Alþýðublaðið - 08.09.1981, Blaðsíða 3

Alþýðublaðið - 08.09.1981, Blaðsíða 3
Þriðjudagur 8. september 1981 INNLEND STJÓRNMÁL 3 ____ÚR: KLIPPAN Siðdegisblöðin geröu að umtalsefni i' leiðurum síöustu viku, hofmóð og hroka Svav- ars Gestssor.ar félagsmála- ráöherra. Við byrjum á Dag- blaðinu? Atlaga að eigin mannorði Komið hefur i ljós, aö Arn- mundur Bachmann, aðstoðar- maður Svavars Gestssonar félagsmálaráðherra, hefur beitt áhrifum sinum til að koma föður sinum i feitan bitl- ing annars tveggja mats- manna við endursölu verka- mannai'búöa. Einnighefur komið i ljós, að bitlingar þessir eru óþarfir og hafa bæöi ti'masóun og ferða- kostnaö i för með sér. Matið mætti frem ja i tölvu, af þvi að þaö er bara útreikningur á visitölubreytingum frá eldra mati. Jafnvel þótt þessir bitlingar leiddu ekki til tjóns, sem þeir gera, er út I hött, að pólitiskir forstöðumenn ráðuneyta mis- beiti valdi sinu með þessum hætti.En þaö sýnir hugarfarið að baki hugsjónafroðunnar. Svavar Gestsson sagði i viðtali við Dagblaðiö, að gagn- rýnin væri enn ein atlagan aö mannorði sinu. I þessu gætir nokkurs misskilnings ráð- herrans, þvi að það er hann, en ekki sögumenn, sem hefur gert atlögu að eigin mannoröi. Rifrildið um, hvaö raun- verulega sé greitt i kostnað við þessa bitlinga, skiptir engu máli isamanburðiviðhitt, að i fyrsta lagi eru þeir óþarfir og i öðru lagi eiga menn ekki að veita þá nánum ættingjum aöstoðarráðherranna. Þaö er einmitt þetta, sem - flestir hafa við stjómmála- menn okkar að athuga. Þeir koma hvarvetna fram Ut- belgdir af hugsjónum og um- hyggju en eru svo i raun upp- teknir af hagsmunum sinum og sinna. Þess vegna er mann- oröiö litið. ( — Dagblaöiö — leiöari Jónasar Kristjánssonar) Engir eru iðnari en ráö- herrar Alþýðubandalagsins við að hygla „sinum mönn- um”, hreiðra um sig i stjómarráðinu, maka krók- inn. Þeir aka um á gljá- fægðum lúxusbllum með einkabilstjóra. Þeir gerast viðförlir um nágrannalöndin búandi áfimmstjörnuhótelum og gerast snobbaöri og fyrir- mannlegri en sjálft aristó- kratiið. Þeir hossa sér i pluss- klæddum ráðherrastólum og fjarlægjast verkalýðinn og daglaunamanninn jafnt i anda sem athöfnum. Sérkennilegasta breytingin er þó fdlgin i framkomunni, þessari dæmalausu hrokafullu vandlætingu, sem sifelR er sett upp þegar pólitiskri gagn- rýnier beintað geröum þeirra eða ákvörðunum. 1 Alþýöublaðinu hafa undan- farna daga birst upplýsingar um þaö, hvaða þóknun mats- menn félagsmálaráðuneytis- ins fá fyrir að meta söluverð ibúða i' verkam annabústööum. Þar er fullyrt að þóknunin nemi sautján þúsund krónum pr. ibúð, sem samtals nemi 350 þúsundum króna á ári miðað við þann ibúöafjölda sem venjulega gengur kaupum og sölum á einuári. Jafnframter fullyrt aö akstursgjald til matsmanna sé allt að átta sinnum hærra en tiðkast hjá hinu opinbera. Alþýðublaöið telur hér um álitlegan bitling að ræða, og inn i það mál blandast ættartengsl mats- manna og staðgengils ráð- herra. Félagsmálaráöherra bregst við afyfirlæti.Hann visar allri gagnrýni á bug á þeirri for- sendu að verið sé að vega aö mannorði sinu. Siðan segir hann Alþýðublaöinu