Alþýðublaðið - 12.01.1980, Page 8

Mótmælin við sendiráð Sovétrlkjanna:
„FORDÆMUM INNRÁS-
INAIAFGHANISTAN”
— sovéski sendiherrann fær
skrifleg mótmæli í dag
STYTTINGUR
Flugumferð
Aþjóðleg flugumferö um is-
lenska flugstjornarsvæðið jókst
um 3.16%.
A Keflavikurflugvelli hefur
lendingum farþegaflugvéla i
millilandaflugi fjölgað um 2.70%.
A Reykjavikurflugvelli fækkaði
hins vegar lendingum flugvéla
um 1.27%, þó svo aö hreyfingum,
þe. lendingar og flugtök, snerti-
lendingar og lágaðflug fjölgaði
um 1.8%. A Akureyrarflugvelli
fjölgaöi lendingum um 17.89%, en
i Vestmannaeyjum fækkaði þeim
um tæp 7%. Reglubundið áætl-
unarflug var á árinu stundað til 30
flugvalla utan Reykjavikur og
Keflavikur.
Skirteini flugliða
A árinu voru gefin út 198 ný
skirteini til flugliða, þar af 169 til
flugmanna. Þá voru ennfremur
endurnýjuð 716 eldri flugliðaskir-
teini. 31.12. voru i gildi 1363 skir-
teini.
Loftför á skrá
Loftför á skrá voru i árslok alls
162. Þar af voru 138 flugvélar, 3
þyrlur og 21 sviffluga. Skrásett
voru á árinu 27 loftför og afskráð
22 af ýmsum ástæðum.
— O —
Nýlega var undirritaður sam-
ningur i skrifstofu rússneska
verzlunarfulltrúans i Reykjavik,
hr. Vladimir K. Valssov, um sölu
á 1000 tonnum af lakki til Sovét-
rikjánna. Hér er um að ræða
samning að upphæð kr. 650
milljónir, sem skiptist þannig, að
Harpa h.f. selur 800 tonn, en Sjöfn
á Akureyri 200 tonn.
Eins og kunnugt er hefir Harpa
h.f. selt þessa vöru árlega til
Sovétrikjanna allt frá árinu 1965
og er söluverðið i erlendri mynt
nú um þriðjugi hærra en siöast
liðið ár.
Þá er þess að geta, að væntan-
lega mun SIS selja sovéska sam-
vinnusambandinu i vöruskiptum
á næstunni töluvert magn af
málningu til viðbótar.
— O —
Atlantshafsbandalagið (NATO)
mun á árinu 1980 veita nokkra
styrki til fræðirannsókna á
vandamálum er snerta opinbera
stefnumótun á sviöi umhverfis-
mála. Styrkirnir eru veittir á veg-
um nefndar bandalagsins, sem
fjailarum vandamál nútimaþjóð-
félags.
Eftirgreind tvö verkefni hafa
verið valin til samkeppni að þessu
sinni:
(a) Notkun eiturefna i landbúnaöi
og áhrif þeirra á jafnvægi i
náttúrunni.
(b) Ahrif reglna um umhverfis-
vernd á tækniframfarir.
Styrkirnir eru ætlaðir til rann-
sóknastarfa i 6—12 mánuði. Há-
marksupphæö hvers styrks getur
að jafnaði orðið 220.000 belgiskir
frankar, eöa rösklega 3 miljónir
króna.
Gert er ráð fyrir, að umsækj-
endur hafi lokið háskólaprófi.
Umsóknum skal skilað til utan-
rikisráðuneytisins fyrir 31. mars
1980 — og lætur ráðuneytið i té ná-
nari upplýsingar um styrkina.
Utanrlkisráðuneytiö,
Reykjavik, 9. janúar 1980.
Rösklega tvöhundruð manns,
aðallega skólafólk, komu saman
s.l. fimmtudag fyrir framan
Sovéska sendiráðið og mót-
mæltu innrásinni i Afghanist-
an. Mótmælafundur þessi var að
frumkvæði Vöku, félags lýð-
ræðissinnaðra stúdenta, en auk
Vöku komu á fundinn ýmsir
nemendur úr framhaldsskólum
borgarinnar.
Eftirfarandi samþykkt, borin
upp af Hreini Loftssyni, fundar-
stjóra, var samþykkt sam-
hljóöa: „Við fordæmum innrás
Sovétrikjanna i Afghanistan,
sem stofnar heimsfriðinum i
Orator, félag laganema, efndi i
fyrrakvöld til almenns fundar um
endurbætur og opnun dómskerfis-
ins. Hátt á annað hundrað manns
sóttu fundinn, sem var hinn fjör-
legasti og stóð til miðnættis.
Krummælendur voru þeir Vil-
mundur Gylfason dómsmálaráð-
herra, Már Pétursson formaður
Dómarafélags Reykjavikur og
Eirikur Tómasson héraðsdóms-
lögmaöur.
