Alþýðublaðið - 04.02.1977, Blaðsíða 7

gg&r Föstudagur 4. febrúar 1977
7
Verkalýðsforystan breytir uppruna-
legu byltingarmarkmiði hreyfingarinnar
Samningsrétturinn aðeins í orði kveðnu
í höndum einstakra verkalýðsfélaga
í fréttabréfi Verka-
lýðsfélags Vestmanna-
eyja, sem út kom fyrir
nokkrum dögum, birt-
ist eftirfarandi grein
eftir Jón Kjartansson.
Blaðið hefur fengið
leyfi Jóns til að birta
þessa grein. í Eindálki
biaðsins i gær var
ranglega frá þvi sagt
að grein þessi væri i
sama blaði, en tækni-
legar ástæður ollu þvi
að greinin féll úr
blaðinu þann daginn.
En hér er hún sem
sagt:
1 þeirri umræBu, sem oröið
hefur um kjaramál hinna vinn-
andi stétta undanfarin ár, hefur
æ betur komið í ljós hve þáttur
rikisvaldsins er raunverulega
nær allsráðandi um mótun lifs-
kjara almennings. Framleiöslu-
og atvinnugreinar þjóðarinnar
eru aö nær tveimur þriðju
hlutum i höndum rikisvalds,
sveitarfélaga og samvinnu-
hreyfingar. Hlutskipti einkaat-
vinnureksturs er ráðið af
alþingi og rikisstjórn ár hvert
og fer oft mestur timi alþingis i
þvilika fyrirgreiðslu. Þvi er það
fyrst og fremst rikisstjórn og
stefna hennar, sem ákvarðar
skiptingu þjóðartekna og sker
úr um lifskjör launafólks,
aldraðra og öryrkja.
Rikisstjórn sú, sem nú situr
við völd, hefur ráðist af fádæma
hörku og tillitsleysi á lífskjör
launafólks og hefur það aö sjálf-
sögöu komiö haröast niður á
þeim, sem lakast voru settir
fyrir. Þvi er nú svo komiö, aö
lifskjör láglaunafólks munu
vart finnast bágbornari i allri
Evrópu og þau, sem islenzkt
verkafólk þarf að sætta sig við,
ef borið er saman við þjóðar-
tekjur. Skiptir þar megin máli
að allt alþýðufólk geri sér þaö
fullkomlega ljóst, að hér er fyrst
og fremst um aö ræða afleiðingar
af stefnu og störfum rikis-
stjórnarinnar. (tilvitnun i
þingskj. nr. 70 á 33. þingi ASI)
En hver er nú hlutur verka-
lýöshreyfingarinnar og forustu
hennar i ábyrgðinni á þvi
hvernig komið er kjörum launa-
fólks I dag? Ekki eru allar
syndir Geir að kenna.(?)
I orði kveðnu er samnings-
rétturinn enn i höndum hinna
einstöku verkalýðsfélaga, en i
mörg undanfarin ár hefur ASI
og sérsambönd þess farið með
samningsréttinn I hinum s.k.
stóru samflotum. Þessi réttur
sérhvers vinnandi manns til aö
Jón Kjartansson formaður
V er k a 1 ý ð s f él a gs Vest-
mannaeyja.
hafa áhrif á mótun og gerð
kjarasamninga, hefur smátt og
smáttveriöfrá honum tekinn og
færður á hendur fárra. 011
samningagerö og undir-
búningur hennar fer fram i
Reykjavik (af hagkvæmnis-
ástæöum, að sjálfsögðu) og þótt
félögum af landsbyggðinni sé
gefinn kostur á að eiga fulltrúa
á ráöstefnum um kjaramál og
sem ekki er „menguð ævintýra-
mennsku”, er gæti ógnað stöðu
hennar. Forustan breytir þvi
upprunalegu, byltingarmark-
miði hreyfingarinnar, um
sósialskt þjóðfélag, og notar það
aðeins i hátiðaræðum og til and-
svara við utanað komandi gagn-
rýni. Þetta verður þeim mun
auösærra, eftir þvi sem hreyf-
ingin reynir meira og meira til
að fylgja leikreglum hins hluta
samfélagsins. Topparnir i
hreyfingunni semja sig að
siðum og háttum þeirra, sem
standa i efstu þrepum
þjóðfélagsstigans og hinir illa
upplýstu félagar geta ekkert
aðhafst vegna stæröar og upp-
byggingar hreyfingarinnar.
Forustan, sem endurnýjar sig
sjálf með vandlegu vali,
menntun og mótun leiðtogaefna
fer að stjórna sjálf, án meölim-
anna, — burt séð frá þvi hve
lýöræðislega hreyfingin er
uppbyggð á pappírnum.”
Við skulum vona að þessi
þriggja aldarfjórðunga skil-
greining sé ekki óumbreytan-
legt náttúrulögmál og aö slik
saga endurtaki sig ekki hér á
landi, en óneitanlega hafa
valdahlutföllin breyst i verka-
lýðshreyfingunni, hinum
óbreytta félagsmanni i óhag.
Undanfarin tvö ár hafa veriö
ár undanhalds i kjarabaráttu
verkalýðshreyfingarinnar á
tslandi, ár efnahagskreppu,
sem að langmestu leyti er
heimatilbúin, ár kjaraskerðinga
og kaupráns, sem hreyfingin
hefur sjálf tekið ábyrgð á með
gerð kjarasamninganna 1975 og
1976. Forystan hefur einfaldlega
ekki treystsértilaðhætta sér Ut
i baráttu „mengaða ævintýra-
mennsku”, sem gæti ógnað til
veru hennar sjálfrar, heldur
treyst á þaö aö verkalýöurinn
axlaði þær byröar, sem á hann
væru lagðar möglunarlaust.
Einnig hefur forustan tekiö
mjög hart á þvi ef einstök
stéttarfélög hafa ætlaö að vera
með einhverja „ævintýra-
Framhald á bls. 10
Hin nýja miðstjórn ASt
hlutdeild i mótun samninga,
kosta þessi ferðalög og uppihald
fyrir fulltrúa þeirra stór fé og
eru f járvana verkalýösfélögum
ofviða.
Þessi þróun hefur dyggilega
verið studd af atvinnurek-
endum, sem einfaldar þeim alla
samningagerð og minnkar
hættuna á aö bágrækir sauöir i
þeirra eigin hjörð hlaupi
útundan sér.
1 „Oligarkiets Jernlov” (járn-
lögmál fámennisvaldsins) hefur
félagsfræðingurinn Robert
Michels dregið saman einfalda
lýsingu á uppbyggingu verka-
lýðshreyfingarinnar. I
Þýskalandi upp úr
aldamótunum siöustu: „Eftir
þvi, sem fjöldasamtök verka-
lýðshreyfingarinnar stækka,
verður fjarlægöin milli meðlima
og leiðtoga meiri. Leiötogarnir
verða atvinnumenn og verk-
svið þeirra svo umfangsmikiö
og sérhæft, aö nær ómögulegt er
að losna viö þá úr stöbum
þeirra. Forustan mótar stefnu,
Kjallaragrein Jóns Kjartanssonar úr Fréttabréfi Verkalýðsfélags Vestmannaeyja
lHgf

Frá nýafstöðnu þingi ASt