upp! ÁKVÆBISVINNAN 0G ÞEIR SEM MINNA MEGA SÍN ,, Eg skil ekki og hef aldrei skilið hvers vegna alltaf þarf aö byrja á láglaunafólki, ef eitt- hvað þarf eöa á aö spara, hvort sem það er i opinbera kerfinu eða hjá öðrum fyrirtækjum,” - sagði verkakona ein I Alþýðu- blaðinu á laugardag, en þar var skýrt frá þvi, aö breytt vinnutil- högun hjá ræstingarkonum Pósts og sima hér i Reykjavlk heföi leitt til þess, aö 5 konur af 9, sem viö ræstingarnar unnu, sögðu upp störfum. Astæöur uppsagna kvennanna voru þær, að hið nýja kerfi gerir ráð fyrir, að konurnar skili mun meira vinnuframlagi fyrir sömu laun. I þessu tiltekna dæmi, var breytingin á vinnufyrirkomu- laginu, færð frá fermetra uppmælingu og yfir i tima- mælda ákvæöisvinnu. Varafor- maður verkakvennafélagsins Framsóknar, sagði i viðtali viö blaðið vegna þessa máls, að verkalýðsfélögin gætu ekki beitt sér gegn skipulagsbreytingum sem þessum, þar sem verka- lýðshreyfingin hefði i samningum fallist á timamælda ákvæðisvinnu og væri hreyfingin bundin þeim samningsákvæðum. Það er ekkert nýtt i sjálfu sér, að upp komi deilur um hina timamældu ákvæðisvinnu. Þetta ákvæöisvinnufyrirkomu- lag hefur rutt sér til rúms æ viðar á vinnumarkaðnum og þá sér i lagi I fiskvinnslunni. Fyrir fólk með óskerta starfsorku virðist þetta nýja fyrirkomulag henta ágætlega i flestum til- vikum, en málið horfir öðruvisi viö, þegar skoðaö er frá sjónar- hóli fólks, sem hefur vegna aldurs eða annarra orsaka, skerta starfsorku. Þá hefur hin timamælda ákvæöisvinna þau áhrif ein, að þetta fólk lækkar i launum eða það hrökklast frá störfum vegna vinnuþrælkunar. Þarna stangast á tvö ill- sættanleg viðhorf. Annars vegar ósk þeirra, sem vilja ná hærri launum með auknu vinnuálagi og hins vegar sú napra stað- reynd, að ekki eru allir i stakk búnir til að geta aukið vinnu- hraöa. Hiá Pósti og sima varö niður- staða málsins sú, að eldri kon- urnar, þær sem höfðu unnið jafnvel áratugum saman hjá stofnuninni, gátu ekkert annað gert, en að taka pokann sinn og kveðja. Hið nýja kerfi þýddi ekkert annað fyrir þær, en auknar vinnuálögur nú eða lægri laun. Verkalýðshreyfingin er nauö- beygö að taka með festu á þess- um málum. Hreyfingin getur ekki lokaö augunum fyrir þvi, aö fólk sem komiö er á efri ár hrökklist i stórum hópum út af vinnumarkaðnum vegna aukins vinnuálags. Það þurfa að vera fyrir hendi valkostir. Þeir sem það vilja, geta unnið samkvæmt timamældu ákvæðisvinnufyrir- komulagi. Hinir sem þaö ekki geta né vilja, eiga að fá að starfa út frá sömu viðmiöun og áður. Eins og áður hefur komið fram, þá eru þeir atburðir sem gerðust hjá Pósti og sima fyrir fáum mánuðum, langt frá þvi að vera einsdæmi. Tilvik þessu llk, hafa gerst margoft áöur. Það veröur hins vegar að sjá til þess, aö svona endurtaki sig ekki. Með rökréttri einföldun, er hægt að fullyrða, að Póstur og slmi hafi hreinlega sagt upp þeim ræstingarkonum, sem lengstan starfsaldur höfðu að baki. Þaö er alkunna, að mörg fyrirtæki, sem hafa þau mark- miö ein aö stefna aö hámarks- gróða og láta hagsmuni starfs- fólks sig litið varða, leitast viö aö losna viö starfsmenn sem vegna aldurs skila