Alþýðublaðið - 24.07.1973, Blaðsíða 2

KNUD LUNDBERG LÆKNIR SKRIFAR
MATARUPPSKRIFTIR
Og þá birtist hér
siðasti þátturinn um
vitaminin i greina-
flokki Knud Lund-
bergs, læknis, um
HOLLAN MAT —
HRAUSTAN LÍKAMA.
1 þessum siðasta þætti
gefur læknirinn ýmsar
uppskriftir af góðum og
vitaminauðugum mat.
í næstu viku verður
haldið áfram þar sem
frá var horfið og tekið
til við að fjalla um
næringarsöltin.
Þar sem talaö er um
mataroliu i uppskriftunum er
átt við soyaoliu eða maisoliu —
en þær eru mjög góðar i matar-
gerð vegna þess, að i þeim er til-
tölulega mikið af ómettuðum
fitusýrum.
Rétt er að taka fram, að
geröar hafa verið tilraunir með
að nota glukosa i stað sykurs i
uppskriftirnar, en það hefur þvi
miður ekki gefiö góða raun. Þó
mun það vera hægt i sambandi
við brauðbakstur.
MORGUNMATUR
Byrjið daginn á þvi að drekka
1 desiliter af appelsinusafa eða
tómatsafa, borða eina appelsinu
eöa hálfa grape, þannig að þú
fáir strax fullnægt hálfri C-vita-
minþörf likama þins.
Appelsinudrykkur.
4 appelsinur, 2 sitrónur, 4 egg
(uppskrift fyrir fjóra) Appel-
sinurnar og sitrónurnar eru
pressaðar. Eggin eru þeytt út i
safann. Borið fram kælt.
Gullið marmelaði
250 gr. þurrkaðar aprikósur, 3
HOLL
FÆÐA -
HRAUSTUR
LIKAMI
appelsinur, hálf sitróna, 375
grömm sykur.
Aprikósurnar eru lagðar i
bleyti i vatni i sólarhring.
Vatnið á ekki að vera meira en
svo, að það rétt fljóti yfir apri-
kósurnar. Gegnvættar apri-
kósurnar ásamt skræluðum
appelsinum og sitrónum er
hakkað i hakkavél. Sykurinn
settur saman við.
Marmelaðið er látið standa i
tvo sólarhringa og hrært i af og
til. Siðan er það sett i krukkur
sem vættar hafa verið i Beta-
moni eöa öðru sliku.
Marmelaðið á að geyma á köld-
um stað.
Appelsínumarmelaði
1. kg. appelsinur, 2 litlar
sitrónur, hálfur ltr. vatn, 750 gr.
sykur, 1 tsk. vinsýra (9 gr.)
Appelsinurnar og sitrónurnar
eru þvegnar og skornar i mjög
þunnar sneiðar. Siðan eru
sneiðarnar soðnar i hálfum litra
af vatni i ca. eina klst.
Þá er sykurinn settur saman-
við og soðið áfram i hálfa
klukkustund og er þá ekkert lok
haft á pottinum.
Þá er froðan fleytt ofanaf og
vinsýran sett úti.
Marmelaðið er siðan sett 'i
krukkur, sem hafa verið
skolaðar upp úr Betamoni.
Sólberjasulta
1 kg. sólber, 450 gr. sykur.
Berin eru hökkuð i hakkavél
og þegar þvi er lokið er sykurinn
settur samanvið.
Sólberjasultan er sett i litla
álbakka og siðan er hún fryst.
Þar sem sultan geymist ekki
vel eftir að hún hefur verið þidd
vegna þess, hve sykurmagnið er
litiö, þá er bezt að frysta hana i
litlum formum.
LÉTTIR RÉTTIR
Marineruð sild
2 saltsildar, 2 laukar, 1 gulrót, 10
piparkorn, 2 lárberjablöð, litil
piparrót.
Lögur úr:
1,5 dl. edik, 2 dl. vatn, 60 gr. syk-
ur.
Sildarnar á að hreinsa og
leggja i bleyti i hálfan til einn
sólarhring. Þá eru flökin skoluð
og þerruð.
Að þvi búnu eru flökin lögð i
skál eða krukku.
Laukarnir, piparrótin og
hreinsuð gulrótin eru skorin i
þunnar skifur og siðan eru
skifurnar lagðar yfir sildar-
flökin ásamt lárberjablöðunum
og muldum piparkornum.
Lögur er soðinn úr edikinu,
vatninu og sykrinum. Að
suðunni lokinni er lögurinn
1 Lokað vegna sumarleyfa frá 25. júli — 15. ágúst n.k. BYGGING S.F., Þórsgötu 3.

1 É 1 1 I LOKAO íkrifstofu okkar og vöruafgreiðslu verður okað frá 30. júli til 13. ágúst vegna sumar- eyfa. ŒXVERKSMIÐJAN FIIÓN HF.
kældur og honum siðan hellt yfir
silarflökin.
