Alþýðublaðið - 19.08.1978, Blaðsíða 1

Til áskrifenda Alþýðublaðsins!
Vegna breytts reksturs, hefur dreifing blaösins fariö aö einhverju leyti
úr skorðum. Er hér um timabundiö ástand aö ræöa sem innan tíöar
lagast. Biðst Alþýöublaöiö velviröingar á þessari röskun og vonar aö
fólk sýni þolinmæði á meöan veriö er aö koma hlutunum í lag.
Laugardagur 19. ágúst 1978 — 160. tbl. 59. árg.

Gunniaugur Stefánsson, alþingismaður:
Til umhugsunar
lllt í efni
Þaö eru orö aö sönnu aö al-
menningur er oröinn lang-
þreyttur á þeirri stjórnar-
kreppu sem nú hefur hrjáö
þjóöina i sjö vikur. Kröfur fólks-
ins um aö mynduö veröi rikis-
stjórn I samræmi viö úrslit siö-
ustu alþingiskosninga, rikis-
stjórn sem veröur þess megnug
aö stjórna og koma á skipulagi i
þjóöfélaginu og takast á viö alla
þá óráösiu sem hefur hrannast
upp á stjórnartimabili Fram-
sóknar- og Sjálfstæöisflokks,
eru orönar háværar og réttlát-
ar. Nú er öllum oröiö ljóst
hverskonar vandi er á höndum
og sföast en ekki sist er öllum
þaö einnig ljóst aö fráfarandi I-
haldsrikisstjórn hefur nánast
brugöist á öllum sviöum stjórn-
mála. Ráöherrarnir hafa látiö
sér nægja aö sitja i ráöherra-
stólunum án þess aö gera
minnstu tilraun til þess aö
spyrna viö fótum þó ekki sé tal-
aö um aö stjórna. Veröbólgan,
erlend skuldasöfnun og brjáluö
fjárfestingarstefna, allt eru
þetta dæmi um minnisvaröa
fyrir siöustu rikisstjórn. Þó aö
rikisstjórnarflokkarnir hafi
reynt aö hylja hinn raunveru-
lega sannleika fyrir kjósendum
i kosningunum og reyndu aö
telja kjósendum trú um aö á-
standiösé annaöog betra þá sáu
Eiður Guðnason, alþingismaður:
Af ríkisúlpum og
ráðherrabflum
Ekki hélt ég mig hafa
kastað „stríðshanska" f
þann mæta mann Halldór
E. Sigurðsson, er ég f jall-
aði um bílakaup ráðherra
i greinarkorni í Alþýðu-
blaðinu fyrir skömmu.
Fleirum en mér þótti
áreiðanlega furðulegt, er
haft var eftir ráð-
herranum í Þjóðvilj-
anum, að hvorki myndi
hann tegund né kaupverð
bílsins, sem hann væri að
kaupa. Ég minnti aðeins
á þá staðreynd að það er
venjulegu fólki talsvert
átak, að fá sér nýjan bíl,
en þegar menn myndu
hvorki tegund né verð, þá
væri þetta þeim greini-
lega ekki meira mál, en
að senda út í búð eftir ein-
hverju smáræði í sunnu-
dagsmatinn. En nú er
komin skýring á minnis-
leysi ráðherrans: Hann
var vakinn af værum
blundi og mundi hreint
ekki neitt.
óeðlileg hlunnindi
Þaö er skoðun min og raunar
flestra, sem ég hef rætt við, að
þau hlunnindi, sem ráöherrar
njóti i sambandi við bilakaup
séu óeðlileg og þau eigi að
afnema. Gagnrýni á þetta fyrir-
komulag hefur meðal annars
komið fram i forystugreinum
Morgunblaösins. Það varð hins-
vegar ráöherra ekki tilefni til
andsvara. Meðan ráöherrar fá
allt að fjórar milljónir króna,
eða meira i eftirgjöf á tollum og
öörum opinberum gjöldum frá
rikinu, getur það varla talist
þeirra heimilismál. Heldur er
þab mál, sem hver einasti þegn
þessa lands hefur rétt til aö tjá
sig um, ef hann þess óskar. Ef
ráðherrar keyptu bila sina meö
sömu kjörum og venjulegt fólk,
kæmi engum þaö við nema þeim
og þeirra fólki. En þannig er
þetta bara alls ekki.
