Alþýðublaðið - 15.03.1972, Blaðsíða 5

alþýðu
i Híi i
Útgáfufélag Alþýðublaðsins h.f. Ritstjóri Sighvatur Björgvinsson
(áb.). Aðsetur ritstjómar Hverfisgötu 8-10. Simar 14-900 Auglýsinga-
sími 14-906. Blaðaprent h.f.
SKRIPALEIKUR
SETTUR A SVID
Flokkapólitikin á tslandi get-
ur stundum tekið á sig furðuleg-
ar myndir. Abyrgir stjórn-
málamenn, jafnvel ráðherrar,
gera sér á stundum leik að þvi,
að látast vera algerlega
skilningslausir á meginatriði
máis, en fjasa þeim mun meira
um smæstu smáatriði, jafnvel
prentvillur I tillögum andstæð-
inga sinna. A fundum Aiþingis
halda þeir svo hrókaræður um
prentvillurnar, en vikja ekki
einu orði að þeim hugmyndum,
sem andstæðingarnir setja
fram, jafnvel þótt þær kunni að
vera bæöi nýstárlegar og mjög
athyglisverðar og auk þess á þá
lund, að ætla megi, að flestir
þingmenn séu i rauninni sam-
mála hugmyndinni.
Eitt dæmi um siikan skripa-
leik og sýndarheimsku ábyrgra
stjórnmálamanna kom fram i
umræðum á Alþingi í fyrri viku.
Sérsköttun
Fyrir hönd þingflokks
Alþýðuflokksins lagði Gylfi Þ.
Gislason fram 'hugmyndir um
athugun á sérsköttun hjóna I
sambandi við þá framhalds-
endurskoðun, sem rikisstjórnin
ráðgerir á skattafrumvarpinu.
Þessi hugmynd er ákaflega ný-
stárleg og alls ekki flokks-
pólitisk.
1 nefndaráliti sinu lýsti Gylfi
Þ. Gislason framkvæmd hug-
myndarinnar i stuttu máli, en
meginstefnan er sú, að þær
breytingar verði gerðar i
skattalögum, að allar kouur
skoðist sem sjálfstæðir skatt-
þegnar án tiilits til hjúskapar-
stöðu. Sé konan gift og stundi
eingöngu heimilisstörf, séu
henni reiknuð laun fyrir þá
vinnu, sem dregin séu frá tekj-
um heimilisföðurins og skatt-
lögð sérstaklega, sem tekjur
húsmóður. Hjónin yrðu þannig
skattlögð hvort i sinu lagi og þau
laun, sem húsmóðurinni yrðu
reiknuð, myndu að sjálfsögðu
dragast frá skattskyldum tekj-
um mannsins og lækka opinber
gjöld hans. Þessi hugmynd er I
fullu samræmi við nútimalegar
skoðanir á stöðu konunnar i
samfélaginu.
Auk þess, sem hugmynd þess-
ari er lýst I nefndaráliti flutti
Gylfi Þ. Gislason, fyrir hönd
Alþýðuflokksins, sérstaka
breytingatillögu við skatta-
frumvörpin hennar vegna og
var sú breytingartillaga prent-
uð á sérstöku þingskjali. Þessi
þingskjöl eru sett og prentuð i
rikisprentsmiðjunni Gutenberg
eftir handritum, sem þingmenn
skila. Er það venja, að þing-
menn lesi sjáifir prófarkir af
þingskjölum þeim, sem þeir
senda frá sér, áður en endan-
lega er gengið frá þeim til
prentunar.
Prentvilla
Vegna skyndilegra veikinda
Gylfa Þ. Gislasonar gat hann
ekki lesið prófarkirnar af
breytingartillögum sinum og
nefndaráliti og voru þessi þing-
skjöl þvi prentuð, án þess að
þingmaður gæti lesið af þeim
prófarkir. Það varð til þess, að
prentvilla varð á einum stað I
breytingartillögunni um sér-
sköttun hjóna, en nefndarálitið
kom villulaust og þar var sér-
sköttunarhugmyndunum einnig
lýst og mun nákvæinar. Var
auðséö að um prentvillu var að
ræða i breytingartillögunni,
enda leiðréttu starfsmenn
þingsins það þingskjal þegar i
stað og létu prenta upp.
En hvað gera hinir ábyrgu
stjórnmálaforingjar, mcnnirn-
i ráðherra stólunum? Þarna
er lýst nýrri og merkilegri hug-
mynd, sem engin grundvöllur
virðist vera fyrir flokkspólitisk-
um deilum um. Lúðvik Jósefs-
son hélt um málið langa ræðu,
en vék aldrei allan þann tima að
hugmyndinn sjálfri, heldur
ræddi fram og aftur um prent-
villuna. Þessa prentvilluræðu
átu svo Tíminn og Þjóðviljinn
eftir.