ekki sömu vinnuafköstum og áður. Það skiptir þessi fyrirtæki engu, þótt þessir sömu starfsmenn hafi veriö burðarásar fyrirtækjanna um áraraðir og lagt allt sitt af mörkum. Þau láta hinar isköldu og miskunnarlausu leikreglur kapitalismans ráöa ferðinni og vilja hámarksgróða. Mann- eskjan er ekki hátt skrifuö á þeim pappirum. Um leið og starfsorka launþeganna minnk- ar, eru þeir látnir fjúka. Það er hins vegar öllu alvarlegri hlut- ur, þegar þessi viöhorf speglast I ráðstöfunum opinberra fyrir- tækja, eins og Pósts og sima. Það er timi til þess kominn, að verkalýðshreyfingin stigi á hemlana og endurskoöi þessi mál. Timamæld ákvæöisvinna getur veriö réttlætanleg I sumum tilvikum og þá einkan- lega þegar hún gefur af sér aukin laun. Þegar hins vegar þetta kerfi kastar sjálfkrafa út af atvinnumarkaðnum fólki, sem hefur unniö hörðum höndum fyrir þjóðarbúið um áratugaskeið, þá er rétt að staldra við. Ræstingamálið hjá Pósti og sima, er aðeins eitt dæmi af mörgum. Aöeins litill, en dæmi- geröur hluti, vandamálsins. Launþegar I hópi eldri kyn- • slóðarinnar, eiga allt annað : skiliö af þjóðfélaginu, en aö vera ýtt i burtu á þennan hátt. Verkalýðshreyfingin er I stanslausri kjarabaráttu. Það er barist fyrir hækkuðum launum. Timamælda ákvæðis- vinnan hefur gefiö fjölmörgum kost á, að hækka i launum. En timamælda ákvæðisvinnan hefur lika hrakið fólk úr vinnu. Grunnur verkalýðshreyf- ingarinnar er fólkið sem I henni er. Þar er fólk á öllum aldri meö misjafna heilsu. Verkalýðs- hreyfingin veröur einnig að lita til hagsmuna þeirra sem minna mega sin. Verkalýðshreyfingin hyggst leggja allt kapp á barátt- una fyrir þá, sem lægst hafa launin. Eldri launþegar og þeir sem skerta starfsorku hafa, eru nær undantekningarlaust i hópi hinna lægst launuðu. Þaö getur ekki veriö réttindabarátta eða kjarabarátta fyrir þetta fólk, þegar nýtt vinnufyrirkomulag þýðir óbeinan brottrekstur. Verkalýðshreyfingin veröur aö sjá til þess, að þetta fólk geti unnið störf sin og þegiö sann- gjörn laun fyrir. Verkalýös- hreyfingin veröur að stöðva þá öfugþróun, að eldri launþegum sé sparkað á beinan eða óbeinan hátt úr vinnu. Ræstingarkonudæmið hjá Pósti og sima, er dæmi sem á ekki og má ekki endurtaka sig. Þorvaldur Jónsson, bæjarfulltrúi Akureyri: STJÓRNMÁLAFLOKKARNIR STARFA Á LÝÐRÆÐISLEGUM GRUNNI Að starfa i bæjarstjórn, er að taka þátt i iðandi mannlifi sveit- arfélagsins. Þar kynnist bæjar- fulltrúinn störfum hinna fjöl- mörgu áhugamanna, sem drifa áfram hina margbreytilegustu starfsemi i bænum. 1 raun hafa bæjarbúar litla yfirsýn yfir þessa starfsemi, þeir sjá iþróttasvæði, golfvelli, útivist- arsvæði og fl. og fl. og þeim þyk- ir harla gott ef vel er gert, en lengra nær þekking fjöldans vart. Hin eiginlega starfsemi hinna mörgu áhugafélaga er al- menningi hulin aðverulegu leyti. Bæjarstjórnarmenn reyna að gera sér eins glögga grein fyrir mikilvægi þessara starfa og unnt er, þar sem kröfur áhugafólksins eru miklar á hendur bæjarst, en takmarkaðir tekjustofnar setja ráðamönnum stólinn fyrir dyrnar að verulegu marki. Tekjustofnar takmarkaðir Bæjarstjórnarmenn reyna þó að verða