Skálin með flökunum er siðan
sett á kaldan stað og geymd þar
1 a.m.k. 4 sólarhringa áður en
sildin er framreidd með rúg-
brauði.
Túnfiskasalat.
4 stórir tómatar, 2 matsk.
mayonnaise, sitrónusafi.
1. dós af túnfiski i oliu, smávegis
af sellerii og salatblöð.
Tómatarnir eru þvegnir og
skorið „lok” ofan af þeim. Siðan
er innvolsiö tekið út með
teskeið.
Mayonnaise-ið er bragðbætt
með eilitlu af sitrónusafa.
Oliunni er hellt af túnfiskin-
um, hann skorinn i smærri
sneiðar og sneiðunum velt var-
lega upp úr mayonnaisenu og
innvolsinu úr tómötunum.
Blandan er siðan sett ofan i
„túnmatahulstrin” og lokið lagt
ofan á.
Hinir fylltu tómatar eru settir
á salatblöð og skreyttir með
sellerii.
Hentugur forréttur.
Ilrásalat
250 gr. selleri, 100 gr. epli, 1 litill
rauður piparávöxtur, 1/2 búnt
af persillu hakkað, 2 matsk. af
rúsinum.
Salatsósa:
Safi úr 2 sitrónum, rifinn börkur
af lsitrónu, l/2tsk.af myntu, 20
gr. af hráum, rifnum lauk, 2 tsk.
hunang.
Selleriið og eplin eru rifin með
rifjárni.
Piparávöxturinn er skorinn i
þunnar sneiðar og sneiðarnar
siðan i bita.
Hökkuð persilla og rúsinur
sett saman við grænmetið og
þeyttri salatsósunni siðan hellt
yfir.
Grape með aspars og
rækjum
2 grape-ávextir, 4 matsk.
mayonnaise, 1 dós aspars, 200
gr. rækjur (frosnar), dill.
Grape-ávextirnir eru skornir i
tvennt, ávaxtakjötið losað frá
berkinum og fjarlægt.
Mayonnaise er bragðbætt
með smávegis af vökva úr
asparsdósinni og grape-safa.
Asparsinn er skorinn i
smábita og þeim siðan snúið
upp úr mayonnaisenu ásamt
grape-ávaxtakjötinu og rækun-
um, sem hafa áður verið þiddar.
Blandan er svo sett i grape-
berkjarskálarnar og siðan eru
þær puntaðar með rækjum,
asparsi og dill. Góður forréttur.
AÐALRÉTTIR
Hrogn með rósakáli
500 gr. þorskhrogn, 2 tsk.salt, 40
gr. smjörliki, 750 gr. rósakál,
100 gr. laukur, 3 dl. vatn, 2
matsk. soyaolia, 20 gr. smjör-
liki, 20 gr. hveiti. 1 tsk. salt, hálf
rifin múskathnot eða annað
krydd eftir smekk.
Þorskhrognin eru soðin (gott
er að sjóða þau vafin i gaz-bindi
svo þau springi ekki) i ca hálfa
klst. og siðan kæld. Skorin i
þykkar skifur, sem eru hitaðar
upp á pönnu i smjöri eða smjör-
liki skömmu áður en framreiða
á.
Rósakálið þvegið, laukurinn
skorinn i skifur og hvort tveggja
gufusoðið i potti með vatni, sem
matarolia hefur verið sett út i.
Kálið er siðan fært upp og
súpa jöfnuð úr soðinu með þvi
að hræra saman við það
hveitinu, sem breytt hefur verið
með smjöri eða smjörliki.
Siðan er súpan — sem raunar
á að nota sem sósu — soðin i
nokkrar minútur og bragðbætt
með kryddinu og loks hellt yfir
hrognsneiðarnar um ieið og þær
eru bornar fram.
Ofnsteiktur fiskur
4 fiskstykki (ca. 500 gr.), 400
gr. kartöflur, 10 gr. smjörliki,
200 gr. tómatar, 3/4 soyaolia, 1
dl. hvitvin, 2 tsk. salt, 1/4 tsk
pipar, 2 matsk. hökkuð persilla,
20 gr. rasp, 40 gr. rifinn ostur
(ekki feitur), 4 sitrónusneiðar.
Fiskstykkin eru þvegin,
kartöflurnar afhýddar og
skornar i þunnar sneiðar. Eld-
fast gler- eða leirfat smurt með
smjörliki, kartöflusneiðarnar
lagðar i botninn, siðan fisk-
stykkin og loks tómatsneiðar
nar.
Persiljunni er stungið með
beittum hnifsoddi inn I kjötið.
