Alþýðublaðið - 19.03.1975, Blaðsíða 5

Útgefandi: Blað hf.
Framkvæmdastjóri: Ingólfur P. Steinsson
Ritstjórar: Freysteinn Jóhannsson (ábm)
Sighvatur Björgvinsson
JAuglýsingastjóri: Fanney Kristjánsdóttir
Afgreiðslustjóri: örn Halldórsson
Ritstjórn: Siðumúla 11, simi 81866
Auglýsingar: Hverfisgötu 8—10, simi 28660 og 14906
Afgreiðsla: Hverfisgötu 8—10, simi 14900
Prentun: Blaðaprent hf.
IDNAÐUR í HÆTTU
Lánsfjárhömlurnar, sem settar hafa verið,
hafa reynst undirstöðuatvinnuvegum þjóðar-
innar þungar i skauti. Það er ekki aðeins, að t.d.
sjávarútvegurinn eigi i lánsfjárerfiðleikum,
heldur bitnar einnig mjög þungt á honum sú
lánsfjárkreppa, sem islensk iðnfyrirtæki eiga
við að striða. Ýmis innlend iðnfyrirtæki, sér-
staklega þau, sem fást við málmsmiði og véla-
viðgerðir, eiga við mikinn lánsfjárskort að etja
— svo mikinn, að þau geta jafnvel ekki leyst út
nauðsynlegustu rekstrarvörur svo sem eins og
varahluti, og þetta ástand gerir það að verkum,
að þau eiga mjög erfitt með að veita t.d. útgerð-
inni nauðsynlega viðgerðarþjónustu. Hafa þau
jafnvel orðið að neita útgerðarmönnum um við-
'gerðarþjónustu nema þá útgerðarfyrirtækin
geti greitt þjónustuna fyrirfram svo iðnfyrir-
tækin geti leyst út þá varahluti sem til þarf. Seg-
ir það sig sjálft, hversu óeðlilegt og óæskilegt
þetta ástand er, sem raunar blasir við flestöll-
um iðnfyrirtækjum i landinu.
Hætt er við þvi, að þessi þrönga lánsf járstaða
iðnaðarins komi honum i vitahring, sem hann á
erfitt með að losna úr aftur. Geti iðnfyrirtækin
vegna lánfjárskorts ekki leyst út nauðsynlegar
rekstrarvörur þá verða þau að sjálfsögðu að
hafna verkefnum, sem þau ella gætu að sér tek-
ið. Það leiðir svo aftur til þess að ráðstöfunarfé
iðnaðarins minnkar og sifellt skerðast þannig
möguleikar hans til þess að geta af eigin ramm-
leik aflað sér þeirra rekstrarvara, sem starf-
seminni eru nauðsynlegar. Haldi þessu öllu
lengur áfram munu afleiðingarnar ekki aðeins
verða þær, að t.d. islenskir útgerðarmenn neyð-
ast til þess að leita til útlanda með skipaviðgerð-
ir heldur mun samdrátturinn i iðnaðinum einnig
leiða til atvinnuerfiðleika, jafnvel atvinnuleysis.
Verði svo i viðbót við lánsfjárskortinn lagt út á
þá braut að hækka vexti, eins og rætt hefur verið
um, myndi það enn flýta þessari þróun og niður-
staðan verða sú, að ekki aðeins möguleikar is-
lensks iðnaðar myndu rýrna stórkostlega heldur
væri sú hætta á næsta leiti, að af fjöldaatvinnu-
leysi gæti orðið hjá þvi fólki, sem vinnur iðn-
aðarstörf.
Mikiláhersla er nú á það lögð að draga úr um-
framgjaldeyriseyðslu þjóðarinnar. Þetta er
hægt að gera með tvennu móti. Annars vegar á
þann hátt að auka gjaldeyristekjur okkar með
auknum eða verðmætari útflutningi. Hins vegar
með þvi að reyna að láta innlenda framleiðslu
koma i stað erlendrar og gera islensku fram-
leiðsluna samkeppnisfæra i verði og gæðum.
