Alþýðublaðið - 05.01.1980, Qupperneq 2

2
Laugardagur 5. janúar 1980
Finni Torfa veitt staða
umbodsfulltrua
Umsóknarfrestur um starf
umboBsfulltrúa I dóms- og
kirkjumálaráöuneytinu rann
nýlega út. Umsækjendur um
starfiö voru: Björn Baldursson,
lögfræöingur, Finnur Torfi Ste-
fánsson, héraösdómslögmaöur,
dr. Gunnlaugur Þóröarson,
hæstaréttarlögmaöur, Haf-
steinn Einarsson, lögfræöingur,
Páll Skúlason, dómarafulltrúi
og Þorsteinn A. Jónsson, stjórn-
arráösfulltrúi.
Dómsmálaréöherra hefur
ráöiö Finn Torfa Stefánsson i
starfiöfrá 1. janúar 1980 aö telja
til tveggja ára.
Dóms- og kirkjumálaráöu-
neytiö, 27. desember 1979.
Fjárhagsáætlun Seltjarnar-
ness 1980 var til fyrri umræöu á
fundi bæjarstjórnar 19. desem-
ber s.l.
Fjárhagsáætlun
Seltjarnarness til umræðu
Aætlunin 1980 er kr.
1.048.200.000,-eöa um 51% hærri
en endurskoöuö fjárhagsátælun
1979.
Sömu forsendur eru notaöar
og veriö hafa viö álagningu þ.e.
10% útsvarsálagning og 0,4%
fasteignagjöld eöa 20% afslátt-
ur. Gjaldstigi aðstööugjalda er
ennfremur óbreyttur frá þvi
sem veriö hefur.
Helstu tekjuliðir eru:
Útsvör eru áætluð kr. 673
millj. kr. Fasteignagjöld er á-
tæliÆ kr. 123 millj. kr. Jöfnunar-
sjóöur kr. 133 millj. kr. Gatna-
geröargjöld kr. 40 millj. kr.
Helstu gjaldaliöir eru:
Aimannatryggingar og fé-
Oröur og titlar
Forseti Islands hefur i dag
sæmt eftirtalda menn heiöurs-
merki hinnar islensku fáika-
orðu:
Frú Aöalheiöi Bjarnfreösdótt-
ur, formann Starfsmannafé-
lagsins Sóknar, riddarakrossi,
fyrir félagsmálastörf.
Armann Kr. Einarsson, rit-
höfund, riddarakrossi, fyrir fé-
lagsmálastörf og ritstörf fyrir
börn og unglinga.
Arngrim V. Bjarnason, fv.
aöalfulltrúa, Akureyri, riddara-
krossi, fyrir félagsmálastörf.
Ásgeir Ólafsson, forstjóra,
riddarakrossi, fyrir störf aö
tryggingamálum.
Friörik Olafsson, formann Al-
þjóöaskáksambandsins, stór-
riddarakrossi, fyrir skáklist.
Guömund Magnússon, rektor
Háskóla íslands, riddarakrossi,
fyrir embættisstörf.
Gunnar Sigurjónsson, verk-
stjóra, riddarakrossi, fyrir fé-
lagsmálastörf.
Frú Hrefnu Tynes, fulltrúa,
riddarakrossi, fyrir æskulýösog
félagsmálastörf.
Dr. Jakob Magnússon, fiski-
fræöing, riddarakrossi, fyrir
lagshjálp kr. 123 millj. kr.
Fræöslumál kr. 163millj. kr. Til
gatna og holræsageröar kr. 222
millj. kr. Til skipuiags og bygg-
ingamála kr. 52 millj. kr. Til
eignabreytinga kr. 194 millj. kr.
Eignabreytingaliöur áætlun-
arinnar lækkar frá 1979 úr 20%
afáætlun I 18,5% 1980.
Aætluninni var visaö til ann-
arrar umræöu með atkvæöum
fulltrúa Sjálfstæöis og Fram-
sóknarflokks, en fulltrúi Al-
þýöubandalags óskaöi bókaö aö
hann teldi aö nýta bæri allar
heimildir tekjustofna og þvl arf;tí
að leggj álag á útsvör og fella
niður afslátt á fasteignagjöld.
störf aö fiskirannsóknum.
Dr. Jón Gíslason, fv. skóla-
stjóra, stórriddarakrossi, fyrir
störf aö skóla- og menningar-
málum.