við óskum sem flestra um fjárframlög, þóttsumum umsækjendum þyki eflaust smátt skorið þegar fjár- hagsáætlun liggur fyrir. Að framansögðu eru störf við af- greiðslu þessara mála aðallega fjárhagslegs eðlis og bundið við fjárhagsáætlun hvers árs. Þau eru fremur smá i sniðum miðað viö heildartekjur bæjarsjóðs, en við afgreiðslu stærri mála og þeirra fjárfrekustu eru hendur bæjarfulltrúa að verulegu leyti bundnar. Annars vegar af fast- ákveönum greiðslum, sem stafa af sameiginlegum kostn- aði rikis og sveitarfélaga og hins vegar af þeim stefnu- skrám, sem barist er fyrir um kosningar og siðan samningi, sem geröur er um stjórn bæjar- ins milli fulltrúa þess meiri hluta sem myndaður er i bæjar- stjórn. Framkvæmdasamur meiri hluti Sá meirihluti, sem nú situr i bæjarstjórn verður varla sakað- ur um framkvæmdaleysi i bæn- um, þótt alltaf megi deila um forgang framkvæmda og skipt- ingu fjármagns til einstakra verka. Meiri hlutinn hefur lagt áhersiu á að ljúka stórverkefn- 'um á sem skemmstum tima svo að fjármagn nýtist sem best og hefur minni hlutinn stutt þessa stefnu. Má i þessu tilviki geta gatnaframkvæmda i bænum, sem kosta mikið fé, en eru tald- ar af flestum bæjarfulltrúum undirstaða undir stækkun bæj- arins og velliðan ibúa. ,, Steinstey pumenn" Bregður þá svo við að hörð gagnrýni kemur fram i blaða- grein á þessa stefnu bæjar- stjornar og bæjarfulltrúar nefndir „steinsteypumenn” i niðrandi merkingu. Sem betur fer eru fáir formælendur þess að hverfa til fortiðar á moldargötu og i torfhús. Almenningur vill lifa i fögru og hreinu umhverfi og að þeir geti farið ferða sinna um gott umferðakerfi, þar sem steinsteypa og gróður fari vel saman og setji svip sinn á bæinn. Þetta er aöeins smá sýnishorn af mati einstakra manna á stórframkvæmdum sem bæjarstjórn ákveður. Þessi gagnrýni er oft sett fram að litt athuguðu máli, eða að viðkom- andi hefur orðið' fyrir von- brigöum með framgang sinna áhugamála i bænum. ópólitískar bæjarstjórnir. Sá áróður er nú rekinn i sumum fjölmiðlum að heiila- vænlegast sé að leggja alla stjórnmálaflokka niður i sveitarstjórnum og pólitiskt skoðanalausir einstaklingar eigi að stjórna bæjarfélögum. Þetta myndi eflaust vera ágæt hug- mynd, ef við byggjum ekkí i lýðfrjálsum hluta heims, þar sem mismunandi stjórnmála- skoðanir eru taldar nauðsyn- legar og pólitiskir stjórnendur jafn nauðsynlegir og fæöi og kiæði almennings, enda hafa stjórnendur þjóöarinnar og sveitarfélaganna talið það styrk sinn að hafa á bak við sig öfluga pólitiska hreyfingu, þar sem ýmis sjónarmið á framkvæmd mála koma til umræðu og af- greiðslu. Stjórnmálaf lokkarnir eru lýöræöislegir Stjórnmálaflokkar hér starfa á lýðræðislegum grunni og eru opnir fyrir hinum fjölbreytileg- ustu lifsskoðunum fólks og óviða er auöveldara að koma þeim á framfæri og hafa áhrif á gang áhugamála sinna. Það yrði þvi spor afturábak ef engin stjórn- málaumræða færi fram i bæjar- stórn Akureyrar, og vandséð hvernig sú stjórn yrði á bæjar- félaginu, sem ekki hefði hinn fjölbreytta svip pólitiskra skoðana. Þorvaldur Jónsson.

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.