Alþýðublaðið - 08.05.1971, Blaðsíða 4

Bátíðleg stund: — Hwarjir
■ hrííast e'kki í kirkju, þegar
; brúðurin gengur inn kirkju-
11 Vlfið og br'úðteaupsnniarsinn úr
| .onsnressunœtUrdnsiurni eftir
r ýzka tónskáldið Eeiix Mend-
I Isso'hn hljómar? En sniium
;| teku-r að öðrúm lögumhjcna-
ígslúJ'Eigs efðlis. Skv. lögum
í| ;im stofnún og s!it hjúskapar
4 irá 1-921 ska.l kirkjuleg hjóna-
* vígsla fara fr.'am í sóknai’-
1 kii-kju. Þq má getea. undan-
teteningu-, og fara kirkjúlegar
hjónavígi-dur í reyndinni oft
fram annars staðar, t. d.
. heima hjá viðkomandi þjóð-
I; kirkjupresti eða öðrum jafn-
} gildum vígdumanni. Kirkju-
j legar vígslur munu s'kv.
frumvarpi til nýrr-a hjúskap-
j arlaga hafa numi-ð- 94—90% -
■j aÆ hjc ravígslum á í.slandi ?íð-
, asfa. áratuginn. V::rða þeim
þvi gerð mest skil í þess-ari
£ gOin. ■
Fvrst er rætt við prestipn.
: — Hug-um okkur, að hjóna-
' efni. stffl' éru'. 21 árs gömul,
i viJji ganga í hjónaband eftir
; t. d. mánuð og leiti því til
: sóknarprests annars þ'airra.
:: Prasturinn spyr þau þá til ald-
c urs, en þsu hafa náð lög-
* mseltum hjúste'apairaldri, pilt-
, urinn 20 .áru aldri og ítú'lkan
’ l'Táip aldri.. Flla þyríti und-
•> • dóm-má' i<’o vt-
is' — Auk þsss þyríti
? c.nrrbykki foreidra, ef þau
Ívret-u ekki orðin 20 ára cg bvi
r)''g-áðy. í áðui refndu frum-
' v. .-nj er .st-fnt að 18 árum
bæði. bcM; viðurk'innt
sé stev. er’:ndu n félagrfræði-
kiinnunuim, að hjcnabönd
wíha. - &±asi!gF-KLzxajr'X!iaMt wihmi
mjög ungs fól'ks endist lakar
en annarra. Em hér er a.ð-
eins drepið á liluta hjóna-
vigs lu skily r ðanna.
Síðan er náð í gögn. —
Pxiesturinm segir hj ónaefnun-
um, en hvorugt þeirra hefur
geregið í hjónaband áður, að
þau skuli láta sig fá fæðing-
arvottorð, — heilbrigðis-
vottorð, — svaramannavottorð
og nær undalntekningarlaust
svökallað leyfisbréf. Fæðing-
arvattorð má fá á Hagstofu
íslands (þjóðskráin) fyrir 50
kr. Pleil'brigðisvottorð (170
'kr.) fæst hjá lækni um þaö,
að hjónaefni sé ekki haldið
sóttnæmum kyncjútedómi,
flogaveiki, holdsveiki eða
smit'amdi þerklaveiki. Eyðu-
blað fyrir. svaramannavottorð
má a.m.k. fá hjá borgardóm-
araem'baettinu í Reykjavík,
bæjarfóg'etum í öðrum kaup-
stöðum og sýslumönnum í
.sýsium. Oft eru feðu.r hjóna-
■efna svaramenn og ábyrgjast
þeir, að enigin hindrun sé því
til fyrirstöðu skv. 7.-18. gr.
'hjúákaparla'ganna, að hjóna-
efni megi vígja, t. d. sé hvor-
ugt gsðveikt. Með leyfisbréfi,
sem fá má hjá boirgardómara,
bæjarfógetum og' sýslumönn-
um, er veitt undanþága frá
svöksílláðri lýsingu með hjón-
um og jafnvel til kirkjulegrar
hjónavígslu utan kirkju.
Mikil r.ða lítil viðliöfn. —
Auk framangreinds £H’u lögð á
ráðin um hjónavígsluathöfn-
ina, sem prestar munu nú
taka 480 kr. fyrir. Ef sérteaka
ræðu skal balda í kirkju,
mundi samanlögð þófcnunin
——■! mnni —i.mm ■
geta numið 700. kr., en farar-
kostnaður getur bætzt við.
Organisti mundi hins Vegar
gjama fá 800 kr. eðia m eira
en guðsmaðurinn! Þrdr söngv-
arar mundu t. d. fá 450 kr.
hver og ræstin-garaðili 450 kr.,
þannig að viss, en að vís’u smá-
vægilegur aúkakostn'aður
fylgir kirkjúbrúðkaupi miðað j
við t. d. heimilisbrúðkaup.