Séra Jón Isfeld, fv. prófast,
riddarakrossi, fyrir félagsmála-
og fræöslustörf.
Jón Sætran, raftæknifræöing,
riddarakrossi, fyrir störf á sviöi
verkmenntunar.
Frú Mari'u Markan östlund,
söngkonu, stórriddarakrossi,
fyrir tónlistarstörf.
Markús Guömundsson, skip-
stjóra, riddarakrossi, fyrir sjó-
mennsku.
Pál Sigurösson, ráöuneytis-
stjóra, riddarakrossi, fyrir störf
i þágu heilbrigöismála.
Pétur Sigurösson, forstjóra
Landhelgisgæslunnar, stjörnu
stórriddara, fyrir störf á sviöi
landhelgismála og almanna-
varna.
Snæbjörn Jónasson, vega-
málastjóra, riddarakrossi, fyrir
embættísstörf.
Þóthall Asgeirsson, ráöuneyt-
isstjóra, stjörnu stórriddara,
fyrirembættisstörf.
Reykjavik, 1. janúar 1980.
Sparnaði mótmælt
A trúnaöarmannaráösfundi
Sjómannafélags Reykjavikur
sem haldinn var 18. desember
voru eftirfarandi tillögur sam-
þykktar:
A: Fundur i stjórn og trúnaö-
armannaráöi Sjómannafélags
Reykjavikur 18. desember mót-
mælir harölega þeirri skeröingu
sem boöuð er af stjórnvöldum á
starfsemi Landhelgisgæslunn-
ar.
Meö sölu annarrar tveggja
flugvéla gæslunnar svo og meö
breytingum á skipakosti meö
sölu Árvakurs og stöövuini eins
varöskips af fjórum þýöir aö I
raun veröa aöeins tvö varöskip
til vörslu fiskveiöilögsögunnar
langtimum saman.
Meö þessu veröur erfitt að
fylgjast meöþeim erlendu skip-
um sem veiöar stunda I grennd
viö 200 mflna mörkin, stórlega
mun draga úr eftirliti meö fisk-
veiöum, veiöarfærum og veiöi-
svæðum innlendra fiskiskipa,
draga mun úr þjónustu viö sjó-
merki, vita og leiöslur á sjávar-
botni auk þess sem öryggi sjó-
farenda mun stórminnka.
Fundurinn skorar á Alþingi aö
taka þessa fyrirhuguðu ákvörö-
un til Itarlegrar athugunar og
leita sparnaöar meö öörum
hætti en á kostnaö öryggis sjó-
farenda og hagsmuna þjóöar-
heildarinnar á fiskimiöum.
B. Fundurinn samþykkir aö
stjórn félagsins hefji allsherjar-
atkvæöagreiöslu um vinnu-
stöövunarheimild á kaupskipa-
flotanum þegar þurfa þykir.
C. Fundurinn skorar eindreg-
iðá Sjómannasamband íslands
aö hefjast handa um mótun
krafiia um kaup og kjör fiski-
manna.
MIKILL VANDI OG
ÓVISSA BLASA VIÐ
í MÁLEFNUM SJÁV-
ARÚTVEGSINS
Aðalályktun adalfundar LÍÚ
Aöalfundur Landssambands
Islenskra útvegsmanna var
haldinn i Reykjavik dagana
12.—14. desember s.l. Hér fer á
eftir aöalályktun fundarins.
Aöalfundur L.l.C. haldinn i
Reykjavik 12.—14. des. 1979,
vekur athygli á þeim mikla
vanda og þeirri óvissu er viö
blasir I málefnum sjávar-
útvegsins um n.k. áramót.
Veröbólgan hefur aldrei veriö
örari en á siðustu mánuöum og
ekkert hefur enn veriö gert til aö
draga úr henni. Vaxtastefna
stjórnvalda, sem ætlaö var aö
draga úr veröbólgunni hefur
þess i staö magnað hana, og
aukiö útgjöld útvegsins langt
umfram þaö sem hann er fær
um að bera.
Stjórnvöld landsins veröa aö
gera sér ljóst aö auknum
útgjöldum sjávarútvegsins
veröur aö mæta með tekjuaukn-
ingu, og ráöstafanir veröur aö
gera til þess aö ekki komi til
stöövunar. Fyrsta desember
s.l. hækkuöu laun i landinu um
riflega 13% og þar meö, flest
allir helstu kostnaöarliöir út-
vegsins. Þessum kostnaöarauka
veröur aö mæta, og þaö er enn-
fremur óhjákvæmilegt aö
launahækkanir i landi hljóta aö
kalla á kröfur um tilsvarandi
hækkun á tekjum sjómanna
meö hækkun fiskverös.
