóm
bankana og leggja niður launa-
greið&Lur til fyrrverandi ind-
verskra fursta (maharajanna).
Með þennan stóra þingmeiri-
hluta getm- hún ekki lengur:
kennt þvingunum um n.eitt,
hún hefur völd til þess að ryðja
öllum hindrunum úr vegi.
Á sínum fyrsta blaðamanna-
fundi eftir kosningasigurinn
sagði frú Gandhi, að hún
mundi leggja mesta áherzlu á
lausn atvinnuleysisins og bar-
áttuna gegn verðbólgunni. •—
Ströng lánsfjárhöft, sem hafa
verið. í gildi síðan um áramót,
hafa haft lítil áhrif á verð-
bólguna en við því er búizt, að'
á næstu tveimur árum kornizt
KASTLJÓS
GYLFI Þ. GÍSLASON SKRIFAR
SEÐLABANKINN
-
tala atvinnuiausra upp í 24
milljónir, sem er hálf íbúatala
Ástnalíu. Ef hún nær ekki tök-
um á þessum vanda, geta við-
brögð þjóðarinnar komið henni
í koll við næstu kosningar. —
Hún komst til valda, vegna von
anna, sem hún vakti hjá fólk-
inu og nú er það hennar að
upnfylla -þæc- .vonir. ..r—■.»—
Frú Gandhi hefur fyllilega
gefið í skyn, að hún. muni nota
mieirihluta sinn til að gefa
þingi rétt til að breyta stjórn-
airskránni en hæstiréttur h'efur
hindrað hana í því síðan árið
1967. Hvað varðar efnnhagsleg-
ar áætla.nir hennar, þá bendir
margt til þess, að þær Verði í
hag minni verzlunar- og iðn-
fyrirtækj u m. Þáttt aka ríkisi rö
í efniahagslífinu mun'.fara vax-
andi.
Vn nf frú Gandhi og mönn-
um hennar á að takast nógti
vel. verða þáu að njóta dálítill-
ar hjálpar móður náttúnj. —
Monsúnregnið, sem öllu gefur
líf ög kemur yfirleitt í júní, má
efcki bnegðast.
I því fylkinu, þair sem óróinn
nr mestur, í Vestur-Bengal,
hepnnaðist Indiru ekki að ná
taikmaríri sínu. Þar var einnig
korið til fylkisþings og jafnvel
hótt Kongressflokknum gengi
vel í þeim kosningum, tókst
mkki að koma á gnandVeilíli fvr-
i'r stjóm Kongressflokksins í
Kalkiitta, Marxísfca kommún-
'riaflokknum gekk einnig Vel
þarna, alls staðar annars stað-
ar gekk þeim illa. Hvor flokk-
urinm um sig vann um hundr-
að bingsæti en á fyikisþinginu
em 280 bingmenn. En nð alrík-
isstjónn frú Indiru skyldi, tak-
ast að láta fara fram frjálsar
kosníngar í ríki eins »og. Vest-
ur-Bengal, sém ætíð er í hers
höndum, er i sjálfu séi- krafta-
verk. — I
— Mox-ayan Pillai.
OG TlMINN
I
□ í Tímanum var 20. marz
forystugrein, sem fyrst og
fremst fjallaði um seðlabank-
ann. Andaði þar mjög köldu
til þeirrar stofnunar. Var helzt
að skilja á höfundi að Seðla-
bankinn væri efcki einungis
gagnslal'Jfe stöfnun, heldur jafn-
vel skað'Ieg. Enu sjónartmdð höf
undar svo aftnxrhaldssöm að
furðu gíegnir.
í öllum nálægxim löndum
starfa seðlabankar, hliffstæðir
Seðlabanka íslands og hafa
hliðstæð Verkefni og seðla-
bankínn hér. Seðlabankinn ís-
lenzki er síffur en svo fyrir-
ferðarmeiri í fjármálakei-fi
þjóffarinnar en hliðstæffar
stofnanir erlendar. Hins vegar
er Seðlabanki íslands yngsti
sefflabanki í nálægum löndum.
Afturihaldssaimir menn, sem
'lifa og hrærast í gömlum tíma,
eiga ef til vjll erfitt með að
átta sig á hhxtverki og nyt-
semi stókrar stofnlunar. Þeir
muna ,þá tíma þegar enginn
seðlabanki var til, og finnst,
aff eins sé hægt að komast af
án slíkx-ar stofnunar nú og þá.
