Alþýðublaðið - 16.01.1976, Blaðsíða 3

„Oddviti ríkisstjórnar-
innar lýsir ekki”
Þó að Ægir ýti brá,
auki blæinn kalda,
ei skal vægja undan slá
eða lægja falda
Þannig kvað örn Arnarson,
sjómannaskáldið hafnfirska.
Margir ráðamenn þjóðarinnar
mættu hafa þessa stöku Arnar
i huga nú um þessar mundir,
þegar þeir hugleiða ræningja-
hátt og ribbaldaskap breta
gagnvart islendingum á ís-
landsmiðum.
Ólafur Jóhannesson ráölagði eitt sinn
þjóð sinni að lesa stjórnarsáttmála kvölds
og morgna og miöjan dag. Þangaö ætlaði
hann þjóðinni að sæka merginn, sem ætti
að gera henni fært að standa upprétt i lifs-
baráttunni. Ég held nú helst að öll þjóðin
hafi hlegið hátt ogi hljóði, eftir þvi hversu
miklir framsóknarmenn áttu i hlut, þegar
þessiboðskapur gekk fram af vörum ráð-
herrans. En þetta var nú að visu i „vinstri
stjórninni” sálugu.
Þann merg sótti Ólafur i vinstristjórn-
arsáttmálann, að hann haföi bæöi geð og
getu til að mynda nýja stjórn Ihaldsstjórn,
og réði Geir Hallgrimsson, sem kapteinn
á þjóðarskútuna. Og þá varð auövitað að
malla nýjan stjórnarsáttmála. Og hann
þurfti að brasa og krydda upp á nýtt til
þess að eyöa kommabragðinu og gleðja
bragðlauka ihaldsins. Að visu man ég
ekki til þess, að ölafur hafi hvatt þjóðina
sérstaklega til að lesa siðari stjórnarsátt-
málann sinn. En þó er ekki aö efa, að nán-
ustu vildarvinum sinum og samherjum I
rikisstjórninni hefur Ólafur ráölagt að
taka inn stjórnarsáttmálann hinn nýja
eins og lýsi og vitamin, kvölds og morgna
og miðjan dag. Og það mikiö tillit taka
hjásvæfur ólafs I rikisstjóminni til hans
að þeir spara áreiðanlega ekki inntökurn-
ará stjórnarsáttmálanum enda kosta þær
ekki mikið.
En þvi miður get ég ekki séð að sálufé-
lagar Ólafs I rikisstjórninni i dag hafi sótt
mikinn merg i þetta veganesti. Það er
engu likara en þeir hafi orðiö sjóveikir af
þvi, a.m.k. virðast þeir helteknir slikri
sjósótt að þeirhafi hvorki vit né ráð. Og i
samræmi við það er reisnin i viðskiptum
þeirra við breska ofbeldis- og nýlendu-
stefnu.
Við skulum ekki rasa um ráð fram og
hugsa okkur vel og mikið um, sagði for-
sætisráðherrann, þegar Loydsman sigldi
á varðskipið Þór i islenzkri auölindalög-
sögu.
Og utanrikisráðherrann okkar, hann
Einar, sem þá var staddur i „vinahópi”
okkar i Nató, sagði „vinunum” þar, að
það væri ljótt af bretum að gera þetta. Og
svo hélt hann áfram að leika sér með
bretum og öðrum „Natóvinum” sinum og
gladdi sig viö skálaræður og veisluföng.
Slik var reisnin hjá Islenskum ráðherrum
~i reynd og raun.
En réttlætistilfinningin, skömmin á að
reyna að beita ofbeldi og hernaðarstyrk
til að kúga smáþjóð til hlýðni við nýlendu
sjónarmið afturgenginnar heimsvalda-
stefnu, vakti andstyggð og reiðiöldur i
brjósti flestra islendinga ogmargir þeirra
lustu upp herópi og sögöu: „Lokum her-
stöðvunum, burt með herinn. Þegar á
reynir læra menn að þekkja vini sina. Og
Natóvinirnir” hafa brugðist okkur á ör-
lagastundu.”
En rikisstjórnin var öll daufdumb og
dofin og deplaði ekki einu sinni auga. Og
forsætisráðherrann okkar birtist með
jarðarfararyfirbragði og með magapinu-
svip á andlitinu sinu og sagði: „Við
verzlum ekki með öryggismálin.” Svo
sagði hann ekkert meira þann daginn. Og
dagar liðu og herskipin bresku ógnuðu
enn sem fyrr Islenskum nannslifum.
Svo bárust þær fréttir einn daginn á öld-
um ljósvakans, að bresku freigátunni Le-
ander hefði tekist að sigla á varðskipið
Þór eftir margitrekaðar tilraunir og mikil
mildi að ekki skyldi verða stórtjón á skipi
og mönnum.
