Alþýðublaðið - 22.09.1981, Qupperneq 8

r~ : Ctgefandi: Alþýðuflokkurinn.
alþýöu- blaðið Framkvæmdastjóri: Jóhannes Guðmundsson * _ a _ f a Stjórnmálaritstjóri og ábm.: Jón Baldvin Hannibaisson. A C L'KITT OfC 1IHI1111 Ritstjórnarfulltrúi: Guðmundur Arni Stefánsson. |\| | | Lfll dl II Blaðamenn: Einar Gunnar Einarsson, ólafur Bjarni Guðnason og Þráinn Hallgrímsson. Útlitsteiknari og ljósmyndari: Einar Gunnar Einarsson. Ol OCC Gjaldkeri: Halldóra Jónsdóttir. Auglýsingar: Sigrlður Guðmundsdóttir. öloðö Dreifingarstjóri: Sigurður Steinarsson. , . . ‘ VI Ritstjórn og auglýsingar eru að Slðumúla 11, Reykjavlk, simi 81866.

ALÞÝÐUBLAÐIÐ SEGIR:
Togarinn verkefnalaus við bryggju,
en samt á að kaupa annan
— Raufarhafnarmálin dæmigerð fyrir fumið og
markleysuna í sjávarútvegsmálum
Fram hefur komiB í fréttum,
að útgerðarfélagiö Jökull á
Raufarhöfn standi nú höllum
fæti og reksturinn gangi vægast
sagt skrykkjótt. Fyrirtækið
getur ekki greitt starfsmönnum
laun, togarinn Rauðinúpur
hefur verið stopp við bryggju
vikum saman og erfiðlega
gengur að losna við fiskafuröir,
sem fylli nú allar geymslur
frystihússins.
í sjálfu sér er þetta ekkert
nýtt i fyrirtækjarekstri hér-
leridis. Aörar eins fréttir hafa
áður heyrst. Einnig er vitað að
fleiri frystihús og fleiri útgerðir
á landinu eru á brauðfótum. Það
er út af fyrir sig, ihugunarefni,
aö sjávarútvegurinn sem löng-
um hefur verið talinn grund-
völlur þess, að lifvænlegt sé hér
á landi, standi eins illa og raun
ber vitni. Eða eins og maðurinn
sagði: Ef ekki er hægt að græða
á útgerð, þá er ekki hægt að
reka nein fyrirtæki hérlendis án
halla. ,,Og það eru mörg sann-
leikskornin i þessari fullyrð-
ingu. Þorskveiöar hafa t.a.m.
giæðst verulega á siðustu
misserum og er það ekki litið
skref tii betri vegar. Þrátt fyrir
þetta er eymdin og veöldin slik,
að frystihúsin eru I þann veginn
að stöðvast hvert af öðru og
togararnir, sem streyma inn i
landið festast við bryggju I löng-
um bunum.
Hvaö er að gerast?

Togarinn Rauðinúpur hefur verið bundinn við bryggju á Raufar-
höfn að undanförnu og frystihúsið I lamasessi. Jökull h/f vill aðstoð
frá hinu opinbera. Nú eiga þingmennirnir og Framkvæmdastofnun
að skaffa pening, eins og gerðist þegar fjárfest var i nýja ókomna
togaranum þeirra i tJtgerðarfélagi Norður-Þingeyinga.
Astand sem þetta er ekki alls-
endis óþekkt frá fyrri árum.
Hins vegar veröur ekki séð
annað, en allt stefni nú á bólakaf
og þaðan verði ekki afturkvæmt
fyrr en aö löngum tima liðnum
— eftir langt og kvalafullt loft-
leysi og myrkur.
Vitleysan meö Ingvar
En litum aðeins nánar á
Raufarhafnardæmið. Flestir
muna vafalaust eftir þeim
miklu blaðaskrifum, sem urðu á
sinum tima, þegar útgerðar-
félag Norður Þingeyinga (Jök-
ull h/f á 40% i þvi félagi) vildi
láta rikisstjórnina og Fram-
kvæmdastofnun kaupa handa
sér norska togarann Ingvar
Ivertssen fyrir stórfé, þegar
fjölmargir aðrir og ódýrari val-
kostir buðust. Það mál allt
þvældist fram og til baka i
stjórnkerfinu og enginn vildi
barnið eiga — nema þeir fyrir
norðaustan, þeir vildu Ingvar
(þ.e. Ivertsen Ingvar) og engan
annan. Nokkur þúsund norskar
krónur til eða frá, var ekki
þröskuldur i þeirra augum.
