Alþýðublaðið - 14.05.1981, Síða 7

Fimmtudagur 14. maí 1981
7
Erlend syrpa Erlend syrpa Erlend syrpa Erlend syrpa Erlend syrpa
Byggðastefna í
N-Afríku
Nii er I gangi rannsóknarverk-
efni vegna atvinnuleysis i
strjálbýlustu hérööum N-Afrlku.
V-Þýskastjórnin ásamt Alþjóöa
vinnumálastofnuninni bera
kostnaöinn af rannsóknunum og
standa fyrir þeim. Nákvæmar
rannsóknir hafa fariö fram i
dreifbýli Algeriu, Túnis, Egypta-
lands og Súdan. Þýska Þróunar-
aöstoöar stofnunin hélt nýlega
fund, þar sem niöurstööur rann-
sóknanna voru kynntar.
Umræöur milli rannsóknaraöil-
anna, stjórnmálamanna frá ýms-
um afriskum löndum og fulltrúa
alþjóölegra samtaka, snerust um
vandamál, sem ekki aöeins er aö
finna I N-Afríku.
Þrátt fyrir miklar umbætur I
landbúnaöi, áveitum, áburöar-
notkun og aukinni vélvæöingu, er
samt sem áöur mikill munur á
framleiösluaukningarmöguleik-
um milli heföbundins landbún-
aöar og nýtisku landbúnaöar. Þar
aö auki kostar þaö stórfé I fjár-
festingu, aö skapa ný störf.
Af ýmsum ástæöum hefur land-
lausum fjölgaö talsvert. Þaö
hefur reynst illa, aö veita iön-
þróun forgang fyrir framþróun I
landbúnaöarframleiöslu. Þá er
þaö vandamál aö efla lýöræöis-
lega ákvaröanatöku meöal
þeirra, sem lifa af landbúnaöi.
Enn eitt vandamál, sem rætt
var, var, aö stór hluti vinnuafls-
ins flyst burtu. í Egyptalandi t.d.
hafa 12% vinnuaflsins flutt úr
landi.
í Algeriu byrjaöi slöasti ára-
tugur á þvi aö ný met voru sett i
landflótta. 7% af vinnuafli i dreif-
býli fluttist burtu árlega. Flestir
fluttu annaö hvort til borganna,
eöa hreinlega úr landi.
Menn voru ekki á eitt sáttir um
ástæöurnar fyrir þessu. En menn
voru sammála um aö þróun land-
búnaöar fær ekki þann forgang,
sem stjórnmálamenn vilja halda
fram.
Þess vegna eykst fæðuinnflutn-
ingur til þessara landa sifellt. 1
sumum löndum er nú meir en
helmingi fæöuþarfarinnar full-
nægt, með innflutningi. Og
borgarbúar lifa mun betur en
bændur.
Hinsvegar lifa margir ibúar
smáþorpa á landsbyggöinni undir
fátæktarmörkunum.
Stefnir í fólksfækkun
í Noregi
Ef hlutfall barnsfæöinga
hækkar ekki i Noregi, veröur
fólksfjöldi þar aöeins 2,2 milljónir
um aldamótin 2100. Fólksfjöldi I
Noregi er nú rúmar 4 milljónir.
Hlutfall barnsfæöinga nú, mun
leiöa til fólksfjölgunar upp aö 4,2
milljónum um næsta aldamót, en
eftir aldamótin mun fólksfækkun
hefjast. Innan 70 ára yröi fólks-
fjöldinn kominn niöur i 3,3
milljónir.
Fjöldi barnsfæöinga hefur
minnkað stórlega siöustu 10—15
ár, úr 66000 á ári um miðbik siö-
asta áratugar, I 51000 áriö 1980.
Þetta stafar eingöngu af minnk-
andi frjósemi, þvi fólksfjöldinn
hefur farið vaxandi á sama tima.
Mælistikan á frjósemi, er fjöldi
barna fæddur á ári hverju, miðað
viö konur á barneignaaldri.
Ariö 1980, var frjósemismeðal-
taliö 1,7, sem er lægsta sllk tala
sem skráö hefur veriö i Noregi.
Um miöjan 3. áratuginn var hún
1,8, en hækkaði slöan jafnt og þétt
I mettöluna 3,0 áriö 1964. Siöan
hefur talan farið lækkandi.
Stjórnvöld I Noregi hafa miklar
áhyggjur af þessu, og þeim
vandamálum, sem þessi þróun
mun óhjákvæmilega leiöa til. Nú
hugleiöa menn aögeröir til aö
koma i veg fyrir þessa þróun og
snúa henni viö, en engar fastmót-
aöar tillögur hafa veriö lagöar
fram. Meöalaldur hækkar
stööugt, og fækkun barnsfæöinga
mun leiöa til öldrunar þjóðar-
innar. Stjórnvöld hafa enn ekki
lagt til nein úrræöi viö þessum
vanda.