Þá kemur enn aö hinu gamla
vandamáli, aö fiskvinnslan get-
ur ekki, eins og aörir atvinnu-
vegir, velt veröhækkunum yfir á
aöra landsmenn, né heldur mælt
fyrir um veröhækkanir erlendis.
Verðbólgan mögnuð
Enn viröist eiga aö halda
áfram sama hrunadansinum
meö gengi krónunnar og magna
á þann hátt veröbólguna sem
allir þykjast I oröi kveönu
berjast á móti.
Þessa dagana er yfirvofandi
veröhækkun á oliu og liggur
fyrir.aö sú þróun heldur áfram.
Fundurinn vill vekja athygli á
þvi aö oiiukostnaöur útgeröar-
innar hefur þegar hækkaö um 23
miljaröa frá árinu 1978, og er
þessi hækkun afdrifarik fyrir
útveginn og þjóöfélagiö i heild.
Fundurinn fagnar þvi þó aö
árangur viröist hafa náðst af
störfum Oliuviöskiptanefndar,
þar sem útlit er fyrir aö nokkur
bati I oliuinnkaupum muni fást
á siöari hluta næsta árs.
Um næstkomandi áramót
veröa allir kjarasamningar i
landinu lausir, engin starfhæf
rlkisstjórn er nú til þess aö
takast á viö vandann og óvist
hvenær úr rætist.
Fundurinn leggur áherzlu á
þaö, aö starfhæf rikisstjórn taki
viö völdum hiö fyrsta, þar eö
fyrirsjáanlegt er aö afskipti
stjórnvalda eru óhjákvæmileg
til þess aö lausn finnist.
Vara við hugmyndum
um auðlindaskatt
útvegsmenn vara af fyllstu
alvöru viö þeim hugmyndum
um auölindaskatt á sjávarút-
veginn eöa sölu veiöileyfa, sem
mjög hefur veriö haldiö á lofti
undanfariö af ýmsum forsvars-
mönnum iönaöarins og nokkr-
um hagfræöingum. Hugmyndir
þessar komu fyrst fram upp úr
1960 og hafa siðan veriö ræddar
án þess þó aö nákvæmlega hafi
verið skilgreint hvernig skatt-
urinn skyldi á lagöur og and-
viröi hans notað.
Engin sannfærandi rök hafa
heldur komiö fram um jákvætt
gildi hans fyrir útveginn, né
þjóöfélagiö I heild. Sjávarút-
vegurinn er nú þegar meira en
nóg skattlagöur, beint og óbeint,
og er alls ekki hægt aö ætlast til
þess, aö hann leggi meira af
mörkum til annarra atvinnu-
vega en oröiö er. Fundurinn
mótmælir harölega öllum slik-
um hugmyndum og felur stjórn
samtakanna aö standa fast gegn
,rögum i þessa átt.
Ur fréttabréfi Verkfræðingafélags Islands:
Reynir Hugason skrifar um
smátölvur f menntakerfinu
Allt fram á þennan dag hefur
þaö veriö bæöi dýrt og öröugt að
kenna nemendum i skólum lands-
ins aö hagnýta sér tölvur.
Hæfir kennarar hafa verið fáir,
tölvur dýrar, stórar, þungar og
illflytjanlegar. Kennslubækur
hafa og nánast engar veriö til á
islensku til notkunar viö kennslu
á einföldustu forritunarmálum,
svo sem BASIC, hvaö þá heldur
flóknari málum.
Fram til þessa hafa einnig
margir trúaö þvi aö ekki væri
verulegt gagn aö þvi aö kenna
börnum meðferð á tölvum, og
fyrst nú á allra seinustu árum
hefur tölvukennslan náö
niöur I menntaskólana.
Astæöan er fyrst og fremst sú
bylting i rafeindaiðnaði sem
örtölvan (microprocessorinn)
hefur valdið. — örtölvan, sem er
einungis um 1x3 sm aö stærö og
litur út eins og venjuleg IC-rás
eöa kubbur er i raun aðalkjarninn
I geysiöflugri tölvu. Þegar örtölv-
an hefur veriö tengd viö lyklaborö
svipaö og á ritvél, sjónvarpsskjá
og nokkrar stjórnrásir og minni
er komin tölva sem er oft jafn
öflug og meöaltölvur á mark-
aönum fyrir um þaö bil áratug
siöan. Veröiö á slikum tölvum er
hins vegar mjög lágt eöa um eöa
innan viö 1 milljón króna á núver-
andi verölagi.