Olíu og víni hellt yfir, persillu,
salti, pipar og loks raspi og rifn-
um osti stráð yfir.
Lok er sett á fatið og það
siðan inn i 200 stiga heitan ofn,
þar sem rétturinn er bakaður i
tæpa eina klst.
Skreytt með sitrónusneiðum.
„Kjúklingur ,,á la
King”
1 kjúklingur stór, 50 gr. lauk-
sneiðar, 1 tsk salt, 125 gr.
hreinsaðir sveppir skornir i
sneiðar, 4 selleristilkar i sneið-
um, 100 gr. vel hakkaður laukur,
12 gr. hveiti, 2 dl. hænsnakjöt-
seyði, 1 dl. rjómi, 1 rauður
piparávöxtur skorinn i litla
teninga, 2 tsk. salt, pipar á
hnifsoddi, soðið kjöt af
kjúklingnum, 2 matsk. sherry.
Kjúklingurinn er búinn til
matargerðar og soðinn i vatni,
sem bæði salt og laukur hafa
verið sett i, i ca. þrjú kortér.
Siðan er kjúklingurinn látinn
kólna, kjötið losað frá beinum
og soðið geymt.
Sósan :
Sveppasneiðarnar og selleriið
er þveitt saman við smjörliki i
potti, laukur og hveiti hrært út i
hænsnakjötsoðinu og sett i
pottinn.
Allt soðið i 10 min. og lok haft
á pottinum.
Þvinæst er rjóminn og pipar-
ávöxturinn sett út i og sósan
látin sjóða enn i 10 min. og siðan
bragðbætt með salti og pipar.
Soðna hænsnakjötið er nú
látið út i sósuna og hitað upp i
henni. Bragðbætt með sherry.
Með matnum er borðað ristað
franskbrauð mjög þunnt skorið.
1 stað brauðsins má einnig bera
fram soðin hrisgrjón.
Steikt lifur með sitrónu
600 gr. lambs- eða kálfslifur, 2
msk hveiti, salt, paprika, 40 gr.
smjörliki, 2 dl. kjötseyði, 1
sitróna, 2 búnt persillur.
Lifrin er skorin i ca. 2ja cm.
þykkar sneiðar. Hveitið er
kryddað með salti og papriku og
lifrarsneiðunum siðan velt upp
úr blöndunni.
Sneiðarnar eru siðan steiktar
á pönnu i 2-3 min. á hvorri hliö.
Lifrin er lögð til hliðar og
geymd við hita á meðan kjöt-
soðið er sett á pönnuna og látið
krauma i sósu. Sósan siðan
bragðbætt með sitrónusafa og
rifinni persillu loks stráð yfir
lifrina.
Steikt nýru með hvit-
baunasósu.
4 kálfsnýru, 40 gr. smjörliki, 1
tsk. salt, 500 gr. hvitar baunir,
40 gr. smjörliki, 100 gr. laukur i
sneiöum, 200 gr. púrrur i sneið-
um, 2 tsk.salt.
Nýrun þrifin, skorin i sneiðar
og steikt i smjörliki i ca. 10 min.
Hvitu baunirnar, sem legið hafa
i vatnsbleyti i sólarhring, eru
soðnar i ibleytivatninu i 1 klst.
Laukur og púrra steikt i potti i
ca. 10 min. baunirnar siðan
settar út i og bragðbætt með
salti.
Lambalæri i sherry
1 lambslæri, 3-4 hvitlaukar, 1
búnt persilla, 20 grömm smjör-
liki, 250 gr. sveppir, 3-4 tómatar,
salt, pipar, 301. sherry, hveiti til
þess að jafna sósuna ef vill.
Eftir að búið er að þrifa
lambslærið er það nuddað vel
með hvitlauk eða hvitlaukssalti
stráð á þaö. Með hjálp oddhvass
hnifs er litlum persillukvistum
stungið viða i lærið. Lambslærið
er svo lagt i ofnskúffu, sem
hefur verið smurð með smjör-
llki.
Hreinsaði og gróft hakkaðir
sveppirnir látnir á og umhverfis
lærið og sömu leiðis tómatarnir,
sem skornir eru i báta. Kryddað
með salti og pipar.
Lambslærið er brúnað i heit-
um ofni (ca. 250 stig) i ca. 10
min.
Þá er hellt riflega af sherry
yfir og steikt áfram við 170
gráður i 1 klst. Gæta verður þess
að ausa af og til yfir lærið úr
ofnskúffunni á meðan á
steikingu stendur.
Þegar steikingu er lokið er
soðið siað og siðan búin til sósa á
venjulegan hátt.
Steikina má bera fram með
hvitum kartöflum, grænu salati
og sveppum.
o
Þriöjudagur 24. júlí 1973.