Mengun andrúmslofts og annars,
hefur ýmislegt i för meö sér. Hér
eru þýskir slökkviliðsmenn, sem
hafa fengiö þaö aukna hlutverk,
aö vera i framlinunni, ef til
meiriháttar mengunar kemur.
Þungmálmamengun í
fæðu í Þýskalandi
Alvarleg matareitrun getur
orsakast af kadmium og öörum
þungum málmum, sem sleppa út
I umhverfiö i iönaði, og engin
augljós lausn finnst á þessu
mengunarvandamáli, segja sér-
fræöingar V-þýsku stjórnarinnar
i Bonn, en þeir hafa leitaö aö úr-
ræöum viö þessu I tiu ár.
Þetta var niöurstaða skýrslu
um kadmiummengun, sem var
lögö fyrir v-þýska þingiö af Um-
hverfisverndarstofnuninni þar i
landi. Heilbrigðisráöuneytiö
þýska segir aö setja verði ákvæöi
um hámark á notkun kadmiums I
áburði, sem byggja ætti á mæl-
ingum sem reglulega fara fram i
Þýskalandi.
V-þýska þingiö deildi sérlega
um kadmium sem berst út I um-
hverfið i úrgangi iöjuvera. Þýsk
stjórnvöld telja aö ódýrast og
öruggast væri aö sla úr úrgangin-
um hættuleg efni, svo sem kadmi-
um, blý og kvikasilfur. Onnur leiö
væri aö brenna úrganginn, en þaö
myndi aöeins sleppa þessum
málmum út i andrúmsloftiö.
Sumir þingmenn vildu jafnvel
láta banna kadmium og finna
eitthvað I staðinn fyrir þaö.
Samkvæmt tölum úr mæling-
um, sem eru geröar reglulega,
hefur magn þungra málma i mat-
vælum ekki enn náð hættumörk-
unum. En aögátar er þörf hvaö
varöar kadmlum. Læknar ráöa
fólki frá þvi aö boröa sveppi og
nýru of oft.
En kadmium er náttúrulegt
efni sem getur fundist hvar sem
er, sérlega sem úrgangsefni stál-
iöjuvera, og þar sem kol eru
brennd, sem og viö framleiöslu á
áburöi. Þaö safnast siöan I beitar-
og ræktarlandi.
Einföld
krabbameinsprófun
Þaö er enn eitt stærsta viö-
fangsefni lækna aö finna krabba-
mein snemma, meöan enn eru
góöir möguleikar á aö komast
fyrir þaö. Þvi einfaldara, sem þaö
yröi aö finna slikt, þvi betra auð-
vitaö. 1 V-Þýskalandi eru nú aö
fara i gang tilraunir meö aö finna
krabbamein snemma, meö hita-
mælingum.
Hver sjúklingur er prófaöur
meö hitaaölögun, en slikar próf-
anir hafa fariö fram lengi i
Heidelberg. Prófunin byggist á
þvi, aö geta likamans til aö aö-
laga sig hitabreytingum utanfrá,
minnkar greinilega á fyrstu stig-
um krabbameins.
Likamshitinn er mældur meö
innrauöum skynjurum á ýmsum
stööum á likamanum. Sjúklingur-
inn færir siöan hendi sina I ilát
meö köldu vatni, og hiti hans er
mældur aö nýju. Samanburöur
sýnir siöan, hversu vel likaminn
getur aölagast þessum breyting-
um á hita.
Sjúklingar, sem hafa sýnt litla
aölögunarhæfni hafa I 9 tilfellum
af tiu reynst hafa krabbamein á
ýmsum stigum, en tilraunir hafa
veriö geröar á fólki, sem vitaö er
aö hefur krabbamein, sem og á
sjálfboöaliöum. Læknar vonast
til, aö þessi tækni veröi einfölduö
Þessi tækni er einföld, ódýr,
skaölaus og hægt er að endurtaka
prófunina eins oft og þurfa þykir,
sem þykir gott i krabbameins-
rannsóknum. Nú fara fram próf-
anir á þessari tækni 1 stórum stil á
spitölum I V-Þýskalandi.
Unga kynslóðin
vill frekar kryddað te
Stundum verða tesmakkar-
arnir i Hamborg óskaplega fegn-
ir, þegar kaffitiminn kemur.
Hvergi i heiminum er flutt inn
jafnmikiö af tei og i Hamborg,
London og Rotterdam. 000 tonn
af tei eru flutt til V-Þýskalands og
80% af þvi fer um höfnina i Ham-
borg. Þjóöverjar drekka þó ekki
eins mikiö te og Bretar, sem nota
um3, kfló af tdaufiá mann á ári.
