Alþýðublaðið - 13.06.1975, Blaðsíða 7

HVERNIG
HONIIM?
sma og
na þær
2r tekn-
istautur
á kast,
i til. Al-
, heldur
sé það
i draga
læfilega
ækis og
nir gef-
Miklu
akist að
r og af-
;ga og
vinn og
gast að
a.
ir kast?
kemur i
jstið, og
l fyrstu
er oft
kastinu
íinsveg-
g, geta
klukku-
saman.
vinnara
og þeir
slum og
i bráðu
a köstin
ima, al-
nilli tvö
ið veitt I
hjálpað
r skilur
er að fá
andlega
þvi, að
iræðslu.
íium ér:
iburðar-
sýndu
veðin og
-f, verk-
þess að
ður og
systur fá þessi ráð: látið að ósk-
um sjúklingsins, meðan hann er
i kasti, til þess að forðast
spennu. Munið eitt: séuð þið
ekki viss, að öllu sé óhætt, má
ekki draga of lengi að hafa sam-
band við lækni. Spitalameðferð
kann að reynast nauðsynleg.
9. Getur asmabarn vaxið uppúr
sjúkdómnúm?
Sumar asmategundir, þar á
meðal ofnæmisasminn, læknast
oft i lok bernskunnar og sjúk-
lingurinn getur verið einkenna-
laus, það sem eftir er. Af þess-
um ástæðum er nauðsynlegt, að
rannsaka hvert tilfelli nákvæm-
lega, vegna þess að asmi á byrj-
unarstigi hefur tilhneigingu til
að læknast af sjálfu sér, sé það
tekið réttum tökum þegar i
byrjun.
10. Eru úðatæki einhvers virði?
ÍJðatæki eru áhrifamestu
vopnin gegn asmaköstunum.
Ekkert er eins fljótvirkt og ekk-
ert fróar eins vel. Samt sem áð-
ur getur verið skaðlegt, að nota
þau meira en ráðlagt er og jafn-
vel hættulegt. Það er þvi árið-
andi, að sjúklingurinn fái þegar
i byrjun nákvæm fyrirmæli frá
lækninum, hvernig hann eigi að
nota úðann og hver sé hinn rétti
skammtur og i öðru lagi þarf
hann að skilja nákvæmlega við
hvaða kringumstæður úðinn
getur komið honum að sem
mestu gagni. Þvi fyrr i kastinu,
sem sjúklingurinn fær úðann,
þeim mun öruggari og meiri
verða áhrif hans. Gefinn þegar i
byrjun, getur hann oft hindrað
að nokkuð verði af kastinu. Þeg-
ar kast er komið I algleyming,
getur úðinn að vlsu bætt and-
þrengslin, án þess að sjúklingn-
um létti fullkomlega. Þetta er
nauðsynlegt að skilja til fulln-
ustu og ekki að auka hinn ráð-
lagða skammt i þeirri fölsku
von, að sjúklingnum létti meira
við það.
/
Uðatœki og notkun þess.
11. Er annað sjúklegt ástand
alitaf i tengslum við asma?
Þvi hefur verið slegið föstu,
að exem og migrena séu oft
samfara asma. Sami sjúkling-
urinn getur þjáðst af þessu og
allt getur þetta mætt á öðrum I
fjölskyldunni. Það þýðir þó
ekki, að hver og einn, sem geng-
ur með annanhvorn eða báða
þessa kvilla eigi endilega asma i
vændum. Þegar sami einstak-
lingurinn gengur með báða
kvillana, getur hann verið best-
ur eða verstur af þeim báðum
samtimis, eða hann getur verið
laus við annan þeirra og þjáðst
af hinum.
12. Hverju skiftir loftslagið?
Loftslagið skiftir stundum
máli, en það er engin leið að
gera sér fyrir fram grein fyrir
hvernig loftslag einhvers á-
kveðins staðar muni hafa á
sjúklinginn. Reynslan ein getur
skorið úr þvi. Það er út i loftið,
að segja að einhver ákveðinn
staður sé góður eða illur fyrir
amsasjúklinga. Mörgum léttir,
að minnsta kosti i bili, i hreinu
fjallalofti. Sjúklingi, sem er of-
næmur fyrir blómadufti frá
plöntum og trjám, vegnar betur
I borg en sveit, en aftur á móti
hinir, sem þola illa húsryk
standa betur að vigi i sveitinni,
vegna þess, að þar er yfirleitt
minna um ryk.
