Alþýðublaðið - 03.01.1973, Page 11

Kross-
gátu-
krílið
f~í OK/MM
i
STR/Wm IT>U KÖST JúRf) dORVui BftuNiR S J/»/ BFr/R u £Nt).
l
Oútjjfí liLD/ni
RuÐfí GLfid UR
VREG- //V L'/Nfl
FfiRFR t-En ________
f
Tómu + 2E/HS m rnVNN /Ð fíRm S/NE/
GELT T/T/LL
SKERA | Ru/n-/ Tumo -r-S
l FÆW
!
f
'RRS'OK
SrofKUh

(o i (f) C m "h S) C 'ö- í < cr g> 'í 1> Qn On qs 5 r ir N v;
I SKUGGA MARÐARINS
Saga ástar og örlaga eftir Victoriu Holt
47
IM!
— Nora. Rödd hans var hás af
taugaæsingi.
— Ég er hérna, Stirling.
Hann þreifaði fyrir sér, fann
mig og þrýsti mér að sér.
— Það er betra að liggja útaf,
sagði hann.
Við lágum þarna þögul andar-
tak, siðan sagði hann: — Nora,
við verðum heppin ef við kom-
umst héðan lifandi.
Ég þagði og hugsaði með mér:
Þetta er mér að kenna. Ég var
kærulaus. Ég á mikið ólært um
þetta land, þar sem dauðinn virð-
ist hvarvetna liggja i leyni fyrir
þeim heimsku og andvaralausu.
— Ó, Nora, sagði hann, — þeg-
ar ég hugsa til þess að þú skulir
hafa komið hingað i heimaland
mitt. . . fyrir þetta.
— Þetta var min sök, Stirling.
— Nei. Rödd hans var bliðleg.
— Þetta gæti allsstaðar átt sér
stað. Hver veit hvað er að gerast
heima i húsinu á þessari stundu.
Eldurinn var óðum að nálgast.
— En Mörður veit. . . Og þá
varð mér hugsað um húsið, um-
kringt af eldi: ég imyndaði mér
hann nálgast, svo illan, svo ger-
eyðandi, að jafnvel Mörður gæti
ekki haldið honum i skefjum.
Hugsunin um Mörð i hættu kom
mér til að gleyma þeirri hættu
-sem^ógaaði okkur. En ég sagði við
sjálfa mig að hann myndi vita
hvað-gera ætti. Honum gæti ekk-
ert grandað. Þá rann upp fyrir
mér, að ég hafði lært að hugsa um
hann á sama hátt og Stirling:
hann var guðumlikur, ódauðleg-
ur.
Stirling hvislaði að mér: — Ég
mundi eftir þessum helli. Það bjó
hérna frumbyggjafjölskylda. Þau
unnu hjá föður minum og sonur-
inn, sem var á minum aldri fór
stundum með mig hingað. Hann
verður að bjarga okkur, Nora.
Það er eina von okkar.
Ég vissi að hann var að reyna
að hughreysta mig. Fyrir utan
var eldurinn að umkringja okkur,
brátt yrði jörðin yfir höfðum okk-
ar alelda. Hvernig áttum við að
geta komizt af?
Það var eins og hann læsi hugs-
anir minar i myrkrinu.
— Það er von, sagði hann. —
Hún er veik, en von samt.
I fyrsta sinn á ævinni stóð ég
andspænis dauðanum. Mér var
létt innanbrjósts, eins og mig
væri að dreyma. Við Stirling
myndum liggja hér neöanjarðar
um alla eilifð, þetta yrði gröf okk-
ar, þótt enginn vissi um hana. Ég
þreifaði eftir hendi hans: hún var
brennheit. Það var eins og allt
væri logandi þvi hitinn var að
verða óbærilegur.
Varir hans voru rétt viö eyra
mitt. — Eldurinn er beint fyrir of-
an okkur núna, sagði hann.
— Bráðum, Stirling, svaraði
ég. — Mjög bráðum.
Við heyrðum snarkið og drun-
urnar, skyndilegar sprengingar,
og ramman reykinn lagði inn i
hellinn.