Hvítflibba glæpir
Fystur til máls tók Vilmundur
Gylfason. Benti hann á þá aðstöðu
sem hann nú væri i sem dóms-
málaráöherra i starfsstjórn. Þá
ræddi hann um óeðlileg pólitisk
afskipti af dómskerfinu sem við-
gengist hafa á undangengnum ár-
um. I framhaldi þess geröi ráð-
herra skattsvik aö umtalsefni.
Minnti hann fundarmenn á að hér
væri um „hvitflibba-glæpi” að
ræöa, sem hvitflibbamönnum
hefur liðist að stunda átölulitið.
Ráðherra sagði það skoðun
sina, aö eins og skattseðlar
hættu og er skýlaust brot á al-
þjóðalögum, og sjálfsákvörðun-
arrétti smáþjóðar. Við lýsum
yfir samstöðu með þeim, sem
mótmæla yfirgangi þeirra i
Afghanistan, og skorum á alla
islendinga að taka undir þau.”
A fundinum fluttu ávörp þeir
Oskar Einarsson, formaður
Vöku, og Gunnar Jóhann Birgis-
son, menntskólanemi. Ræddi
Óskar m.a. um þá staðreynd að
engan eðlismun er að finna á
Hitlers-Þýskalandi og Sove’t-
rikjum dagsins i dag. Gunnar
Jóhann benti, á að eina ferðina
enn væri okkur sýnt fram á
manna væru gerðir opinberir,
bæri að gera það opinbert, hverjir
svikjust undan greiðslu til sam-
eiginlegrar neyslu. I lok fram-
sögu sinnar fjallaði Vilmundur
um fangelsismál okkar, sem hann
sagði vera langt fyrir neðan það
sem mannsæmandi getur talist.
Dómskerfið of ódýrt
Að lokinni framsögu dóms-
málaráðherra, talaði Már
Pétursson formaður Dómara-
félagsins. Már hældi lögfræðing-
um mjög og óskaði þess að vald
þeirra yrði sem mest um ókomna
framtiö. Hann kvaðst sakna þess
að sýslumenn væru ekki á þingi.
Þvi næst gerði Már Geirfinns-
málið að umtalsefni, og sagöi að
ekkert lægi á að flýta málinu,
„Þvi mennirnir hafa verið í fang-
elsi frá þvi þeir voru teknir”. (hér
má bæta við að Eirikur Tómasson
sagði að ekkert mætti fullyröa um
sekt þessara manna, enda gætu
ný gögn komiö fram i umfjöllun
hæstaréttar, sem sýknuðu menn-
ina) Um dómskerfið sagði Már að
óraunsæi þess, að ísland veröi
hlutlaust land er standi utan
Atlantshafsbandalagsins.
Arni Sigfússon, nemandi i
Kennaraháskóla íslands, las
ljóð á fundinum eftir þá Stein
Steinarr og Matthias Johannes-
sen. Voru þetta ljóðin Kreml,
eftir Stein, og Kornið og sigðin,
eftir Matthías.
Að friðsamlegum fundi lokn-
um gengu fundarmenn fylktu lið
gegnum miðbæinn, og hrópuðu
slagorð um frið og frelsi. Fyrir
atbeina Vöku er ráðgert að af-
henda Sovéksa sendiherranum
mótmælabréf i dag. —G.Sv.
það væri alltof ódýrt, og að ekkert
lægi á að flýta málum yfirleitt.
Hann taldi óráð að opna dóms-
kerfið meira en nú er og sagði að
sérstakur skattadómstóll leysti
engan vanda.
Eirikur Tómasson tók undir
ýmislegt i málflutningi Vilmund-
ar og Más. Hann kvaðst telja var-
hugavert að fara of geyst i breyt-
ingar á dómskerfinu, og sagði allt
tal um opnun dómskerfisins
byggjast á misskilningi. Hann
færði m.a. þau rök fyrir máli
sinu, að hann efaðist um að dóms-
málaráðherra vildi hafa „hóp
manna starandi á sig” þegar
hann sæti að störfum uppi Arnar-
hvoli. Eirikur kvaðst tortryggin á
að kviðdómur leysti einhvern
vanda i svo litlu þjóðfélagi sem
okkar. Slikur dómur myndi
„byggja meira á tilfinningum en
lagarökum”.
Að loknum framsöguræðum
var orðiö gefið laust. Til máls
tóku: Magnús Nordal (fjallaöi
m.a. um uppsagnir opinberra
Framhald af bls. 6
Af fundi félags laganema, Orators
FJÖRLEGAR UMRÆÐUR
UM DÓMSKERFIÐ
Dásamleg tónlist, dulræn og dularfull
Lofsamlegur dómur um verk eftir Atla Heimi Sveinsson f danska
blaðinu
Politiken
I Politfkken frá 27. des. s.l. er
mikiö lof borið á verk eftir Atla
Heimi Sveinsson, sem var gefið
út á plötu i Danmörku nýlega.
