Alþýðublaðið - 22.02.1979, Blaðsíða 3

Fimmtudagur
22. febrúar 1979.
3
Vll. kafli
Um verðbætur
á laun.
I þessum kafla er fjallaB um
greiöslu veröbóta á laun. Tillögur
þessa kafla eru i samræmi viö
athugasemdir viönámsfrum-
varpsins frá i nóvember 1978 og
eru byggöar á starfi vísitölu-
nefndar. Meö tillögum frum-
'varpsins eru settar almennar
reglur um verötryggingu launa.
Hins vegar er gert ráö fyrir, aö
um grunnkaup veröi samiö I
kjarasamningum. Kveöiö er á um
hlutfallslega greiöslu veröbóta á
þriggja mánaöa fresti miöaö viö
breytingar sérstakrar veröbóta-
vísitölu, sem reiknast eftir fram-
færsluvisitölu og tekur sömu hlut-
fallslegu breytingum hverju
sinni. Þó er dregin frá fram-
færsluvlsitölu sú hækkun hennar
eöa lækkun, er leiöir af breyting-
um búvöruverös —■ vegna breyt-
inga á vinnuliö verölagsgrund-
vallar búvöru —, breytingum á
óbeinum sköttum, gjöldum og
niburgreiöslum auk breytinga á
áfengis- og tóbaksveröi. Auk þess
er þaö nýmæli I þessum kafla, aö
gerter ráö fyrir sérstökum, tima-
bundnum frádrætti frá breyting-
um veröbótavisitölu, ef viöskipta-
kjör þjóöarbúsins rýrna frá viö-
skiptakjarastigi ársins 1978, en
frádráttur þessi fellur niöur ef
viöskiptakjör batna, uns fyrra
viöskiptakjarastigi er náö aö
nýju. Loks er gert ráö fyrir, aö
fari veröbætur fram úr 5% hinn 1.
júni, 1. september og 1. desember
1979, frestist sá hluti veröbóta-
hækkana, sem umfram kann aö
vera, I niu mánuöi frá framan-
greindum dögum.
Um 42. gr.
1 þessari grein er fjallaö um
gildistima og tiöni veröbóta-
greiöslna og kveöiö á um greiöslu
verðbóta á þriggja mánaöa fresti
miöaö viö breytingar sérstakrar
veröbótavisitölu, sem Kauplags-
nefnd reiknar á sama tlma og
visitölu framfærslukostnaöar.
Um 43. gr.
Hér er fjallaö um grunn verö-
bótavlsitölunnar, þar sem kveöiö
ér á um, aö hún skuli reiknuð eftir
framfærsluvisitölu og miöast viö
grunntöluna 100 miöað viö
nóvembervísitölu 1978. Einnig er
kveöið svo á um breytingar verð-
bótavlsitölu, að hún taki sömu
hlutfallslegu breytingum og
framfærsluvisitalan hverju sinni,
þ.e. milli útreikningsdaga vlsitöl-
unnar, þó að teknu tilliti til þeirra
leiöréttmga, sem kunna aö veröa
gerðar samkvæmt ákvæöum 44.
og 45. gr. og bráöabirgöaákvæöis
I. meö þessum kafla.
Um 44. gr.
í þessari grein er fjallað um
hugsanleg frávik við útreikning
veröbótavlsitölu eftir fram-
færsluvisitölu.
1 fyrsta lagi skal draga frá
framfærsluvisitölu þá hækkun
hennar eða lækkun, er leiöir af
breytingum búvöruverðs milli út-
reikningsdaga vlsitölunnar, er
leitt hafa af breytingum á vinnu-
liö verölagsgrundvallar búvöru
og stafa af launahækkun á
almennum vinnumarkaði. Hér er
annars vegar um þaö aö ræöa aö
takmarka vlxlhækkanir launa og
verölags, þar sem þær eru aug-
ljósastar og reyndar lögboönar,
en þessi leiöréttingarliður hefur
verið I gildi aö meira eöa minna
leyti allt frá 1950 Hins vegar er I
ákvæöum þessarar greinar þaö
nýmæli frá fyrri framkvæmd, aö
þessi leiörétting er gerö sérstak-
lega hverju sinni og safnast ekki
upp sem sérstakur visitöluliöur.
