Alþýðublaðið - 15.01.1975, Blaðsíða 12

alþýðu
m\m
l'liistns lil*
PLASTPOKAVERKSMItDJA
Símar 82639-82655
Vetnegörbum 6
Box 4064 — Reykjavlk
KÓPAVOGS APÓTEK
Opið öll kvöld til kl. 7
Laugardaga til kl. 12
. SENDIBILASTODIN Hf
SAMSPIL LÆGÐA OG HÆÐA VELDUR ÓVEÐRINU
KORT 1
„Við erum ekkert hissa, þó að
svona veöur komi annað eða
þriðja hvert ár” sagði Hlynur
Sigtryggsson veðurstofustjóri,
þegar Alþýðubiaðið fór þess á
leit við hann og Pái Bergþórs-
son, vcðurfræðing, að þeir segðu
lesendum Alþýöublaðsins frá
þvl I grófum dráttum hvernig
svona veður myndaðist.
Hlynur sagði enn fremur:
„Þær aðstæöur sem orsaka
þetta veðurfar sem nú er rikj-
andi eru þaö algengar hér á
þessum slóðum, að það er eðli-
legt, að hann rjúki dálitið upp
stundum”.
Páll Bergþórsson skýrði nán-
ar út fyrir okkur hvaða aðstæð-
ur það eru sem valda þvi ofsa-
roki og snjókomu sem rikt hefur
undanfarna daga um allt land.
Hann sagði: „Eins og sést hér á
korti nr. 1, þá eru þar fjórar
lægðir, og af þeim eru þrjár
okkur viðkomandi. Ein þeirra,
sú sem er næst landinu, veldur
veðrahamnum, sem nú er. Það
gerir hún i samvinnu við hæðina
sem við sjáum merkta yfir
Grænlandi. Samvinnan er þann-
ig, að þegar lægðin kemur upp
að hæðinni, sem við það reynir
að halda sama þrýstingi, og þvi
meiri sem þrýstingsmunurinn
er, þvi meiri vindhraði. Rokið er
þvi til komið af samvinnu þess-
ara tveggja þátta.
Ein svona lægð gengur venju-
•'V
KORT 2
lega fljótt yfir, en það sem skeð-
ur þegar illviðrið helst svona
lengi, er það, að i kjölfarið á
lægðinni kemur önnur, og siðan
sú þriðja, eins og við sjáum á
korti 1 og 2. A kortunum sjáum
við glögglega hvernig lægðin
sem hrjáði okkur i gær, er geng-
in yfir og angrar okkur ekki
meira,enlægðin sem við sáum á
korti 1 á leið hingað, er komin
þar sem hin var áður á korti 2.
Þriðja lægðin er svo komin i
humátt á eftir lægð 2. Aftur á
móti er alltaf sama hæðin hang-
andi yfir Grænlandi, og getur
verið þar lengi, þær hreyfa sig
oft ekki úr stað um lengri tima.
A meðan þessi hæð er yfir
Grænlandi, þá eru alltaf tölu-
verðar likur á svipuðu veðurfari
og verið hefur undanfarið,
vegna þess, hversu ótt þær geta
gengið yfir landið. Þær koma
hingað oft marga daga i röð
sömu leið og við sjáum á kortum
1 og 2”.
Þá spurðum við Pál að þvi,
hver væri skýringin á þvi, hvers
vegna veður væri svo mismun-
andi eftir landshlutum, hvers
vegna snjóaöi fyrir austan en
ekki i Reykjavik, og hvað ylli
þvi að mun kaldara væri nú á
Vestfjörðum en annars staðar á
landinu.
Þvi svaraði Páll: „Likur á úr-
komu eru alltaf lang mestar þar
á landinu þar sem vindurinn
kemur aö. Þannig er núna mikil
Hiynur Sigtryggsson, veðurstofustjóri teiknar hér upp kort
fyrir veðrið i gær.
snjókoma um austanvert og
norðanvert landið, vegna þess
að áttin hefur verið á austan,
norð:austan, eins og sjá má á
korti 3. En sökum fjallanna sem
verða á leið áttarinnar hingað
suður, þá dregur að verulegu
eða öllu leyti úr úrkomunni.
Þannig er langmest úrkoma I
Reykjavik og nágrenni þegar
áttin er að suðvestan, þvi að þá
gengur lægðin hér upp. Þess
vegna er nú þetta rysjótta veð-
urfar hér á Islandi. Sviptivind-
arnir sem óvenjulega mikið var
af i gær, skapast þegar vindur-
inn sveigir fram hjá fyrirstöð-
um. Þvi þéttari sem rákirnar
eru á korti 3, þvi meiri er vind-
hraðinn. Mikill munur er á
kulda suð-vestan lands og á
Vestfjörðum, eða 30 millibör.
Þetta kemur til af þvi að það er
alls ekki sama loft sem kemur
inn yfir Vestfirði, og suðvestur-
landið. Yfir Vestfirði kemur loft
frá Jan Mayen eða Svalbarða,
og er það mun kaldara en það
loft sem kemur frá Evrópu inn
yfir suð-vesturland.
Gott dæmi um það hvernig
fjöllin geta skýlt einstökum
stöðum er t.d. að núna undan-
farið hafa Eyjafjöllin skýlt
Vestmannaeyjum svo vel, að
þar hefur verið logn, á meðan
fárviðri hefur geisað um allt
land.
FIMM ú förmim vegi
Haraldur Tómasson, banka-
starfsmaður: Svona ekkert of
vel, en ég nef samt haft það af
mér að labba út í þessu”.
Sigfinnur Sigurðsson, hagfræð-
ingur: Prýöilega, þetta er
ágætisveður, ég hef aldrei séð
göturnar jafn hreinar og þær
eru núna i rokinu”.
Ingibjörg Eiriksdóttir, húsmóð-
ir: Það er alveg dásamlegt.
Þetta er bara hressandi, og hef-
ur bara góð áhrif á okkur að
vera úti i þessu, ekki síst unga
fólkið sem varla veit hvað vont
veöur er”.
Hvernig líst þér á veðrið?
Lúðvik Friöriksson, húsbóndi:
Mér list bara ekkert á það, það
er ekkert gaman að vera úti i
svona veðri”.
Víglundur Magnússon, blaða
sölustrákur: Ég læt veörið ekk
ert á mig fá, og sel
hvernig sem viðrar.