Alþýðublaðið - 08.01.1981, Síða 1

alþýðu-
blaðiö i
JAFNAÐARMENN GERIST
ÁSKRIFENDUR AÐ MÁLGAGNI YKKAR
KAUPIÐ ALÞÝÐUBLAÐIÐ
i iíiirniuudyur o. [aíiudr
4. tbi. 62. árg.
Tillaga um langtímaáætlun í vegamálum:
SUMAR VEGAFRAMKVÆMDIR MEÐ
ARÐSÖMUSTU FRAMKVÆMDUM
Siðast á árinu var lögð fram á
Alþingi tiilaga til þingsálykt-
unar um gerð langtimaáætlunar
um vegagerð. Þar er gert ráð
fyrir þvi að Alþingi fcli rikis-
stjórninni, að láta Vegagerð
rikisins gera tuttugu ára áætlun
um framkvæmdir i nýbyggingu
vega og brúa á stofnbrautum og
þjóðbrautum. Forsendur
áætlunarinnar eiga skv. tillög-
unni, að vera þessar: 1. Vegir
hafi fullt burðarþol allt árið, 2.
vegir séu byggðir upp úr snjó
eftir þvi sem unnt er, 3. Bundið
slitlag sé lagt á fjölfarnari vegi
og 4. tekið sé tillit til umferðar-
öryggis við uppbyggingu veg-
anna.
I greinargerð segir, m.a. að
uppbygging þjóðvegakerfisins
og lagning bundins slitlags á
fjölfarnari hluta þess sé meðal
brýnustu verkefna þjóðfélags-
ins. Mjög margar framkvæmdir
á þessu sviði séu einnig með
arðsömustu f járfestingum og að
óviöa skili fjárfestingar meiri
raunvöxtum.
Aætluninni má skipta i tvo
flokka, annars vegar er um að
ræða úttekt á ástandi og mat á
þörfum fyrir úrbætur og kostn-
að við þær úrbætur. Hins vegar
áætlun til lengri tima um fjár-
magn til framkvæmda og röðun
verkefna i stærstu dráttum.
Mörgum kann aö þykja það
mikil bjartsýni, á timum sem
þessum að leggja til svo miklar
framkvæmdir á sviöi vegamála,
en hvað segir þá i greinargerð-
inni um f járhagslegar forsendur
Þar segir:
„Fjárhagslegar forsendur
áætlunarinnar eru miðaðar við
ákveðiö hlutfall af þjóðarfram-
leiðslu, en sú viðmiðun þykir
eðlilegri en ákveðnar fjárupp-
hæðir. A fskj. 3 sést þetta hlut-
fall fyrir árin 1964-1980 og
meðaltal þessara ára, sem er
1.88%. Ennfremur sést hlut-
fallsleg skipting á helstu verk-
efnaþætt innan vegaáætlunar.
Skipting fjárins hefur jafnan
verið meö þeim hætti, að við-
hald hefur setið á hakanum.
Undanfarin ár hefur það verið
minna en 70% af þörf vega-
kerfisins fyrir viðhald. Þessi
mikli skortur á viðhaldsfé
stefnir öryggi vegfarenda i tvi-
sýnu, auk þess sem hann hefur i
för með sér mikið þjóðfélagslegt
tap. Jafnframt þvi sem tryggt
er fjármagn til nýbygginga
vega, þarf þvi einnig að auka
viðhaldsfé.
A fskj. 3. (súla lengst til
hægri) er sett fram hugmynd að
skiptingu á verkefnaflokka og á
fskj. 4. sést hvernig sú skipting
gæti þróast á áætlunartimabil-
inu, bæði hlutfallslega og i beín
um fjárupphæðum.
Þar kemur fram, aö hiö
ir‘É>
alV
ÚTOJÓLO HÍKIS TIL VEOAMÁLA
í HLUTFALLI VIO þJÓOARFRAMLEIOSLU
1« 14 tt i) It
úiojOlo tk.bb tii vmetAOS mo >>a. víshOlu (mi*.k»). I
hchoanfc 'i,4 'M 'M »M ii,i uj n* n,i »0,1 «,» »ap «,» . »L0 nj »L» »\o | »».»