í ööru lagier i þessari grein aö
finna það nýmæli, aö viö útreikn-
ing verðbótavlsitölu skuli draga
frá framfærsluvlsitölu þá hækkun
hennar eöa lækkun, er leiöir af
breytingum á óbeinum sköttum
og gjöldum, opinberum niður-
greiöslum vöruverös og breyting-
um á áfengis- og tóbaksverði milli
útreikningsdaga visitölunnar.
Hér er lögö til grundvallar sú
skoðun, að óeölilegt viröist, aö
vísitölukerfiö fremur en efnisrök
og aörar aöstæöur ráöi vali um
leiöir I efnahagsmálum. Núgild-
andi tilhögun um meöferö skatta I
visitölukerfinu takmarkar mögu-
leika stjórnvalda á skynsamlegri
hagstjórn og viröist eölilegt, aö
almannavaldiö hafi frjálsari
hendur um val leiöa I þessum efn-
um.
Gert er ráö fyrir, aö Kauplags-
nefnd setji nánari reglur um
framkvæmd þessarar greinar, en
fyrir liggja drög aö þessum regl-
um, sem fylgja sem sérstakt
fylgiskjal meö þessu frumvarpi.
Um 45. gr.
í þessari grein er aö finna þaö
nýmæli, aö viö útreikning verö-
bótavisitölu skuli tekiö tillit til
versnandi ytri aöstæöna I þjóöar-
búskapnum, er leiöir af hækkun
innflutningsverðs umfram hækk-
un útflutningsverös. Hér er kveö-
iö svo á um útreikning veröbóta-
vlsitölu, aö rýrni viðskiptakjör
þjóöarbúsins frá viöskiptakjara-
stigi ársins 1978, þannig aö inn-
flutningsverö hækki umfram út-
flutningsverð, skal draga frá
hækkun veröbótavlsitölu 30%
þeirrar hlutfallstölu, sem við-
skiptakjararýrnuninni nemur.
Hlutfallstalan 30% er valin meö
tilliti til hlutfalls vöruinnflutnings
af þjóöarframleiðslunni, aö áli
undanskildu. Viö mat á viöskipta-
kjaraviömiöun veröbóta frá 1.
mars 1979 skal byggt á viöskípta-
kjaravlsitölu Hagstofu Islands og
Þjóöhagsstofnunar fyrir fjórða
ársfjóröung 1978 aö tveimur
þriöju, en aö einum þriöja á mati
á viöskiptakjörum á grundvelli
dagverös á helstu útflutnings- og
innflutningsvörum eftir miöjan
janúar 1979. Hliöstæö tlmaviö-
miöun skal gilda fyrir slöari verö-
bótaútreikning á gildistima lag-
anna.
Til grundvallar ákvæöum þess-
arar greinar liggur sú skoöun, aö
eölilegt sé aö taka tillit til ytri
skilyröa þjóöarbúsins vegna
versnandi eöa batnandi viö-
skiptakjara viö útreikning verö-
bótavlsitölu. Aö visu gæti komið
til álita, aö viöskiptakjarabati
eöa útflutningsaukning ætti frem-
ur að vera tilefni til annars hvors
eöa hvors tveggja, aö fé safnaöist
I jöfnunarsjóöi, eöa til grunn-
kaupsbreytingar, sem hvorki
viröist gerlegt né æskilegt aö
binda I sjálfvirkt vlsitölukerfi.
Gert er ráð fyrir, aö Kauplags-
nefnd setji nánari reglur um til-
högun viöskiptakjaraviömiöunar
veröbótavisitölu. Drög aö þessum
reglum fylgja sem sérstakt fylgi-
skjal meö þessu frumvarpi.
Um 46. gr.
I þessari grein er kveöiö á um
veröbótaregluna sjálfa, þ.e. aö
veröbætur skuli greiðast hlut-
fallslega eins á öll laun á þriggja
mánaöa fresti frá og meö 1. mars
1979 I samræmi viö breytingar
verðbótavisitölu samkvæmt
ákvæðum þessa frumvarps. Hér
liggur til grundvallar sú skoöun,
aö almennir grunnkaupssamn-
ingar skuli ákveöá launastigann
hverju sinni, en tilgangur visi-
tölukerfisins sé hins vegar aö viö-
halda þeim hlutföllum, sem þar
er samið um.
Um 47. gr.
1 þessari grein er kveöiö svo á,
aö Kauplagsnefnd setji nánari
reglur um framkvæmd ákvæða
42.-46. gr. þessa frumvarps.
