Alþýðublaðið - 21.01.1922, Blaðsíða 4

4
ALÞYÐUBLÁÐIÐ
Býfl.ug'ur.
(Nl)
Vinouflugurnar láta þessa let-
ingj» — karldýrin — atskiftslaus,
/ram eftir sumri En eítir fyrstu
köldu nóttina verður breyting
B ómín gefa sem sé ekkert bun-
ang frá sér, þegnr nóttin er bö d,
og i fyrsta skifti þegar vincuflug-
umar koma að blómunum hunangs
safa lausum, slær feltntri á þær.
Þær óttast, að þær geti ekki trygt
búinu nægan vetrarforða, og það
opnast alt í einu augnn á þeim
íyrir því, að ófest sé *ð þola í
þjóðfélagi sínu, i tingjana, sem
ekki vinna, en eti þó af því, sem
þjófféhgið f amleiðirí Vinnuflug
urnar gripa þvi karldýrin, taka
aí þe>rn eints eða fleiri vængi (það
eru 4 vængir á býflugum) og
drsga þau út úr búinu, og hend*
þeim sem öðru afaroði Er það
sama og bani (yrir karldýrin
Þessi frásögn um býflugurnar
er nú orðin nokkuð lcngri en eg
hafði i fyrstu hugsað, og þó sé
eg, að eg h fi ekki komið að nema
öríáuvn atriðum úr lifsrni þessara
merkslegu kvikinda, setn vonandi
verða bráðutn talin wneðal húsdýra
íslands, þvf ároðanlegn geta þær
þrifist hér.
Sí, sera fyrstur rannsakaði lff-
erni býflugnanna, af náttúrufræð
ittgum nýrri tímá var Franz Huber,
sem lifði fyrir hundaað árum. —
Franz Huber var blindur, og þurfti
þvi annars manns augu til þess,
að sja fyrir sig, en sjalfur sagði
hann fyrir hvernig haga skyldi
rannsólcnunum Bók ham: .Nýjar
athuganir á býflugum* er til á
dönsku (kom út 1860) Var og
f eitt skifti svo heppinn, að na
henni fyrir litið vetð hjá (orn
bóksala i Ktiófn, og er hún —
þó sumutn kunni ótrúlegt að þykja,
— bl.tt áfram spennandi
Af nýrri bókum um býflugur
er bók belgiska skáldúns Maeter-
iincks frægust. Af henni er t)l
ódýr útgáfa á ensku Voru komn
ar af henni 19 útgáfur á þvi mah
á ellefu árum, þegar eg keypti
mitt eintak, sem var 1912 og
heflr sala hennar vafai«u>t haldið
aftam með sama hraða stðan
Fýrir þa sera kynnu að vilja
eignast bókina má geta þess,
að hún heitír á ensku: The Life
of the Bee, og gefin út af G.
Allen & Co, London Eg má
segja að hún _er nú komin út á
donsku i dýrri útgifu
Ágæt bók um býflugur er: Bees
sbown to the Children, efttr Elli
son Ii. wís (útg. Jac<, Edibburgh)
Hún er með fjölda af ágætum
rayndum og lita yadum, og kostar
1 w
: að eins (eftir strið 3 sh 6 d ). Á
| þýzku eru til ýmsar göðar bækur
um býflugur, og víldi eg einkutn
raæla með einni, sem er mjög
j ódýr, en hún ttendur cú i skápn
um hjí einhvetjum kunningjanum,
I sem gleytnt hi fir að skila henni.
En eg raan ekki titilinn nógu ná-
i kvæm ega til þess að geta tilíært
kann.
Brzt og skemtilegust af öllum
bðkum um þett< efni er þó bók
Englend ngsms T ckner Edwardes:
Tbe Lo>e of t»e Honey-Bee, sem
kom út fyrst 1908, en ssðan hefir
verið matg eoduíþrentuð. (Útg
Methuen & Co. 36 Essex St.