Austur-Frislendingar, sem búa
nærri hollensku landamærunum
komast þó yfir 3 kiló á ári. Þeir
drekka teið sterkt, sætt og meö
rjóma. Almennt seljast þær te-
tegundir best, sem eru gullnar
eða gular á litinn, en yngri kyn-
slóöirnar vilja frekar kryddaö te.
Viðtalstimar þingmanna Alþýðuflokksins
Þingflokkur og Framkvæmdastjórn Alþýðu-
flokksins hafa ákveðiðað efna til reglulegra
viðtalstíma þingmanna Alþýðuf lokksins á
flokksskrifstofunni í Alþýðuhúsinu nú fyrst
um sinn. Flokksfólk og aðrir sem áhuga hafa
fyrir því að ræða við þingmennina fá þarna
tækifæri til þess að ná til þeirra á auglýstum
viðtalstímum— Vmist með því að hringja í
síma skrifstof unnar— 1 50 20 eða með því að
koma og ræða við þá.
Viðtalstímar verða, sem hér segir:
Þriðjudag 19. maí verður Karvel Pálmason til viðtals f rá kl. 11 til kl. 12 fh.
Fimmtudag 21. maí verður Magnús H. Magnússon viðtalsfrá kl. 17.30 til kl. 19.
Aðrir viðtalstímar verða auglýstir síðar.
Verkamannafélagið Hlíf
Hafnarfirði
Tillögur uppstillingarnefndar og
trúnaðarráðs verkamannafélagsins Hlifar
um stjórn og aðra trúnaðarmenn félagsins
fyrir árið 1981 liggja frammi á skrifstofu
Hlifar frá og með fimmtudeginum 14. mai
1981.öðrum tillögum ber að skila á skrif-
stofu Hlifar Reykjavikurvegi 64 fyrir kl.
17.00 mánudaginn 18. mai 1981 og er þá
framboðsfrestur útrunninn.
Kjörstjórn verkamanna-
félagsins Hlifar
Byggingaverkfræðingar —
byggingatæknifræðingar —
tækniteiknarar
Opinber stofnun óskar að ráða eftirtalið
starfsfólk:
1. Byggingaverkfræðing.
2. Byggingatæknifræðing
3. Tækniteiknara
Launakjör samkvæmt ráðningasamning-
umrikisins.
Umsóknir sendist til blaðsins fyrir 22. mai
nk. merkt320.
Frá menntaskólanum
við Hamrahlíð
Skólaslit og brautskráning stúdenta verð-
ur laugardaginn 23. mai kl. 14.00.
Skráning nýrra nemenda i öldungadeild
fer fram þriðjudaginn 19. mai kl. 17—19.
Skráning eldri nemenda i öldungadeild
fyrir haustönn 1981, fer fram 16. mai kl.
12.30—16.30, og mánudaginn 18. mai kl.
17—19.
Sýning prófúrlausna i öldungadeild verður
16. mai kl. 10—12.
Rektor
Fjölskylduferð Alþýðu-
flokksfólks í Kópavogi
Alþýðuflokksfélögin í Kópavogi efna fil fjöl-
skylduferðar um Reykjanesfólkvang laugar-
daginn 16. maí.
Tilvalin helgarferð fyrir alla fjölskylduna.
Takið börnin með.
Leiðsögumaður: Jón Jónsson< jarðf ræðingur.
Broftför frá: Hamraborg 7, kl. 10.00 stundvfs-
lega.
Tilkynnið þátttöku til:
Sólveigar, sími 44593
Sigríðar, sími 42429
Grétu simi 44071
I september 1975 var Reykjanesfólkvangur
stof naður. Að honum standa eftirtalin sveitar-
félög: Reykjavík, Kópavogur, Seltjarnarnes,
Garðabær, Haf narf jörður, Keflavík,
Njarðvík, Grindavíkog Selvogur. Fólkvangur-
inn nær alla leið norður í Víf ilstaðahlíð suður á
Krísuvíkurberg og vestan frá Höskuldar-
völlum austur fyrir Grindarskörð, þar sem
Bláf jallafólkvangur tekur við. Með þessu hef-
ur það komist í framkvæmd að friðlönd og
fólkvangar ná alla leið þvert yfir Reykjanes-
skagann úr Elliðaárvogi á Krísuvíkurberg.
Ferðinni verður hagað .þannig í stórum
dráttum: ekið inn á Höskuldarvelli, gengið
síðan meðfram Trölladyngju inn um Sog, upp
á Grænavatnseggjar og niður á Lækjarvelli.
Þar geta þeir, sem vilja, lokið göngunni og
tekið sér far með bílnum í Krísuvík, en hinir
halda göngunni áf ram yf ir Móhalsá um Ketil-
stíg, yfir Sveifluháls og koma niður hjá Sel-
túni, þ.e. hverasvæðinu i Krfsuvík.