Þetta eru hin venjulegu aftur-
ha‘Mssjónai'miff. En um þau má
nú lesa aftur og aftur í Tíman-
um.
Þau ákvæði seðlabankalag-
anna, sem eru TímainMtm sér-
stakur þymir í augum, eru á-
kvæðin um heimild Seðlabank
ans til aff skylda viðskipta-
banka til Þess að varffveita
hhxta af innstæffum eða inn-
stæ^uaukningu í Seðlabankan-
um. Hliffstæð ákvæði eru í
seðlabankalöggjöf allra ná-
lægra landa og eru alUs stað
ar talin mikilvæg hagst j órnai-
tæki. Slík ákvæffi erlu annars
vegar nauffsynleg til þess að
Seðlabankinn geti haft vald
á peningamagni því sem í um
ferð er. Hins vegar er tilgangur
þeirxa sá að tryggja öiryggi
innstæffueigenda í þeim inn-
lánsstofntmum sem innstæðu
eiga í Sefflabankanum. Um
þessi ákvæðí er yfirieitt enginn
ágreiningur meðal þeirra s'em
þekkingu hafa á fjái'málum.
En andstaffa Tímans vi|5
þessi ákvæði er þeim mun und
ar'.egri þegar þaff er haft í
ht'iga að slík ákvæði vom fyrst
lögfest í valdatíð Hermanns
Jónassonar, en þá heyrffu
bankamál undir ríkisstjóx-nina
atóa. Það var gert meff lögum
nr. 63 21. júní 1957. Forsætis-
ráðherra Hermann Jónasson
gaf siffan út reglugerð nr. 192
24. des. 1957, og voru þar ná-
k.væm ákvæði nm innlánsbind
ingu hliiffstæð þeim, sem nú
eru í lögum, en í lögunum
fx-á 1957 var heimildin til inn-
lánsbindingar ekki takmörk-
uð.
Meðan Framsóknarflokkur-
inn Var í .rfkiEstjórn haifffi
hann því fullan skilning á
nadðsyn heimildar seðil'aibanka
til innlánsbindingai'. En síðem
Framsóknarflokkurinn lenti ut
an stjórnar hefur honum far-
iff aftur í þe;su efni sem öðr-
um —
SIGURBJÖRN EINARSSON BISKUP:
FÓRNARVIKA
i □ - gÞAÐ er 'mælzt t il. þess, að
ein j af sjo vikum’ .langaföstu'
véyði.fórhárvika/ Sú vika héfst
með súnnudegi 28:. max-z og lýk
• ur' á pálmasunr.udag.
Tilmælin urn þetta koma frá
kirkjunni. Hún er að koma
fastari • skipan á . tó'knar- og
■ hj álparstarfsemi sína. Miargir
góðir menn h'afa fylkt sér sam-
an um Hjálparstofnun kirkjunn
ar til þess að ger'a hana að
vii'ku tæki til aðstoðar við inni-
lent og erlent fólk, sem vferð-
ur fyrh' sérstökum óhöppum,
og til stuðnings við einhvex-ja
í þeim stóna hluta heimsins,
sem býr við sífelldan skort og
hai'ðrétti. Það er að því stefnt,
■að Hj álpa'rstofmin kir,kjunn!ai'
verði tæki þjóffarinnar til þess
að koma slíkri rjálp fram, bæði
sjálfstætt og í. samvinnu við
liknai'félög, sem fyxár eru ög
starfa.að atfmörkuðum Vei'kefn-
um.
í þessu skyni biður Hjálpar-
stofnuniri sér liðs'. Réttaira sagt:
Hún býður sig frám til lið-
veizlu. til þjónustu við þá sam-
úð og góðvild, serix með þjóð-
inhi býr." Hún á að vei-ða tæki
til þéss að beina góðum hug
og hjálparvilja að marki, benda
á þörf og neyð, benda á. raun-
hæf verkefni og vfira til meðalr
göngu um það, að framlög
þeirra, sem vilja létta öðrum
byrðar og böl, komist í réttar
hendur og að sem mestum not-
um.
Hjálpartstofnunin ipr ennþá
ung. Þó hefur hún þegar sann-
að það, að hún á mikhi hlut-
vei’ki að gegna og getur miklu
góðu til vegar komið, ef hún
fær að njóta þess brautargeng-
is, sem markmið hennar v’erð-
skuldar.
