Alþýðublaðið - 18.06.1972, Blaðsíða 3

hefur stjórnað augnrann-
sóknum ásamt Henrik
Forsius frá Finnlandi,
sem jafnframt er formaður
norrænu samstarfsnefnd-
arinnar. Almennu
heilsufarsrannsókninni
stjórnar svo Ólafur Ólafs-
son læknir. Allt eru þetta
þekktir sérfræðingar.
Dr. Jens Pálsson sagði
ástæðuna fyrir vali
Þingeyinga meðal annars
þá, að þeir giftast meira
innbyrðis en tiðkast i
öðrum sýslum, eru með
öðrum orðum hreinrækt-
aðri. Það er ákaflega
mikilvægt átriði i sam-
bandi'við mannfræðirann-
sóknir.Þáeru Þingeyingar
einnig mjóg vel i sveit
settir með ættfræðina sin,
ættartala þeirra er mjög
fullkomin. Indriði Indriða-
son ættfræöingur hefur
verið rannsóknarhópnum
til aðstoðar i sambandi við
ættfræðina.
Þegar blaðamaður
Alþýðublaðsins var i
Húsavik i vikunni, var
greinilegt að þessi mann-
fræði- og heilsufarsrann-
sókn var ofarlega i hugum
manna þar enda hefur
þátttakan farið fram úr
öllum vonum að sögn dr.
Jens. Sagðist hann aldrei
fyrr hafa orðið var við eins
mikinn áhuga i sambandi
við mannfræðirannsókn,
og sér kæmi það ekkert á
óvart, þótt það sýndi sig i
lok rannsóknarinnar að
Þingeyingar stæðu upp
með heimsmetið i þátt-
töku.
Ahuginn er kannski ekki
svo undarlegur, ættfræði-
áhugi hefur alltaf verið
rikur meðal Þingeyinga og
auk þess fá þeir þarna
nákvæma læknisskoðun. 1
einstaka tilfellum hafa
sérfræðingarnir fundið að
ekki var allt með felldu, og
er viðkomandi þá visað til
læknis.
Dr. Jens Ó. Pálsson tók
það fram að hann væri
sérlega ánægður með
gang rannsóknarinnar, og
samvinnan innan rann-
sóknarhópsins og milli
rannsóknarhópsins og
Þingeyinga væri eins og
bezt verður á kosið.
Þess má geta, að fyrstu
niðurstöður þessarar
merku rannsóknar eru
væntanlegar strax næsta
sumar.
-SS.
ÁSTARMÆLIKVARÐI ZICK RUBINS
Um langan aldur hafa
menn reynt að skilgreina
ýmis konar fyrirbrigði og
hugtök i mannlifinu og
reyndar tekist misjafn-
lega. Eitt þeirra fyrir-
brigða sem erfitt hefur
reynst að skilgreina er hin
rómantiska ást. Er það
t.d. rómantisk ást, eins og
þeir segja okkur i Love
Story, að þurfa aldrei að
biðjast fyrirgefningar?
Þarf það nauðsynlega að
fylgja hinni rómantisku
ást, eins og það virðist
gera hjá Burton og fru, að
hlaðið se stórgjöfum á
hvort annað?
Ungur sálfræðingur,
Zick Rubins að nafni, telur
sig vita hvað ást er og
hefur meira að segja gert
skala til að mæla fyrir-
brigðið. Til þess að full-
gera þetta verk sitt eyddi
hann löngum tima i að lesa
stafla af ástarsögum, tal-
aði við mikinn fjölda ung-
menna um allar hliðar
ástarinnar og kynnti sér
skilgreiningar sem heim-
spekingar hafa gert á
,,rödd hjartans”.
Hann komst að þeirri
niðurstöðu að það sem ylli
flestu fólki mestum erfið-
leikum væri að ákveða
hvort það elskaði einhvern
og þá tilbúið að ganga i
hjónaband eða hvort þvi
einungis þætti vænt um
einhvern. „Staðreyndin er
sú,” segir Rubins; að elska
einhvern og þykja vænt
um einhvern eru tveir
ólikir hlutir” og er ástar-
skala hans ætlað að hjálpa
fólki til að ákveða hvort
er.
Rubin segir áð ást hafi
þrenns konar einkenni:
Rannsóknir hans sýndu
að þegar maður elskar
einhverja aðra mannveru,
finnist maður vera háður
henni, hafa löngun til að
hjálpa henni á öllum
timum og hafa einhvers
konar eignarétt yfir henni.
Aftur á móti þyki manni
vænt um einhvern, séu
önnur einkenni mest áber-
andi, s.s. að viðurkenna
hinn aöilann, bera virð-
ingu fyrir honum og það
sem mikilvægast er, hafa
það á tilfinningunni að
hinn aðilinn sé likur manni
sjálfum.
Rubin er sannfærður um
að ástarskali hans sé not-
hæfur, vegna þess að
þegar hann reyndi skalann
á ungum pörum kom i ljós
að þar sem skalinn sýndi
ást voru giftingar hug-
leiðingar áberandi meiri
en hjá þeim þar sem
ER MÐ ÁST
EÐA MÁSKE
BARA VÆNT-
UMÞYKJA?
skalinn sýndi að pörunum
þótti vænt hvoru um
annað.