Presturinn kynnii’ og hjóna-
efnum með æfingu, í kirkj-
urani t. d., fyrir hina hátíð-
l’egu athöfin, hvernig þau
skuli bera sig ,að.
Borgaraleg hjónavígsla. —
Borgaraleg vigsla, sem er al-
menna reigla-n lagalsga séð,
-er öllum kræf, jafnt þeim,
sem eiga h’eimtingu á kirkju-
legri vígslu sem öðrum, en
hún er hins végar nok'kru
ódýrari en kirkjul&g hjóna-
vígsla. Er gjaldið 200 kr. skv.
upplýsingum frá borgardc-m-
araembaítlinu, Samain-ber 480
kr. hjá prestum. Bo'i-garialegir
vígslumenn, þ. e. besrgardó'm-
ari í R.eykjavík, bæjarfóget-
ar í öðrum kaupstöðum og
Býslumenn í sýslum eða full-
tfúiar þsssara aðila, þurfa að
temna samsvairaindi gögn og.
kirfc'julegir vígslumenn, t. d.
heilbrigðisvottorð. Hér í
Reykjavik a.m.k. munu þeir
>auk þess spyrja hjóraaiefni
nokkurra einfa-ldra spurninga,
t. d. um atvinnu þeirra og
'líka foreldra, trúarbrögð og
skyldl’&ika. Þá er röðin kcmin
að- lögboðinni áminningar-
ræðu, jafnve'l á erlrndu tungu-
máli, og síðan halda nýgift
hjón á brott, út í nýtt líf.
10.
grein
EFTIR
JÓM ÖGMUND
Þ0RMÓDS30N
H---> f). -ni!, e*'a á mo—
e-.i ri ái’ ' ð’-i frá því að í'vr-'r,
íi ” ■ i- (5b hwn ;>$.*úI" ts-
|ru: ' S*r>'nuðA Fn ’bsð rá.r
fp.v m r •• 1. ?.e.m. 'nfðan
«... ós’itíð <v*- telu'- nú -n
509 ' fál0" 4 M'ð s'ofnun Æ.-\
un-nar rri. y-'vj.ia að .tJnglmda-
r-O'-iá IC'tT h'afi ha‘”ð star"■- ■nri:i.
pfm hé.”lend:s Fyrst u~".r
st;árn B iörps Púlssnrar
j-.crr.ri.1r5 pnr c'ðan I-ndríða E'o
fy-ynor ri'þf'undTr 02
< ” c"to ták við c-Ln-j'i!”n B > '”S.
F'-> f-.’rsii s> ''gæ/lumaðui' var
Friðö.jör-n Steinsson bóksali og
bæjar’fulltcúi á Akurayr.i, en
hann. má tel.ia stofnanda fy.rstu
G-T. slúku á isiandi,
Br-ma = !úkan Æskan hefur
eipjs- cs fyr-r s-egir. starfnð • óslit-
ið allt f’-am á þannan dag, og er
engin el’ 'mörk á henni að siá
þ-átt fyrir háan aldur. A’-ls
eru n-ú .starfandi om 60 barna-
og •unglloggeiC'ikur í landinu
rr.ieð naer 7000 félögum. Er ung
breg.'.an ein elzta og fjöl-
m-annasta' æskulýðshreyf' r»
InmciB'r“ og hiefur. svo- verið.f'-á
unn’-iafi.
Á þiví tímabili, sem Æskan
✓
og, ungJ'nga.regtan í hei’-l. ha-fa
stairfað; hefur ve'rið unnið m.jög
þarft og margþæft s-t”rf fyrlr
æskulýð ’andsins. Hefur ÆyJ’tan
þar lagt fram gagnm:eiikan skerf
í samvinnu við sy.sturstúkurnar,
smáaf o-g stórar, viðs vegar um
l'rbð.
Ekki lei.kur-á tvei.m tungum,
að hlutur .þisssaratr ærku'iýð'S-
hrsyf'P-gar, með bindindi á á-
fengi og tcbak og a’ r.enna fé-
la-’s'ega fraeðslu á stefmi-krá
sinni, hefur haft megjná'hrjf til
mótunar ma-rgra ung.J’nga og
Framhald á bls. 11.