Frá fornu fari hefur fastan
verið sá tími, þegar kristnir
menn hafa talið séi- sérstak-
lega skylt og ijúft að temja sér
vissa sjálfsafneitun. Þeir hafa
fylgt í anda krossferli frelsar-
ans og minnt sig á það, að hann
líður í öllum, sem eiga bágt.
Þú mætir honum í k.læðlausu
barni, vannærðri móður, í öll
um snauðum, særðum, kúguð-
um og sjúkum. Þú mætir aug-
um hans í hvei’ju mennsku,
þjáðu tilliti, þú heyrir hans
hljóðlátu, djúpu rödd: Það er
méi' gert, sem þefesum er gert,
hafir þú ekkiert gert fyrir þá,
hefui'ðu blindúr gengið fram-
hjá mér, til einsfcis játað mig.
Fýrnai-vikan á að minna á
þetta. Ég veit, að þeir eru mai'g
ir, sem fúslega vilja spara eitt-
hvað við sig og verj a þeirn
ki'ónum, sem þeh- geta tekið
frá með stóku móti, til hjálpai'-
starfs. Dæmi eru um það, að
vinnuféiagar hafa te'kið sig sam
an um að hætta að reykja og
leggja það fé, sem við það spar-
ast, í sameiginlegan sjóð. Væri
ekki vel til fallið að nota svo
vel fengna peninga til þess að
■ seðja einhverja svanga? Það
væri fögur fóm og beilnæm, ef
margir tækju sig saman um að
draga úr eða neita sér um
tóbaksnautn í fórnarvikunni og
leggja þann geymda eyri til
líknarmála. Við hefðum líka
allir gott af því að fasta í svo
sem eitt mál, þótt ekki væri
meira, eða spara á annan hátt
andvirði ei'nnai' máltíðar. Og
viija Ckki börnin minnast þess,
þegar farið verður að auglýsa
páskaeggin, að eitt páskaegg
kostar meira en margt bai'nið
í vei'öldinni hefur til viðurvær-
is á viku hvei'ri., Þá er vert að
Framh. á bls. 11.
DR. THOR HEYERDAHL
heldur fyrirlestur með litskuggamyndum um1
RA-FERÐINA
þann 4. maí n.k. ki. 17
Norræna Húsiö er alltof lítið.
Við höfum tekið tillit til hins geysilega áhuga og höfum leigt
HÁSKÓLABÍÓ
Forsala aðgöngumiða er í kaffistofu Norræna Hússins daglega
kl.. 9—18, sunnudaga kl. 13—18.
Því miðui er ekki unnt að taka á móti pöntunum í síma.
Aðgöngumiðarnir eru ótölusettir og kosta kr. 10000-
Aftonbladet í Stokkhólmi um RA bókina:
„HURRA RA - RA‘
B eztu kveðju r
NORR€NA HÖSIÐ POHJOLAN TAIO NORDENS HUS
TAKIÐ EFTIR
Breytum gömlum kæliskápum í frystiskápa.
Önnumst allskonar viðgerðir á frysti og
kæliSkápum.
Fljót og góff þjónusta — Sækjum — Sendum.
aroslverh
sf.
Reykjavíkurvegi 25 • Hafnarfirði - Sfmi 50473.
Að gefnu tilefni
tilkynnist, með vísun til heiimiHar í 253. gr.
Heilbrigðissamþykktar fyrir Reykjavík, að
sérstakt leyfi heilbrigðismálaráðs þarf til
sölu á eftirtöMum vörum í nýlenduvöru-
verzlunum:
Nýjum, frystum, söltuðum eða reyktum fiski,
kjöti og kjötvörum, sem ekki eru niðursoðn-
ar, mjólk, rjóma,. skyri, salötum og öðrum
neyzluvörum, sem vdðkvæmar eru, að dómi
heiibrigðiseftirlitsins.
Reykjavík, 19. marz 1971,
Heilbrigðismálaráð Reykjavíkurborgav
FORNVERZLUNIN KALLAR:
Kaupum eldri gerð húsmuna og húsgagna
þó þau þurfi viðgerðar við.
FORNVERZLUNIN TÝSGÖTU 3
Sími 10059
Auglýsingasíminn er 14906
6 MÁNUDAGUR 29. MARZ 1971
MÁNUDAGUR 29. MARZ 1971 1