Alþýðublaðið - 19.06.1976, Blaðsíða 2

2 FRÉTTIR
alþýöu-
Laugardagur 19. júní 1976 blaoiö
Útgefandi: Alþýöuflokkurinn.
Rekstur: Reykjaprent hf. Ritstjóri
og ábyrgðarmaður: Arni Gunnars-
son.^réttastjóri: Bjarni Sigtryggs-
son. Aðsetur ritstjórnar er i Siðu-
múla 11, simi 81866. Auglýsingar: 14906. Askriftarsimi 14900.
Prentun: Blaðaprent h.f. Áskriftarverð: 1000 krónur á
mánuði og 50 krónur I iausasölu.
Alþingi hefur
illilega brugðizt
Alþingi hóf f yrir nokkrum vikum sitt langa sumar-
leyfi og verður svo til hausts. Störf Alþingis eða
starfsleysi, eftir atvikum — eru þó eðlilegt umræðu-
efni manna. Og lengi verður í minnum haft með
hverjum hætti yf ir lauk í vor, þegar langa og stranga
næturf undi þurfti til þess að ræða z-frumvarpið, og
tókst þó ekki að Ijúka því máli.
Sigurður Líndal,
prófessor, drap á það í
sjónvarpsþætti á dögun-
um, að íangur vegur væri
frá því að Alþingi gegndi
þætti, sem annars ætti að
vera veigamikill í störf-
um þess. Það héldi engan
veginn uppi því eftirliti
með opinberri stjórn-
sýslu, sem þó væri nauð-
synlegt.
Til dæmis nefndi
Sigurður Líndal málefni
fyrirtækisins Grjótjöt-
unn: það fyrirtæki hefur
notið mikillar fyrir-
greiðslu, en allur gangur
þess virðist þó vera afar
óljós. Og enn skrýtnara
verður þetta þegar þess
er gætt, að framámaður í
þessu fyrirtæki er fóstur-
sonur varaformanns
bankaráðsins, en hann er
hinn kunni f járaf lamaður
Kristinn Finnbogason.
Mál eins og þetta eru
eflaust mýmörg, skipta
tugum eða jafnvel hundr-
uðum. Og þetta gerist
meðan sofandi Alþingi
virðist standa hjá, gap-
andi og aðgerðalaust. Nú
er auðvitað, á þessu stigi,
ekkert hægt að fullyrða
um þetta mál eða önnur.
En hitt er víst— að eftir-
liti er áfátt, að það er alls
ekki fyrir hendi.
Eigendur Landsbank-
ans og annarra ríkis-
banka eru skattgreiðend-
ur í þessu landi, það hlýt-
ur að vera rétt og ótvíræð
krafa þeirra að þeir séu
upplýstir um það, hvort
verið er að braska með
fjármuni þeirra, hvort
útlánastarfsemin er eðli-
leg eða óeðlileg. Og Al-
þingi er eini aðilinn sem
getur veitt þetta aðhald,
sem getur krafizt svara.
Skylda þess er að standa
slíkan vörð. En Alþingi
hefur lítt eða ekki gegnt
þeirri skyldu sinni, því er
ver og miður.
í okkur skyldum lönd-
um er hins vegar afstaða
fólks til slíkra mála óðum
að breytast. Þegar litið er
til íhöndfarandi kosn-
inga í Bandaríkjunum, þá
er Ijóst að þeim, sem þar
vegnar bezt, eru gagn-
rýnendur opinbers sukks,
brasks og bruðls. Þar
virðist um sinn að
minnsta kosti réttlæti og
almannavilji fara saman.
Hér á landi er því að
vísu svo farið að verð-
bólgan hef ur svo sljóvgað
almenning í slíkum efrí-
um, að menn kippa sér
síður upp við mál af
þessu tagi, þótt fýlan af
þeim leki langar leiðir.
En það er mál að linni.
Það verður að taka
bankakerfinu tak. Mál
eins og Grjótjötunsmálið,
sé það þess eðlis sem
virðist, verða til þess að
grafa undan stjórnkerf-
inu, eyðileggja virðingu
manna fyrir stofnunum í
landinu, sljóvga skilning
manna á réttu og röngu.
Og hvað á hinn venju-
legi maður að halda, sem
fer til bankastjóra, til
þess að fara fram á
minni háttar og sann-
gjarna f yrirgreiðslu,
þegar hann fær neitun og
tilvísun í slæma stöðu
bankans, slæma efna-
hagsstöðu yfirleitt, en les
svo heima hjá sér um
Grjótjötunn og grunar að
hér sé síður en svo um
neitt einsdæmi að ræða?
Og hvað á þessi sami
maður að halda um Al-
þingi, sem virðist engan
áhuga hafa á því að vita
hvernig almannabönkum
er stjórnað. Eru alþingis-
menn ánetjaðir sukkinu?
Eða eru þeir sljóir af
nöðrum og almennari
ástæðum?
Hvað um það, þegar
Alþingi kemur saman að
nýju, þá verður það að
taka bankakerfinu tak.
Það er beinlínis skylda
þess — skylda við sjálft
sig og fólkið í landinu.