Þarna á islenskur iðnaður miklu hlutverki að
gegna, þvi hann er bæði i senn gjaldeyrisaflandi
og gjaldeyrissparandi. Það er vissulega rétt, að
þrátt fyrir ástandið i gjaldeyrismálum er þjóð-
inni ekki hagur i þvi að reynt verði að byggja
upp iðnaðarframleiðslu i landinu, sem yrði bæði
i senn dýrari og lakari en erlendur varningur af
sama tagi. Hér er heldur ekki verið að mælast til
að.svo verði gert, heldur þvert á móti að reynt
verði að hvetja innlendan iðnað til útflutnings og
á innanlandsmarkað á þvi sviði, þar sem sá iðn-
aður er samkeppnisfær við eðlilegar aðstæður.
En þá verður lika að gera þeim iðnaði kleyft að
spjara sig. Á þvi er nú mikill og hættulegur mis-
brestur.
lalþýdul
„BETRA AÐ ÞETTA ENDI MED SKELFINGU
EN AÐ SKELFINGARNAR HAFIENGAN ENDi”
Pnompenh, höfuðborg
Kambódíu, er að falla.
Bandaríkjamenn, sem
halda uppi loftbrú frá
Suður-Vietnam og Thai-
landi til Pochentong-flug-
vallarins skammt fyrir ut-
an borgina, hafa nokkrum
sinnum orðið að hætta við
allt birgðaflug sitt. Einu
sinni vegna þess, að
bandarísk flutningavél
varð fyrir sprengjubrotum
frá stórskotaliði hinna
Rauðu Khmera og i annað
skiptiðvegna þess, að skot-
færageymsla við flugvöll-
inn sprakk í loft upp.
Allar aðflutningsleiðir til
höfuðborgarinnar hafa nú verið
lokaðar i bráðum heilt ár. Her-
sveitir Rauðra Khmera lokuðu
siglingaleiðum um Mekong i
janúar og nú eru aðeins 5000 her-
menn frá stjórninni við ána, en
12000 hermenn Rauðra Khmera.
Allar tiiraunir til þess að „opna”
aftur þessa mjög svo mikilvægu
siglingaleið hafa mistekist og
japanskur hernaðarráðgjafi við
japanska sendiráðið i Pnompenh
hefur sagt, að frekari tilraunir til
sliks væru með öllu tilgfangs-
lausar. Pochentong-flugvöllurinn
er þvi siðasta lifæð stjórnarinnar
i Pnompenh. 1 hvert skipti, sem
Bandarikjamenn neyðast til þess
að fresta birgðaflutningum þang-
að, er skorið á þessa lifæð. End^
þótt menn hafi oft áður spáð falli
stjórnarinnar i Pnompenh — og
spádómarnir hafi ekki ræst —
virðist nær óhjákvæmilegt annað
nú, en þannig færi.
Laust eftir miðja s.l. viku
skýrði Reuter-fréttastofan frá þvi
að Sihanouk fursti, sem dvalist
hefur i útlegð i Peking, hafi hvatt
alla útlendinga til þess að yfir-
gefa Pnompenh vegna þess, að
ekki sé hægt að ábyrgjast öryggi
þeirra. Bað hann um, að öllum er-
lendum sendiráðum i borginni
yrði lokað og starfsliðið flutt
brott. Við þessari áskorun hafa
menn orðið og einu útlendingarn-
ir, sem nú eru i borginni, eru
nokkrir fréttamenn. Allir aðrir
útlendingar hafa yfirgefið hina
„dæmdu” borg.
Þá benda fréttir frá Washing-
ton einnig til þess, að bandariska
utanrikisráðuneytinu sé nú að
skiljast hvað letrað er á vegginn
um Lon Nol og stjórn hans. Yfir-
maður CIA, William Colby, hefur
sagt, að stjórnin i Pnompenh sé
glötuð — hvort sem þingið verður
við beiðni Fords forseta um 222
milljónir dollara i viðbótaraðstoð
við stjórnina, eða ekki. Hvorki
James Schlesinger, varnarmála-
ráðherra, né Philip Habib, einn af
aðstoðarutanrikisráðherrum
Kissingers, vildu ábyrgjast lif
stjórnarinnar jafnvel þótt hin
aukna hernaðaraðstoð kæmi til. I
Washington er einnig haft eftir
Schlesinger, að hann hafi nú þeg-
ar gefið upp alla von um, að
stjórn LonNols geti haldið velli.
