Alþýðublaðið - 19.07.1971, Blaðsíða 7

| | Fyrir síö'ustu heimsstyrjöld
var mikill hluti hinna f jarlæg-
ari austurlanda nýlendur, sem
dreymdi um sjálfstæði og
frjálsræði frá brezkum eða
frönskum stjórnendum. Sjálf-
stæði hafa þessar þjóðir feng-
ið, — en lítið fer fyrir frjáls-
ræði. Eitt þessara landa er
Burma. Á síðustu 10 árum hef
ur það breytzt í einræðisríki
undir stjórn Ne Win, hershöfð
ingja.
—1 Hinn burmísllii vegur til
sósíaMsma — er nafnið bæði
á floikki Ne Win og áætlun.
En nafn sósíalismans hefur
svo oftsinnis verið misnotað
áður, að það k'emur fáum á
óvart þótt slíkt hafi einnig
átt sér stað í Burma.
Höfuðborg landsins, Rango-
on, er enn aumari á að iílta, en
hin stríðsherjaða Saigori —
fyrirtæikin, hinar svokölluðu
,,þjóffarvierzl!<anir“ eru nœstum
tómar — bæði af vörum og
fólki. Það er skömmtun á ölilu
— meira, að segja hrísgrjónum
— og þó var Burrna í eina
tíð stærsti útfflytjandi á hrís-
grjónum í heiminum. A veit-
ingastöðum eru ektoi lengur
dúkar á borðum. Kjöt er að-
eins borið fram á hótelum.
Ferðamenn "geta nú aftur —
eftir sjö ára hlé — komið til
landsins. en þeir fá eikki vega-
bréfsáritun n’ema í 72 klukku-
stundár.
Það var í rnarz 1962, sem
Ne Win hrifsaði ti'l sín völdin
og handtök forsætisráðherrann
U Nu og stjórn hans. Hann
hafði áður stjórnað í eift ár
— 1958 — til þess að komai
aÆtur á lögum og reglum og
endurreisa afnahag landsins.
Honum h’eppnaðist það. En á
ný urðu erfiðileikar vorið 1962;
og þá greip Ne Win aftur um
stjórnartauma.na. En þá hafði
hann kynnzt valdinu — og tók
það nú algjöritega í sínar hend
ur. Ilanm kom á fót einræðis-
stjórn með byiltingarráði, sem
hann sjálfur var formaður í.
Ne Win fæddist 24. marz
1911 í Paundale í Mið-Burma.
Faðir hans var undirtylla á
stjórn arskrifstofu. Drengui’inn
var skýrður Sbu Maugn, sem
þýðiir „Auga epilis", og s&m
unglingur starfaði hann á lít-
illi jörð, sem fjö'lsikyildan átti.
Eftir að hafa tiekið miðskóla-
próf í heimabæ sínum var
hs.nn sendur í íiþróttaskóla í
Promte, þar sem hann náði
heldur litlum árangri. Hann
hafði engan áthuga á stjórn-
málum, en læknisfræðin hreif
hann mjög og því hélt hann
tiil háskólanáms í Rangoon.
En það var einmitt á há-
skólaárunum, sem hann þrosk
aðá alþróttahæfilleika sína
Hann komst í knatJtspyrnulið
skólans og hlaut nokkur verð
laun fyrir keppni í hockey.
Hann hafði hieldur engan á-
huga á stjórnmálum á þessum
árum, en fínpússaði ensku sína
og nam bókmenntir. Hann tók
próf í líffræði 193,1, en hætti
þá háskólanámi og fékk vinnu
við póstinn.
Og þá varð hann — eins
og svo margir aðrir ungir
menn — óánægður með
brezku nýlendustjórnina.
Hann gekk í þjóð'frelsísihreyf-
inguna,, siem hafði verið stofn
uð af stúdentum 1930. En þar
komst hann í kynni við aðra
hreyfingu, sem vildi aðskilnað
við Bretfland, og þar kynntist
hann fremstu leiðtogunum —
Aaug San og U Nu. Hann
barst þó ekki á — og þýðing-
armestu upplýsingarnar, sem
hann gat láitið hreyfdngunni í
té, náði hann í gegnum starf
sit hjá póstinum. Þtegar Jap-
anir'1941 buðu ungum Burma
búurn kennslu í hternaðarfræð
um, var Sbu Maung einn af
hinum fyrstu, sem tilkynntu
þátttöku.