Og enn birtistforsætisráðherrann okkar
á sjónvarpsskjánum með sorg I augum og
ábyrgðarfulla alvörudrætti á andlitinu
slnu og sagði að nú þyrftu menn að hugsa
sig velog vandlega um, en hann liti alvar-
legum augum á málið. Þá var hann
minntur á, að daginn áður hafði hann látið
þau boð út ganga, að ef bretar létu ekki af
ásiglingum, þá myndi stjórnmálasam-
bandi við þá verða slitið og sendiherra Is-
lands i London kallaðir heim.
En það voru vist einhver vanhugsuö orö
og i fljótfærni sögð. Þess vegna sagði for-
sætisráðherrann, að enn hefði hann ekk-
ert um málið heyrt nema frá landhelgis-
gæziunni og henni væri varlegt að trúa.
Þaö þyrfti að sannreyna máliö fyrir sjó-
rétti. Og að vanda gekk rikisstjórnin okk-
ar til náða að kvöldi þessa dags og svaf
vel, eins og þeir sem hafa góða samvisku.
Ensjómönnum og islenskri alþýðu var
ekki rótt. Þeim varð ekki svefnsamt fyrir
þessum málum. Og á Suðurnesjum og á
Homafirði hópuöust menn saman og lok-
uðu herstöðvunum þar um tima i mót-
mælaskyni.
Og dómur féll i sjórétti. Þar þótti það
sannaö aö vigdrekinn Leander hefði meö
grdfum hætti siglt á Þór eftir marg itrek-
aðar tilraunir. Nú héldu menn að ekki
þyrfti frekar vitnanna við. En viti menn.
Enn var rikisstjórnin og forsætisráðherr-
ann þungt hugsi og ætlaöi nú aldeilis ekki
að rasa um ráö fram. Þvi skyldi sjóréttin
um ekki geta skjátlast? Það var settur
þriggja manna rannsóknardómur til að
leita sannleikans i málinu. Og enn er beð-
iö viö litla sæmd. Sumum dettur helst i
hug, að rikisstjórnin muni ekki sannfær-
ast fyrr en breska herforingjaráðið i
London staðfesti ásiglinguna!!!
Kunningi minn einn hitti mig á götu i
gær og sagði: „Nú hafa málin þróast á
þann veg i þorskastriðinu, að mér finnst
að Slysavarnafélag tslands verði að láta
málin til sin taka. Það gæti þá sent frá sér
auglýsingu á þennan veg:
„Sjófarendur i islenskri fiskveiöilög-
sögu athugið. Oddviti rikisstjórnarinnar
lýsir ekki. Fariö varlega um tslandsála
uns viðgerð hefur farið fram. Slysavarna-
félagið.” Svo mörg voru þau orö.
Umferðarmál mið-
borgarinnar bíða
aðalskipulags
„Það er ekkert stórt á döfinni i
umferðarmálum miðborgarinn-
ar,” sagði Guttormur Þormar
fulltrúi gatnamálastjóra I samtali
viö blaðiö fyrir skömmu. „Við
eigum við sömu gömlu vanda-
málin aö striöa, erfiðlega gengur
að liðka fyrir umferð strætis-
vagnanna og umferöarhraði i
miöborginni er i lágmarki.”
Guttormur sagði þó að meö til-
komu hins nýja aðaiskipulags,
sem nú væri i endurskoðun hjá
Þróunarstofnun Reykjavikur,
yrðu ýmsar breytingar á gatna-
kerfi miöborgarinnar. Sem dæmi
mætti nefna það, að Hverfisgatan
væri hugsuð sem tvistefnugata i
aðalskipulaginu, hvað sem úr
yrði, að endurskoðun lokinni. Ef
af breytingu Hverfisgötunnar i
Hjartaáföll flugmanna
orsök margra flugslysa?
Hjartaáfall meðal flugmanna i starfi er talið koma fyrir um það
bil 50-100 sinnum á ári yfir allan heiminn. Þessi tilfelii eru sjaldn-
ast skráð i bækur, en vitaö er um tvö slik tiivik, þar sem mikil
flugsiys urðu og fjöidi manns létu lifið.
Bæði tilvikin urðu árið 1972. t öðru þeirra fórst Braathen þota við
Fornebu flugvöll við Osló — og sama ár fórst BEA þota við
Heathorw völl við London, og meö henni 118 manns.
Rannsóknarnefndir flugslysanna hafi komizt að þeirri niðurst.
að hjartaáfall annars flugmannsins hafi i báðum tilvikunum verið
orsök slyssins.
Brezka rannsóknarnefndin taldi að hjartaáfall brezka flug-
mannsins hafi komið smám saman, og hinir áhafnarmeðlimir
ekki tekið eftir þvi, en vegna hjartabilunarinnar sljóvgaðist dóm-
greind flugmannsins, sem stýrði vélinni til lendingar.
tvistefnugötu yrði þá þyrfti aö
rifa meginhluta húsa þeirra sem
standa við noröurhlið götunnar,
en ætlast væri til að breidd göt-
unnar yrði sambærileg þvi sem
hún er nú framan við Lögreglu-
stöðina við Hverfisgötu. Sagði
Guttormur að Tryggvagatan væri
hugsuð sem sú gata sem tæki við
og flytti umferð að Hverfisgöt-
unni að vestan.