Sem dæmi um andann i Washing-
ton má nefna, að er John Towor,
öldungadeildarþingmaður frá
Texas — sem er einn af banda-
risku haukunum — kom af fundi
með varnarmálaráðherranum
nýlega, þá lýsti hann þvi yfir við
fréttamenn, að fall stjórnar Lon
Nols „stæði nú fyrir dyrum”. —
Það hefur einnig vakið athygli,
að á blaðamannafundum undan-
farna daga hefur Kissinger utan-
rikisráðherra ekki ymprað á þvi
einu orði, að Bandarikin bæru sið-
ferðislega ábyrgð á þvi að halda
lifinu i stjórn Lon Nols. Utanrikis-
ráðherrann talar ekki lengur um
Kambódiu sem „bandamann”.
Aðeins Ford forseti heldur
áfram að tala um „hina siðferðis-
legu spurningu” varðandi áfram-
haldandi lif stjórnar Lon Nols, um
„ábyrgð okkar sem aðila, er
óhættsé að treysta” og um „hina
miklu skömm”, sem Bandarikin
myndu valda sér ef þau „yfirgæfu
vin i neyð”.
Bandariskir Pnompenh-dipló-
matar með John Gunther Dean,
ambassador, i broddi fylkingar,
virðast með öllu hafa gefið upp á
bátinn allar vonir um að mynda
samsteypustjórn i Kambódiu.
Það er ekki rætt lengur um
„skipulega og viðráðanlega lausn
i Laos” heldur um, hvort uppgjöf-
in verði skilyrðislaus eða hvort
hægt sé að ná samkomulagi við
Rauða Khmera um brottflutning
útlendinga, skipulega afvopnun
stjórnarhersveita og um sáttmála
er gefi hinum gömlu valdhöfum
valkosti — annað hvort að verða
landflótta eða biða bana. (Bæði
Lon Nol, forseti, og bróðir hans,
Lon Non, Sirik Motok, Lon Boret,
forsætisráðherra, Sosthene
Fernandes, fyrrum æðsti yfir-
maður hersins og þrir aðrir leið-
togar hafa þegar verið dæmdir til
dauða af skæruliðum. Þar eð Sak-
suth Sakhan, hershöfðingi, tók
nýlega við embætti æðsta yfir-
manns stjórnarhersins er þess að
vænta, að hans nafn hafi nú bæst
á listann.
Bandarikjámenn spá blóðbaði,
þegar herir Rauðra Khmera
sækja inn i Pnompenh. En margir
Bandarikjamenn telja, að það sé
nú betra að þetta endi með skelf-
ingu en að skelfingarnar hafi eng-
an endi.
SUNNLENDINGAR:
ÍHALDSKREPPA
Á ÍSLANDI
Alþýðuflokksfélögin á Suðurlandi efna
til almenns stjórnmálafundar á Hótel Sel -
fossi n.k. sunnudag kl. 2 e.h.
Frummælendur: Sighvatur Björgvins-
son, alþm. og Kjartan Jóhannsson, vara-
formaður Alþýðuflokksins.
Að framsöguræðum loknum hefjast al-
mennar umræður og fyrirspurnir til frum-
mælenda.
öllum er heimill aðgangur og þátttaka i
fundinum.
Alþýðuflokksfélögin á Suðurlandi
FLOKKSSTARFIÐ
KÓPAVOGSBÚAR
STJÓRNMÁLAVIÐHORFIÐ
Benedikt.
Jón
Alþýðuflokkurinn minnir á almenna stjórn-
málafundinn i kvöld, miðvikudaginn 19. mars,
kl. 20.30 iefri sal Félagsheimilisins.
Framsögumaður verður Benedikt Gröndal,
alþingismaður. Fundarstjóri: Jón Ármann
Héðinsson, alþingismaður.
Kópavogsbúar fjölmennið og mætið stund-
vislega.
STJÓRNIN
Miðvikudagur T9. marz 1975.