London W. C) Hún er tneð fjölda
af afbragðs n yndutn og kostaði
fyrir strfð að eins 6 sh„ en vú
eitihvað lítið raeira. Af henni er
líka til ódýr útg. frá sama forlngi.
Lýkur hér gre nioni um býfl 'gur.
Nátiúruskoðarin n.
MunlÖT að aitaf er brzt
og ódýrast gert við gúmmístigvél
og annan gútnmiskófatnað, eionig
fæst ódýrt gúæmilím á Gúmtní-
vinnustofu Rvikur, Laugaveg 76.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
Óla/ur Friðriksson.
Prentsmiðjan Gutenberg.
Tarzan.
Eftir
Edgar Rice Burroughs.
---- j
L KAFLI
Á sjó.
Maður sagði niér þessa sögu, sem hafði engan hagn-
að af því að segja mér hana, eða nokkrum öðrum. En
eg hlýt að játa, að gamalt vín hafði i fyrstu haft áhrif
á sögumannninn, og sjálfur tortrygði eg ýmislegt í
hinni undarlegu sögu.
Þegar hinn skemtilegi húsráðandi fann, að hann
hafði sagt mér full mikið, og að eg var 1 vafa, tók
heimskuleg hreykni hans við þar sem áhrif gamla víns-
ins þraut, og hann gróf upp sannanir ritaðar á gamalt
og myglað handrjt, og þurrar opinberar skýrslur frá
breska nýlendumáluráðaneytinu, til stuðnings mörgum
þýðingarmiklum atriðum í þessari merkilegu sögu.
Eg segi ekki, að sagan sé sönn, þvl eg var ekki
vitni að atburðunum, sem hún skýrir frá, en það ætti
nægilega að sýna ykkur einlægni mína og að eg trúi
tþví að hún geti verið sönn, að eg breyti raunverulegu
nöfnunum, þegar eg nú segi ykkur söguna.
Gulum, mygluðum blöðum dagbókar löngu dáins
manns, og skýrslu nýlendumála-ráðuneytisins ber ná-
kvæmlega saman við sögu hins skemtilega húsráðanda,
■óg eg segi ykkur hana eins og hún festist mér 1 minni.
Ef þið trúið henni ekki, munuð þið að minsta kosti
verða mér sammála um það að hún er Óviðjafnanleg,
merkileg og skemtileg.
Við sjáum, af skýrslu nýlendumálaráðuneytisins og af
blöðum látna mannsins, að ungur enskur aðálsmáður,
sem við skulum nefna John Clayton, lávarð af Grey-
stoke, var sendur til að grafast fyrir um ástandið í ný-
lendu Breta á vesturströnd Afrfku, þar sem vitanlegt
var, að annað Evrópustórveldi aflaði sér innfæddra ný-
liða, og notaði þá í svertingjaher sinn, sem að eins
fekkst við að safna gummi og fílabeini hjá villimönn-
unum meðfram Congo og Arunvimi.
Svertingjarnir í brezku nýlendunni sögðu, að margir
af ungum sonum þeirra heíðu með fögrum loforðum
verið gintir frá þeim, en fáir eða engir þeirra, kæmu
aftur heim.
Englendingarnir í Afríku gengu jafnvel lengra. Þeir
sögðu, að þessir veslingar væru beinlfnis hafðir í þræl-
dómi, því lausn þeirra væri alveg komin undir hvítu
herforingjunum, sem notuðu sér fáfræði svertingjanna
og segðu að mörg ár væru eftir af ráðningstíma þeirra,
enda þótt hann löngu væri útrunninn.
Nýlendumálaráðuneýtið úthefndi því John Clayton f
nýja stöðu í nýlendu Breta í Vestur-Afriku, en heimu-
leggr skipanir hans voru í þá átt að komast nákvæm-
lega fyrir illa meðferð herforingja vinveist Evrópurfkis
á svörtum þegnum Breta. Það kemur þessari söguekki
við? hvers vegna hann var sendur, enda gerði hann
aldrei neinar rannsóknir og komst heldur ekki á
á kvörðunarstaðinn.