Sumarið 1941 var honum,
ásamit nokkrum öðrum, s,em
nú eru þeikktir sem „Þrjátíu
félagarniir“, smyglað frá
Burma, til Hainan, þar sem
æfingarnar hófust. Hann var
mjög ákafur og dugtegur og
varð einn þeirra útvöldu, sem
fékk liðsforingjamenntun. Það
var þá, sem hann breytti nafni
sínu — tók upp nokkurs kon-
a.r dulnefni — og hann valdd
Ne Win, sem þýðir „bjartur
eins og sólin“. Eftir herþjáif-
unina var honum aftur smygl
að til Rangoon til þess að taka
að sér að byggja upp frelsis-
her Burma,.
í desember 1941 réðusí Jap
■andr inn í Burma, sem þá varð
einn þýðingarmesli vettvangur
heimsstyrjaldarinnar. En þeg-
ar svnir „hinnar rísandi sóí-
ar“ fóru að drottna yfir stjórn
arráðinu -í stað innlendra fór
’Ne Win að efast um loforð
Jy.pana um sjáHfstæitt Burma.
Hann tók látið þátt í bardög-
■uim í heiimsstyrjöldinni, en ein
beitti sér þess í stað s,ð skd,pu-
leggja hter Burma. Jj:;panir
settu í ágúst 1943 á fót
„óháða“ stjórn í Burma, þar
sem Aung Sun var forsætis-
rá.ðherra, en Ne Win varnar-
máte.ráðhsrra. Þegar Bneliar
komu aftur tíl Burma 1944
hvarf hann ásnmt hermönn-
um sinum til Irrawaddy-sivæð
isins. Og þaðan stjórnaðd hann
skærubernaði gegn Japönum,
Iþar ti’l brezki herradóimurinn
var t'ekinn upp að nýju í land-
inu.
Lýst var ýfiir sjálfstæði
Burma í janúar 1948 og í tfu
ár — li’á þeim tíma þar til
19'58 — var U Nu forsætisráð
herra oig N,e Win vanmarmála
ráöheirra. Á þeim tíma skipti
hann s&r lítið af stjórnmálum,
en leit á það sem h&utverk sitt
að halda u.ppi regliu í landimu.
1 seþtember 1959 ram.biaöi
landið á baamii borgarastyrjald
ar og þá lét U N,u hann korna
á fót varnanráði í sex miánuði
sem átti að hafa það hlutvierk
að kornia ró á aft'ua’. Þessir
sex mánuðir voru síðan íram-
leingdir í ár.
Ne Win myndaði ríkisstjórn
sína 29. október. Án þess að
taka ti'llit til bagsmiuna ein-
stakra stjórnmálafloklka kom
hann skipu'iagi á mállin — end
urreisti verzlumina, hreinsaði
tiil í Rangoon og kom mörgum
flóttamönnum, sem yfirfylltu
borgiina, aftur til hieimkynna
sinna. Kosningar fónu fram og
U Nu sigraði — en efnahags-
málin komust fljótt aftur í
clnigþvíeiti. Þegar hann áleit,
að landið stæði aftur á barmi
borgai’astyrjaildar, tók Ne Win
með aðstoð liðsforingja sinna,
völdin, handtók U Nu og rík-
isstjórn hans. Ne Win varð
foi'maður byltingarráðsin,s
sem við stjórnartökuna bemti
á leiðir Burma til sósíalldsma.
En efnahagspólitík Ne Win
hefur ekki fært Buirmabúum
neina hamingju og heldur
e’kki stetfna hans í utanrí'kis-
Framh. á bls. 10.
VARÐVEITA
GÖMUL HÖS
□ UNOO ORE er félagsskapur
sem ungir bindindismenn í
Menntaskólanum í Reykjavík
stofnuðu. Þeir hafa sent okkur
eftirfarandi yfirlýsingu:
„Uno Ore skorar á Borgar-
yfirvöld, að leyfa ekki byggingu
nýs stjórnarráðshúss við Lækj-
argötu milli Bankastrætis og
Amtmannsstígs og varðveita
gömlu húsaröðina á sama stað.
E:nn fremur skorar Uno Ore
á ráð’amenn borgarinnar, að
beina þungum umferðargötum
j.(Lækjargötu og Amtmannsistíg)
jfrá miðbænum, — að varðveita
tugthúsið við Skólavörðustíg, —
að skera hvergi af Landakots-
túninu, Austurvelli eða Arnar-
hóli, og stöðva hið fyrsta bygg-
ingu verzlunarhússins að Banka
stræti 12, á horni Laugavegar
og Skólavörðustígs.
Uno Ore fagnar þeirri hreyf-
ingu meðal almennings til fram-
gangs ofangreindum sjónarmið-
, um, sem risið hefur að undan-
[förnu meðal almennings.“
Lofum
þeim að lifa
Mánudagur 19. júlí 1971 1