— Ef við getum haldið reykn-
um úti, sagði Stirling og þagnaði
svo. — Ei' ekki. . . Hann hélt ekki
áfram. Þess gerðist engin þörf.
Ég skildi. Möguleikar okkar til
undankomu voru mjög litlir.
— Stirling, sagði ég. — Ég sé
ekki eftir þvi að ég skyldi fara
hingað.
Hann svaraði ekki. Við höfðum
fært okkur hvort frá öðru vegna
þess hve hitinn var mikill, en við
héldumst ennþá i hendur. Það var
mér huggun — ég velti þvi fyrir
mér hvort honum þætti það einn-
'g-
— Nora. Það var eins og rödd
hans kæmi úr fjarska. — Við elsk-
uðum þig, Nora. Það breyttist allt
þegar þú komst.
Ég var elskuð, eins og ég hafði
verið þegar faðir minn var á lifi.
En hvaða máli skiptir það nú.
Hann talaði i þátið, eins og við
værum þegar dáin. Þess getur
ekki orðið langt að biða, hugsaði
ég. Ég gat ekki dáiö. . . . ekki nú
þegar ég haföi eignast heimili og
fólk, sem unni mér. Ég var örlög-
unum reið fyrir að hafa látið mig
þjást en segja siðan, þegar ham-
ingjan var á næsta leiti: Nú er
það búið. Nú er lif þitt á enda.
— Nei, sagði ég, en svo lágt að
hann heyrði ekki til min.
Við gátum ekkert annað gert en
liggja kyrr og biða. Ég hefði
aldrei trúað að hitinn gæti orðið
svo mikill. Ég dró andann með
erfiðismunum.
- — Þetta er allt i lagi. Ég heyrði
rödd, eða hélt mig að minnsta
kosti heyra hana. — Nora, ástin
min, þetta verður allt i lagi.
Mörður myndi aldrei fyrirgefa
okkur það ef við dæjum.
Það er satt, hugsaði ég. Við
verðum að lifa — fyrir Mörð.
Ég get ekki lýst hinum sivax-
andi hita. Ég hlýt að hafa verið
orðin hálf meðvitundarlaus þvi á
þessu hræðilega timabili vissi ég
stundum ekki hvar ég var. Ég lá
grafkyrr, hafði enga krafta til að
hreyfa mig, þvi mér þvarr allur
máttur i hinum gifurlega hita.
Það var aðeins eitt að gera: að
liggja kyrr og biöa dauðans eða
frelsunarinnar.
En allan þennan skelfilega
reynslutima vissi ég af Stirling
nálægt mér og ég vissi að hann
elskaði mig. Ég var þess fullviss
að ef ég aðeins fengi umflúið
dauðann myndi ég eiga að fagna
þeirri framtið, sem mig hafði
dreymt um.
Ég held ég hafi verið i einskon-
ar dvala, lét mig dreyma um
framtið þar sem við vorum öll
þrjú — þvi mér var nú ljóst orðið,
ef mér hafði ekki skilizt þaö fyrr,
að Mörður hlaut alltaf að eiga
sinn stað i lifi minu — á grasflöt-
um hins fagra, gamla húss. Börn-
in min — börn okkar Stirlings —
voru þar með afa sinum nýjum
Merði, nýjum manni, sem var
orðinn sáttur við lifiö, sem hafði
látið draum sinn um hefnd vikja
fyrir öðrum um lifshamingju.
— Nora! Nora! Andlit Stirlings
var rétt hjá mér. í hellinum var
ofurlitil skima. Það fyrsta, sem
ég tók eftir var reykurinn. Ég fór
að hósta.
— Guð minn góður, Nora, ég
helt þú værir dáin.
— Hvað kom fyrir? spurði ég.
— Vindáttin hefur breytzt. Það
er farið að rigna dálitið. Eldurinn
sefast og hættir að breiðast út.