—VG.
!f
L
m

Bankaráð ríkisbanka
er hliðstætt
stjórn hlutafélags
1 stórum sjónvarpsþætti, sem
Ólafur Ragnar Grimsson stýrði
ekki alls fyrir löngu, sagði
Sigurður Lindal, lagaprófessor,
eitthvað á þá leið, að Alþingi
virtist fullkomlega vanrækja
eftirlitsskyldu sina, til dæmis
gagnvart bönkunum, og drap i
þvi samba-di á málefni fyrir-
tækisins Grjótjötunn. Alþýðu-
blaðið hafði i gær sambahd við
Sigurð Lindal.
Við hvað áttirðu í um-
ræddum sjónvarpsþætti?
Að þvi er varðar þetta tiltekna
mál, þá átti ég við blaðagrein,
sem þá fyrir skömmu hafði
birzt i Dagblaðinu — ég legg
auðvitað ekki frekara mat á
sannleiksgildi hennar — en þar
kom fram að Landsbankinn hef-
ur lánað þessu fyrirtæki mjög
óvarlega. Þetta fyrirtæki hefur
notið mikilla fyrirgreiðslna i
bankanum. Alla vega virðast
- segir Sigurður
Líndal
viðskipti bankans við fyrirtækið
vera óljós. Svo kemur enn frem-
ur i ljós að framámaður i fyrir-
tækinu er fóstursour varafor-
manns bankaráðsins, Kristins
Finnbogasonar. Þetta virðist
vera óeðlilegt og alla vega þarf
að athuga rækilega hvað þarna
er á ferðinni. En ég tók þetta
mál einasta sem dæmi, slik mál
eru efalitið mýmörg.
Hvernig á eftirliti með bank-
anum og stjórn hans að vera
háttað?
Bankaráð rikisbanka er hlið-
stætt stjórn hlutafélags. Alþingi
skipar það fyrir hönd hluthafa
bankans, skattgreiðenda i land-
inu. Bankaráð hefur eftirlit með
stjórnun bankans, en Alþingi
hefur aftur eftirlit með bankan-
um — eða ætti að hafa það. Og
þingmenn tala svo mikið utan
dagskrár aö úr ræðustól á Al-
þingi ætti að vera hægt að halda
uppi virku eftirliti, ef áhugi væri
fyrir hendi.
í fyrsta sinn: Upp-
sláttarbók
fyrir heyrnarlausa
Foreldra- og
styrktarfélag heyrnar-
daufra og Félag heyrn-
arlausra hafa gengist
fyrir útgáfu
uppsláttarbókar fyrir
heyrnleysingja. Auð-
veldar þetta lofsverða
framtak félaganna
heyrnarlausu fólki
mjög að læra þau tákn
sem nauðsynlegt er að
kunna til að geta tjáð
sig auðveldlega.
f formála segir, aö i ársbyrjun
1975 hafi verið hafist handa um
söfnun tákna meðal heyrnleys-
ingja. Var kosin samstarfsnefnd
úr félagi heyrnarlausra og
Foreldra- og styrktarfélagi
heyrnardaufra til aö sjá um
þessa útgáfu. Ungur heyrnar-
laus piltur Vilhjálmur G.
Vilhjálmsson var fenginn til að
sjá um teikningar i bókinni, en
Vilhjálmur stundar nám i
Handíða- og myndlistarskólan-
um. Þuriður Jónsdóttir kennari
hafði umsjón með textavinnu.
Alls söfnuðust um 700 íslenzk
tákn. Auk þess voru fengin að
láni 600-700 tákn frá Dönum og
Svium og eru þvi i bókinni alls
1388 tákn. Táknin hafa öll veriö
kynnt meðal heyrnleysingja og
fengið viðurkenningu þeirra.
Bók þessi, sem er bráða-
birgðarútgáfu er hugsuð, sem
uppsláttarbók fyrir heyrnleys-
ingja, foreldra þeirra og alla þá
sem áhuga hafa á málefnum
heyrnleysingja. Siöast en ekki
sizter þessvænzt að litið verði á
bókina sem viðbótarframlag
eða hjálpargagn við kennslu
heyrnardaufra, eins og áður.
sagði.
Norrænt æskulýðsmót
i Reykholti
Foreldra- og styrktarfélag
heyrnardaufra og Félag
heyrnarlausra hafa á undan-
förnum árum unnið mikið og
þarft starf f þágu þeirra, sem
eiga við heyrnarleysi að striða.
Næsta skref félaganna er, aö
þau munu gangast fyrir
Norrænu æskulýösmóti, sem
haldið verður fyrir heyrnar-
lausa i Reykholti 10.-17. júli n.k.
Þangað kemur heyrnarlaust
fólk frá öllum Norðurlöndunum.
í fyrstu var fyrirhugað að 25
þátttakendur kæmu frá hverju
landi, en vegna mikillar
aösóknar hefur þeim fjölgað og
verða þeir samtals um 140.
Er þetta 11. æskulýðsmótið
sem haldið er, en hið fyrsta
sinnar tegundar hér á landi.
JSS