NTsrco i,i t,» u »,i »,i ».» u,» u,< a.i u.i u.» n,» n.t w,i «,• «.* I «.»
VIOHALD A,» 4,1 •.» »,0 »,» \t t.» t,t »,! »,» »,7 »,* ?,» t,7 »,0 t,» H» | t,»
5 S 5
III
Stjórn BSRB um bráðabirgðalögin:
Mótmælir harðlega kjaraskerð-
ingu og riftun kjarasamninga
— Boðar til formannaráðstefnu um
bráðabirgðalögin
Mótmæli eru nú tekin að ber-
ast frá verkalýðsfélögum og
heildarsamtökum launþega
vegna bráðabirgðalaga rikis-
stjórnarinnar. A mánudags-
kvöldið fjallaði fundur i stjórn
Bandalags starfsmanna rikis og
bæja um bráðabirgðalögin og
var samþykkt samhljóða með 10
atkvæðum að mótmæla setn-
ingu laganna. t samþykkt
stjórnarinnar segir, aö stjórnin
mótmælti harðlega 7% kjara-
skerðingu 1. mars og riftun
kjarasamninga, sem nýlega
voru undirritaðir. Bandalags-
stjórnin hefur i framhaldi af
þessari samþykkt ákveöiö að
kalla saman formannaráð-
stefnu um þessi mál þann 10.
febrúar næstkomandi. Alyktun
stjórnarfundarins fer hér á eft-
ir:
„Stjórn BSRB mótmælir
harðlega þeim ákvæöum i ný-
settum bráðabirgðalögum rikis-
stjórnarinnar, sem fela i sér 7%
kjaraskerðingu 1. mars n.k. og
riftun þeirra kjarasamninga
sem undirritaðir voru i ágúst
s.l.
Siðan kjarasamningarnir
voru gerðir i ágúst hafa engar
forsendur breyst nema hvað
laun annarra hafa hækkað mun
meira en laun félagsmanna
BSRB. Kjaradómur hefur i dag
hækkað laun alþingismanna um
rúmlega 16% frá 1. mai 1980
sem siðan hækkar i rúmlega
23% frá desember s.l. og laun
háskólamanna um 5—6% frá 1.
desember.
Samningar BSRB voru innan
þess ramma sem m.a.s. stjórn-
völd töldu þjóðfélagið þola. Að
dómi stjórnar BSRB er með
bráðabirgðalögunum vegið
þannig að frjálsum samnings-
rétti samtaka launafólks aðr^
valda hlýtur stórtjóni fyr.rLr/
Kristján Thorlacius er sá for-
svarsmaöur launantanna sem
livað harðasl hefur gagnrýnt
efnahagsaðgcröir rikisstjórnar-
Launahækkun alþingismanna:
„Skítseyðisháttur að tala um það
að afsala sér þessum launum”
segir Árni Gunnarsson um hneykslunina vegna ákvörðunar Kjaradóms
Launahækkun til
alþingismanna skv. ákvörðun
Kjaradóms hefur veriö harð-
lega fordæmd af ýmsum
aðilum. Ráðherrar Alþýðu-
bandalagsins leggja t.d. undir
sig forsiðu Þjóöviljans og mega
vart mæla af undran og
vanþóknun. Það sama má segja
um forsvarsmenn stærstu
launamannasamtakanna i land-
inu. Sumir þeir sem á sínum
tima mótmæltu þvi að þing-
menn skömmtuðu sér laun
sjálfir, töldu það svivirðu, mega
nú vart vatni halda vegna þess
að óháður aðili skuli hafa
skammtað alþingismönnum
riflega launahækkun. Það
gleymist oft, að fulltrúar fram-
kvæmdavaldsins og aðstoðar-
menn þeirra hafa langtum
hærri laun en þingmennirnir,
löggjafarvaldið sjálft, eða t.d.
fulltrúar dómsvaldsins i
landinu. Ráöist er á þingmenn
fyrir að þiggja þessi laun sem
þeim eru skö:mmtuð, en yfirleitt
hafa menn ekki mikið við það að
athuga þótt starfsstúlkur i
verzlunum fái 350 þús. kr. á
mánuði en ráöuneytisstjórar ca.