Við komumst út héðan. Hann dró
mig á fætur og ég riðaði við og féll
upp að honum. Hann hló, af létti
yfirþviað ég skyldi vera lifandi,
það vissi ég. Hann faðmaði mig
að sér, rétt sem snöggvast en af
ólýsanlegri ástúð.
— Við komumst út héðan, end-
urtók hann.
Ég var stirð i öllum limum og
gat varla hreyft mig. Hitinn i
hellinum hlaut að vera um sextiu
stig, en þó var miklum mun sval-
ara en áður.
— Komdu á eftir mér, sagði
hann og ég horfði á hann skriða út
um opið. Aðuren varði hafði hann
dregið mig út á eftir sér og reist
mig á fætur. Það var eins og að
ganga i ofni, svo lyfti ég andlitinu
og lét regnúðann falla á það.
Hræðileg sjón mætti okkur.
Trén voru svartar og rjúkandi
rústir. Kyrrð var yfir öliu og það
hvarflaði að mér að það væri und-
irvitund min, sem heyrði til skor-
dýra og fugla skógarins án þess
að ég yrði þeirra vör. Eldur log-
aði enn i mörgum trjám.
Ég sneri mér að Stirling, sem
var þvi sem næst óþekkjanlegur.
Andlit hans var svart og sömu-
leiðis fötin. Eg vissi að ég myndi
vera svipuð útlits.
Hann vafði mög örmum og hélt
mér þétt að sér. Við stóðum þarna
aðeins, geðshræringin varnaði
okkur máls.
Svo sagði ég: — Við erum á lifi,
Stirling. Við eigum okkur framtið
þrátt fyrir allt.
Hann sleppti mér og tók um
hendur minar, horfði leitandi
framani mig. Ég sá fagnaðarsvip
hans i gegnum sót og óhreininda-
grimuna og var sæl stundarkorn.
Hann sagði: — Hvernig skyldi
vera ástatt heima. Hræðilegur
ótti hafði gripið okkur bæði, þvi
þótt við hefðum verið að fullvissa
sjálf okkur um að við ættum
framtið, gátum við hvorugt verið
hamingjusöm nema einn enn ætti
hana með okkur.
— Við verðum að flýta okkur
heim, sagði ég. — Við verðum að
komast að þvi.
Sveitin var öll ein óhrjáleg auðn
og erfitt var að skera úr um
hverja hinna afmynduðu og
óþekkjanlegu leiða skyldi velja.
Án Stirlings hefði ég verið glötuð.
Hann hafði þekkt þetta land alla
sina ævi og þó var hann á báðum
áttum. Við vorum bæði rekin
áfram af ákafri löngun eftir að
vita hvað gerzt hefði á Litlu
(59)
Hér fer á eftir einkabréf dag-
sett 3. janúar 1969, sent höfundi
frá Jeremy Marrin i Arlington,
Virginiu.
Kæri herra.
Vegna nýlegs bréfs yðar þar
sem þér farið þess á leit við mig,
að ég skýri yöur frá lifsreynslu
minni i New York um verzl-
unarmannahelgina á siðasta
ári, vil ég tilkynna yður, að við
John Burlingame gáfum lög-
reglu New York borgar ræki-
lega skýrslu um þessa atburði,
og ég er þess fullviss, ab þér
getið fengið að sjá þá skýrslu.
Samt ætla ég fyrir kurteisis-
sakir að senda yður linu, þar
sem þér segið, .að það skipti
yður miklu máli.
Við John Burlingame vinur
minn ætluðum að dveljast i New
York um verzlunarmanna-
helgina, skoða fáeinar sýningar
og hitta vini og kunningja. Við
skrifuðum nánum vini okkar,
Eric Sabine, sem býr i ibúð 2A
að Austur 73. stræti 535, i þeirri
von ab hitta hann og hinn ágæta
vinahóp hans. Eric skrifaði
okkur á þá leið, að hann yrði að
heiman þá um helgina. Mig
minnir, að hann nefndi Eldey.
En hann bauð okkur stórkost-
iega ibúð sina til afnota og sendi
okkur lykilinn og sagðist mundu
skilja eftir orðsendingu hjá
dyravörðunum um að við
mættum gista yfir helgina. Auð-
vitað vorum við ánægðir og
þakklátir okkar góðhjartaða
vini Eric.