85 ÁRA i DAG:
KRISTJÁN EYJÓLFSSON
Gilsbakka í Neskaupstað
í DA-G, 8. maí, er Krisitján
Eyjólfscon, Gilsbákka í Nes-
kaupst-að 85 ára. Kristján er
austfirzkrar ætt-ar og hefur
dva-lið í þeim landafjórðungi
allan sinn aldur, lengst í Nes-
kaupstað, þótt ekki sé hann þar
fæddur og uppalinn. Eins og
aðrir fulltíða ÍJslendingar hefur
h-ann lagt á margt gjörva hönd
og margt drifið á dagaina. Hann
var um hríð bóndi, síðar út-
gerðErmaður, þótt í smáu-m stíl
væri og sjómaður jafnfra-mt á
útgerð þeirra bræðra, ha.ing og
Jóhanns og það var einmitt þar,
sem við kynntumst fyirst, þegar
leið mín, sem ungs man'nis lá
til Neskaupstaðaa’.
Þegar hugurinn T©ikar aftur
til þeirra ára, er vissulega
margs að minnast og þar eir
nokkuð gilduir þáttur kynnin af
Gilsbakkalheimilinu þar sem
þeir bræður Kristján og Jó-
hann bjuggu með aldraðri móð-
ur sinni. Á þeim árum var hug-
ur Norðfirðinga, el-dri siem
yngri bundinn við sjó og sjó-
sókn. Þetta var eikki allt stórt
í s.niðúm miðað við nútíma út-
veg, en það var furðu not.a-
drjúgt, enda stundað af kappi
ög þó við örðugar aðstæður.
Flleyturnair voru, að tölunini til
flestar smátrillur, se-m hand-
færaveiðar voru stundaðar á.
Fiskimiðin utan fjar-ðar strauma
söm og þurfti oft ekki mikið
að hreyfa vindi, til þess að
rastirnar væru bæði erfiðar og
hætt-ulegar yfirferðar. Raunar
var þá lika til talsvert af stærri
línubátum. En það var annar
„heimui’", sem hér vieirður ekki
■ræddur. Ég minnist þei=s enn,
þegar ég fór þe'ss á leit við
Kristján, að fá að fljóta með,
að ha-rn horfði á mig stundar-
kor-n og hiefúr líklega ekki lit-
ist of gæfulega á gripinn, en
féllri. þó á, að ég mætti r;eyna.
dálítið glettnislragur í br@gði.
Það va-rð upphaf okkar nánari
kynnn, sem síðan bar ekki
skugga á. Þetta yoru æfintýra-
dagair fyrir mig og satt að
segja em kynnin af „trillu-
mönnunum*1 á Norðfirði með
því ánægjulegasta, siern ég
minnist, að öðm ólöstuðu. Þetta
var sérstök stétt, s!em átti sína
lífshætti. Hneinskiptið fólk og
yfirlætislaust en raungott og
seigt í erfiðri lífsbarátitu. Mik-
ið vatn er til sjávar runnið síð-
an og tímans tönn hefur ekki
sneitt hjá garði Kristjáns, friem-
ur en annarra. F-n enda þótt
hann hafi át-t við heilsufars-
lega erfiðleika að etja, hsfur
það- ek'ki bugað glaðlyndi h-ans
og lífsvilja. Það er í fullu ssm-
ræmi við lífsreynslu hans og
lífsviðhorf, að hann hefur æ-tíð
verið sannur Albýðuflokksmað-
ur oR aldrei hvikia-ð frá stéfnu
hans. Hann mun nú vera einn
- Kristján Eyjólfsson.
'elzti útsölumaður Alþýðublaðs-
ins á landi hér og lætur ekki
deigan síga að flytj-a kia'upeind-
um blaðið, þótt fætur séu nú
þyngri en áður. Krietján' hefur
aldrei kvænzt ,né eignazrt aflcom-
endur. En það þa-rf eikki annað
en að sjá svipmót systurbarna
hans og þeirra ba-rna, þegar
„frænda“ be>r að garði, til þess
•að skynja hvers hanm er met-
i-nn í þ-eirra hópi. Hann er bók-
elskur og þieir bræðuir, Jóhann
og hann, eiga gott bókasafn,
sem ekki rykfellur, né h’efur
verið aflað til þies's eins að
mæla hillurnair í lengdarmietr-
um.
Á þessum degi flyt ég þér,
viin.ur, mínar beztu a-fmælisóslc-
ir með þö'kkum fyrir öll kynni.
Verði þér æ-fikvöldið bjart og
fagurt.
Oddur A. Sigurjónsson.
TROLOFUMARHRfMGAR
1 Filót afgréiðsta
| Sendum gegn pósfkr'ðíífc
OUÐMi ÞORSTEINSSOJ*
guítsmtSur
SanicasfrætT 1%
AF6REIÐSLUSÍMI
ALÞÝDUBLADSINS
ER 14900
4 Laugardagur 8. maí 1971