Verkið heitir „Meira hvftt en
himinblátt” og er spilað af „Det
fynske Trio”. Platan er gefin út
af „Det fynske Musikkonser-
vatorium.”
1 upphafi greinarinnar segir
gagnrýndandinn: „Ekkert er
jafn gaman og aö láta leiða sig
inn i nýja heima, sem eru svo
hrifandi að maður verður gagn-
tekinn. Slik áhrif hefur trio Atla
Heimis Sveinssonar fyrir pianó,
klarinett og selló á mann.”
Siöar i greininni segir höfund-
ur: „Þetta er dásamleg tónlist,
dulræn og dularfull... „Meira
hvitt en himinblátt” hlýtur að
vera með þvi besta sem hefur
verið skrifað fyrir þessa hljóö-
færasamsetningu.”
Að lokum segir gagnrýnand-
inn: „Tónlist Atla er eins og
hlýtt faðmlag, fegurðarupp-
ljóstrun, sem hlustandinn verð-
ur gagntekinn af með gleði....
maður liður inn i hugleiðslu-
ástand llfs, friðar og hamingju.
Tónlist, sem lifgefandi náttúra.
Það getur ekki verið betra.”
alþyou
blaðið
.augardagurinn 12. janúar
ÚLTURKORN
Ivað sögdu
englarnir?
i Leikrit Ninu Bjarkar Arnadótt-
lir Hvað sögðu englarnir? er nú
sýnt á litla sviðinu i Þjóðleikhús-
kjallaranum. Leikritið var frum-
pýnt i október siðast liðnum, og er
leikstjórn Stefáns Baldursson-
ar og leikmynd Þórunnar Sigrið-
ar Þorgrimsdóttur, nýstárleg at-
hugun á tvöföldu siðgæði okkar
þjóðfélags. 1 leiknum segir frá
Steini og Brynju, ungum elskend-
am sem fortiðin og kringumstæð-
arnar i samfélaginu meina að
eigast. Við sjáum atvik úr fortið
Steins i draumkenndum myndum
og fáum hugboð um hrikalegt og
ómanneskjulegt misrétti.
Sigurður Sigurjónsson og Tinna
íuðlaugsdóttir fara með hlutverk
Steins og Brynju. önnur hlutverk
Jeika Briet Héðinsdóttir, Helga
Jachmann, Bessi Bjarnason,
íelgi Skúlason, Sigriður Þor-
/aldsdóttir, Helga Jónsdóttir,
^órhallur Sigurðsson og Arnar
Jónsson.
■Jæsta sýning á Hvað sögðu engl-
|arnir?er miðvikudaginn 16. janú-
ar n.k.
|Myrkir
lúsikdagar
Næstu tónleikar Sinfóniuhljóm-
Lveitarinnar eru aukatónleikar
]l7. janúar n.k. og verða þeir
haldnir i Menntaskólanum
v/Hamrahlið og hefjast kl. 20.30.
Verða þá eingöngu flutt islensk
hljómsveitarverk, allt frá elstu
höfundum til hinna yngstu, og
verk sem ekki hafa heyrst hér
|fyrr.
Hljómsveitarstjóri verður Paul
íukovski, sem er Islendingum að
góðu kunnur. Hann hefur oftsinn-
gis leikið hér og stjórnað og staðið
jfyrir námskeiðum fyrir ungt tón-
þistarfólk i samvinnu við Tónlist-
arskólann i Reykjavik. Einsöngv-
|ari verður Ruth L. Magnússon.
Þessir tónleikar verða upphafið
|að „Myrkum músikdögum” þar
isem mest verður kynnt islensk
gtónlist. Verða haldnir fimm tón-
lleikar.
Ýmsir hafa lagt hönd á plóginn
|að frumkvæði Tónskáldafélags
ilslands: Sinfóniuhljómsveitin,
iKammersveit Reykjavikur,
SKammermúsikklúbburinn, Söng-
|skólinn, Kjarvalsstaðir o.fl.
Fimm verk verða flutt á
j„Myrkummúsikdögum”eftir Pál
|P. Pálsson., Karólinu Eiriksdótt-
lir, Leif Þórarinsson og sænska'
Itónskáldið Miklos Maros.
Tilgangur „Myrkra Músík-
ldaga”er að vekja athygli á verk-
íum islenskra höfunda eldri sem
lyngri. Nafnið kemur af þvi að
jþessi „listahátið” er ekki haldin á
lárstima bjartra nátta, heldur i
Isvartasta skammdeginu.
bolabas
i Dagblaðinu á fimmtudag
var fjallað um pósthúsránið i
Sandgerði. Þar sagði meðal
annars: „Fram hefur komiö
hjá póstmeistara sú skoöun að
pósthúsræninginn haf’ annað-
hvort haft lykil að húsinu eða
komist þar inn meö öðru
móti.”