Norðausturland-Raufarhöfn og
Þórshöfn — þurfti sinn togara
og þaö var búið að festa Ingvar
Ivertsen og vantaði bara pen-
ingana úr Fiskveiðasjóði og frá
Framkvæmdastofnun til að
borga brúsann. En það vildu
ekki allir kyngja stórum og
seigum bitum þeirra fyrir norð-
austan og stjórn Framkvæmda-
stofnunar var meö múöur, uns
Steingrímur skipaði þeim að
hætta þessari þvermóðsku, það
væri búið að lofa þeim fyrir
norðaustan togara og togara
skyldu þeir fá, hvað sem hann
kostaði.
En á meðan var Ingvar Ivert-
sen seidur — ekki til íslands —
og þá urðu þeir fyrir norðaustan
fokvondir. Ekki datt þeim það i
hug að kaupa einhverja þá
ódýrari togara, sem i boði voru,
heldur settu þeir i gang nýsmiði
og eiga nú von á einum glænýj-
um og ekki ódýrum til sin
snemma á næsta ári.
Og með þessa forsögu i huga
og þá ofuráherslu sem lögð var
á, aö fá togara á Raufarhöfn og
Þórshöfn, þá kemur nú spurnar-
svipur á ýmsa, þegar togarinn
sem fyrir er á Raufarhöfn er i
stoppi og öll fiskvinnsla liggur
niðri. Á meðan' gengur smá-
bátaútgerð ágætlega hjá Þórs-
hafnarbúum. Ekki fær maður
séð, hvernig eigi að smella hin-
um nýja glæsta togara, sem
Framkvæmdastofnun og fisk-
veiðisjóður hafa fjármagnað,
inn i hið flókna munstur hjá
kauptúnunum fyrir noröaustan.
Það er kannski viðbótar
bryggjuplass fyrir hinn nyja
togara á Raufarhöfn, þar sem
verður hægt að leggja honum
við hlið Rauðanúps.
Það er þó ef til vill fullfljótt að
ganga frá málunum þannig.
Það er ekkert vist að Jökull fái
að láta nýja togarann vera
bundinn viö sinar bryggjur, þvi
það er enn ófrágengið mál milli
Raufarhafnar og Þórshafnar,
hvaðan skuli gera togarann
góða út (eða binda fastan).
Hver er heildarstefnan?
Þegar öllu gamni er sleppt, þá
verður ekki séð annað, en
Raufarhafnardæmið sé dæmi-
gert fyrir þá óstjórn og þá
markleysu sem viðgengst i
sjávarútvegi okkar Islendinga.
Togurum er dælt viðstöðulftið
inn i landið, enda þótt þeir sem
fyrir eru, séu meira og minna
verkefnalausir. Togari á hverja
vik, er nú lausnarorðið, þótt
margar vikurnar hafi ekki
frystihús til að vinna aflann. En
þá er málið leyst á þann hátt, að
allur afli skal unnin um borð. Og
hver er á atvinnuhvatinn af
togaranum fyrir fólkiö i landi?
Togarasjómenn
hafa margir 7 L/
Frestað vegnaveðurs
Vegna veðurofsans á Vestfjörð-
um um helgina, varð að fresta
fyrirhugaðri kjördæmisráðstefnu
Alþýðuflokksins, sem halda átti I
Héraðsskólanum að NUpi, Dýra-
firði. Var vart fært milli húsa i
verstu hryðjunum og veöurofsinn
geysilegur.
Alþýöuflokksmenn á Vestfjörð-
um láta hins vegar veðurguðina
ekki aftra sér til langframa og
nefnd kjördæmisráðstefna hefur
.verið sett á um næstu helgi á
fsama stað með áður auglýstri
dagskrá.
„Geri ráö fyrir að við hitt-
umst áður en vikan er liðin”,
segir þingflokksformaður Sjálf-
stæðisflokksins og á þá við
margfræga fundi Gunnars og
Geirs. Hins vegar bætir þing-
flokksformaður þvi við, ,,að
Gunnar væri ekki heima þessa
dagana og yrði beðið eftir hon-
um”. Einkar er þetta drengilegt
og vel til fundið hjá Geir og Ólafi
G að biða heimferðar Gunnars.
Deilur við hringborðið:
GðBEVAROS!
Við sátum saman, nokkrir
upplýstir, viðlesnir og bráð-
gáfaðir snillingar, á kaffihúsi
hér i borg, fyrir nokkrum dög-
um, og ræddum um Síbelius.
Skoðanir voru skiptar. Andlit
þrútin og rauð! Skipulögð skoð-
anaskipti á siðmenntuðu formi
voru ekki lengur möguleg! Allir
töluðu I einu! Hnefar voru
krepptir! Þeim var slegið i
borðplötuna af nokkru afli!
Oðru hverju hófst einhver
raustin upp, yfir samfelldan niö
stanslausra skoðanaskiptanna.