Arangur þessarar þróunar er
sá aö margar geröir af litlum og
meöfærilegum tölvum sem hæfa
vel til kennslu hafa komiö á
markaðinn á allra seinustu árum.
Þær helstu eru Apple, PET og
TRS-80 sem náð hafa mestum
vinsældum.
Reynslan erlendis sýnir aö
nemendur i öllum aldursflokkum
eru opnir fyrir tölvum. Tölvur
þjálfa þá i rökréttri hugsun, þeir
læra auðveldlega forritunarmálið
BASIC, en tölvurnar eru auk þess
skemmtilegir leikfélagar, þar
sem börnin eru fljót aö komast
upp á lag meö aö búa til margs
konar leiki og þrautir á tölvurnar.
Margskonar aukabúnaöur er og
fáanlegur meö smátölvunum sem
gerir þær sérlega áhugaveröar i
augum barna og unglinga, svo
sem tæki sem gerir tölvunum
kleift aö spila músik, aö skilja
taiaö mál og aö geta sjálfar talaö.
Þá eru sumar tölvur I lit svo sem
Apple og Challenger 4P o.fl. sem
gefur þeim enn aukiö gildi i
augum barnanna.
Við sem erum oröin fulloröin
gerum okkur vist flest grein fyrir
þvi aö þegar börnin okkar sem nú
ganga i barnaskóla eru vaxin úr
grasi verður þjóöfélagiö oröiö svo
tölvuvætt aö ekki veröur þver-
fótaö fyrir tölvum lengur. Af
þeirri ástæöu er þegarnauösyn-
legt aö kenna þeim eins fljótt og
veröa má aö umgangast og vinna
meö tölvur. Yfirvöld islenskra
skólamála þyrftu nú þegar aö
verja nokkru fé til tilraunastarf-
semi meö tölvukennslu I barna-
og gagnfræðaskólum. Hinar
breyttu aöstæöur til tölvukennslu
hafa opnaö ýmsar dyr sem full
ástæöa er til aö veita nánari at-
hygli.
Reynir Hugason
Loðnuveiöar hef jast 8. janúar
Sjávarútvegsráöherra hélt I
dag fund meö fuiltrúum Hafrann-
sóknastofnunarinnar og hags-
munasamtaka i loönuveiöum og
vinnslu til aö ræöa tilhögun loönu-
veiöanna á komandi vetrarvertíö.
1 framhaldi af fundinum hefur
sjávarútvegsráöherra ákveöiö aö
loönuveiöar hefjist á hádegi
þriðjudaginn 8. janúar n.k. og
veröi þá leyföar veiöar á 100
þúsund iestum. Aöeins þau skip,
sem loðnuveiðar stunduöu s.l.
sumar munu fá leyfi til aö stunda
þessar veiöar.
Rannsóknaskipiö Bjarni
Sæmundsson mun upp úr ára-
mótum fara til loönumælinga og
veröa veiöarnar stöövaöar meö
2ja sólarhringa fyrirvara viö 100
lesta markiö ef leiöangurinn i
janúar leiöir ekki annaö i ljós.
Þá hefur veriö ákveöiö aö veiöa
um 150 þúsund lestir af loönu I lok
febrúar og i marsmánuði til
hrognatöku nema sölumöguleikar
reynist minni en ætlað er og
veröur þessu magni skipt á milli
þeirra skipa sem loönuveiöar
stunda á þann hátt, aö hverju
skipi veröur heimilaö aö landa
1500 lestum og auk þess sem
svarar tveimur fullfermum i
viöbót. Er þannig tekiö nokkurt
tillit til mismunandi stæröar og
burðargetu skipanna. Akveöiö
veröur i samráöi viö sölúsafntök
og i samræmi viö hrognaþroska
loönunnar hvenær þessar veiöar
til hrognatöku geta hafist.
Loks veröur heimilaö aö veiöa
25-30 þúsund lestir af loönu til
frystingar skömmu áöur en
hrognataka hefst. Er gert ráö
fyrir aö þetta magn veröi veitt af
sömu skipum og hrognaloönan,
en ekki hefur veriö ákveöiö hvort
þessu magni veröur skipt á milli
þeirra á sama hátt og hrogna-
loönunni.