Nú segir af
ríkisúlpum
Vikur nú sögunni að rikisúlp-
unum i grein landbúnaðar-
ráðherra. Þab er rétt að sam-
kvæmt kjarasamningi viö fjár-
Min vafasama fortíð
Ráðherrann gerir mér of hátt
undir höföi, er hann ræöir mina
vafasömu fortiö. Ekki var þaö
svo, að ég væri formaður Starfs-
mannafélags Sjónvarpsins i oft-
nefndu verkfalli. Ég átti ekki
einu sinni sæti i stjórn félagsins.
Þetta heföi ráðherra auöveld-
lega getaö fengiö upplýst. Það
kom hinsvegar i minn hlut og
ýmissa annarra að vera i for-
svari fyrir félagiö i þeirri deilu.
Kannski vegna þess, aö ég var
„frekur fréttamaöur”, svo
notaö sé óbreytt orðalag ráö-
herrans. Þessi vinnudeila var
leyst með loforðum sem gefin
voru með vitund rikisstjórnar-
innar allrar. Af efndum þeirra
loforöa er hinsvegar önnur
saga.
Grein min fjallaöi um bila-
kaup ráöherra. Grein Halldórs
E. Sigurðssonar i Morgun-
blaöinu og Timanum á fimmtu-
daginn fjallaði um mig. Það
kom mér á óvart, hélt ekki að ég
hefði komið við kaun.
Eiöur Guönason.
málaráðuneytið fá ýmsir starfs-
menn sjónvarpsins, sem vinna
útivinnu að hluta, hliföarfatnað
eða kuldaúlpu. Þetta sama
gildir um ýmsa aðra starfshópa
hjá rikinu. Þetta eru ekki rétt-
indi, sem sjónvarpsstarfsmenn
hafa skammtaö sér sjálfir,
heldur fengust þau fram með
venjulegum hætti i kjarasamn-
ingum. Olpurnar eru eign sjón-
varpsins, merktar sjónvarpinu
og fást fyrst endurnýjaðar, er
þær eru sannanlega ónýtar og
uppslitnar. Ráðherrar
skömmtuöu sér bilahlunnindin á
sinum tima sjálfir. Þaö getur
vel verið, aö þá hafi þau ekki
þótt tiltökumál. Þau þykja þaö
hinsvegar nú. Þaö eru breyttir
timar, en alltaf hafa einhverjir
brenglaö timaskyn, og við þvi er
vist litið aö segja. En ab jafna
rikisúlpu til ráöherrabils, er
reiknilist, sem ég er ekki einn
um aö eiga erfitt með að skilja.
Takmörk
drengskaparins
Halldór E. Sigurðsson segir i
grein sinni, að hann þekki vel
leiðina frá fátækt til bjargálna.
Gera fleiri og fer þar hver sina
leið. Þá kveðst ráðherrann og
vona i lokin, að er ég hafi undir-
ritað drengskaparheitiö á
Aiþingi veröi mér ljóst, að betur
fari á þvi að orðaskiptum
manna séu einhver takmörk
sett. Þetta er auðvitað hárrétt
og þykir mér einstaklega
ánægjulegt aö lesa þetta eftir
Halldór E. Sigurðsson. Þetta
rifjaði nefnilega upp fyrir mér
siðasta framboðsfundinn okkar
i Vesturlandskjördæmi á
Akranesi fimmtudaginn i
vikunnifyrir kosningar. Halldór
veit enn betur en ég hver þar
talaði næstsiðastur i siöustu
umferð, þegar Sjálfstæöismenn
áttu eftir siðasta orðið. Halldór
veit lika hvað næst siðasti ræðu-
maöur sagöi, á hvern hann
Framhald á Dls. 2
kjósendur í gegnum lygavefinn
og breyttu á kjördegi sam-
kvæmt þvi. En nú er málum svo
háttaö aö eftir kosningar hefur
komiö I ljós aö efnahagsvandinn
er miklu stærri og viöameiri
heldur en stjórnarandstæöingar
lýstu i kosningabaráttunni, svo
ráöherrarnir hafa ekki getaö
lengur mótmælt opinberum
skýrslum sem hafa veriö aö
berast að undanförnu og hafa
þvl séö þann kost vænstan aö
viöurkenna staöreyndir og
segja aöþeim hafi mistekist eöa
áannan hátt veröa Morgunblaö-
iö og Timinn ekki skilin þegar
þau reifa viöhorf ráöherranna
til aösteöjandi vanda.
Einu sinni var...
Þaö veröur þvi ekki glæsilegt
bú sem ný rlkisstjórn tekur viö.