Nú dettur engum i hug að
halda, að Lúðvik Jósefsson sé
svo skyni skroppinn.að það
eina, sem hann sjái við hug-
myndir um sérsköttun hjóna, sé
ein prentvilla. Honum var það
og er fyllilega ljóst, hvaða mál
þingflokkur Alþýðuflokksins
var að flytja og hann vissi mæta
vel, að þvi máli var rétt og nák-
væmlega lýst I nefndaráliti.
Brynjaöur
skilningsleysi
En i umræðum um hana kaus
hann að brynja sig galtómu
skilningsleysinu. Og allt hans
innlegg til málsins byggðist á
einni prentvillu. Það er svona
framkoma, sem Alþýðublaðið
telur vera einn meginlöstinn á
islenzkri flokkapólitik og til þess
fallna að draga úr áliti á bæði
stjórnmálum og stjórnmála-
mönnum, þvi vitaskuld eru þeir
hvorki svo skilningssljóir né svo
neikvæðir gagnvart nýstárleg-
um hugmyndum, sem Lúðvik að
þessu sinni vildi vera láta.
FUNDAHERFERDIR UM
sameiningarmAlin
Ungir jafnaðarmenn, ungir
Framsóknarmenn, ungir Alþýðu-
bandalagsmenn og ungir menn i
Samtökum frjálslyndra og vinstri
manna hafa sammælst um funda-
herferðir viðsvegar um land, þar
sem sameiningarmálin verða
rædd. Þegar hafa slikir sameigin-
legir fundir verið haldnir á
Akureyri og á Húsavik og um s.l.
helgi I Borgarnesi.
Um næstu helgi verða fjóri>
slikir fundir haldnir, — tveir á
Suðurlandi og tveir á Norður-
landi.
A Suðurlandi verður fyrri fund-
urinn haldinn föstudaginn 17.
marz, kl. 20.30 á Selfossi, i Hótel
Selfoss, Framsögumenn verða
Jónatan Þórmundsson, Cecil
Haraldsson, ■ Halldór S.
Magnússon og Ólafur R.
Einarsson.
A Hvolsvelli verður efnt til
fundar laugardaginn 18. marz, kl.
14, i félagsheimilinu. Ræðumenn
verða Sighvatur Björgvinsson,
Baldur óskarsson ólafur R.
Einarsson og Halldór S.
Magnússon.
A Blönduósi verður fundur
haldinn sama dag, laugardag, kl.
14 I Hótel Blönduósi. Ræðumenn
órlygur Geirsson, Már Pétur-
sson, Ólafur Hannibalsson og
Sveinn Kristinsson.
A Sauðárkróki verður fundur
haldinn i Félagsheimilinu, sunnu-
daginn 19. marz kl. 13.30.
Ræðumenn verða örlygur
Geirsson, Magnús H. Gislason,
Ólafur Hannibalsson og Sveinn
Kristinsson.
öllum er heimill aðgangur að
fundunum og þátttaka I umræð-
um, en að loknum framsögu-
ræðum hefjast frjálsar umræður
og fyrirspurnir.
Sjávarútvegsmál og togveiðar
Alþýðufiokksfélag Hafnarfjarðar efnir til almenns fundar um SJAVARÚTVEGSMAL OG TOGVEIÐAR
miðvikudaginn 8. marz n.k. I Alþýðuhúsinu i Hafnarfirði og hefst fundurinn kl. 20.30.
Fundarefni:
1. Sýnd kvikmynd um veiðar skuttogara.
2. Kristján Ragnarsson, formaður Llö, flytur framsöguerindi.
Ahugafólki um sjávarútvegsmál er bent á þetta tækifæri til þess að kynnast horfum I togveiðum og
rekstri skuttogara.
Fundurinn er öllum opinn.
STÖRAUKNAR
ALÖGURNAR A
ALLAN ÞORRA
ALMENNINGS
— Við allar veigamiklar breyt-
ingar á skattalögum á að hafa
tvennt i huga, — i fyrsta lagi, að
launþegar greiði ekki skatt af
þeim tekjum, sem eru nauðsyn-
fegar til venjulegs lifsframfæris
og i öðru lagi, að skattakerfið
verði gert einfaldara. Þetta sagði
Gylfi Þ. Gislason m.a. I ræðu
sinni i neðri deild Alþingis i fyrra-
dag, en þá fór fram 1. umræðan i
deildinni um frumvarp rikis-
stjórnarinnar um tekjustofna
sveitarfélaga, en frumvarp þetta
var afgreiU frá efri deild fyrir
helgina.