Sé sjúklingur óánægður þar
sem hann býr, geta bústaða-
skifti haft góð áhrif, vegna þess
að hamingjusamt og vinalegt
umhverfi — andlega loftslagið
— ér þýðingarmikið fyrir alla
liðan hans, ekki siður en loftið,
sem hann andar að sér.
13. Eru reykingar skaðlegar?
Reykingar valda ertingu i
» 10 ii
:RÆÐI OG HEILSUVERND-
i
n athyglisverð-
ur á borði les-
ð athyglisverð-
ttvangi læknis-
nnar. Alþýðu-
um fengið leyfi
rerðar greinar
úr þessum ritum, og hér i opnunni i dag
eru tvær greinar úr sitthvoru ritinu, önnur
um asma, en hún er þýdd af Bjarna
Bjarnasyni, — hin er athyglisverð grein
um islensku kartöflurnar og hrakandi
gæði þeirra, rituð af Nielsi Busk, garð-
yrkjustjóra I Hveragerði.
VERSNANDI FER
á hvern
ast til að
að þá fái
En svo
ppskeran
vöxtum,
i veröur
mkvæmd
kannski
íð i hófi,
að fara
neð þeim
ir verða
itt i að
Notaðar
;lar vélar
nýju og
Þær eru
hjól þar
og siðan
band og
að losna
i áður en
llt þetta
uhýðið, i
ilegar og
er greiö
leið fyrr bakteriur eða sveppa.
Slíkar kartöflur má heita ógerlegt
að geyma til lengdar. Kartöflur
ætlaðar til útæðis ætti þvi aldrei
að taka upp með þessum vélum.
Kristinn Jónsson sagði frá
áburöartilraunum sem staðið
höfðu I nokkur ár og sýndu, að
búfjáráburður gat gefið meiri
uppskeru en tilbúinn áburður,
hvort heldur sem var i moldar-
eða sandgörðum. Én i þessum til-
raunum hafði þvi miður ekki
verið gerö athugun á geymsluþoli
og bragðgæðum.
t Heilsuhæli NLFÍ i Hveragerði
höfum við ræktað kartöflur árum
saman með nokkuö mismunandi
árangri hvað uppskerumagn
snertir. En óhætt er að fullyrða út
frá þessari reynslu okkar. að
kartöflur ræktaðar I moldar-
görðum með búfjáráburði án til-
búins áburðar, án illgresislyfja
eða lyfja til sjúkdómavarna,
teknar upp meö einfaldri vél og
safnað saman með höndunum,
taka langt fram kartöflum
ræktuðum með venjulegum
aðferðum, bæði hvað snertir útlit,
bragðgæði og geymsluþol.
Maðurinn sent gleymdi fortíð sinni
Þetta er ekki evudóttir að tæla
Adam til að þiggja eplið, heldur
eru þetta leikararnir Senta
Berger og Peter Smith i kvik-
myndinni Minnislausi maður-
inn. Söguþráðurinn er sá að
maðurinn hverfur sporlaust
nokkurn tima. Hann kemur
skyndilega heim aftur til konu
sinnar — en man ekkert úr
fortiðinni. Eftir hamingjusamt
timabil kemur fortiðin hins
vegar til skila.
fílk
GOS-
BLÓM
Gos getur verið gott fyrir
blómin. Þessi ungi blóma-
ræktarmaður i Englandi,
Steven að nafni, komst að þessu
er hann sótti heim rannsóknar-
stofu i heimalandi sinu. Hann
keypti sér þvi nokkra kassa af
limonaði og stillti blómunum
sinum upp i gosflöskunum, er
hann tók þátt i mikilli blóma-
sýningu i Chelsea.
-O-
Föstudagur 13. júní 1975