Sjaldan eöa aldrei hefur ný
rÖcisstjórn þurft ab glíma viö
jafn hrikalegan vanda og nú
steðjar aö. Þegar vinstri
stjórnin kom t.d. til valda áriö
1971 þá rikti almennt góöæri i
landinu og aö völdum haföi setib
góö rikisstjórn I samanburöi viö
þann óskapnaö sem fólk hefur
fengiö aö reyna s.l. 7 ár. Þá voru
allir sjóöir stöndugir og rikis-
sjóöur vel aflögufær sem sást
best á þvi hvernig vinstri stjórn-
in sem þá tók viö haföi gnægö
fjár handa i millum fyrstu tvö
árin eöa þar til aö þaö fór aö
reyna I alvöru á þeirra eigin
stjórnvisku. Þaö má þvi segja
að á meðan vinstri stjórnin naut
viöreisnarstjórnarinnar þá
gengu málin sæmilega en um
leið og reyndi á ráðherrana um
aö finna nýjar tekjuöflunarleið-
ir fyrir rikissjóö þá brast sam-
komulagiö inn á viö I rikis-
stjórninni og út á viö lenti rikis-
stjórnin i deilum viö launþega-
hreyfingarnar og almenning og
vinstri stjórnin sprakk þegar
þrjú ár voru liðin.
Alþýðuflokkurinn,
gerir gæfumunin
Rétt er aö hafa þessa reynslu I
Gunnlaugur Stefánsson
huga þegar tilraunir um
stjórnarmyndun standa yf ir. Ný
vinstri stjórn má alls ekki feta
sömu brautir og sú gamia. En
ef ný vinstri stjórn verður
mynduö þá veröur stór eölis-
munur á henni og þeirri siöustu
sem felst i þvi aö nú yröi
Alþýöuflokkurinn aöilji aö slikri
stjórn, stærri og sterkari en
nokkru sinni fyrr, sem gerir
þanngæfumun aö takast má aö
afla slikri stjórn trausts.
Trúverðug samvinna?
Samvinna Alþýöuflokks og
Alþýöubandalags er afar nauö-
synlegfyrir verkafólk tilþess aö
tryggja megi þvi kjarbætur og
koma á fót samfélagi þar sem
réttlæti má sin einhvers. Þaö
hefur veriö verkafólki hingaö til
dýrkeypt aö þessi tvö öfl hafi
borist á banaspjótum I islenzk-
um stjórnmálum undanfarna
áratugi. Leggja verður áherzlu
á aö þessi öfl nái aö sameinast
um aö koma nags-
munamálum verkafólks fram.
Alþýöuflokkurinn hefur jafnan
veriö tilbúinn til slikrar sam-
vinnu en lagt áherzlu á aö slik
samvinna yröi aö byggjast á
gagnkvæmu trausti og heilind-
um. Ég hef hingað til gagnrýnt
Alþýöubandalagiö fyrir skort á
heilindum og trausti I sam-
vinnu. Þetta eru þau tvö mikil-
Framhald á bls. 2
Alþýðuflokkurinn væntir
góðs árangurs af stjórnar-
myndunarviðræðunum
I dag hefjast viðræður Alþýðubandalags. Alþýðu-
flokks og Framsóknarflokks/ um myndun vinstri
stjórnar. Svo sem fram hefur komið i fjölmiðlum að
undanförnu eru forsvarsmenn þessara þriggja flokka
nú mun bjartsýnni en áður um að takast megi að ná
samstöðu um mörg veigamiki! málefni. Hafa forystu-
menn Alþýðubandalags og Alþýðuflokks verið að
ræðast við að undanf örnu og hef ur niðurstaðan orðið sú
að þeir ætla að reyna að mynda stjórn.
Það hefur aldrei komið skýrar í Ijós vilji launþega en
einmitt nú. Krafa þeirra er að Alþýðubandalag og
Alþýðuflokkur standi saman og vinni að framgangi
hagsmunamála verkalýðsins.
Það er þvi nauðsynlegt ef þessar viðræður eiga ekki
að fara út um þúfur að þeir aðilar er að þeim standa
sýni ábyrgð og verði við skýlausri kröfu almennings
um gerbreytta efnahagsstefnu og að komið verði á
stjórn er leysi það öngþveitisástand er siöasta ríkis-
stjórn leiddi yfir íslensku þjóðina i efnahags,- kjara- og
atvinnumálum. Slíkt ástand vill þjóðin ekki fá aftur.
Þvi mun Alþýðuf lokkurinn standa að þessum
viðræðum af heilum huga og reyna eftir mætti að ná
samstöðu um stjórn er starfað geti í náinni framtið i
sátt og samlyndi við launþega og aðra ibúa landsins án
þess að þurfa aðskerða kaup og kjör þeirra.