Rubin notaði einnig
skala sinn til þess að konf-
ast að þvi hvort mismunur
væri á tilfinningum og at-
ferli karla og kvenna þar
sem ást var annars vegar.
Þær athuganir sýndu að
ástin virtist álika mikil hjá
báðum kynjum, a.m.k.
samkvæmt skalanum.
En þegar Rubin reyndi
þetta á þeim pörum, þar
sem skalinn hafði sýnt að
þeim þótti vænt um hvort
annað kom ýmislegt
skritið i ljós. Konum þótti
vænna um vini sina af hinu
kyninu en þeim um þær. f
öðru lagi, konur voru
miklu liklegri til að elska
nána vini sina af sama
kyni en karlmenn. I heild
sýndi rannsókn hans að
þegar um vini var að
ræða, virtust konur vera
liklegri til að elska þá eða
þykja vænt um þá, en
karlmenn aftur á móti lik-
legri til að blanda þessum
tveim tilfinningum sam-
an.
Að lokum fann Rubin
mismun á þvi hvernig ást
og væntumþykja þróaðist
milii fólks Ástin var lik-
leg til þess að blossa
skyndilega upp og deyja
hægt út, en væntumþykjan
að þróast hægt en deyja
snögglega. Nú þegar
Rubin þykist hafa fundið
hvað ást er.telur hann sig
einnig hafa möguleika til
að finna út hvað drepur
hana i öðrum aðilanum en
ekki hinum.
Fyrir þá sem vilja kom-
ast að ástarástandi sinu,
geta notað skala Rubins
sem hér fylgir. Athugaðu
þær 26 fullyrðingar sem
þar eru og veldu siðan 13
(þ.e. helming) þeirra sem
lýsa bezt tilfinningum
þinum til þess aðila sem
þú hefur i huga. Teldu
siðan saman stigin sem þú
hefur fengið samkvæmt
stigatöflunni sem fylgir og
þá sérðu i hvers konar
ástarástandi þú ert.
Astarskalinn:
1. Þegar ég er með X, erum við nær alltaf i sama
skapi.
2. Ég tel að X hafi óvenjulega góða aðlögunarhæfileika.
3. Ef X liði illa mundi þaö vera mitt fyrsta verk að létta
undir með honum (henni).
4. Ég mundi sérstaklega mæla með X I ábyrgðarstöðu.
5. Ég hef þaö á tilfinningunni að ég geti treyst X fyrir
öllu.
6. Ég á auðvelt með að umbera galla X.
7. Ég mundi næstum gera hvað sem væri fyrir X.
8. Að minum dómi er X óvenjulega þroskuö persóna.
9. Mér finnst ég eiga svo mikið I X.
10. Ef ég gæti aldrei verið með X liði mér afar illa.
11. Ég hef mikið álit á hinni góðu dómgreind X.
12. Flest fólk mundi kunna vel við X eftir stutta við-
kynningu.
13. Ég held að X og ég séum mjög lik hvort öðru.
14. Ég mundi kjósa X i bekkjar eða flokkskosningum.
15. Ef ég væri einmana, mundi það vera mitt fyrsta verk
að leita til X.
16. Ég held að X sé einn (ein) þeirra sem fljótlega
ávinnur sér virðingar annarra.
17. Ég ber velferð X mjög fyrir brjósti.
18. Ég mundi fyrirgefa X næstum hvaö sem er.
19. Mér finnst X mjög gáfuð persóna.
20. X er ein sú viðkunnanlegasta manneskja sem ég
þekki.
21. X er þess konar manneskja sem að ég vildi sjálfur
(sjáif) vera.
22. Mér finnst ég bera ábyrgð á heilsu X.
23. Mér virðist sem X eigi mjög auðvelt með að vinna
aðdáun annarra.
24. Þegar ég er með X, eyöi ég góöri stund aðeins til að
horfa á hann (hana).
25. Ég mundi verða mjög ánægður (ánægð) ef X treysti
mér fyrir einkamálum sinum.
26. Það mundi reynast mér erfittað lifa án X.
i3}3(a Qecj ja ejiaui ua nfqsa
-uueui essaq uin ju®a ijjAq j?q qb qij^a jnjaa Qe<q gi(j
(eji?ts) uejipfs i3}2}3 njniiaiq ‘ujq njjæo :euuiui eQa'g
Qnu?ui uejjpq bqo
nqiA Jijja jnjje uueieqs nQegnqjv eunu (umuoq) iuuoq
jijAj enej qb jjps nq qb qij^a jba jnjag Qeq :gijs 6-i
Qiqiui gofui nfqsauueui essaq jeqsp ncj :gijs sj-ot
nfqsauueui
uessaq jb (u)uiguejjsp egaiueiæuijpuip jja n<j :gijs £j
’ ‘I 9Z T SZ T pZ
‘0 SZ ‘X ZZ ‘0 XZ ‘0 0Z ‘0 '61 ‘I '8T ‘T LX ‘0 ’9T ‘T 'ST ‘0 'ÞT ‘0
'81 ‘0 8T ‘0 'TT ‘T '0T ‘T '6 ‘0 '8 T i ‘T '9 ‘T 'S ‘0 'k ‘T '8 ‘0 Z ‘0 'T
euejegijs
Sunnudagur 18. júni 1972