(sem ekki voru siðmenntuð) en
slikar raddir brustu fljótlega, og
runnu saman viö kliðinn, svo
ekki varð greint nákvæmlega
hvað sagt var, utan nokkur orð,
svo sem: „attanúrkreistingur”,
„bavian með pappaeyru”, „þú
ferð með pianó, eins og það sé
ritvél”, „fasisti”.
Þaö var þegar siðasttalda
orðið heyrðist hrópaö yfir klið-
inn, að deilurnar duttu snögg-
lega niður. Ekki svoað skilja aö
nokkur okkar hefði tekið þetta
tilsín! Siðurensvo! Gúbevaros,
eins og Holberg hefði sagt.
(Hann spilaöi á júðahörpu kall-
inn sá) (Annars hljómar þessi
ágæti danski frasi
„GUbevaros”, eins og nafn á
einhverjum suðurameriskum
skæruliðasamtökum).
Nei, það sem þaggaði niður i
okkur öllum, var undrun. Við
spurðum sjálfa okkur: „Hvað
kemur „fasismi” málinu við?”
Við erum viðlesnir, viö erum
upplýstir, við tökum lifið og list-
ina alvarlega. Það er samræmd
skoðun i okkar hóp, sem við höf-
um aldrei efast um, eftir að um-
ræður höfðu farið fram, og
ákvöröun verið tekin, að listir
hafa ekkert með stjórnmál að
gera. List listarinnar vegna,
það er okkar mottó! Hvaða
vargur var það sem hafði læðst
inn i okkar musteri lifsnautnar-
innar? Hver var það, sem sló
þennan hræðilega feiltón ivand-
lega orkestreraða hljómkviðu
lifs okkar? 1 stuttu máli sagt:
„Hver var delinn?”
Viö sátum umhverfis borðið
og bræðin sauð niðri okkur. Við
litum smátt og smátt upp. Við
rannsökuðum hver annan,
vandlega. Við skoðuðum hvert
andlit, og leitum að einhverjum
þeim rúnum i enni einhvers
okkar, sem gæfu til kynna að
hann væri sauðurinn svarti.
Þessi leit fór fram i algerri
þögn. Enginn vogaði sér að líta
undan. Enginn vogaði sér að
stökkva á fætur og hlaupa út.
(Við vorum ekki enn búnir að
borga reikninginn).
1 stuttu máli sagt, Sibelíus var
gleymdur.
I fyrstu var þögnin vandræða-
leg! Siðan varð hún magn-
{rungin!! Að lokum varð hún
djöfulleg!!!
Þá brast þolgæði delans.
Hann glúpnaði, fölnaði, titraði,
skalf, umlaði, og þaö fór ekki á
milli mála, hvað honum lá á
hjarta. Hann var DELINN!
Nokkrir harðlinumenn i hópn-
um vildu ganga hartfram. Nán-
ast óbliðlega! En við hinir, jafn-
hneykslaðirog þeir, en ekki jafn
dómharðir, lögðumst gegn þvi.
Við vildum ekki refsa, heldur
skilja!
Delinn var veluppalinn, vel
klæddur, kurteis og listrænn.
Hann hafði hlotiðgottuppeldi og
tilheyrði borgarastéttinni, eins
og viö hinir. Hann hafði aldrei
áður stigið hið minnsta vixlspor
um ævina. Hvað kom til? Hann
sem aldrei hafði verið nokkrum
manni ósammála áður! Hann
sem aldrei haföi haft aðrar
skoðanir en þær, sem hann vissi
að voru réttar! Hversvegna?
Við yfirheyrðum hannþarna á
kaffihúsinu frameftir degi, en
ekkert gekk. Hann svaraði Uti
hött. Hann umlaði og dæsti,
iðaði allur á bekknum og smátt
og smátt gránði hár hans. En
engin svör. Engin!
Að lokum samþykktum við að
vita hann, en vægilega þó. Við
gerðum hann útlægan úr hópn-
um í viku, og dæmdum hann til
að borga kaffið fyrir okkur alla.
Hann tók þessu karlmann-
lega, og útlegðin er nú liðin og
hann sækir fundi okkar aftur.
Hann tekur þátt í umræöunum
eins og áður, en er þó eins og
fjarrænn. Hann brosir um leið
og hann tekur þátt i heitustu
deilum okkar. Það er eins og
hann verði aldrei mjög upptdi-
inn í deiluefninu sjálfu.
Enginn deilir heldur mjög
hart við hann. Hver veit? Hon-
um gæti slegið niður aftur! Og
enginn vill taka þátt i slfkri
uppákomu. Gúbevaros!
Þetta meö Sibelius var aldrei
útkljáð. Enginn vill vekja máls
á þvi aftur. Kannski hefur
Sibelius svona sterk áhrif á
hann! Hver veit?
— Þagall