Alþýðublaðið - 19.05.1978, Blaðsíða 5

Föstudagur 19. maí 1978
5
iðholtinu, — enn
Ein er sú þjóð sem
kosið er að minnast
ekki oft á og þvi sjaldn-
ar að góðu. Þó er þetta
næsta nágrannaþjóð
allra þjóða, stöðugt
nærri og hefur verið
það frá örófi alda. Hún
hefur, án þess að vita
mikið af, verið ofsótt á
öllum timum og þolað
andúð og beðið afhroð.
En enn þreyir hún sitt
þögla strið og án þess
að verið sé með nokkr-
ar illspár... — hver veit
nema hún beri langan
hala sinn um foldina,
þegar hátindurinn af
sköpunarverkinu,
mannkindin, er fallin.
Þetta langhrjáða kyn
lætur ekki óbrotin
híbýli á sig fá né naumt
viðurværi og það hefur
forsjónin launað þvi.
„Menn reyna i ráða-
leysi að byigja það undir
borgum sínum með
steinsteypu og byrla
þvi eitur, en einnig slíkt
ber ekki nógan
árangur. Alltaf leynist
smuga, — einhvers-
staðar, sem þarf ekki
að vera stór. Og
missjái öldruð móðir
sig á eiturbyrlaranum,
getur hún á banabeðin-
um leitt hugann að
nokkrum tugum
afkomenda, sem visir
eru til að hrella hjörtu
ofsóknaranna,
einhverntima á lífs-
leiðinni.
kemur i ljós, að i Breiðholti er
engan prjón að sjá með rauðum
haus, sem merkir að rotta hafi
fundizt, aðeins nokkrir með græn-
um, sem tákna mýs.
Asmundur segir okkur að I nýju
hverfunum, séu menn sem betur
rottueyðingu fer eingöngu fram
að sumrinu til, þvi á vetrum
stendur eitriö skammt við en
skolast burt með regni og vind-
um. Þvi er veturinn notaður til
þess að framleiða eitrið og búa i
haginn fyrir sumarið, en bá fær
Ásmundur Reykdal
fer ain lausir við rottuna og i
heild megi raunar segja að
ástandið i þessum efnum sé frem-
ur gott i Reykjavik. Verst mun
ástandið hafa verið á striðsárun-
um en meðhernum komu ógrynni
af þessum ófögnuði og herskála-
hverfin voru bókstaflega kvik.
Ásmundur á raunar myndir að
sýna blaðamönnum af forverum
hans i þessum starfa, þar sem
þeir hampa löngum spýtum, sem
á eru festar raðir af rottum, svo
minnir á hjallskreið og hafa
myndirnar verib teknar einhvern
fengsælan veiðidag. Ekki vill As-
mundur þó lána okkur myndirn-
ar, án samþykkis þessa veiði-
kóngs, sem ekki er vitað hvar
næst til.
Haugarnir og fjaran.
Starfsemi meindýraeyöis að
stofnunin liðsauka ungs skóla-
fólks og herferðir eru farnar um
borgina, egnt i brunna og £jörur.
A vetrum eru starfmenn 4. As-
mundur upplýsir að á öskuhaug-
unum hafi verið gengið svo ræki-
legatilverks, að rottu meginærri
heita þar útrýmt þótt ástandið
hafi verið slæmt fyrir 4 árum, og
sama má segja um fjöruna frá
Fossvogi i Elliðavog, en þar hafa
eitranir verið framkvæmdar meö
svo góður árangri, að menn sem
taka sér gönguferðir um fjöruna,
þykjast sjá mikinn mun. Þó má
hvergi láta deigan siga og eitra
verður aftur og aftur, ef fylgja
skal árangrinum eftir. Sú rottu-
tegund, sem hér er algeng er
gamla brúna rottan, svarta
skiparottan er að sögn örsjald-
gæf. Lengsta rotta sem menn hér
minnast, mun hafa verið 43 cm.
að lengd.
Þannig grafa rottur sér gögn út um glufur á biluöum skoplleiðslum
og geta fyrr en nokkurn grunar komizt inn i hfbýli manna.

Bilaðir vatnslásar og
brunnar.