Vll. kafli
Um vinnumarkaðsmál
Um vinnumakkaðsmál
I þessum kafla er fjallaö um
vinnumarkaðsmál. Þar er kveöið
á um stofnun sérstakrar vinnu-
málaskrifstofu innan félagsmála-
ráöuneytisins, þar sem sam-
ræmd veröi upplýsingasöfnun og
skýrslugerö um atvinnumál
launafólks á landinu öllu. Enn-
fremur beiti vinnumálaskrifstof-
an sér fyrir ráöstöfunum I þvi
skyni aö greiöa fyrir tilfærslum
starfsmanna milli atvinnugreina,
veiti öryrkjum og unglingum aö-
stoö viö aö finna vinnu viö þeirra
hæfi og geri tillögur um úrbætur á
sviði atvinnumála. Loks er þaö
nýmæli I þessum kafla, aö
atvinnurekendum er gert skylt aö
tilkynna vinnumálaskrifstofunni
meö fyrirvara ráögerörar breyt-
ingar i rekstri, er leiöi til upp-
sagnar 4 starfsmanna eöa fleiri.
Um 48. gr.
Akvæöi þessarar greinar kveða
á um stofnun sérstakrar vinnu-
málaskrifstofu innan félagsmála-
ráöuneytisins I þvi skyni annars
vegar aö auka og samræma þaö
starf, sem nú fer fram á sviöi
atvinnumála, og koma þvi á fast-
ari grundvöll, og hins vegar aö
beita sér fyrir nýjungum á þessu
sviöi eins og nánar er kveðiö á um
i 49. gr. Framhald
Flokhsstarfið
Kvenfélag Alþýöuflokksins
Akranesi.
Fundur veröur I Röst sunnu-
daginn 25. febrúar kl. 13.00. A
fundinn koma Alþýðuflokks-
konur úr Reykjavlk, Kópa-
vogi, Garöabæ og Hafnarfiröi.
Stjórnin
Kvenfélag Alþýöuflokksfélags
Akureyrar
heldur fund aö Strandgötu 9
laugardaginn 24.2. kl. 3.30.
Konur, mætiö vel og stund-
vblega.
Stjórnin.
Kvenfélag Kópavogs
Fundur verður 22. febrúar kl.
20.30 I félagsheimilinu 2. hæö.
Herdis Jónsdóttir flytur erindi
um sérþarfir barna.
Stjórnin
Hafnfirðingar
Alþýöuflokkurinn boöar til
fundar fimmtudaginn 22.
febrúar. Benedikt Gröndal
utanrikisráöherra kemur á
fundinn og ræöir stjórnmála-
viöhorfiö.
Fundurinn hefst kl. 8.30.
Alþýðuflokksfélag
Hafnarfjaröar
Viðtalstímar
þingmanna
Alþýðuflokksins í
Reykjaneskjördæmi
Sandgerði
Gunnlaugur Stefánsson
verður:
Mánudaginn 26. febrúar kl.
20.00 — 22.00 I Björgunar-
sveitahúsinu viö Strandgötu.
Vogar
Kjartan Jóhannsson veröur:
Mánudaginn 5. mars kl. 20.00
— 22.00 aö Hafnargötu 9.
Grindavík
Kjartan Jóhannsson veröur:
Mánudaginn 12. mars kl.
20.00 — 22.00 I Félagsheimil-
inu Festi.
Fæðingarorlof 1
hina miklu vinnu sveitakvenna
utan heimilis. vinna þeirra er
ekki bundin viö virka daga, —
hana veröur aö inna af hendi 365
daga á ári.
Samtök bænda hafa ekki getaö
tryggt þessum hópi kvenna
fæöingarorlof. Hér verður enginn
dómur á það lagður hvort-
ástæöan er áhugaleysi eöa fjár-
skortur. Hins vegar er ljóst aö
stofna heföi átt sjóö til greiöslu
fæöingarorlofs og I hann heföi átt
aö renna fjármagn frá bændum
sjálfum, sbr. greiöslur félaga I
verkalýösfélögunum og aö hluta
fjármagn frá viöskiptaaðilum
bænda.
Meö þessari tillögu er borin
fram sú ósk, aö rlkisstjórnin beiti
sér fyrir þvl, aö sjálfsögö réttindi
sveitakvenna veröi aö veruleika.
Æskilegt er aö setja lög um'þetta
efni og aö þau tengist endúr-
skoöun á almannatrygginga-
kerfinu.
—L.
9.79