Brennuvargurinn játaði í
USA og verður dæmdur þa
Eins og komið hefur fram i
fréttum hefur maöur sá, er
valdur var aö stórbrununum
tveimur sem uröu á Keflavikur-
flugvelli fyrir skömmu veriö
handtekinn. Var þar um að ræða
bandariskan varnarliðsmann,
lögreglumann I þokkabót, og
hefur hann nú játað báðar
Ikveikjurnar.
Blaðiö haföi samband við
Þorgeir Þorgeirsson lögreglu-
stjóra á Keflavikurflugvelli og
spurði hann hver hefði lögsögu
yfir manninum og afbrotum hans.
Þorgeir sagði aö maöurinn hefi
reyndar verið kominn til Banda-
rikjanna þegar játning hans hefði
fengizt. Hefði hann ekki gefið
neinar skýringar á tiltæki sinu og
væri þvi augljóslega um brennu-
sýki að ræða, þ.e. maðurinn væri
dæmigeröur brennuvargur. Hvað
varðaði lögsöguna, þá væri ljóst
aö maöurinn hefði valdiö tjóni á
eignum bandariska rikisins ein-
göngu og það væri tekiö fram i
varnarsamningnum að Banda-
rikin hefðu forréttindi til lögsögu
þegar viðkomandi afbrotamaður
væri að uppfylla starfsskyldu eða
ef verknaðurinn striddi gegn
bandariskum aðilum og eignum
þeirra.
Væri augljóst aö hér væri al-
gjörlega um bandariskt brot að
ræða um myndi þvi bandariskur
herréttur dæma I máli mannsins.
Um tjóniö af þessum Ikveikjum
var Þorgeir ekki fullviss, en
kvaöst hafa heyrt töluna 70 þús-
und dollara nefnda, en það sam-
svarar tæpum 12 milljónum
islenzkra króna.
Þorgeir sagði aðspuröur, að
það kæmi vart fyrir, að upp kæmu
deilur milli islenzkra og banda-
riskra aðila hvor heföi lögsögu i
einstökum sakamálum. Það hefði
að minnsta kosti ekki veriö deilt
þau atriði nú siðustu ár.
Reyndar kæmi þaö oft fyrir að
Bandarikjamenn færu fram á það
viö islenzk yfirvöld aö fá lögsögu
yfir sínum mönnum þegar þeir
hafa gerzt brotlegir við islenzk
lög. Væriþeim stundum veitt lög-
saga i þeim tilfellum og kæmi
slikt t.d. oft fyrir þegar um væri
að ræða fikniefnamisferlismál.
GAS.
„Annars gæti þetta skipulag
allt riðlast i meðförum Þróunar-
stofnunar og tekið breytingum.
Svo ég haldi mig t.d. við Hverfis-
götuna, þá er tvistefnuakstur á
henni ennþá langt undan, þvi þar
er um aö ræða langtíma fram-
tiöarmarkmið. Hins vegar er
næsta skrefiö varöandi liðkun
umferðar á Hverfisgötu að rifa
þau fjögur hús sem skaga út i göt-
una að sunnan, og standa i vegi
fyrir þvi aö gatan geti oröið tvær
akreinar,” sagði Guttormur að
lokum.
„Baráttusamtök sjálfstæðismanna”:
Bandarískir flotaforingjar á miðin
um
Hin dularfullu „Baráttusamtök
sjálfstæðismanna I Reykjavik”
halda áfram að senda frá sér á-
lyktanir. t áiyktun er Alþýðublað-
inu barst i gær segir m.a.:
„Baráttusamtök sjálfstæðis-
manna i Reykjavik lýsa þvf yfir,
að þau telji eðlilegt að Alþingi
veröi kallað saman nú þegar til
að fjalla um fiskveiðideiluna fyrir
opnum tjöldum og þau mál sem
henni hafa tengzt. Með þvi gefst
almenningi kostur á þvi að meta
skoðanir, kjark og hugsjónir
bvers einstaks þingmanns.
Baráttusanitökin telja enn-
fremur rétt, að nú þegar verði leit
að eftir jákvæðum stuðningi
Bandarikjamanna. Farið verði
fram á, að þeir láti I té flotafor-
ingja, sem verði um borö i öllum
brezkum „verndarskipum”, sem
og islenzkum varðskipum. Með
þessu má væntanlega hindra
stórhættulegar siglingar herskipa
og dráttarbáta brezku vinstri
stjórnarinnar og leiða hið sanna I
ijós varðandi fréttafalsanir sömu
stjórnar.”
o
Föstudagur 16. janúar 1976.
Alþýðublaöið