Sem fyrr getur er það einkum i
eldri hverfum borgarinnar, sem
rottur er að finna. Þessi ófögnuð-
ur býr sem kunnugt er i skólpræs-
um og rottan hefur hæfileika til
þess að synda langan veg eftir
skólppipum og dæmi eru um að
rottur finnist svamlandi i klósett-
skálum. Slíkt er sem betur fer
sjaldgæft, oftast komast rottur i
hibýli, með þvi eð smeygja sér út
um biluð niðurföll, brunna eða
jafnvel vatnslása. Asmundur seg-
ir að ekki verði of vel brúnt fyrir
fólki að láta gera við slíkar bilan-
ir, þvi annars er boðið heim þeirri
hættu að vargurinn hreiðri um sig
á óaðgengilegum stöðum undir
vaskborðum, eða li'kum stöðum.
Dúfur og svartbakur
Dúfur eru einnig meðal skepna,
sem talizt geta meinvættir, bæði
vegna þess sóðaskapar, sem af
þeim getur stafað og að auki fá
margir nóg af kurri þeirra á þak-
skeggjum. Þvi leggja starfsmenn
meindýraeyðis oft leið sina i bæ-
inn á dúfnaskittiri og annar fugl,
sem þeir gefa gætur, er svartbak-
urinn. Það er einkum á öskuhaug-
unum, sem hann er skotinn, en
lögreglan annast dráp á svart-
bak annars staðar i Reykjavik,
Eitur borið I brauð, sem boriO verfljr niður ffjöru
svo sem i Tjamarhólmanum.
Loks eru ótaldir villikettirnir, en
til atlögu við þá leggja menn að
nóttu til með haglabyssu að
vopni. Stundum reynist nauðsyn-
legt að taka þá i búr, þvi ekki
gefst alltaf auðvelt færi á kisu.
Meindýraeyðir á gott samstarf
við Kattavinafélagið en reglan
mun sú, að ómerktir kettir eru
yfirleitt dauðasekir, ef þeir verða
á vegi skotmanna.
Margreynd eiturefni
Ásmundur segir að eiturefni
þau sem mest eru notuð
Warfarin, Dicusat og
Cholekalciferol, séu öll marg-
reynd og þótt dæmi hafi komið
upp um að rottur myndi mótefni
gegn einhverju eitri, þarf vana-
lega ekki nema að breyta efna-
samsetningunni litillega, til þess
að það verði virkt að nýju. Efnin
verka á þann hátt, að þau eyða
storknunarefni i blóði dýrsins,
sem siðan verður þess valdandi,
að þvi blæðir inn. Þessi dauðdagi
mun vera afar kvalalitill og er
nefnt sem dæmi þess að dýrin
halda áfram að éta eitraða fóðriö
fram á siöasta dag, en það drepur
á 3-10 dögum og er til við þvi mót-
eitur, ef slys kynnu að verða
vegna notkunar þess. Þrátt fyrir
allar prófanir á öryggi segir As-
mundur aö ekki sé gott að segja
hver áhrif það hafi á menn, að
meðhöndla þessi efni daglega ár-
um saman.
1302 kvartanir 1977
Meðan við stönzum er hringt og
kvartað vegna svartbaks og As-
mundur heitir að bregða skjótt
við. Hann segirokkuraðárið 1977
hafi meindýraeyði borizt 1302
kvartanir. Var lwartað i 212 til-
fellum vegna dúfna og katta og þá
fargað 564 dúfum og 392 villikött-
um. Að beiðni eigenda var 52
heimilisköttum lógað. Um rottur
og mýs eru að vonum engar tölur.
Ný lög um meindýra-
eyðingu
Fyrir tveimur árum voru sett
ný lög um meindýraeyðingu og
strangari. í þeim lögum fólst
meðal annars aö ekki er lengur
hægt að kaupa eiturefni til mein-
dýraeyðingar án vottorða. í þvi
skyni mun nú i ráði að á Akureyri
og I Reykjavik verði haldið nám-
skeið I meindýraeyöingu, og
kvaðst Asmundur vonast til að
sem flest byggðarlög sendu menn
á þetta námskeið. Með öflugu
starfi og nægri þekkingu er
mögulegt að hreinsa bæi og borg-
ir að fullu af þessum skaðvöldum
og eru dæmi um slikt t.d. í Þýzka-
landi, en slikum árangri hefúr að-
eins verið náð með miklu og
kostnaðarsömu starfi og stöðugri
árvekni.