Gylfi Þ. Gislason gerði einnig
samanburð á raunverulegri
skattgreiðslu i fyrra, að nef-
sköttum meðtöldum, og væntan-
legri skattgreiðslu i sumar, eins
og frumvörpin gera ráð fyrir, að
nefsköttum niðurfelldum. Þessi
samanburður, sem ekki er unnt
að véfengja, enda byggður á
hreinum staðreyndum, leiddi
glöggt i ljós, að gert er ráð fyrir
mjög aukinni skattbyrði á
næstum allar launastéttir i
landinu.
Eins og Gylfi benti á i saman-
burðinum, og kemur fram i með-
fylgjandi töflu, sem sýnir þennan
samanburð, lækka skattarnir
aðeins á þeim allra lægst
launuðu. Þvi fagnaði Gylfi i ræðu
sinni. En það er einnig staðreynd,
að skattbyrðin eykst á allar aðrar
stéttir, — m.a. verzlunar- og
skrifstofufólk, sjómenn og aðra,
sem ekki er með nokkru móti
hægt að nefna hátekjufólk, Þettá
fólk er venjulegt launafólk og
SKATTBYRÐIN í FYRRA OG NÚNA
Starfsstéttir Skattar 1971 Skattar 1972
Vcrkamenn 52 þús. kr. 48 þús. kr.
Iðnaðarmenn 75 87
Afgrm. í verzl. 62 69
Skrifstm. 73 87
Ríkisstarfsm. 99 146
Starfsm. sveitaf. 83 122
Fiskimenn:
a) undirm. 56 90
b) yfirm. 106 169
1 samanburðinum er miðað við hjón með tvö börn og meðaltekjur
fyrir umræddar starfsstéttir, Fyrir árið 1971 er miðað við tekjuskatta,
útsvar og nefskatta, en fyrir árið 1972 er aðeins miðað við tekjuskatta
og útsvar, en ekki nefskatta, enda gera frumvörp rikisstjórnarinnar
ráð fyrir þvi að nefskattar verði felldir niður.
Eigna- og fasteignaskattar eru I hvorugu tilvikinu taldir með en, eins
og öllum er ljóst, gera frumvörp rikisstjórnarinnar ráð fyrir mikilli
hækkun fasteignaskatta.
Þegar meta á, hvort byrði
opinberra gjalda eykst eða
minnkar á milli ára, er ekki nóg
að einblina á krónutöluna eina
út af fyrir sig. Það verður
einnig að taka tillit til þess,
hvort tekjur hafa almennt
hækkað á timabilinu.
Ef sú almenna tekjuhækkun,
sem orðið hefur á árinu, veldur
þvi ekki, að fólk hækki i skatt
stiga, er ekki um að ræða aukna
skattbyrði. Ef hin almenna tek-
juhækkun veldur þvi hins vegar,
að fólk hækkar i skattstiga, þá
hefur skattbyrðin aukizt.
Það er þetta atriði, sem st-
jórnarsinnar forðast að nefna i
---------------------------------------------------------------
öllum sínum útreikningum,
Þetta dæmi vilja þeir ekki
reikna. En þaö er þó næsta auð-
velt að gera og hefur m.a. verið
gert hér i Alþýðublaðinu. Og
útkoman úr þvi dæmi sýnir, að
undantekningarlitið þurfa
islenzkir launþegar að greiða
hærra hlutfall tekna sinna i
opinber gjöld á árinu 1972, en
eftir samþykkt skattfrumvarpa
rikisstjórnarinnar, en þeir
þurftu að gera i fyrra. Þess
vegna er sú fullyrðing Alþýðu-
blaðsins algerlega rétt, að með
samþykkt skattafrumvarpanna
sé verið að iþyngja opinberar
álögur á öllum meginþorra
launþega i landinu.
rikisstjórnin hyggst þyngja mjög
skattana á þvi, eins og saman-
burðurinn sýnir.
— Vegna hækkaðra tekna á
árinu er út af fyrir sig ekki óeðli-
legt, þótt skattarnir hækki i
krónutölu, sagði Gylfi. En ef
skattgreiðslan i fyrra og nú er
borin saman við tekjurnar, sem
skattarnir eru greiddir af, kemur
i ljós, hvort skattgreiösluhlut-
fallið hefur vaxið eða minnkað.
Þurfi skattgreiðandi i ár að borga
hærri hundraðshluta launa sinna i
skatta, en i fyrra, þá hefur skatt-
byrðin aukizt. Þurfi hann i ár að
borga lægri hundraðshluta launa
sinna i skatta, en i fyrra, hefur
skattbyrðin minnkað. Þetta er
eini raunhæfi samanburðurinn,
sem hægt er að gera og sá saman-
Framhald á bls. 9
Miðvikudagur 15. marz 1972