1500 þús. kr. á mánuöi. Af
hverju gagnrýna þessir menn
ekki það hrikalega launamis-
rétti sem rikjandi er f stað þess
að taka einn starfshóp út úr og
hella sér yfir hann? Þeirri
spurningu getur hver og einn
svarað.
„Ekki of sæll af þessum
launum", segir Árni
Gunnarsson.
„Ég vil segja það fyrst um
laun þingmanna almennt, að
þeir eru ekkert of sælir af þess-
um launum. Ef viö litum á þess-
ar launahækkanir i samhengi,
þá sjáum við, að þetta eru ekki
meiri hækkanir en hjá öðrum
háttsettum embættismönnum”.
Þetta sagði Arni Gunnarsson al-
þingismaöur i samtali við Al-
þýðublaðið I gær. „Kjaradómur
hefur nú einnig ákveðið laun
ráðuneytisstjóra, sem fá 300
þús. gkr. hærri laun en þing-
menn, hæstaréttardómarar fá
500 þús gkr hærri laun og forseti
íslands fær 1.2 milljónum hærri
laun”.
„Arni sagði, að fyrst að veriö
væri að ræða um laun þing-
manna einu sinni enn, vildi hann
koma þeirri skoöun á framfæri,
að laun á almennum vinnu-
markaði væru miklu hærri en
gefið væri upp opinberlega.
„Það væri ekki úr vegi, að þeir
sem hæst gala um há laun þing-
manna eins og Jónas Kristjáns-
son, á Dagblaðinu, Ásmundur
Stefánsson formaður ASl og
Kristján Thorlacius, formaður
BSRB gæfu upp sin laun um leið
og þeir dæma aðra”, sagði Árni
Gunnarsson.
Islenskir þingmenn eru illa
launaðir, það sést vel ef tekið er
mið af launum starfsbræðra
þeirra á Norðurlöndum eða i V-
Evrópu almennt, sagöi Arni, og
hann bætti við ,,Ég er þeirrar
skoðunar, a ð þing menn eig i ekki
að þurfa aö vinna með þing-
mennskunni. Þeir eiga að geta
einbeitt sér að þingmannsstarf-
inu. Ef þeir eru sveltir I launum,
endarþað með þvi, að enginn
mun reyna við þingmennskuna
nema auðugir menn og þeir
sem” ekki eru gjaldgengir á
vinnumarkaði annars staöar.
Ég get ekki séð, að slikt yrði
til að auka á hróður Alþingis,
sem er ekki hátt skrifaður á
Mörgum þykir alþingismenn taka of mikil I laun.
skala almenningsálitsins. Ég
segibara fyrir mig að mér veit-
ir ekki af þessari hækkun. Þaö
fylgir þvi gifurlegur kostnaður
að vera þingmaður og ég efast
raunar um að Kjaradómur eigi
gott með að meta þann kostnað
að fullu.
Spurningu blaðamanns um
það hvort Arni mundi afsala sér
launahækkunum sagöi Arni að
hann teldi það beinlinis
heimskulegt. „Ég kalla það
skitseyðishátt af mönnum að
ætla að afsala sér þessum laun-
um, sem renna beint i rikissjóð,
en ekki til þess láglaunafólks,
sem þeir telja sig vera að vinna
fyrir”.
Arni sagði að lokum, að núL
Arni Gunnarsson: ,,Ég kalla
það skitseyðishátt að vilja af-
sala sér þessum launum.”
Jóhanna Sigurðardóttir: „Það
má deila um það hvort þessi
launahækkun kemur á heppi-
legum tima.”
Sighvatur Björgvinsson:
„Krafa var gerö um að alþingis-
menn ákvörðuöu ekki sin eigin
laun. Nú hefur Kjaradómur birt
niðurstöður sinar, ég vil ekki
leggja dóm á þær.”

VII H’Mil fWFTTTnríWf