Við lögðum mjög snemma af
stað á laugardagsmorgni, en
komum samt ekki iyrr en
klukkan um hálfellefu, og
vorum orðnir þreyttir og
slæptir. Umferðaröngþveitið
ætlaði að gera út af við okkur.
Við keyptum okkur sunnudags-
blöðin og læstum að okkur.
Elsku Eric hafði fyllt isskápinn,
ábur en hann fór (hvorki meira
né minna en nýr lax i hlaupi), og
það er alkunna, að hann á bezta
barinn i New York — og reyndar
þótt viðar væri leitað. Hann á
hreint ótrúlegustu likjöra. John
og ég fenguqn okkur nokkur
glös, fórum i heitt bað og lögð-
umst til svefns — ég held, að
kiukkan hafi verið þá um kortér
yfir tólf eða hálf eitt. Við vorum
vakandi, lágum i rúminu,
drukkum og lásum blöðin. Það
var ljúft.
Klukkan var um fimmtán
minútur yfir eitt, þegar barið
var ofsalega að dyrum og karl-
maður hrópaði: ,,Eldur, eldur!
Allir út! Það er kviknað i öllu
húsinu.”
Viðstukkum auðvitað fram úr
rúminu. Við höfðum náttföt
meðferðis, en hvorugur okkar
hafði haft hugsun á þvi aö koma
með sloppa. Til allrar hamingju
á elsku Eric ágætt safn sloppa,
og við fengum tvo þeirra að láni
(ég valdi mér yndislegan, eld-
rauðan silkislopp) klæddumst
þeim og hlupum fram i stofu,
opnuðum dyrnar, og þarna
stóðu þessir hræðilegu, grimu-
klæddu menn. Annar var mjög
litill vexti og hinn allhár. Sá há-
vaxni, en ég er viss um, að hann
var negri, sagði: „Förum. Þið
getið verið vissir um, að ykkur
verður ekki gert mein, ef þið
komið með okkur.”
Nú, það var næstum liðið yfir
okkur, eins og þér getið rétt
imyndað yður. John hrópaði:
„Spillið ekki útliti minu, spillið
\ ekki útliti minu!” John er leik-
ari, skiljið þér — mjög friður
piltur. En þeir gerðu okkur ekki
mein og snertu okkur jafnvel
ekki. Þeir höfðu hendur i
vösum, og ég gæti trúað, að þeir
hafi verið vopnaðir. Þeir gengu
með okkur niður bakstigann.
Við fórum inn i ibúð 4B, en þar
var allmargt fólk samankomið
Mér kom til hugar, aö öllum i
húsinu, þar á meðal dyraverð-
inum, hefði verið safnað saman
á þennan stað. Einn mannanna
var særöur og blæddi mjög úr
auga hans. Eiginkonan hans
auminginn, grét. En ég gat ekki
séð, að aðrir hefðu orðið fyrir
meiðslum.
Okkur var sagt að láta fara
vel um okkur, en það var næsta
örðugt, þar sem þetta var forn-
íálegasta ibúö, sem ég hef á æv-
inni litið. John sagði, að þetta
væri ákjósaniegasta svið fyrir
Blúndur og arsenik. Þeir skip-
uðu okkur að hafa hljótt um
okkur og beita ekki viðnám á
nokkurn hátt, þar eð ætlun
þeirra væri eingöngu sú að hirða
allt fémætt úr ibúðunum, en
ekki að meiða fólk. Þeir komu
prúðmannlega fram á sinn hátt,
en maður hafði á tilfinningunni,
að þeir myndu ekki hika við að
skera mann á háls, ef þeir
fengju löngun til þess.
Vinningsnúmerin:
R- 13959 Hornet SST
X- 686 Peugeot 304
R- 25869 Datsun 1200
Ó- 205 VW 1300
Happdrætti Styrktarfélags vangefinna
Miövikudagur 3. janúar 1973
o